Dz.U. 2024 poz. 104

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 29 stycznia 2024 r. Poz. 104 OBWIESZCZENIE
MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 16 stycznia 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpowiedzialności
za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

1. Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsz e ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i nie- których innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461 ) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jedno- lity tekst ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowied zialności za naruszenie dyscy pliny finansów publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 289), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych :

1. ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczyposp olitej Polskiej w latach 2007 –2022 (Dz. U. poz. 1030) ,
2. ustaw ą z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych i nnych ustaw (Dz. U. poz. 1532)
   oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 9 stycznia 2024 r.

2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje :

1. art. 52 ustaw y z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeń- stwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 (Dz. U. poz. 1030) , który stanowi:
   „Art. 52. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. ”;

2. art. 8 u stawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532), który stanowi:
   „Art. 8. Ustawa w chodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. ”. Marszałek Sejmu: S. Hołownia

Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 104

Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 stycznia 2024 r. (Dz. U. poz. 104) USTAWA
z dnia 17 grudnia 2004 r.
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
DZIAŁ I
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa zasady i zakres odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, organy właściwe oraz postępowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Art. 2. Określenia zawarte w dziale II: „finanse publiczne ”, „środki publiczne ”, „jednostka sektora finansów pub licz- nych ”, „budżet ”, „plan finansowy ”, „wydatek ”, „dotacja ”, „rezerwa ”, „sprawozdanie z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania ” oraz „kontrola zarządcza ” mają znaczenie nadane im w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz . 1270, z późn. zm.1)). Art. 3. Przepisów ustawy, z zastrzeżeniem art. 16, nie stosuje się do określenia ustalenia, poboru lub wpłaty należności
celnych i należności z tytułu podatków i opłat, o których mowa w art. 2 § 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpni a 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 i 2760 ), stanowiących dochody budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, w tym odsetek za zwłokę, a także udzielania ulg i zwolnień w zakresie tych należności oraz dochodzenia na- leżności z tytułu daniny solidarnościowej, o której mowa w art. 30h ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 , z późn. zm.2)). Art. 3a. 1. Podmioty zapewniające organom właściwym w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych siedzibę, obsługę prawną i administracyjno -techniczną są administratorami danych przetwarzanych przez te organy.
2. Administratorzy danych upoważniają do przetwarzania danych osobowych osob y zapewniające obsługę prawną i administracyjno -techniczną organom właściwym w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych zadań. Upoważnienie jest wydawane w formie pisemnej w drodze imiennego upoważnienia, upoważnienia stanowiskowego lub aktu wewnętrznego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
3. Administratorzy danych prowadzą rejestr osób uprawnionych do przetwarzania danych osobowych na podstawie upoważnień lub w związku z pełnieniem fu nkcji w organach właściwych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
4. Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, osoby przetwarzające dane są obowiązane zachować w poufności dane osobowe oraz sposoby ich zabezpieczenia.
5. Przekazyw anie informacji, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobo- wych i w sprawie swobodnego przepływu taki ch danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.3)), zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”, odbywa się niezależnie od obowiązków organów przewidzianych w ustawie i nie wpływa na przebieg i wynik prowadzo- nych postępowań.
6. Administrator danych przekazuje informacje, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679, przy pierwszej czynności organu skierowanej do osoby, której dane dotyczą, chyba że osoba posiada te informacje, a ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
7. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, nie wstrzymuje, ani nie ogranicza
wykonywania przez organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny fina nsów publicznych realizacji zadań wynika- jących z przepisów prawa.

1. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 202 3 r. poz. 1273, 1407, 1429 , 1641 , 1693 i 1872.

2. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 2687 i 2745 oraz z 2023 r. poz. 28, 185, 326, 605, 641, 658, 825, 1059, 1114, 1130, 1407, 1414, 1429, 1523, 1617 , 1667, 1675, 1705, 1723, 1787, 1843 i 2760 .

3. Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018, str. 2.

Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 104

DZIAŁ II
Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Rozdział 1
Zakres odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Art. 4. 1. Odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlegają, z zastrzeżeniem art. 4a:

1. osoby wchodzące w skład organu wykonującego budżet lub plan finansowy jednostki sektora finansów publicznych albo organu zarządzającego podmiotu niezalic zanego do sektora finansów publicznych, któremu przekazano do wykorzystania lub dysponowania środki publiczne, lub zarządzającego mieniem tych jednostek lub podmiotów;
2. kierownicy jednostek sektora finansów publicznych;
3. pracownicy jednostek sektora fi nansów publicznych lub inne osoby, którym odrębną ustawą lub na jej podstawie po- wierzono wykonywanie obowiązków w takiej jednostce, których niewykonanie lub nienależyte wykonanie stanowi czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych, z zastrzeżeniem ust . 2;
4. osoby wykonujące w imieniu podmiotu niezaliczanego do sektora finansów publicznych, któremu przekazano do wy- korzystania lub dysponowania środki publiczne, czynności związane z wykorzystaniem tych środków lub dysponowa- niem tymi środkami.

2. W przypa dku naruszenia dyscypliny finansów publicznych określonego w art. 17, osoba obowiązana lub upoważniona
   do działania w imieniu podmiotu publicznego lub prywatnego, który oferuje pomocnicze działania zakupowe na rynku, któremu kierownik zamawiającego powierz ył przygotowanie lub przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub przeprowadzenie konkursu, podlega odpowiedzialności za to naruszenie, jeżeli zamawiający jest jednostką sektora finansów publicznych lub udzielane zamówienie publiczn e lub konkurs są finansowane ze środków publicznych.
   Art. 4a. Odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych określone w art. 13 podlegają:

1. osoby zobowiązane lub upoważnione do działania w imieniu podmiotu, któremu odrębną ustawą lub na jej podstawie albo na podstawie umowy lub w drodze porozumienia powierzono określone zadania związane z realizacją programu finansowanego z udziałem środków po chodzących z budżetu Unii Europejskiej, niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub innych
   środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, zw anych dalej „środkami unijnymi lub zagranicznymi ”;
2. osoby zobowiązane do realizacji projektu finansowanego z udziałem środków unijnych lub zagranicznych, którym przekazano środki publiczne przeznaczone na realizację tego projektu lub które wykorzystują t akie środki;
3. osoby zobowiązane lub upoważnione do działania w imieniu podmiotu zobowiązanego do realizacji projektu finansowa- nego z udziałem środków unijnych lub zagranicznych, któremu przekazano środki publiczne przeznaczone na realizację tego projektu lub który wykorzystuje takie środki.
   Art. 5. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:
4. nieustalenie należności Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych albo ustalenie takiej należnoś ci w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia;
5. niepobranie lub niedochodzenie należności Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych albo pobranie lub dochodzenie tej należności w wysokości niższej niż wynikająca z pra- widłowego obliczenia;
6. niezgodne z przepisami umorzenie należności Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych, odroczenie jej spłaty lub rozłożenie spłaty na raty albo dopuszczenie do przedawnienia tej należności.
7. (uchylony)

2. (uchylony)

3. Przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do należności z tytułu składek, do poboru których są obowiązani Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczen ia Społecznego.

4. Nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o którym mowa w ust. 1, wykonanie wiążącej ugody.

Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 104

Art. 6. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:

1. nieprzekazanie w terminie do budżetu w należnej wysokości pobranych do chodów należnych Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego;
2. niedokonanie w terminie wpłaty do budżetu w należnej wysokości dochodów przez jednostkę budżetową, nadwyżki środków obrotowych przez samorządowy zakład budżetowy albo nadwyżki śro dków finansowych przez agencję wykonawczą.
   Art. 7. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest przeznaczenie dochodów uzyskiwanych przez jednostkę budżetową na wydatki ponoszone w tej jednostce.
   Art. 8. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest :
3. przekazanie lub udzielenie dotacji z naruszeniem zasad lub trybu przekazywania lub udzielania dotacji;
4. niezatwierdzenie w terminie przedstawionego rozliczenia dotacji;
5. nieustalenie kwoty dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu.
   Art. 9. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:
6. wydatkowanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem określonym przez udzielającego dotację;
7. nierozliczenie w terminie otrzymanej dotacji;
8. niedokonanie w terminie zwrotu dotacji w należnej wysokości.
   Art. 9a. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:
9. przekazanie lub udzielenie subwencji dla podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki z naruszeniem zasad lub trybu przekazywania lub udzielania tej subwencji;
10. wydatkowanie subwencji dla po dmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki niezgodnie z przeznaczeniem;
11. niedokonanie w terminie zwrotu subwencji dla podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w należnej wysokości.
    Art. 10. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dokonan ie zmiany w budżecie lub planie, stanowiącym podstawę gospodarki finansowej jednostki sektora finansów publicznych, bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia.
    Art. 11. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia określonego ustawą budżetową, uchwałą budżetową lub planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia lub z naruszeniem przepisów dotyczących dokonywania poszczególnych rodzajów wydatków.

2. Nie stano wi naruszenia dyscypliny finansów publicznych dokonanie wydatku ze środków publicznych na podstawie wiążącej ugody.
   Art. 12. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest przeznaczenie środków rezerwy na inny cel niż określony w decyzji o ich przyznaniu . Art. 12a. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zaciągnięcie zobowiązania w związku z realizacją pro- gramu polityki zdrowotnej:

1. którego projekt nie został przekazany do zaopiniowania przez Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryf i- kacji , pomimo istnienia takiego obowiązku;

2. którego projekt został negatywnie zaopiniowany przez Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.
   Art. 13. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:

3. przyznanie lub przekazanie środków związanych z realizacją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych bez zachowania lub z naruszeniem procedur obowiązujących przy ich przyznaniu lub przekazaniu;

4. niedokonanie w terminie przez p rzyznającego lub przekazującego środki związane z realizacją programów lub projek- tów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych rozliczenia tych środków;

Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 104

3. nieustalenie podlegającej zwrotowi kwoty środków związanych z realizacją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych albo ustalenie takiej kwoty w wysokości niższej niż wynikają ca z prawidłowego obliczenia;
4. niedochodzenie podlegającej zwrotowi kwoty środków związanych z realizacją programów lub projektów finansowanych
   z udziałem środków unijnych lub zagranicznych albo dochodzenie takiej kwoty w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia;
5. niezgodne z przepisami umorzenie podlegającej zwrotowi kwoty środków związanych z realizac ją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych, odroczenie jej spłaty lub rozłożenie spłaty na raty albo dopuszczenie do przedawnienia tej należności;
6. wykorzystanie środków publicznych lub środków przekazanych ze środków publicznych, związanych z realizacją pro- gramów lub projektów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych, niezgodnie z przeznaczeniem lub z naruszeniem procedur obowiązujących przy ich wykorzystaniu, w tym:
   a) procedur określonych przepisami o zamówieniach publicznych – wyłącznie w zakresie określonym w art. 17,
   b) procedur określonych w przepisach o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi – wyłącznie w zakresie określonym w art. 17a;
7. niedokonanie w terminie pr zez otrzymującego lub wykorzystującego środki publiczne lub środki przekazane ze środ- ków publicznych, związane z realizacją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unijnych lub zagranicznych, rozliczenia tych środków;
8. niedokonanie w ter minie lub w należnej wysokości zwrotu kwoty środków publiczn ych lub środków przekazanych ze środków publicznych, związanych z realizacją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unij- nych lub zagranicznych;
9. nieprzekazanie w terminie lub w należnej wysokości zwracanej kwoty środków publicznych lub środków przekazanych ze środków publicznych, związanych z realizacją programów lub projektów finansowanych z udziałem środków unij- nych lub zagranicznych, przez podmiot, za pośrednictwem którego zw racane są te środki.
   Art. 14. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest nieopłacenie w terminie przez jednostkę sektora finansów publicznych:
10. składek na ubezpieczenia społeczne,
11. składek na ubezpieczenie zdrowotne,
12. składek na Fundusz Pracy,
13. składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
14. wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ,
15. składek na Fundusz Solidarnościowy
    – albo ich opłacenie w kwocie niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia.
    Art. 15. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zaciągnięcie lub zmiana zobowiązania bez upoważnie- nia określonego ustawą budżetową, uchwałą budżetową lub planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego
    upoważnienia lub z naruszeniem przepisów do tyczących zaciągania lub zmiany zobowiązań przez jednostkę sektora finansów
    publicznych.

2. Nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych zaciągnięcie lub zmiana zobowiązania na podstawie ugody zawartej zgodnie z przepisami prawa.
   Art. 16. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewykonanie w terminie zobowiązania jednostki sektora
   finansów publicznych, w tym obowiązku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdro wotne, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat albo oprocentowanie tych należności.

3. Nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych zaniechanie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące obo- wiązku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, jeżeli zapłata odsetek lub oprocentowanie są związane z czynnościami mającymi na celu ustalenie zasadności zwrotu tych należności.

Dziennik Ustaw – 6 – Poz. 104

Art. 17. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgodne z przepisami o zamówieniach publicznych:

1. opisanie przedmiotu zamówienia publicznego w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję;
2. ustalenie wartości zamówienia publicznego lub jego części lub konkursu, jeże li miało wpływ na obowiązek stosowania przepisów o zamówieniach publicznych albo na zastosowanie przepisów dotyczących zamówienia publicznego o niż- szej wartości;
3. określenie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub wymagany ch od wykonaw- ców środków dowodowych w sposób niezwiązany z przedmiotem zamówienia lub nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia;
4. określenie kryteriów oceny ofert;
5. nieprzekazanie do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub niezamieszcze nie w Biuletynie Zamówień
   Publicznych ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o ustanowieniu systemu kwalifikowania wykonawców, ogłoszenia o sprostowaniu, zmianach lub dodatkowych informacjach odnośnie do takich ogłoszeń, ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, og łoszenia o wyniku postępowania lub ogłoszenia o wykonaniu umowy;
   5a) niezamieszczenie specyfikacji warunków zamówienia lub opisu potrzeb i wymagań na stronie internetowej prowadzo- nego postępowania;
   5b) łączenie zamówień albo dzielenie zamówienia na odrębne zamówienia publiczne skutkujące uniknięc iem stosowania przepisów ustawy.
6. (uchylony)
   1a. Działanie lub zaniechanie określone w ust. 1 nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych, jeżeli:
7. zostało skorygowane w sposób zapewniający zgodność d anej czynności i toku postępowania z przepisami o zamówie- niach publicznych;
8. nie doszło do udzielenia zamówienia publicznego.
   1b. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego:
9. wykonawcy, który nie został wybrany w trybie lub procedurze, określonych w przepisach o zamówieniach publicznych;
10. z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu negocjacji bez ogło- szenia lub zamówienia z wolnej ręki.
    1ba. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy ramowej:
11. bez przeprowadzenia postępowania w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych;
12. z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących przesłanek stos owania trybu negocjacji bez ogło- szenia lub trybu zamówienia z wolnej ręki.
    1bb. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest rozstrzygnięcie konkursu bez przeprowadzenia postępowania w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych.
    1bc. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy na usługi społeczne i inne szczególne usługi bez przeprowadzenia postępowania w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych.
    1c. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest nar uszenie przepisów o zamówieniach publicznych w inny spo- sób niż określony w ust. 1 i 1b–1bc, jeżeli miało ono wpływ odpowiednio na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub zawarcie umowy ramowej, chyba że nie doszło do udzielenia zamówieni a lub zawarcia umowy ramowej, zawarcia umowy na usługi społeczne i inne szczególne usługi lub rozstrzygnięcia konkursu.
    1d. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy ramowej w sposób, który mógłby zakłócać konkurencję.

2. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy
   ramowej:

1. bez zachowania formy określonej przepisami o zamówieniach publicznych;

2. na czas dłuższy niż określony w przepisach o zamówieniach publi cznych lub na czas nieoznaczony, z wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o zamówieniach publicznych;

3. (uchylony)

4. przed ogłoszeniem orzeczenia przez Krajową Izbę Odwoławczą, z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych.

Dziennik Ustaw – 7 – Poz. 104

3. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia pub licz- nego lub konkursu z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych, określających przesłanki upoważniające do unie- ważnienia tego postępowania lub konkursu.
4. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezłożenie przez kierownika zamawiającego, członka komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie po stronie zamawiającego, lub mogące mieć wpływ na wynik tego postępowania lub konkursu, oświadczenia o braku lub istnieniu okoliczności powodujących wyłączenie z tego postępowania lub konkursu.
5. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewyłączenie z postępowania o udzielen ie zamówienia publicz- nego lub konkursu osoby podlegającej wyłączeniu z takiego postępowania lub konkursu na podstawie przepisów o zamó- wieniach publicznych.
6. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, umowy na usługi społeczne i inne szczególne usługi lub umowy ramowej z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych.
   6a. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego na podstawie umowy ramowej z istotną zmianą waru nków udzielenia zamówienia publicznego określonych w umowie ramowej.
7. (uchylony)
   Art. 17a. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy koncesji:

1. z koncesjonariuszem, który nie został wybrany zgodnie z przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
2. z naruszeniem przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi dotyczących obowiązku pub likacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej albo zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o koncesji lub wstępnego ogłoszenia informacyjnego;
3. której przedmiot lub warunki zostały określone w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji;
4. z innym niż wymienione w pkt 1–3 naruszeniem przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usług i, jeżeli naruszenie to miało wpływ na wynik postępowania o zawarcie umowy koncesji.

2. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy koncesji:

1. bez zachowania formy określonej przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
2. z pominięciem terminu, w jakim może ona być zawarta, z wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
3. na czas dłuższy niż określony w przepisach o umowie koncesji na roboty budowlane lub us ługi, z wyłączeniem przy- padków dopuszczonych w przepisach o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
4. przed ogłoszeniem orzeczenia przez Krajową Izbę Odwoławczą w sprawie odwołania wniesionego w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji.

3. Naruszeni em dyscypliny finansów publicznych jest unieważnienie postępowania o zawarcie umowy koncesji z na- ruszeniem przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

4. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zmiana umowy koncesji z naruszeniem p rzepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

5. (uchylony)

6. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewyłączenie z postępowania o zawarcie umowy koncesji osoby podlegającej wyłączeniu z takiego postępowania na podstawie przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

7. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezłożenie prz ez osoby wykonujące czynności w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji po stronie zamawiającego lub mogące mieć wpływ na jego wynik oświadc zenia o braku lub istnieniu okoliczności powodujących wyłączenie z tego postępowania.

8. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgodne z przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi ustalenie szacunkowej wartości umowy koncesji, jeżeli miało to wpływ na obowiązek stosowania przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, o niższej wartości.

Dziennik Ustaw – 8 – Poz. 104

9. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgodne z przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi:

1. łączenie przedmiotu umowy koncesji,
2. dzielenie przedmiotu umowy koncesji,
3. podejmowanie decyzji o zawarciu jednej umowy koncesji lub kilku odrębnych umów koncesji
   – w celu uniknięcia stosowania tych przepisów.

10. Naruszeniem dyscypliny finansów publicz nych jest niezgodne z przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane
    lub usługi wybranie metody wykorzystywanej do szacowania wartości umowy koncesji w celu uniknięcia stosowania tych przepisów.
11. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgo dne z przepisami o umowie koncesji na roboty budow - lane lub usługi opisanie przedmiotu umowy koncesji.
12. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgodne z przepisami o umowie koncesji na roboty budow - lane lub usługi określenie kryteriów kwalif ikacji.
13. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niezgodne z przepisami o umowie koncesji na roboty budow - lane lub usługi określenie kryteriów oceny ofert.
    Art. 18. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:

1. zaniechanie przeprowadzenia lub rozliczenia inwentaryzacji albo przeprowadzenie l ub rozliczenie inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, 295 i 1598 );

2. niesporządzenie lub nieprzekaza nie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych
   i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.
   Art. 18a. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych j est zaniechanie prowadzenia audytu wewnętrznego w jed- nostce sektora finansów publicznych do tego zobowiązanej, wskutek niezatrudniania audytora wewnętrznego albo nie za- wierania umowy z usługodawcą.
   Art. 18b. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niedokonanie lub nienależyte dokonanie wstępnej kon- troli zgodności operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym lub kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących takiej operacji, jeżeli miało ono wpływ na:

3. dokonanie wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych;

4. zaciągnięcie zobowiązania niemieszczącego się w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.
   Art. 18c. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów pu blicznych jest niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez kie- rownika jednostki sektora finansów publicznych obowiązków w zakresie kontroli zarządczej w jednostce sektora finansów publicznych, jeżeli miało ono wpływ na:

5. uszczuplenie wpływów należnych t ej jednostce, Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego;

6. dokonanie wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w planie finansowym jednostki;

7. zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia określonego ustawą budżetową, uchwa łą budżetową lub planem finan- sowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia lub z naruszeniem przepisów dotyczących zaciągania
   zobowiązań przez jednostkę sektora finansów publicznych;

8. niewykonanie w terminie zobowiązania jednostki, w tym obowiąz ku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne;

9. udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówie- niach publicznych ; 5a) zawarcie umowy ramowej bez przeprowadzenia postępowania w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych;

10. zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy ramowej z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących f ormy pisemnej umowy, okresu, na który umowa może być zawarta, lub w przypadku wnie- sienia odwołania, terminu jej zawarcia;

Dziennik Ustaw – 9 – Poz. 104

7. niewyłączenie z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego osoby podlegającej wyłączeniu z takiego postę- powania na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych;
8. unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach pub licz- nych określających przesłanki unieważnienia tego postępowania;
9. zawarcie umowy koncesji na roboty budow lane lub usługi z koncesjonariuszem, który nie został wybrany zgodnie z przepisami o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
10. zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi z naruszeniem przepisów o umowie koncesji na roboty budow- lane lub usługi dotyczących formy pisemnej umowy, okresu, na któr y umowa może być zawarta, lub w przypadku wniesienia odwołania na czynność wyboru najkorzystniejszej oferty – terminu jej zawarcia;
11. unieważnienie postępowania o zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi z naruszeniem przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
12. dokonanie, w zakresie gospodarki finansowej lub w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub przygo- towaniu tego postępowania albo w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi, czyn- ności naruszającej dyscyplinę finansów publicznych przez osobę nieupoważnioną do wykonania tej czynności;
13. działanie lub zaniechanie skutkujące zapłatą ze środków publicznych kary, grzywny lub opłaty stanowiącej sankcję finansową, do których stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do należności, o których mowa w art. 5 ust. 3.
   Art. 18d. Jeżeli przepisy odrębne przewidują możliwość stosowania przepisów o zamówieniach publicznych zamiast przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi i postępowanie zostało wszczęte w trybie przepisów o zamó- wieniach publicznych, do oceny zachowań związanych z przygotowa niem i zawarciem umowy, i poprzedzającym je postę- powaniem, stosuje się przepisy ustawy dotyczące naruszeń przepisów o zamówieniach publicznych.
   Rozdział 2
   Zasady odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
   Art. 19. 1. Odpowiedzialność z a naruszenie dyscypliny finansów publicznych ponosi osoba, która popełniła czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych określony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

3. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych pon osi osoba , której można przypisać winę w czasie popełnienia naruszenia. Nie można przypisać winy, jeżeli naruszenia nie można było uniknąć mimo dołożenia staranności wymaganej od osoby odpowiedzialnej za wykonanie obowiązku, którego niewykonanie lub nienal eżyte wyko- nanie stanowi czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych.

4. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ponosi także osoba, która wydała polecenie wykonania czynu naruszającego dyscyplinę finansów publicznych.

5. Przepis u ust. 3 nie stosuje się do czynów, o których mowa w art. 18c.
   Art. 20. 1. Osoba, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, uczestnicząca w podejmowaniu uchwały zawierającej polecenie lub upoważnienie do popełnienia czynu naruszającego dyscyplinę finansów publi cznych, w przypadku niezgłoszenia sprze- ciwu do tej uchwały, odpowiada na zasadach określonych w art. 19 ust. 3.

6. Za zgłoszenie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, uważa się zgłoszenie sprzeciwu do uchwały na piśmie albo ustnie do protokołu, jak również gł osowanie przeciwko uchwale w przypadku głosowania imiennego.
   Art. 21. Naruszenie dyscypliny finansów publicznych uważa się za popełnione w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany. Za czas, w którym sprawca zaniec hał działania, uważa się dzień następu- jący po upływie terminu, w którym określone działanie powinno nastąpić.
   Art. 22. (uchylony)
   Art. 23. 1. Nieświadomość tego, że działanie lub zaniechanie stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych, nie wyłącza o dpowiedzialności, chyba że nieświadomość była usprawiedliwiona.

7. Nie popełnia naruszenia dyscypliny finansów publicznych osoba, która z powodu choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mogła w czasie czynu rozpoznać jego znacze nia lub pokierować swoim postępowa- niem.

8. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, gdy zakłócenie czynności psychicznych został o spowodowane wprawieniem się w stan nietrzeźwości lub odurzenia w wyniku własnego działania.

Dziennik Ustaw – 10 – Poz. 104

Art. 24. 1. Jeżeli w czasie orzekania w sp rawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia tego naruszenia, stosuje się ustawę nową, z tym że należy stosować ustawę obowiązującą w czasie popełnienia naruszenia, jeżeli jest ona względniejsza dla spr awcy.
2. Jeżeli według nowej ustawy określone działanie lub zaniechanie objęte orzeczeniem nie stanowi już naruszenia dys- cypliny finansów publicznych, ukaranie ulega zatarciu z mocy prawa.
Art. 25. 1. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publ icznych jest niezależna od odpowiedzialności określonej innymi przepisami prawa, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. W razie wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wykroczenie albo wykroczenie skarbowe, o czyn stanowiący równocz eśnie naruszenie dyscypliny finansów publicznych, postępowanie o naruszenie dys- cypliny finansów publicznych zawiesza się do czasu zakończenia postępowania ka rnego, postępowania w sprawie o wykro- czenie albo postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe alb o wykroczenie skarbowe.
3. W razie prawomocnego skazania za przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wykroczenie albo wykroczenie skar- bowe, będące równocześnie naruszeniem dyscypliny finansów publicznych, wszczęte postępowanie o naruszenie dyscyp liny finansów publicznych podlega umorzeniu.
Art. 26. 1. Nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych działanie lub zaniechanie określone w art. 5 –16, którego przedmiotem są środki finansowe w wysokości nieprzekraczającej jednorazowo, a w przypadku wi ęcej niż jednego działania lub zaniechania – łącznie w roku budżetowym, kwoty minimalnej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku działania lub zaniechania określonego w art. 18 pk t 2 oraz art. 18b i 18c.
3. Kwotą minimalną w rozumieniu ust. 1 jest kwota przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej
w roku poprzednim, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczy pospolitej
Polskiej „Monitor Polski ” zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 998 i 1586 ), zwanego dalej „przeciętnym wynagrodzeniem ”. Art. 27. 1. Nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w przypadku działania lub zaniechania podjętego wyłącznie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego.
2. Zdarzeniem losowym, o którym mowa w ust. 1, jest zdarzenie wywołane przez czynniki zewnętrzne, którego nie można przewidzieć z pewnością, w szczególności zagrażające bezpo średnio życiu lub zdrowiu ludzi lub grożące powstaniem szkody niewspółmiernie większej niż spowodowana działaniem lub zaniechaniem naruszającym dyscyplinę finansów publicznych.
Art. 28. 1. Nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansó w publicznych, którego stopień szkodli- wości dla finansów publicznych jest znikomy.
1a. Przy ocenie stopnia szkodliwości dla finansów publicznych naruszenia dyscypliny finansów publicznych uwzględ- nia się wagę naruszonych obowiązków, sposób i okoliczności ic h naruszenia, a także skutki naruszenia.
2. Przy ocenie stopnia szkodliwości dla finansów publicznych naruszenia dyscypliny finansów publicznych wywołu- jącego skutki finansowe bierze się pod uwagę w szczególności wysokość skutku finansowego, w tym:

1. wysok ość uszczuplonych środków publicznych;
2. kwotę środków publicznych niewpłaconych lub niezwróconych na właściwy rachunek budżetu państwa, jednostki samo- rządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych;
3. kwotę środków publicznych wyda tkowanych bez upoważnienia lub z jego przekroczeniem albo niezgodnie z przezna- czeniem;
4. wysokość zobowiązań zaciągniętych bez upoważnienia lub z jego przekroczeniem;
5. kwotę zapłaconych odsetek, kar lub opłat albo wypłaconego oprocentowania.

3. Przy oce nie stopnia szkodliwości dla finansów publicznych naruszenia dyscypliny finansów publicznych niewywo- łującego skutków finansowych uwzględnia się w szczególności wagę naruszonych obowiązków oraz sposób i okoliczności ich naruszenia, w tym w przypadku narusze nia dyscypliny finansów publicznych określonego w art. 17 i 17a – sposób naruszenia zasady uczciwej konkurencji lub zasady równego traktowania wykonawców.

Dziennik Ustaw – 11 – Poz. 104

Art. 29. 1. Osoba, która naruszyła dyscyplinę finansów publicznych wskutek wykonania polecenia przełożonego albo
kierownika jednostki, albo dysponenta środków publicznych, organu nadzorującego lub organu założycielskiego, nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli przed wykonaniem polecenia zgłosiła pisemnie zastrzeżenie i, pomimo tego zastrzeże nia, otrzy- mała pisemne potwierdzenie wykonania polecenia albo polecenie nie zostało odwołane albo zmienione. W tym przypadku odpowiedzialność ponosi osoba, która podpisała się pod pisemnym poleceniem wykonania polecenia, a przy braku takiego dokumentu – osoba, która wydała polecenie.
2. Osoba, która naruszyła dyscyplinę finansów publicznych wskutek wykonania uchwały organu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli przed wykonaniem uchwały z głosiła pisemnie zastrzeżenie i po- mimo tego zastrzeżenia otrzymała pisemne potwierdzenie wykonania uchwały lub uchwała nie została uchylona albo zmieniona;
w tym przypadku odpowiedzialność ponosi każdy z członków organu, który podpisał się pod pisemnym potwierdzeniem wykonania uchwały, a w razie braku takiego dokumentu – każdy z członków organu, który nie zgłosił sprzeciwu do uchwały, która nie została uchylona albo zmieniona.
Art. 30. Ukaranie osoby odpowiedzialnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych nie ogranicza praw Skarbu Pańs twa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych do dochodzenia odszkodo- wania za poniesioną szkodę.
Rozdział 3
Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz ich wymiar
Art. 31. 1. Karami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych są:

1. upomnienie;
2. nagana;
3. kara pieniężna;
4. zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.

2. Karę pieniężną wymierza się w wysokości od 0,25 do trzykrotności miesięcznego wynagro dzenia osoby odpowiedzial- nej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych – obliczonego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego – należnego w roku, w którym doszło do tego naruszenia.
3. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wysokości wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2, karę pieniężną wymierza się w wysokości od 0,25 do pięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia.
4. Karę zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi wymierza się na okres od roku do 5 lat.
   Art. 32. 1. Ukara nie karą nagany lub karą pieniężną wywołuje, określone w odrębnych przepisach, skutki wynikające z ujemnej lub negatywnej oceny kwalifikacyjnej.
5. Ukaranie karą zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi wyklucza, przez czas określony w orzeczeniu o ukaraniu, możliwość:

1. pełnienia funkcji:
   a) kierownika, zastępcy kierownika lub dyrektora generalnego,
   b) członka zarządu,
   c) skarbnika, głównego księgowego lub zastępcy głównego księgowego,
   d) kierownika lub zastępcy kierownika komórki bezpośrednio odpowiedzialnej za wykonywanie budżetu lub planu finansowego
   – jednostki sektora finansów publicznych;
2. reprezentowania interesów majątkowych Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora
   finansów pub licznych;
3. członkostwa w organach stanowiących, nadzorczych i wykonawczych państwowych i samorządowych osób prawnych.

3. Ukaranie karą zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi nie ogranicza prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego) na wójta, burmistrza i prezydenta miasta.

Dziennik Ustaw – 12 – Poz. 104

Art. 33. 1. Organ orzekający w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych wymierza karę według swo- jego uznania, w granicach określonych w ustawie, uwzględniając stopień szkodl iwości dla finansów publicznych naruszenia dyscypliny finansów publicznych, stopień winy, a także cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobie- gawcze i dyscyplinujące, które ma osiągnąć w stosunku do ukaranego.
1a. Wymierzając karę za na ruszenie dyscypliny finansów publicznych wywołujące skutki finansowe, organ orzekający bierze pod uwagę również relację wysokości skutku finansowego do:

1. wysokości kwoty wydatków albo kosztów określonej w planie finansowym jednostki sektora finansów publ icznych lub
2. wysokości kwoty środków publicznych przekazanych do wykorzystania lub dysponowania w roku budżetowym pod- miotowi niezaliczanemu do sektora finansów publicznych.

2. Wymierzając karę, organ orzekający uwzględnia motywy i sposób działania, okoli czności działania lub zaniechania, jak również właściwości, warunki osobiste osoby odpowiedzialnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, jej do- świadczenie zawodowe, sposób wywiązywania się z obowiązków służbowych oraz zachowanie po naruszeniu dysc ypliny finansów publicznych.
3. Okoliczności wpływające na wymiar kary uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą.
   Art. 34. 1. Karę określoną w art. 31 ust. 1 pkt 4 wymierza się w przypadku rażącego naruszenia dyscypliny finansów publicznych.
4. Karę określoną w art. 31 ust. 1 pkt 4 można wymierzyć również w przypadku ponownego ukarania za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
   Art. 34a. Karę pieniężną albo karę nagany można wymierzyć w szczególności w przypadku naruszenia dys cypliny finansów publicznych, którego stopień szkodliwości dla finansów publicznych jest znaczny, z tym że jeżeli wskutek naruszenia:

1. nie została wpłacona lub zwrócona należność Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych w znacznej wysokości,
2. bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia zaciągnięto zobo wiązanie lub dokonano wydatku w znacznej wysokości,
3. zapłacono ze środków publicznych odsetki, kary lub opłaty albo oprocentowan ie w znacznej wysokości,
4. udzielono zamówienia publicznego z istotnym naruszeniem zasady uczciwej konkurencji lub zasady równego trakto- wania wykonawców
   – wymierza się karę pieniężną.
   Art. 35. Karę upomnienia można wymierzyć w szczególności w przypadku, g dy stopień szkodliwości naruszenia dys- cypliny finansów publicznych nie jest znaczny.
   Art. 36. 1. W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można, biorąc pod uwagę rodzaj i okoliczności
   naruszenia dyscypliny finansów publicznych lub właściwośc i i warunki osobiste sprawcy naruszenia dyscypliny finansów publicznych, wymierzyć karę łagodniejszego rodzaju, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

2. Jako okoliczności łagodzące można uwzględnić w szczególności:

1. działanie lub zaniechanie ze szczególnych pobudek lub w szczególnych warunkach, zasługujących na uwzględnienie, w tym w celu zapobieżenia szkodzie w mieniu publicznym;
2. wyróżnianie się przed popełnieniem naruszenia dyscypliny finansów publicznych wzorowym spełnianiem obowiąz- ków zawo dowych;
3. przyczynienie się do usunięcia szkodliwych następstw naruszenia dyscypliny finansów publicznych lub podjęcie o to starań.

3. Odstąpienia od wymierzenia kary nie stosuje się:

1. wobec sprawcy naruszenia dyscypliny finansów publicznych popełnioneg o w czasie, gdy nie uległo zatarciu prawo- mocnie orzeczone ukaranie za inne naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
2. w przypadku gdy stopień szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych jest rażący.

4. W przypadku gdy w związku z naruszenie m dyscypliny finansów publicznych nastąpiło uszczuplenie środków pub - licznych w znacznej wysokości, można odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wydaniem orzeczenia środki wyrównujące to uszczuplenie zostały w całości wpłacone lub zwrócone na rzecz Ska rbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej właściwej jednostki sektora finansów publicznych.
   Art. 37. Sprawcy, który dopuścił się kilku czynów stanowiących naruszenie dys cypliny finansów publicznych, a spra- wa o te czyny jest objęta jednym p ostępowaniem, wymierza się jedną karę za wszystkie czyny.

Dziennik Ustaw – 13 – Poz. 104

Rozdział 4
Przedawnienie oraz zatarcie ukarania
Art. 38. 1. Karalność naruszenia dyscypliny finansów publicznych ustaje, jeżeli od cz asu jego popełnienia upłynęły 3 lata. Jeżeli jednak w tym okresie wszczęto postępowanie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, karalność ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu.
2. W razie stwierdzenia nieważności prawomocnego postanowienia lub orzeczenia komisji orzekającej w sprawie o na- ruszeni e dyscypliny finansów publicznych, karalność ustaje po upływie 2 lat od dnia stwierdzenia nieważności prawomoc- nego postanowienia lub orzeczenia.
3. W razie uchylenia prawomocnego postanowienia lub orzeczenia komisji orzekającej w sprawie o naruszenie dyscy pliny
finansów publicznych, karalność ustaje po upływie 2 lat od dnia uchylenia prawomocnego postanowienia lub orzeczenia.
4. W razie wznowienia postępowania w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych zakończonego prawo - mocnym postanowieniem lu b orzeczeniem, karalność ustaje po upływie 2 lat od dnia wydania postanowienia o wznowieniu postępowania.
Art. 39. 1. Nie można wykonać kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, jeżeli od dnia uprawomocnienia się
orzeczenia upłynęły 2 lata.
2. Przedawnienie wykonania kary nie biegnie w okresie wstrzymania z urzędu jej wykonania, wskutek zaskarżenia do sądu prawomocnego orzeczenia zgodnie z art. 169, a w przypadku kary pieniężnej także w okresie odroczenia tej kary lub jej spłaty w ratach.
Art. 40. 1. Zatarcie ukarania za naruszenie dyscypliny finansów publicznych następuje z mocy prawa, jeżeli od dnia wykonania kary lub przedawnienia jej wykonania upłynęły 2 lata.
2. W razie odstąpienia od wymierzenia kary zatarcie ukarania z mocy prawa następuje p o upływie roku od dnia uprawo - mocnienia się orzeczenia.
3. Z chwilą zatarcia ukarania uważa się je za niebyłe.
Art. 41. Na wniosek ukaranego lub jego przełożonego, pozytywnie zaopiniowany przez Głównego Rzecznika Dyscyp liny Finansów Publicznych, minister właściwy do spraw finansów publicznych może postanowić o zatarciu ukarania za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych przed upływem terminu, o którym mowa w art. 40 ust. 1 i 2.
DZIAŁ III
Organy właściwe w sprawach o naruszenie dysc ypliny finansów publicznych
Rozdział 1
Organy orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Art. 42. 1. Organami orzekającymi w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych pierwszej instancji są komisje orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, zwane dalej „komisjami orzekającymi ”. 2. Organem orzekającym w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych drugiej instancji jest Główna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych, zwana dalej „Główną Komisją Orzekającą ”. 3. Kadencja komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej trwa 4 lata.
4. Kadencja komisji orzekającej i Głównej Komisji Orzekającej rozpoczyna się w dniu powołania przewodniczącego danej
komisji. Powołanie przewodniczącego po rozpoczęciu kadencji danej komisji nie skutkuje wydłużeniem okresu kadencji.
Art. 43. 1. W skład komisji orzekającej wchodzi przewodniczący, jeden lub dwóch jego zastępców i od 5 do 21 członków
komisji.
2. W skład Głównej Komi sji Orzekającej wchodzi przewodniczący, jeden lub dwóch jego zastępców i od 15 do 21 członków
Komisji.
Art. 44. 1. Przewodniczący kieruje pracą komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej, czuwa nad sprawnym przebiegiem postępowania i w tym celu wyd aje postanowienia i zarządzenia oraz podej muje inne czynności określone w ustawie.
2. Zastępca przewodniczącego, w zakresie spraw przekazanych przez przewodniczącego, podejmuje wszystkie czyn- ności określone w ustawie dla przewodniczącego.
3. Przewodniczący, ich zastępcy i członkowie komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej są obowiązani do udziału w szkoleniach z zakresu problematyki finansów publicznych i prawa.

Dziennik Ustaw – 14 – Poz. 104

Art. 44a. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej podejmuje działani a na rzecz zapewnienia jednolitego stoso- wania przepisów o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych przez organy orzekające w sprawach o takie naruszenie, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów, w szczególności przez upowszechnianie or zeczeń Głównej Komisji Orzekającej i komisji orzekających.
Art. 45. 1. Członkowie komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej są ni ezawiśli w zakresie orzekania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych i podlegają tylko przepisom praw a. 2. Członkowie komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej orzekają w granicach określonych ustawą oraz na mocy przekonania opartego na ocenie dowodów, rozstrzygają samodzielnie nasuwające się zagadnienia prawne i nie są związani rozstrzygnięciami innych organów, z wyjątkiem prawomocnego wyroku sądu.
Rozdział 2
Komisje orzekające i ich właściwość
Art. 46. Komisjami orzekającymi są:

1. wspólna komisja orzekająca;
2. międzyresortowe komisje orzekające przy:
   a) ministrze właściwym do spraw finansów publicznych,
   b) ministrze właściwym do spraw administracji publicznej,
   c) Ministrze Sprawiedliwości;
3. komisja orzekająca przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
4. regionalne komisje orzekające przy regionalnych izbach obrachunkowych.
   Art. 47. 1. Wspólna komisja orzekająca orzeka w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie realizacji budżetu państwa w częściach:
5. Kancelaria Sejmu;
6. Kancelaria Senatu;
7. Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
8. Sąd Najw yższy;
9. Naczelny Sąd Administracyjny;
10. Trybunał Konstytucyjny;
11. Najwyższa Izba Kontroli;
12. Rzecznik Praw Obywatelskich;
13. Rzecznik Praw Dziecka;
14. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji;
15. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ;
16. Instytut Pamię ci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;
17. Krajowe Biuro Wyborcze;
18. Państwowa Inspekcja Pracy;
19. Krajowa Rada Sądownictwa.

2. Wspólna komisja orzekająca orzeka również w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w odnie- sieniu do jednostek otrzymujących środki publiczne przekazane z części budżetu państwa określonych w ust. 1.
   Art. 48. Międzyresortowa komisja orzekająca przy ministrze właściwym do spra w finansów publicznych orzeka w sprawach o naruszeni e dyscypliny finansów publicznych w zakresie dotyczącym:

1. realizacji budżetu państwa w częściach ustalonych dla następujących działów administracji rządowej:
   a) budżet,
   b) finanse publiczne,
   c) instytucje finansowe,

Dziennik Ustaw – 15 – Poz. 104

d) członkostwo Rzeczypospolitej Polski ej w Unii Europejskiej,
e) kultura i ochrona dziedzictwa narodowego,
f) kultura fizyczna,
g) nauka,
h) oświata i wychowanie,
i) rolnictwo,
j) rozwój wsi,
k) rynki rolne,
l) rybołówstwo,
m) szkolnictwo wyższe,
n) turystyka,
o) sprawy zagraniczne,
p) zdrowie
– z wyłączeniem środków przekazanych jednostkom, o których mowa w art. 51 pkt 1 i 4;
2) realizacji budżetu państwa w częściach innych niż ustalone dla działów administracji rządowej, którymi dysponują ministrowie kierujący działami wymienionymi w pkt 1, z wyłączeniem środków przekazanych jednostkom, o których mowa w art. 51 pkt 1 i 4;
3) organów i jednostek podległych ministrom kierującym działami wymienionymi w pkt 1 lub nadzorowanych przez tych ministrów oraz jednostek im podległyc h lub przez nie nadzorowanych;
4) innych podmiotów otrzymujących środki publiczne przekazane z części budżetu państwa, o których mowa w pkt 1 i 2,
lub z innych środków publicznych, którymi dysponują ministrowie kierujący działami wymienionymi w pkt 1 lub o rgany i jednostki, o których mowa w pkt 3.
Art. 49. Międzyresortowa komisja orzekająca przy ministrze właściwym do spraw ad ministracji publicznej orzeka w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie dotyczącym:

1. realizacji budżetu pa ństwa w częściach ustalonych dla następujących działów administracji rządowej:
   a) administracja publiczna,
   aa) aktywa państwowe,
   b) budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo,
   c) gospodarka,
   d) gospodarka morska,
   e) gospoda rka wodna,
   f) informatyzacja,
   fa) klimatu,
   g) łączność,
   h) obrona narodowa,
   i) praca,
   j) rozwój regionalny,
   k) (uchylona)
   l) transport,
   m) środowisko,
   n) rodzina,
   o) sprawy wewnętrzne,
   p) wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne,
   q) zabezpieczenie społeczne
   – z wyłączeniem środków przekazanych jednostkom, o których mowa w art. 51 pkt 1 i 4;

Dziennik Ustaw – 16 – Poz. 104

2. realizacji budżetu państwa w częściach innych niż ustalone dla działów administracji rządowej, którymi dysponują ministrowie kierujący działami wymienionymi w pkt 1, z wyłączeniem środków przekazanych jednostkom, o których mowa w art. 51 pkt 1 i 4;

3. osób pełniących funkcje marszałka województwa, członka zarządu województwa i głównego księgowego budżetu woje- wództwa (skarbnika województwa);

4. osób pełniących funkcje wojewody, wicewojewody, dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego i głównego księgo- wego części budżetowej, której dysponentem jest wojewoda;

5. organów i jednostek podległych ministrom kierującym działami wymienionymi w pkt 1 lub nad zorowanych przez tych ministrów oraz jednostek im podległych lub przez nie nadzorowanych;

6. innych podmiotów otrzymujących środki publiczne przekazane z części budżetu państwa, o których mowa w pkt 1 i 2,
   lub z innych środków publicznych, którymi dysponuj ą ministrowie kierujący działami wymienionymi w pkt 1 lub organy i jednostki, o których mowa w pkt 5.
   Art. 49a. Międzyresortowa komisja orzekająca przy Ministrze Sprawiedliwości orzeka w sprawach o naruszenie dys- cypliny finansów publicznych w zakresie doty czącym:

7. realizacji budżetu państwa:
   a) w części ustalonej dla działu administracji rządowej sprawiedliwość,
   b) w częściach innych niż ustalona dla działu administracji rządowej sprawiedliwość, którymi dysponuje Minister Sprawiedliwości,
   c) w części, któ rą dysponuje Prokurator Generalny
   – z wyłączeniem środków przekazanych jednostkom wymienionym w art. 51 pkt 1 i 4;

8. organów i jednostek podległych Ministrowi Sprawiedliwości albo Prokuratorowi Generalnemu lub nadzorowanych przez Ministra Sprawiedliwości albo Prokuratora Generalnego, a także jednostek podległych tym organom lub jednost- kom lub nadzorowanych przez te organy lub jednostki;

9. innych podmiotów otrzymujących środki publiczne przekazane z części budżetu państwa, o których mowa w pkt 1, lub z inn ych środków publicznych, którymi dysponują Minister Sprawiedliwości, Pr okurator Generalny lub organy i jed- nostki wymienione w pkt 2.
   Art. 49b. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwości międzyresortowej komisji orzekającej zgodnie z art. 48 –49a, właściw a jest międzyresortowa komisja orzekająca przy ministrze właściwym do spraw finansów publicznych.
   Art. 50. Komisja orzekająca przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów orzeka w sprawach o naruszenie dyscyp liny finansów publicznych w zakresie dotyczący m:

10. realizacji budżetu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;

11. samorządowych kolegiów odwoławczych;

12. organów i jednostek nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów oraz jednostek im podległych lub przez nie nad- zorowanych, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 49 pkt 4, oraz jednostek, o których mowa w art. 51 pkt 3;

13. osób pełniących funkcje ministra, sekretarza stanu i podsekretarza stanu, a także dyrektora generalnego urzędu i głów- nego księgowego części budżetu, z wyłączeniem dyrektora ge neralnego urzędu wojewódzkiego i głównego księgo- wego części budżetu, której dysponentem jest wojewoda;

14. innych jednostek otrzymujących środki publiczne przekazane z części budżetu państwa lub innych środków publicz- nych, którymi dysponuje Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów lub organy i jednostki wymienione w pkt 3.
    Art. 51. Regionalna komisja orzekająca orzeka, zgodnie z terytorialnym zasięgiem działania regionalnej izby obrachun- kowej , przy której została utworzona, w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie dotyczącym:

15. jednostek samorządu terytorialnego, ich związków i stowarzyszeń, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 49 pkt 3;

16. realizacji budżetu wojewody, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 49 pkt 4;

17. jednostek podległych i nadzorowanych przez wojewodę;

18. samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym samorządowych osób prawnych;

19. innych jednostek otrzymujących środki publiczne przekazane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub in- nych środków publicznych, którymi dysponują te jednostki;

20. innych jednostek w zakresie środków otrzymanych z budżetu wojewody lub z innych środków, którymi dysponuje wojewoda.

Dziennik Ustaw – 17 – Poz. 104

Art. 51a. 1. Właściwość komisji orzekającej ustala się według stanu na dzień popeł nienia naruszenia dyscypliny finansów publicznych.
2. W przypadku naruszenia dyscypliny finansów publicznych popełnionego przez więcej niż jedną osobę, jeżeli jednym z obwinionych jest:

1. osoba wymieniona w art. 49 pkt 3 i 4 – właściwa jest międzyresortow a komisja orzekająca przy ministrze właściwym do spraw administracji publicznej, z zastrzeżeniem pkt 2;
2. osoba wymieniona w art. 50 pkt 4 – właściwa jest komisja orzekająca przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

3. Wyłączenie do odrębnego rozpozn ania sprawy jednej z osób, o których mowa w ust. 2, po złożeniu wniosku o ukaranie
   za naruszenie dyscypliny finansów publicznych nie zmienia właściwości ustalonej zgodnie z ust. 2.
   Rozdział 3
   Zasady powoływania komisji orzekających i Głównej Komisji Orzeka jącej
   Art. 52. Przewodniczącego, jego zastępcę oraz członków wspólnej komisji orzekającej powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Są oni powoływani spośród kandydatów zgłoszonych przez:

1. Szefa Kancelarii Prezydenta;
2. Marszałka Sejmu;
3. Marszałka Senatu;
4. Prezesa Najwyższej Izby Kontroli;
5. Rzecznika Praw Obywatelskich;
6. Rzecznika Praw Dziecka;
7. Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji;
8. Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych ;
9. Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;
10. Kierownika Krajowego Biura Wyborczego;
11. Głównego Inspektora Pracy;
12. Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego;
13. Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego;
14. Prezesa Trybunału Konst ytucyjnego;
15. Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa.
    Art. 53. 1. Przewodniczących komisji, o których mowa w art. 46 pkt 2 –4, i ich zastępców powołuje i odwołuje, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezes Rady Ministrów. Są oni powoływani spośród kandy- datów zgłoszonych, odnośnie do:
16. międzyresortowych komisji orzekających – przez ministra, przy którym działa dana komisja;
17. komisji orzekającej przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
18. regionalnej komisji orzekającej przy regionalnej izbie obrachunkowej – przez prezesa tej izby.

2. Członków komisji, o których mowa w art. 46 pkt 2 –4, powołuje i odwołuje, na wniosek przewodniczącego komisji orzekającej, Prezes Rady Minis trów.

3. Przewodniczący międzyresortowej komisji orzekającej występuje do ministrów kierujących działami administracji rządowej objętymi właściwością danej komisji, a w przypadku międzyresortowej komisji orzekającej przy Ministrze Spra- wiedliwości – również do Prokuratora Generalnego, o przedstawienie kandydatów na członków tej komisji. Kandydatów przedstawia się w terminie 14 dni od dnia wystąpienia.
   Art. 54. 1. Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej i jego zastępcę powołuje i odwołuje, na wniosek min istra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezes Rady Ministrów.

4. Członków Głównej Komisji Orzekającej powołuje i odwołuje, na wniosek Przewodniczącego tej Komisji za opinio- wany przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezes Rady M inistrów.

Dziennik Ustaw – 18 – Poz. 104

Art. 55. 1. W skład komisji orzekającej oraz Głównej Komisji Orzekającej powołuje się osobę, która wyraziła zgodę na pracę w komisji oraz:

1. ma obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw publicznych;
2. posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
3. nie była prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione umyślnie;
4. nie była prawomocnie ukarana za naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
5. posiada wyższe wykształcenie prawnicze, ekonomiczne lub adm inistracyjne;
6. posiada odpowiednią wiedzę z zakresu problematyki finansów publicznych i prawa oraz niezbędne doświadczenie zawodowe.

2. (uchylony)
3. Nie można łączyć członkostwa w komisji orzekającej i Głównej Komisji Orzekającej, być członkiem więcej n iż jednej komisji orzekającej, a także łączyć członkostwa w tych komisjach z funkcją rzecznika dyscypliny finansów pub licz- nych, Głównego Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych lub ich zastępców.
4. Członkiem wspólnej komisji orzekającej nie może być kierownik i zastępca kierownika komórki bezpośrednio od- powiedzialnej za wykonanie budżetu państwa w zakresie części, o których mowa w art. 47 ust. 1.
5. Członkami międzyresortowej komisji orzekającej nie mogą być kierownik i zastępca kierownika komórki bez po- średnio odpowiedzialnej za wykonanie budżetu państwa w zakresie części objętej właściwością danej komisji lub planu finansowego jednostki budżetowej – urzędu obsługującego ministra będącego dysponentem tej części, a w przypadku
   międzyresortowej komisji orzekającej przy Ministrze Sprawiedliwości – również Prokuratora Generalnego.
6. Członkiem komisji orzekającej przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów nie może być kierownik i zastępca kierownika komórki bezpośrednio odpowiedzialnej za wykonywanie bu dżetu państwa w zakresie części Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
7. Członkiem regionalnej komisji orzekającej nie może być kierownik i zastępca kierownika komórki bezpośrednio odpowiedzialnej za wykonywanie budżetu państwa w zakresie części, której dyspo nentem jest wojewoda, lub planu finan- sowego jednostki budżetowej – urzędu wojewódzkiego.
   Art. 56. 1. Przed upływem kadencji członkostwo w komisji orzekającej lub Główn ej Komisji Orzekającej wygasa w razie:

1. rezygnacji z członkostwa;
2. śmierci;
3. utraty obywatelstwa polskiego;
4. utraty praw publicznych;
5. utraty pełnej zdolności do czynności prawnych;
6. prawomocnego skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione umyślnie;
7. prawomocnego ukarania za naruszenie dyscypliny finansów public znych;
8. powołania na stanowisko, o którym mowa w art. 55 ust. 4 –7;
9. zniesienia lub połączenia organów, przy których powołano komisje orzekające.

2. Członka komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej można odwołać w razie:

1. nieusprawiedliwionego niewykonywania przez niego obowiązków lub rażąco niedbałego ich wykonywania;
2. zachowania uchybiającego godności członka komisji;
3. trwałej niemożności wykonywania obowiązków członka komisji.

3. Przepisy ust. 1 i 2 oraz art. 55 stos uje się odpowiednio do przewodniczących i zastępców przewodniczącego komisji.

4. Wygaśnięcie członkostwa w komisji orzekającej stwierdza przewodniczący komisji, a wygaśnięcie członkostwa przewodniczącego komisji lub jego zastępcy – stwierdza Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej.

5. Wygaśnięcie członkostwa w Głównej Komisji Orzekającej stwierdza Przewodniczący Głównej Komisji Orzekają- cej, a wygaśnięcie członkostwa Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej lub jego zastępcy stwierdza Prezes Rady Mini strów.

6. Skład komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej może być uzupełniony w czasie trwania kadencji.

Dziennik Ustaw – 19 – Poz. 104

Rozdział 4
Organy właściwe do wypełniania funkcji oskarżyciela
Art. 57. 1. Organami właściwymi do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz wypełniania funkcji oskarżyciela w pierwszej instancji są rzecznicy dyscypliny finansów pub - licznych, zwani dalej „rzecznikami dyscypliny ”, i ich zastępcy.
2. Zastępca rzecznika dyscypliny w zakres ie spraw przekazanych przez rzecznika dyscypliny wykonuje zadania i po- dejmuje wszystkie czynności określone w ustawie dla rzecznika dyscypliny.
3. W zakresie sprawowanej funkcji rzecznik dyscypliny jest przełożonym swoich zastępców.
Art. 58. 1. Organem wła ściwym do wypełniania funkcji oskarżyciela w drugiej instancji jest Główny Rzecznik Dys- cypliny Finansów Publicznych, zwany dalej „Głównym Rzecznikiem ”, i jego zastępcy.
2. Zastępca Głównego Rzecznika w zakresie spraw przekazanych przez Główne go Rzecznika wykonuje zadania i po- dejmuje wszystkie czynności określone w ustawie dla Głównego Rzecznika.
3. Główny Rzecznik jest w zakresie sprawowanej funkcji przełożonym swoich zastępców oraz rzeczników dyscypliny i ich zastępców.
4. Rzecznicy dyscypliny i ich zastępcy są obowiązani do udziału w szkoleniach z zakresu problematyki finansów pub licz- nych i prawa.
Art. 59. 1. W zakresie sprawowanej funkcji Główny Rzecznik, rzecznik dyscypliny i ich zastępcy działają na rzecz finansów publicznych oraz reprezent ują w prowadzonym postępowaniu interesy Skarbu Państwa, jednostek samorządu te- rytorialnego i innych jednostek sektora finansów publicznych.
2. Główny Rzecznik, rzecznik dyscypliny i ich zastępcy są w zakresie sprawowanej funkcji niezależni od innych organó w i nie są związani rozstrzygnięciami innych organów, z wyjątkiem prawomocnego wyroku sądu.
Art. 59a. 1. Główny Rzecznik, rzecznik dyscypliny i ich zastępcy mogą przekazać organowi założycielskiemu, organowi sprawującemu nadzór nad jednostką sektora finansów publicznych lub podmiotowi, któremu ta jednostka podlega, albo innemu podmiotowi uprawnionemu do przep rowadzenia kontroli, z wyłączeniem Najwyższej Izby Kontroli, informację o potrzebie przeprowadzenia kontroli prawidłowości gospodarowania mieniem lub środkami publicznymi w zakresie nie- będącym przedmiotem złożonego zawiadomienia, o którym mowa w art. 93 us t. 1. W i nformacji wskazuje się zakres i cel kontroli.
2. Podmiot, który otrzymał informację, o której mowa w ust. 1, niezwłocznie zawiadamia odpowiednio Głównego Rzecznika, rzecznika dyscypliny albo zastępcę odpowiednio Głównego Rzecznika lub rzecznika dy scypliny, od którego otrzymał tę informację, o:

1. możliwości przeprowadzenia kontroli i przewidywanym terminie jej zakończenia, a następnie o wynikach kontroli albo złożeniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 93 ust. 1, albo
2. braku możliwości lub zasad ności przeprowadzenia kontroli.
   Rozdział 5
   Zasady powoływania Głównego Rzecznika i rzeczników dyscypliny
   Art. 60. 1. Głównego Rzecznika powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw
   finansów publicznych.

2. Zastępców Głównego Rzecznika powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Głównego Rzecznika.
   Art. 61. Rzecznika dyscypliny właściwego w sprawach rozpatrywanych przez wspólną komisję orzekającą i jego zastępców powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
   Art. 62. 1. Rzeczników dyscypliny właściwych w sprawach rozpatrywanych przez komisje, o których mowa w art. 46
   pkt 2 –4, i ich zastępców, powołuje i odwołuje Główny Rzecznik.

3. O przedstawienie kandydatów na rz eczników dyscypliny lub ich zastępców Główny Rzecznik występuje odpowied- nio do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministrów kierujących działami administracji rządowej objętymi właści- wością międzyresortowych komisji orzekających, a w przypadku między resortowej komisji orzekającej przy Ministrze Sprawiedli- wości – również do Prokuratora Generalnego, oraz do prezesów regionalnych izb obrachunkowych. Kandydatów przedstawia się
   w terminie 30 dni od dnia wystąpienia Głównego Rzecznika.

4. (uchylony)

5. Głów ny Rzecznik może, na wniosek lub z urzędu, wyznaczyć do prowadzenia postępowania lub wypełniania obowiąz- ków oskarżyciela w danej sprawie innego, niż wynika to z jego właściwości, rzecznika dyscypliny lub jego zastępcę .

Dziennik Ustaw – 20 – Poz. 104

Art. 62a. Rzecznik dyscypliny i jego zastępcy są właściwi w sprawach rozpatrywanych przez komisję orzekającą, przy której zostali powołani. Spory o właściwość rozstrzyga Główny Rzecznik.
Art. 63. 1. Funkcję Głównego Rzecznika, rzecznika dyscypliny i ich zastępców może pełnić osoba, która wyra ziła zgodę na pełnienie tej funkcji oraz:

1. ma obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw publicznych;
2. posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
3. nie była prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione umyślnie;
4. nie była prawomocnie ukarana za naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
5. posiada wyższe wykształcenie prawnicze, ekonomiczne lub administracyjne;
6. posiada odpowiednią wiedzę z zakresu problematyki finansów publicznych i prawa oraz niezbędne doświad czenie zawodowe.

2. Do Głównego Rzecznika, rzeczników dyscypliny i ich zastępców stosuje się odpowiednio przepisy art. 55 ust. 4 –7. Funkcji rzecznika dyscypliny, Głównego Rzecznika i ich zastępców nie można łączyć z członkostwem w komisji orzekającej lub G łównej Komisji Orzekającej.
   Art. 64. O powołaniu lub odwołaniu rzecznika dyscypliny lub jego zastępcy powiadamia się odpowiednio Szefa Kan- celarii Prezesa Rady Ministrów, właściwego ministra, przy którym działa międzyresortowa komisja orzekająca, prezesa regionalnej izby obrachunkowej i przewodniczącego komisji orzekającej, a w przypadku rzecznika dyscypliny lub jego zastępcy powołanego przy międzyresortowej komisji orzekającej – również ministra kierującego działem administracji rządo- wej lub Prokuratora Generalnego, który przedstawił jego kandydaturę.
   Rozdział 6
   Uprawnienia członków organów orzekających i rzeczników oraz funkcjonowanie i obsługa komisji i rzeczników
   Art. 65. 1. Przewodniczącym, ich zastępcom, członkom komisji orzekających oraz Głównej Komisji Orzekającej, rzecznikom dyscypliny, Głównemu Rzecznikowi i ich zastępcom, z zastrzeżeniem ust. 6, przysługuje ryczałtowe wynagro- dzenie miesięczne wypłacane z budżetu państwa.
3. Wysokość ryczałtowego wynagrodzenia miesięcznego, o któr ym mowa w ust. 1 , członka komisji orzekającej i Głównej Komisji Orzekającej wynosi odpowiednio 0,08 i 0,1 przeciętnego wynagrodzenia.
4. Wysokość ryczałtowego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w ust. 1, przewodniczącego komisji orzeka- jącej i Przewo dniczącego Głównej Komisji Orzekającej wynosi odpowiednio 0,6 i 0,8 przeciętnego wynagrodzenia.
5. Wysokość ryczałtowego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w ust. 1, zastępcy przewodniczącego komisji
   orzekającej i Głównej Komisji Orzekającej wynosi odpowiednio 0,4 i 0,6 przeciętnego wynagrodzenia.
6. Wysokość ryczałtowego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w ust. 1, Głównego Rzecznika i jego zastępcy
   wynosi odpowiednio 0,8 i 0,6 przeciętnego wynagrodzenia, a rzecznika dyscypliny i jego zastępc y odpowiednio 0,8 i 0,6 przeciętnego wynagrodzenia.
7. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje osobom powołanym spośród osób zatrudnionych w komórce
   organizacyjnej zapewniającej obsługę prawną i administracyjno -techniczną, o której mowa w ar t. 70.
   Art. 66. 1. Członkom składu orzekającego, oskarżycielowi i protokolantowi, o ile protokolant nie wykonuje obowiąz- ków wynikających z zatrudnienia, przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe za udział w rozprawie lub posiedzeniu.
8. W przypadku udziału w ro zprawie lub posiedzeniu komisji orzekającej wysokoś ć ryczałtowego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1:

1. przewodniczącego składu orzekającego wynosi 0,12 przeciętnego wynagrodzenia, a jeżeli został wyznaczony do spo- rządzenia uzasadnienia orzeczenia lub postanowienia – 0,18 przeciętnego wynagrodzenia;

2. członka składu orzekającego wynosi 0,06 przeciętnego wynagrodzenia, a jeżeli został wyznaczony do sporządzenia uzasadnienia orzeczenia lub postanowienia – 0,12 przeciętnego wynagrodzenia;

3. oskarżyciela wynosi 0,06 przeciętnego wynagrodzenia;

4. protokolanta wynosi 0,035 przeciętnego wynagrodzenia.

Dziennik Ustaw – 21 – Poz. 104

3. W przypadku udziału w rozprawie lub posiedzeniu Głównej Komisji Orzekającej wysokość ryczałtowego wynagro- dzenia, o którym mowa w ust. 1:

1. przewodniczącego składu orzekającego wynosi 0,16 przeciętnego wynagrodzenia, a jeżeli został wyznaczony do spo- rządzenia uzasadnienia orzeczenia lub postanowienia – 0,24 przeciętnego wynagrodzenia;
2. członka składu orzekającego wynosi 0,08 przeciętnego wyn agrodzenia, a jeżeli został wyznaczony do sporządzenia uzasadnienia orzeczenia lub postanowienia – 0,16 przeciętnego wynagrodzenia;
3. oskarżyciela wynosi 0,08 przeciętnego wynagrodzenia;
4. protokolanta wynosi 0,035 przeciętnego wynagrodzenia.

4. (uchylon y) Art. 67. 1. O powołaniu w skład komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej albo do pełnienia funkcji rzecz- nika dyscypliny, Głównego Rzecznika i ich zastępców, zawiadamia się osobę powołaną oraz jej pracodawcę.
5. O wygaśnięciu członkostwa albo odwołaniu ze składu komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej przed upływem kadencji albo odwołaniu z funkcji rzecznika, Głównego Rzecznika lub ich zastępcy, zawiadamia się osobę odwo- łaną lub której członkostwo wygasło oraz jej pracodawcę.
6. Wyp owiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy z osobą wchodzącą w skład komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej, a także w okresie 6 miesięcy po upływie kadencji, wygaśnięciu członkostwa lub odwołaniu ze składu komisji – w przypadku gdy jest on pr acownikiem jednostki sektora finansów publicznych – wymaga uprzedniej zgody Prze- wodniczącego Głównej Komisji Orzekającej. W przypadku osoby, która pełni lub pełniła funkcję Przewodniczącego Głów- nej Komisji Orzekającej, wymagana jest zgoda Prezesa Rady Mini strów.
7. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do:

1. rzecznika dyscypliny lub jego zastępcy – z tym że wymagana jest zgoda Głównego Rzecznika;
2. zastępcy Głównego Rzecznika – z tym że wymagana jest zgoda ministra właściwego do spraw finansów publicznyc h;
3. Głównego Rzecznika – z tym że wymagana jest zgoda Prezesa Rady Ministrów.
   Art. 68. 1. Pracodawca osoby powołanej w skład komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej albo pełniącej funkcję rzecznika dyscypliny, Głównego Rzecznika lub ich zastę pcy jest obowiązany zwolnić ją na czas niezbędny do wy- wiązania się ze sprawowanej funkcji albo udziału w szkoleniach, określonych w art. 44 ust. 3 oraz art. 58 ust. 4, z zachowa- niem prawa do wynagrodzenia za ten czas. Podstawą do zwolnienia z pracy jest we zwanie lub pismo przewodniczącego komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej albo rzecznika dyscypliny lub Głównego Rzecznika.

2. (uchylony)
   Art. 69. 1. Osobom wchodzącym w skład komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej, rzecznikom dyscyp - liny, Głównemu Rzecznikowi i ich zastępcom przysługuje zwrot kosztów przejazdu i n oclegów, zgodnie z przepisami o wy- sokości oraz warunkach ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednost ce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju.

3. (uchylony)
   Art. 70. 1. Szef Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministro- wie, przy których działają międzyresortowe komisje orzekające , oraz prezesi regionalnych izb obrachunkowych zapewniają siedzibę, obsługę prawną i administracyjno -techniczną komisji orzekającej oraz rzecznika i jego zastępcy wła ściwych w sprawach tej komisji, a także ponoszą wydatki związane z ich funkcjonowaniem, w ypłatą wynagrodzeń i szkoleniem oraz zwrotem świadkom kosztów przejazdu, finansowane z budżetu państwa.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych zapewnia siedzibę, obsługę prawną i organizacyjno -techniczną Głównej Komisji Orzekającej, Głównego Rz ecznika i jego zastępców, a także ponosi wydatki związane z ich funkcjonowa- niem, wypłatą wynagrodzeń i szkoleniem oraz zwrotem świadkom kosztów przejazdu, finansowane z budżetu państwa.

5. (uchylony)

Dziennik Ustaw – 22 – Poz. 104

Art. 71. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia :

1. regulamin działania komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej,
2. zakres zadań organizacyjno -prawnej i biurowej obsługi komisji orzekających, rzeczników dyscypliny oraz Głównej Komisji Orzekającej i Głównego Rzecznika,
3. warunki organizowania i prowadzenia szkolenia członków komisji orzekających , Głównej Komisji Orzekającej i rzecz- ników dyscypliny,
4. rodzaje dokumentacji kwalifikowanej jako materiały archiwalne oraz terminy, w których akta spraw o naruszenie dys- cypliny finansów p ublicznych podlegają zniszczeniu w całości lub w części albo przekazaniu archiwom państwowym
   – mając na uwadze zapewnienie sprawnego i skutecznego działania organów właściwych w sprawach naruszenia dyscyp liny finansów publicznych.
   DZIAŁ IV
   Postępowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych
   Rozdział 1
   Zasady postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych
   Art. 72. 1. Postępowanie w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, zwane dalej „postępowaniem ”, jest dwuinstancyjne.

2. Postępowanie obejmuje postępowanie wyjaśniające prowadzone przez rzecznika dyscypliny, postępowanie przed komisją orzekającą oraz postępowanie odwoławcze przed Główną Komisją Orzekającą.

3. Komisja orzeka na rozprawie lub posiedzeniu w s kładzie trzech osób. Rozstrzygnięcia składu orzekającego są po- dejmowane w drodze głosowania i zapadają większością głosów.
   Art. 73. 1. Stronami postępowania przed komisją orzekającą i Główną Komisją Orzekającą są obwiniony o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, zwany dalej „obwinionym ”, oraz oskarżyciel.

4. Oskarżycielem przed komisją orzekającą jest rzecznik dyscypliny, który wyst ępuje z wnioskiem o ukaranie, a oskar- życielem przed Główną Komisją Orzekającą jest Główny Rzecznik.

5. Obwinionym jest os oba, wobec której oskarżyciel wystąpił z wnioskiem o ukaranie za naruszenie dyscypliny finansów
   publicznych.
   Art. 74. 1. Obwinionemu przysługuje prawo do obrony w toku całego postępowania.

6. Obwinionemu przysługuje prawo do przedstawiania dowodów na swoją obronę oraz składania wniosków dowodo- wych.

7. Obwinionemu przysługuje prawo do korzystania z pomocy jednego obrońcy.
   Art. 75. 1. Obrońcą obwinionego może być osoba uprawniona do obrony zgodnie z przepisami prawa o adwokaturze,
   osoba uprawniona do świ adczenia pomocy prawnej zgodnie z przepisami o radcach prawnych albo inna osoba, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, upoważniona przez obwinionego.

8. Obwiniony może udzielić upoważnienia do obrony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, w postaci elektro- nicznej lub ustnie do protokołu.
   2a. Obrońca dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat lub radca prawny mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im upoważnienia do obrony oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych mogą w razie wątpliwości zażą- dać urzędowego poświadczenia odpisu.
   2b. Jeżeli odpis upoważnienia do obrony lub odpisy innych dokumentów wykazujących umocowa nie zostały sporzą- dzone w postaci elektronicznej, ich uwierzytelnienia, o którym mowa w ust. 2a, dokonuje się, opatrując odpisy kwalifiko- wanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Odpisy upoważnienia do obrony lub od- pisy inny ch dokumentów wykazujących umocowanie uwierzytelniane elektronicznie są sporządzane w formatach danych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności pod- miotów realizujących zadania publ iczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 57, 1123 , 1234 i 1703 ).

Dziennik Ustaw – 23 – Poz. 104

3. Obrońca może podejmować wszystkie czynności określone dla obwinionego oraz przysługują mu wszystkie prawa określone dla obwinionego, a jego udział w postępowaniu nie wyłącza osobistego działania w nim obwinionego. Obrońca może podejmować czynności jedynie na korzyść obwinionego.
4. Obrońca może bronić kilku obwinionych, jeżeli ich interesy nie pozostają w sprzeczności.
   Art. 76. 1. Obwinionego uważa się za niewinnego, dopóki jego odpowiedzialność za nar uszenie dyscypliny finansów publicznych nie zostanie udowodniona i potwierdzona prawomocnym orzeczeniem w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
5. Obwiniony nie ma obowiązku dowodzenia swojej niewinności i może bez podania powodów odmówić składania wyjaśnień lub odpowiedzi na poszczególne pytania.
6. Niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego.
7. Podstawą rozstrzygania mogą być jedynie dowody ujawnione w postępowaniu przed organem orzekającym.
   Art. 77. Prawa określone w art. 74 –76 przysługują także osobie, wobec której rzecznik dyscypliny wszczął postępo- wanie wyjaśniające.
   Art. 78. 1. Nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, z zastrzeżeniem ust. 3, gdy:

1. zarzucanego czynu nie popełniono;
2. w zarzucanym czynie brak jest znamion naruszenia dyscypliny finansów publicznych;
3. nastąpiło przedawnienie karalności;
4. obwiniony zmarł;
5. obwiniony na mocy przepisów szczególnych nie podlega orzecznictwu w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów public znych;
6. w sprawie o ten sam czyn, popełniony przez tego samego obwinionego, zostało wydane prawomocne postanowienie lub orzeczenie komisji orzekającej albo w tej samej sprawie przeciwko temu samemu obwinionemu toczy się przed komisją orzekającą wcześniej wszczęte postępowanie;
7. zachodzi okoliczność, o której mowa w art. 27 ust. 1 lub art. 28 ust. 1;
8. zachodzi inna okoliczność wykluczająca z mocy ustawy orzekanie w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów pub - licznych.

2. Okoliczności wymienione w ust. 1 uwzględnia się z urzędu w każdej fazie postęp owania i wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania.

3. Jeżeli okoliczność, o której mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, stwierdzono po przeprowadzeniu postępowania dowodowego przed organem orzekającym, wydaje się orzeczenie o uniewinnieniu.
   Art. 78a. 1. Postępowanie zawiesza się, z zastrzeżeniem art. 25 ust. 2, w przypadku wystąpienia długotrwałej prze- szkody uniemożliwiającej jego prowadzenie.

4. Zawieszenie postępowania następuje w drodze postanowienia.

5. Zawiesz one postępowanie podejmuje się, w drodze postanowienia, niezwłocznie po ustaniu przeszkody, o której mowa w ust. 1, albo uzyskaniu informacji o zakończeniu postępowania, o którym mowa w art. 25 ust. 2, z zastrzeżeniem art. 25 ust. 3.

6. Jeżeli postępowanie zostało zawieszone po rozpoczęciu postępowania dowodowego na rozprawie, a skład orzeka- jący został zmieniony, ujawnia się dowody przeprowadzone poprzednio.
   Art. 79. 1. Sprawy o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, pozostające ze sobą w ścisłym związ ku lub doty- czące naruszenia dyscypliny finansów publicznych popełnionego przez więcej niż jedną osobę, rozpoznaje się łącznie, chyba że zachodzą okoliczności uniemożliwiające łączne rozpoznanie sprawy.

7. Jeżeli okoliczności uzasadniające zawieszenie postę powania dotyczą jednej ze spraw rozpoznawanych łącznie lub jednej z osób, które popełniły naruszenie dyscypliny finansów publicznych, albo jeżeli ujawnią się inne okoliczności unie- możliwiające łączne rozpoznanie sprawy, sprawy te wyłącza się do odrębnego p ostępowania.

Dziennik Ustaw – 24 – Poz. 104

Art. 80. 1. Organy prowadzące postępowanie są obowiązane badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego.
2. Organy prowadzące postępowanie są obowiązane, w niezbędnym zakresie, pouczać jego uczestników o ciążących na nich obowiązkach i przysługujących im prawach oraz udzielać im wyjaśnień i informacji o tych prawach i obowiązkach, tak aby w toku postępowania jego uczestnicy nie ponieśli szkody z powodu nieznajomości przepisów, do tyczących postę- powania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Art. 81. 1. Z wnioskiem o ukaranie występuje się do komisji orzekającej, zgodnie z właściwością określoną w art. 47–51a. 2. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej, na wnios ek przewodniczącego komisji orzekającej złożony przed skierowaniem wniosku o ukaranie do rozpoznania, wyznacza, w drodze postanowienia, do rozpoznania wniosku o ukaranie inną komisję orzekającą niż wynika to z jej właściwości, jeżeli wniosek o ukaranie dot yczy członka komisji orzekającej albo rzecznika dyscypliny lub jego zastępcy, właściwego w sprawach tej komisji.
3. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej wyznacza, w drodze postanow ienia, do rozpoznania wniosku o uka- ranie inną komisję orzekającą niż w ynika to z jej właściwości, jeżeli z powodu wyłączenia członków komisji właś ciwej do rozpoznania sprawy jej rozpoznanie przed daną komisją nie jest możliwe.
3a. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej może wyznaczyć, w drodze postanowienia, do rozpozna nia wnios ku o ukaranie inną komisję orzekającą niż wynika to z jej właściwości, w przypadkach uzasadnionych ważnymi przyczynami innymi niż określone w ust. 2 i 3.
4. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej rozstrzyga, w drodze postanowienia, spory o właściwość między komisjami orzekającymi.
Art. 82. Główna Komisja Orzekająca, uchylając orzeczenie komisji orzekającej, stwierdzając nieważność prawomoc- nego rozstrzygnięcia lub wydając postanowienie o wznowieniu postępowania, może po stanowić o przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania przez inną komisję orzekającą.
Art. 83. 1. Członek komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej podlega wyłączeniu od udziału w rozpozna- waniu sprawy, jeżeli:

1. sprawa dotyczy go bezpośrednio, j ego małżonka, krewnego lub powinowatego w linii prostej albo osoby pozostającej z nim w stosunku przysposobienia;
2. brał udział w wydaniu postanowienia lub orzeczenia uchylonego albo uznanego za nieważne z mocy prawa;
3. brał udział w rozpoznawaniu sprawy w niższej instancji;
4. występował w sprawie w charakterze świadka lub oskarżyciela.

2. Wyłączenie członka komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej od u działu w rozpoznawaniu sprawy z przyczyn, o których mowa w ust. 1, następuje z urzędu.
3. Wyłączenie członka komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej od udziału w rozpoznawaniu sprawy na- stępuje również na wniosek tego członka, oskarżyciela, obwinionego lub jego obrońcy, jeżeli między nim a oskarżycielem, obwinionym lub jego obrońcą, za chodzi stosunek tego rodzaju, że może budzić wątpliwości co do jego bezstronności.
4. Przepisy ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio do wyłączenia od udziału w rozpoznawaniu sprawy oskar- życiela i protokolanta.
   Art. 84. 1. W sprawie wyłączenia cz łonka komisji orzekającej lub Głównej Komisji Orzekającej na wniosek rozstrzygają,
   odpowiednio przed rozprawą lub posiedzeniem, przewodniczący tych komisji. O wyłączeniu członka składu orzekającego, oskarżyciela lub protokolanta rozstrzyga, przed odczytani em wniosku o ukaranie, przewodniczący składu orzekającego. Jeżeli wniosek o wyłączenie dotyczy przewodniczącego składu orzekającego – w sprawie jego wyłączenia rozstrzyga odpo- wiednio przewodniczący komisji orzekającej lub Przewodniczący Głównej Komisji Orz ekającej.
5. W sprawie wyłączenia rzecznika dyscypliny od udziału w rozpoznawaniu zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych rozstrzyga Główny Rzecznik.
   Art. 85. 1. Jeżeli ustawa nie wymaga wydania orzeczenia albo postanowienia, wydaje się zarządzenia.
6. Postanowienie powinno zawierać co najmniej:

1. oznaczenie organu oraz osoby lub osób, wydających postanowienie;

2. datę wydania postanowienia;

3. wskazanie sprawy oraz kwestii, której postanowienie dotyczy;

Dziennik Ustaw – 25 – Poz. 104

4. rozstrzygnięcie z podaniem podstawy prawnej;
5. uzasadnienie, chyba że ustawa zwalnia od tego wymagania;
6. pouczenie o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia albo informację o jego nieprzysługiwaniu;
7. wskazanie osoby lub osób, którym jest przekazywane.

3. Uzas adnienie postanowienia powinno zawierać przedstawienie faktów i dowodów, które stanowiły podstawę wyda- nia postanowienia, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej postanowienia.
4. Zażalenie na postanowienie przysługuje, jeżeli ustawa tak stanowi.
5. Przepisy ust. 2 pkt 1 –4, 6 i 7 oraz ust. 4 stosuje się odpowiednio do zarządzeń.
   Art. 85a. W razie stwierdzenia w toku czynności sprawdzających lub w toku postępowani a istotnego uchybienia w czynnościach instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, sprzyjającego naruszeniom prawa, odpowiednio rzecznik dyscypliny, Główny Rzecznik, komisja orzekająca albo Główna Komisja Orzekająca zawiadamia o stwierdzonym uchybieniu tę instytucję lub organ powołany do sprawowania nad nią nadzoru.
   Art. 86. 1. Instytucje państwowe i samorządowe są obowiązane, w zakresie swojego działania, udzielać pomocy organom właściwym w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, w szczególności w terminie określonym przez organ prowadzący postępowanie:

1. wydawać opinie, jeżeli stwier dzenie okoliczności mających znaczenie dla sprawy wymaga wiadomości specjalnych lub wiedzy specjalistycznej;
2. przekazać dokumenty mające znaczenie w sprawie.

2. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych wydaje opinie, w terminie określonym przez organ prowadząc y postępowa- nie, w sprawach dotyczących przepisów o zamówieniach publicznych.
3. Wydawanie opinii i przekazywanie dokumentów następuje z zachowaniem zasad ochrony tajemnic ustawowo chro- nionych, w szczególności dokumenty lub opinie zawierające informacje nie jawne przekazuje się w trybie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych.
   Rozdział 2
   Dowody
   Art. 87. Przedmiotem dowodu są fakty mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
   Art. 88. Fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu. To samo dotyczy faktów znanych z urzędu organowi pro- wadzącemu postępowanie, należy jednak zwrócić na nie uwagę stron.
   Art. 89. 1. Organ prowadzący postępowanie jest obowiązany do wyczerpującego zebrania i wszechstronnego roz pa- trzenia materiału dow odowego.
4. We wniosku dowodowym należy podać oznaczenie dowodu oraz określić okoliczności, które mają być udowodnione , a także można określić sposób przeprowadzenia dowodu.
5. Wniosek dowodowy może zostać oddalony, jeżeli:

1. okoliczność, która ma zostać udowodniona, nie ma znaczenia dla sprawy;
2. okoliczność, której dotyczy wniosek, została już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy;
3. dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności;
4. wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmie rza do przedłużenia postępowania;
5. dowodu nie da się przeprowadzić.

4. Podstawą oddalenia wniosku dowodowego nie może być fakt, że dotychczas przeprowadzone dowody wskazują fakty odmienne od tych, które wnioskodawca zamierza udowodnić.

5. Oddalenie wnios ku dowodowego nie stoi na przeszkodzie późniejszemu dopuszczeniu dowodu, nawet jeżeli nie ujawniły się nowe okoliczności.

Dziennik Ustaw – 26 – Poz. 104

Art. 90. Osoba, wobec której wszczęto postępowanie, występująca z wnioskiem dowodowym, w tym o dowód z ze- znań świadków, jest obowiązan a dokładnie oznaczyć fakty, o których stwierdzenie wnosi. Obowiązek dotyczy również wskazania świadków, których zeznania mają stwierdzać te fakty, tak aby wezwanie ich przez organ prowadzący postępo- wanie było możliwe.
Art. 91. 1. Osoba wezwana w charakterz e świadka ma obowiązek stawić się na wezwanie organu prowadzącego po- stępowanie, w szczególności na rozprawie, i złożyć zeznania.
2. Świadek, który nie może stawić się na rozprawę z powodu choroby, kalectwa lub innej niedającej się pokonać prze- szkody, może być przesłuchany w miejscu swojego pobytu przez:

1. wyznaczonego członka składu orzekającego lub
2. członka innej komisji orzekającej, jeżeli byłoby to uzasadnione ze względu na odległość, która dzieli siedzibę komisji od miejsca pobytu świadka, a zwróci s ię o to przewodniczący komisji rozpoznającej sprawę.

3. Przed rozpoczęciem przesłuchania, świadka należy pouczyć o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy.
4. Świadek może odmówić udzielenia odpowiedzi na poszczególne pytania, j eżeli odpowiedź mogłaby narazić jego samego, jego małżonka, krewnego lub powinowatego w linii prostej albo osobę pozostającą z nim w stosunku przysposo- bienia na odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych lub odpowiedzialność określoną o drębnymi przepisami.
5. Świadek może odmówić udzielenia odpowiedzi na pytania co do okoliczności stanowiących informacje niejawne, chyba że zostanie zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepi- sach. Zwoln ienia można odmówić tylko wtedy, gdyby złożenie wyjaśnień lub udzielenie odpowiedzi mogło wyrządzić po- ważną szkodę państwu.
6. Świadek może odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania ze względu na obowiązek zachowania tajemnicy zwią- zanej z wykonywaniem zaw odu lub funkcji, co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że sąd zwolni go od obowiązku zachowania tajemnicy. Zwolnienie to może dotyczyć wyłącznie okoliczności, która nie może być ustalona w postępowaniu przed komisją orzekającą lub w postępowaniu odwoławczym na podstawie innych dowodów.
   Art. 91a. 1. Pracodawca osoby wezwanej w charakterze świadka jest obowiązany zwolnić ją od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy. Podstawą do zwolnienia od pracy jest wezwanie odpowiednio rzecz- nika dyscypliny, przewodniczącego komisji orzekającej lub Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej.
7. Świadkowi, który stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie, przysługuje zwrot kosztów przejazdu, zgodnie z p rzepisami w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
   Art. 91b. 1. Na osobę wezwaną w charakterze świadka, która nie stawiła się na wezwanie organu prowadzącego po- stępowanie, można nałożyć karę porządkową w wysokości do 100 zł, a w przypadku ponownego niezastosowania się do wezwania – karę porządkową w wysokości do 200 zł, chyba że niestawi ennictwo jest usprawiedliwione nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną przeszkodą, której nie można było przezwyciężyć.
8. Karę porządkową nakłada, w drodze postanowienia, odpowiednio rzecznik dyscypliny albo przewodniczący składu orzekającego komisji orzekając ej albo Głównej Komisji Orzekającej.
9. Na postanowienie o nałożeniu kary porządkowej osobie ukaranej służy zażalenie. Przepisy art. 141 stosuje się od- powiednio.
10. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia za pośrednictwem orga nu, który je wydał, odpowiednio do Głównego Rzecznika, przewodniczącego komisji orzekającej albo Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej. Jeżeli przewodniczącym składu orzekającego:

1. komisji orzekającej jest przewodniczący tej komisji – zażalenie wn osi się do Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej;
2. Głównej Komisji Orzekającej jest Przewodniczący tej Komisji – zażalenie wnosi się do Głównej Komisji Orzekającej.

5. Organ, który wydał zaskarżone postanowienie, może uwzględnić zażalenie i uchyli ć wydane postanowienie.

6. W wyniku rozpoznania zażalenia, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, organ wskazany w ust. 4, w drodze postanowienia, utrzymuje w mocy zaskarżone postanowienie albo je uchyla. Przepis art. 142 stosuje się odpowiednio.

7. Na postanowienie o utrzymaniu w mocy postanowienia o nałożeniu kary porządkowej służy skarga do sądu admini- stracyjnego.

Dziennik Ustaw – 27 – Poz. 104

8. Wpływy z tytułu kar porządkowych stanowią dochód budżetu państwa.
9. Prawomocne postanowienie o nałożeniu kary porządkowej niezwłocznie przekazuje osobie ukaranej odpowiednio rzecznik dyscypliny albo przewodniczący składu orzekającego komisji orzekającej albo Głównej Komisji Orzekającej. Przepis
   art. 155 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
10. Kary porządkowe nieuiszczone w terminie podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
    Art. 91c. Każdy może być wezwany przez organ prowadzący postępowanie do przedstawienia na piśmie, w wyzna- czonym terminie, informacji mających znaczenie dla sprawy, w ramach posiadanej wiedzy. Przepis art. 86 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
    Art. 92. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających znaczenie dla sprawy wymaga wiadomości specjalnych lub wiedzy specjalistycznej, organ prowadzący postępowanie zasięga opinii organów lub instytucji, o których mowa w art. 86.
    Rozdział 3
    Zawiadomienie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych
    Art. 93. 1. Zawiadomienie o ujawnionych okolicznościach, wskazujących na naruszenie dyscypliny finansów pub licz- nych, zwane dalej „zawiadomieniem ”, składa niezwłocznie do właściwego rzecznika dyscypliny:

1. kierownik jednostki sektora finansów publicznych,
2. kierownik podmiotu niezaliczanego do sektora finansów publicznych, któremu przekazano do wykorzystania lub dys- ponowania środki publiczne,
3. organ sprawujący nadzór nad jednostką sektora finansów publicznych,
4. organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego,
   4a) komisja stała organu stanowiącego samorządu terytorialnego,
5. organ kontroli lub kierownik jednostki prowadzącej kontrolę jednostki sektora finansów publicznych,
6. dysponent przekazujący środki publiczne jednostce sektora finansów publicznych lub podmiotowi niezaliczanemu do sektora finansów publicznych,
7. organ założycielski jednostki sektora finansów publicznych
   – zwany d alej „zawiadamiającym ”.

2. Zawiadamiającemu przysługuje prawo do żądania informacji niezbędnych do sporządzenia zawiadomienia.
   Art. 94. 1. Zawiadomienie zawiera co najmniej:

1. datę, imię i nazwisko, stanowisko służbowe, adres i podpis zawiadamiającego;
2. określenie ujawnionego naruszenia dyscypliny finansów publicznych wraz z podaniem sposobu, czasu jego popełnienia oraz naruszonego przepisu prawa;
3. wskazanie okoliczności, w jakich doszło do naruszenia dyscypliny finansów publicznych, a także określenie wysokości
   środków finansowych będących przedmiotem naruszenia lub wysokości skutków finansowych;
4. informację, czy przedstawione naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest przedmiotem postępowania karnego, postępowania w sprawie o wykroczenie, postę powania w sprawie o przestępstwo skarbowe albo wykroczenie skarbowe.

2. Zawiadomienie zawiera również, w miarę możliwości, wskazanie imienia i nazwiska, adresu zamieszkania osoby, która naruszyła dyscyplinę finansów publicznych, adresu pracodawcy i stanowi ska zajmowanego przez tę osobę w czasie popełnienia naruszenia, a także nazwy i adresu jej aktualnego pracodawcy.
   2a. Do zawiadomienia dołącza się, w miarę możliwości, materiał zebrany w trakcie kontroli lub innych działań, w wy- niku których ujawniono narus zenie dyscypliny finansów publicznych, potwierdzający fakt lub okoliczności popełnienia tego naruszenia, w szczególności protokół kontroli lub wynik kontroli. Kopie dołączanych dokumentów potwierdza się za zgod- ność z oryginałem.

3. Zawiadomienie pozostawia się bez rozpoznania, jeżeli nie zawiera danych pozwalających na zidentyfikowanie zawiadamiającego.

Dziennik Ustaw – 28 – Poz. 104

4. Jeżeli zawiadomienie nie zawiera któregokolwiek z elementów wymienionych w ust. 1 pkt 2 lub podpisu zawiada- miającego, rzecznik dyscypliny zwraca zawiadom ienie, wskazując braki złożonego zawiadomienia.

5. Jeżeli zawiadomienie nie zawiera któregokolwiek z elementów wymienionych w ust. 1 pkt 3 i 4, rzecznik dyscypliny uzupełnia braki we własnym zakresie albo wskazuje je zawiadamiającemu, wzywając go jednocześ nie do ponownego złożenia uzupełnionego zawiadomienia w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty doręczenia wezwania.
   Art. 95. 1. Jeżeli rzecznik dyscypliny otrzymał informację o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych od osób lub podmiotów innych niż w ymienione w art. 93 ust. 1, przekazuje tę informację kierownikowi jednostki, której ona dotyczy, oraz organowi sprawującemu nadzór nad tą jednostką.

6. Kierownik jednostki oraz organ sprawujący nadzór nad jednostką, którzy otrzym ali informację, o której mo wa w ust. 1, są obowiązani przekazać rzecznikowi dyscypliny, w wyznaczonym przez niego terminie, nie dłuższym niż 3 miesiące i nie krót- szym niż miesiąc, informację o podjętych w tej sprawie działaniach, a następnie informować go o dalszych czynnościach w sprawie i ich wynikach.

7. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli w terminie, o którym mowa w tym przepisie, odpowiednio kierownik jednostki lub organ sprawujący nadzór nad jednostką złoży zawiadomienie.

8. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 2, nie zostanie przekazana informacja o podjętych działaniach ani nie zostanie złożone zawiadomienie, rzecznik dyscypliny przekazuje otrzymaną informację o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych Głównemu Rzecznikowi.

9. Przepis ust. 4 stosu je się odpowiednio, jeżeli po przekazaniu w terminie, o któ rym mowa w ust. 2, informacji o pod- jętych działaniach kierownik jednostki oraz organ sprawujący nadzór nad jednostką nie informują rzecznika dyscyp liny o dalszych czynnościach w sprawie i ich wyni kach.

10. Główny Rzecznik może polecić rzecznikowi dyscypliny podjęcie czynności sprawdzających na podstawie otrzyma- nej informacji o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych albo przekazać właściwemu organowi informację o potrzebie przeprowadzenia kontrol i prawidłowości gospodarowania mieniem lub środkami pu blicznymi, o której mowa w art. 59a. Rozdział 4
    Czynności sprawdzające i postępowanie wyjaśniające
    Art. 96. 1. Na podstawie zawiadomienia rzecznik dyscypliny podejmuje czynności sprawdzające w celu stwi erdzenia, czy istnieją podstawy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego.

11. Rzecznik dyscypliny może wzywać zawiadamiającego, kierownika jednostki, której zawiadomienie dotyczy, oraz organ sprawujący nad nią nadzór lub dysponenta, który przekazał środki p ubliczne do złożenia wyjaśnień, przekazania opinii oraz do wydania albo okazania dokumentu mającego znaczenie w sprawie, w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Przepisy art. 91c i 92 stosuje się odpowiednio.

12. Dokumenty, opinie lub inne informacje, zaw ierające informacje niejawne, przekazuje się rzecznikowi dyscypliny w trybie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych tylko w przypadku zwolnienia z obo- wiązku zachowania tajemnicy, o którym mowa w art. 91 ust. 5.
    Art. 96a. 1. Rzecznik dyscypliny z urzędu bada swoją właściwość.

13. Stwierdzenie niewłaściwości i przekazanie sprawy właściwemu rzecznikowi dyscypliny może nastąpić nie później niż do zakończenia postępowania wyjaśniającego. Rzecznik dyscypliny, któremu przekazano spr awę, prowadzi ją w dal- szym ciągu.
    Art. 97. 1. Po zakończeniu czynności sprawdzających rzecznik dyscypliny wydaje postanowienie o wszczęciu postę- powania wyjaśniającego albo o odmowie jego wszczęcia.

14. Jeżeli postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniaj ącego nie obejmuje wszystkich naruszeń dyscypliny finan- sów publicznych wskazanych w zawiadomieniu, rzecznik dyscypliny wydaje – w zakresie tych naruszeń – postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego.

15. (uchylony)

16. (uchylony)

Dziennik Ustaw – 29 – Poz. 104

Art. 98. 1. Postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego powinno zawierać dodatkowo:

1. imię i nazwisko osoby, wobec której postępowanie zostało wszczęte, adres pracodawcy i stanowisko zajmowane przez tę osobę w czasie popełnienia naruszenia dyscypliny finansów publicznych;
2. określenie naruszenia dyscypliny finansów publicznych będącego przedmiotem postępowania wraz z podaniem czasu
   jego popełnienia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie.

2. Postanowienie o wszczę ciu postępowania wyjaśniającego nie wymaga uzasadnienia.
   Art. 99. Rzecznik dyscypliny może wszcząć postępowanie wyjaśniające:

1. wobec osoby, która nie była wymieniona w zawiadomieniu;
2. w zakresie czynu, którego nie wymieniono w zawiadomieniu.
   Art. 100. 1. Rzecznik dyscypliny odmawia wszczęcia postępowania wyjaśniającego:
3. jeżeli stwierdzi wystąpienie okoliczności wymienionej w art. 78 ust. 1;
4. w stosunku do osoby, wobec której w tej samej sprawie toczyło się postępowanie wyjaśniające zakończone wydaniem postanowienia o umorzeniu tego postępowania, chyba że:
   a) postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego zostało wydane w wyniku przestępstwa,
   b) postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego zostało wydane na podstawie d owodów, które okazały się fałszywe,
   c) po wydaniu postanowienia o umorzeniu postępowania wyjaśniającego wyszły na jaw nowe, istotne dla sprawy okoliczności faktyczne lub dowody, nieznane przy wydaniu tego postanowienia.

2. W przypadku wystąpienia jednej z okoliczności, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a –c, rzecznik dyscypliny, w drodze postanowienia, uchyla postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego.
3. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego powinno zawierać dodatkowo okre ślenie na ru- szenia dyscypliny finansów publicznych będącego przedmiotem czynności sprawdzających, wraz z podaniem czasu jego popełnienia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie.
   Art. 101. 1. Postanowienie o odmowie wszc zęcia postępowania wyjaśniającego doręcza się zawiadamiającemu, któremu
   służy zażalenie na to postanowienie.
4. W wyniku rozpoznania zażalenia Główny Rzecznik, w drodze postanowienia, utrzymuje w mocy zaskarżone posta- nowienie, zmienia je lub uchyla, w cało ści lub w części. Uchylając postanowienie Główny Rzecznik poleca rzecznikowi dyscypliny:

1. wszczęcie postępowania wyjaśniającego lub
2. uzupełnienie czynności sprawdzających i wyznacza termin na wydanie nowego postanowienia.
   Art. 101a. 1. W przypadku gdy czynności sprawdzające podjęte na polecenie Głównego Rzecznika, o którym mowa w art. 95 ust. 6, nie dały podstaw do wszczęcia postępowania wyjaśniającego, rzecznik dyscypliny przekazuje Głównemu Rzecznikowi informację o wynikach przeprowadzonych czynności sprawdzających wraz z materiałem z tych czynności.

2. Główny Rzecznik może:

1. polecić rzecznikowi dyscypliny uzupełnienie czynności sprawdzających;
2. w drodze postanowienia, polecić rzecznikowi dyscypliny wszczęcie postępowania wyjaśniającego.
   Art. 102. 1. Rzecznik dyscypliny doręcza postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego osobie, wobec której postępowanie zostało wszczęte.

2. Osoba, o której mowa w ust. 1, ma prawo do złożenia, w terminie określonym przez rzecznika dyscypliny, nie krót- szym niż 14 dni od dnia doręczenia postanowienia o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, wyjaśnień lub wnios ków dowodowych na piśmie lub do protokołu. Niezłożenie wyjaśnień lub wniosków dowodowych w tym terminie uznaje się za odmowę ich złożenia w postępowani u wyjaśniającym. Oddalenie wniosku dowodowego następuje w formie postanowienia.
   Art. 103. W postępowaniu wyjaśniającym rzecznik dyscypliny sporządza protokół z czynności mających znaczenie dla sprawy. Protokół podpisują osoby uczestniczące w czynnościach, a w przypadku odmowy jego podpisania rzecznik dyscypliny zamieszcza stosowną adnotację.

Dziennik Ustaw – 30 – Poz. 104

Art. 103a. Jeżeli naruszenie dyscypliny finansów publicznych określone w postanowieniu o wszczęciu postępowania wyjaśniającego należy zakwalifikować według innego niż w skazany w tym postanowieniu naruszony przepis prawa lub przepis ustawy określający to naruszenie, rzecznik dyscypliny, w drodze postanowienia, zmienia postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w zakresie kwalifikacji prawnej naruszenia. Przepis y art. 98 ust. 2 i art. 102 stosuje się odpo- wiednio.
Art. 104. 1. Rzecznik dyscypliny, w terminie 120 dni od dnia otrzymania zawiado mienia, występuje z wnioskiem o ukaranie za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, zwanym dalej „wnioskiem o ukaranie ”, albo wydaje postano- wienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego.
2. Do terminu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się okresów zawieszenia postępowania.
Art. 105. O wystąpieniu z wnioskiem o ukaranie rzecznik dyscypliny informuje zawiadamiającego.
Art. 106. 1. (uchylony)
2. Rzecznik dyscypliny umarza postępowanie wyjaśniające, jeżeli stwierdzi wystąpi enie okoliczności wymienionej w art. 78 ust. 1.
3. Postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego powinno zawierać dodatkowo:

1. imię, nazwisko, adres zamieszkania osoby, wobec której wszczęto postępowanie wyjaśniające, oraz zajmowane przez nią stanowisko w czasie popełnienia naruszenia dyscypliny finansów publi cznych;
2. określenie naruszenia dyscypliny finansów publicznych będącego przedmiotem post ępowania wyjaśniającego, wraz z podaniem czasu jego popełnienia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie.
   Art. 107. Jeżeli we wniosku o ukaranie rzecznik dyscypliny nie postawił zarzutu naruszenia dyscypliny finansów
   publicznych wszystkim osobom, wobec których wszczął postępowanie wyjaśniające, wydaje – w stosunku do tych osób – postanowienie o umorzeniu postępowania w yjaśniającego, z zastrzeżeniem art. 79 ust. 2.
   Art. 108. 1. Postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego doręcza się zawiadamiającemu oraz – z wyłą- czeniem postanowienia wydanego na podstawie art. 78 ust. 1 pkt 4 – osobie, wobec której było ono wsz częte. Osobie tej i zawiadamiającemu służy zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania.

2. W wyniku rozpoznania zażalenia Główny Rzecznik, w drodze postanowienia, utrzymuje w mocy zaskarżone posta- nowienie, zmienia je lub uchyla, w całości lub w czę ści. Główny Rzecznik, uchylając postanowienie, poleca rzecznikowi dyscypliny:

1. wystąpić z wnioskiem o ukaranie albo
2. uzupełnić postępowanie wyjaśniające, wyznaczając termin wystąpienia z wnioskiem o ukaranie albo wydania nowego postanowienia.

3. Główny Rzecznik doręcza postanowienie osobom, którym służyło zażalenie. Na postanowienie Głównego Rzecznika
   kończące postępowanie osobom tym służy zażalenie do Głównej Komisji Orzekającej.
4. W wyniku rozpoznania zażalenia Główna Komisja Orzekająca, w drodze pos tanowienia:

1. utrzymuje w mocy zaskarżone postanowienie Głównego Rzecznika albo
2. uchyla zaskarżone postanowienie Głównego Rzecznika i postanowienie rzecznika dysc ypliny w całości lub w części i przekazuje sprawę rzecznikowi dyscypliny.

5. Do rzecznika d yscypliny, któremu przekazano sprawę zgodnie z ust. 4 pkt 2, przepisy art. 150 stosuje się odpowiednio.
   Rozdział 5
   Wniosek o ukaranie
   Art. 109. 1. Z wnioskiem o ukaranie występuje rzecznik dyscypliny.
6. (uchylony)
   Art. 110. 1. Wniosek o ukaranie zawiera:

1. oznaczenie organu oraz osoby występującej z wnioskiem o ukaranie;

2. imię, nazwisko, adres zamieszkania obwinionego;

Dziennik Ustaw – 31 – Poz. 104

3. wskazanie miejsca zatrudnienia, adresu pracodawcy i stanowiska zajmowanego przez obwinionego w czasie popełnie- nia zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych;
4. określenie zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych wraz ze wskazaniem sposobu i czasu jego popeł- nienia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie;
5. wskazanie okoliczności, w jakich doszło do naruszenia dyscypliny finansów publicznych, a także jeżeli nastąpiło uszczuplenie środków publicznych, przekroczenie upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych, do zaciągnięcia zobowiązań lub ni ewykonanie zobowiązań albo zapłata odsetek, kar lub opłat – określenie ich wyso- kości;
6. wskazanie dowodów;
7. informację, czy obwiniony przed popełnieniem zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych był karany za naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
8. określenie, jakiej kary domaga się oskarżyciel;
9. uzasadnienie oparte na wynikach postępowania wyjaśniającego.

2. Do wniosku o ukaranie dołącza się postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, a także zebrany materiał dowodowy or az dowody i wyjaśnienia przedstawione przez obwinionego n a swoją obronę lub informację o odmowie
   ich złożenia.
3. Do wniosku o ukaranie dołącza się, w miarę możliwości, także:

1. zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy, otrzymywanego przez obwinio- nego w czasie popełnienia zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych oraz nazwę i adres aktualnego pracodawcy tej osoby;
2. opinię przełożonych o sposobie wywiązywania się obwinionego z obowiązków służbo wych.

4. (uchylony)
   Rozdział 6
   Postępowanie przed komisją orzekającą
   Art. 111. 1. Komisje orzekające badają swoją właściwość z urzędu.

5. Stwierdzenie niewłaściwości i przekazanie sprawy właściwej komisji orzekającej może nastąpić nie później niż do otwarc ia postępowania dowodowego.
   Art. 112. 1. Przewodniczący komisji orzekającej dokonuje wstępnej kontroli wniosku o ukaranie.

6. Jeżeli wniosek o ukaranie nie odpowiada warunkom wymienionym w art. 110 ust. 1 i 2, przewodniczący komisji orzekającej, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, zarządza zwrot wniosku do uzupełnienia organowi, który z nim wystąpił.

7. W zarządzeniu o zwrocie wniosku o ukaranie do uzupełnienia należy wskazać braki wniosku oraz określić termin ich usunięcia, nie krótszy niż 30 dni. N a zarządzenie o zwrocie wniosku o ukaranie przysługuje, w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, zażalenie do Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej za pośrednictwem przewodniczącego komisji, który wydał to zarządzenie.

8. W wyniku rozpoznania zażal enia Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej, w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, w drodze zarządzenia, utrzymuje w mocy zaskarżone zarządzenie lub je uchyla, w całości lub w części.

9. Na uzasadniony wniosek rzecznika dyscypliny przewodniczący komisji orzekającej może przedłużyć termin usunięcia
   braków wniosku wskazany w zarządzeniu o zwrocie wniosku o ukaranie na czas oznaczony niezbędny do uzupełnienia wniosku.
   Art. 113. 1. Jeżeli wniosek o ukaranie odpowiada warunkom wymieniony m w art. 110 ust. 1 i 2, przewodniczący komisji orzekającej, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania zarządza doręczenie odpisu wniosku obwinionemu, kieruje wniosek do rozpoznania na posiedzenie albo rozprawę, wyznacza ich terminy oraz skład orzekający.

10. W zarządzeniu o doręczeniu odpisu wniosku o ukaranie należy wskazać miejsce i czas, w którym akta sprawy są udostępnione do wglądu obwinionemu lub jego obrońcy, a także pouczyć o prawie składania wniosków dowodowych.

11. Przewodniczący komisji orzekające j przekazuje stronom zarządzenie, o którym mowa w ust. 2, w terminie 7 dni od dnia jego wydania.

12. W przypadku, o którym mowa w art. 130 ust. 1, przewodniczący komisji orzekającej po zarządzeniu doręczenia odpisu wniosku o ukaranie obwinionemu kieruje wni osek do rozpoznania na rozprawie.

Dziennik Ustaw – 32 – Poz. 104

Art. 113a. 1. O zawieszeniu i podjęciu postępowania, a także o wyłączeniu sprawy do odrębnego rozpoznania roz- strzyga przewodniczący komisji orzekającej, jeżeli okoliczności uzasadniające takie rozs trzygnięcie zostaną ujawn ione w toku postępowania poza rozprawą lub posiedzeniem.
2. O łącznym rozpoznaniu spraw o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, w których wniesione zostały odrębne wnioski o ukaranie, rozstrzyga przewodniczący komisji orzekającej.
Art. 114. (uchylony ) Rozdział 7
Posiedzenie
Art. 115. 1. Posiedzeniem kieruje przewodniczący składu orzekającego i czuwa nad jego prawidłowym przebiegiem.
2. Z przebiegu posiedzenia protokolant pod kierunkiem przewodniczącego składu orzekającego sporządza protokół, który zaw iera:

1. datę i miejsce posiedzenia oraz wzmiankę o osobach w nim uczestniczących;
2. przebieg posiedzenia i – w miarę potrzeby – stwierdzenie innych okoliczności dotyczących jego przebiegu;
3. treść wydanych w toku posiedzenia postanowień i zarządzeń.

3. Protokół podpisują przewodniczący składu orzekającego i protokolant.
   Art. 116. 1. Jeżeli okoliczności, o których mowa w art. 78 ust. 1 pkt 3 –8, zostaną ujawnione w toku postępowania poza rozprawą, przewodniczący komisji orzekającej kieruje sprawę do rozpoz nania na posiedzeniu.
4. Posiedzenie jest niejawne i odbywa się bez udziału stron. Komisja orzekająca podejmuje rozstrzygnięcie na podstawie
   materiału dowodowego dołączonego do wniosku o ukaranie lub zebranego w toku prowadzonego postępowania. Wyznaczony
   przez przewodniczącego komisji orzekającej członek składu orzekającego przedstawia omówienie wniosku o ukaranie i okoliczności faktycznych sprawy oraz dotychczasowego przebiegu postępowania.
5. W wyniku rozpoznania sprawy na posiedzeniu komisja orzekająca, z zastrzeżeniem art. 78a i art. 79 ust. 2, wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania albo, jeżeli uzna, że nie zachodzą przesłanki umorzenia postępowania, przekazuje sprawę do rozpoznania na rozprawie.
6. Postanowienie o umorzeniu postępowania, oprócz elementów określonych w art. 85 ust. 2, powinno zawierać także:

1. imię, nazwisko, adres zamieszkania obwinionego oraz zajmowane przez niego stanowisko w czasie popełnienia na ru- szenia dyscypliny finansów publicznych;
2. określenie zar zucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych wraz z podaniem sposobu i czasu jego popełnie- nia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie.
   4a. Uzasadnienie postanowienia o umorzeniu postępowania sporządza się w termi nie 21 dni od dnia wydania postano- wienia. Przepisy art. 137 ust. 2 –4 stosuje się odpowiednio.

5. Postanowienie o umorzeniu postępowania wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom niezwłocznie po sporządzeniu uzasadnienia. Na postanowienie stronom służy zażal enie.
6. W wyniku rozpoznania zażalenia Główna Komisja Orzekająca, w drodze postanowienia, utrzymuje w mocy posta- nowienie o umorzeniu postępowania lub uchyla je w całości lub części i przekazuje sprawę przewodniczącemu komisji orzekającej w celu skierowani a do rozpoznania na rozprawie.
   Rozdział 8
   Rozprawa
   Art. 117. Rozprawą kieruje przewodniczący składu orzekającego i czuwa nad jej prawidłowym przebiegiem.
   Art. 118. Zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy i składu orzekającego należy wydać w terminie 30 dni odpo- wiednio od dnia wydania zarządzenia o doręczeniu odpisu wniosku o ukaranie albo od dnia wydania postanowienia o skie- rowaniu sprawy na rozprawę, o którym mowa w art. 116 ust. 3.
   Art. 119. 1. Rozprawa przed komisją orzekającą jest jawna, z zastrzeżen iem ust. 2.
7. Wyłączenie jawności rozprawy lub jej części może nastąpić wyłącznie:

1. ze względu na bezpieczeństwo państwa lub ochronę informacji niejawnych;

2. z uwagi na zagrożenie spokoju i porządku publicznego.

Dziennik Ustaw – 33 – Poz. 104

3. Ogłoszenie orzeczenia w sprawie o nar uszenie dyscypliny finansów publicznych jest jawne.
4. Zawiadomienie o terminie i przedmiocie rozprawy wywiesza się w siedzibie komisji orzekającej w miejscu ogólnie dostępnym, co najmniej na 7 dni przed rozprawą.
   Art. 120. 1. Wyłączenie jawności rozprawy lub jej części zarządza przewodniczący komisji orzekającej, z zastrzeże- niem ust. 2.
5. W przypadku wystąpienia w toku rozprawy okoliczności, o których mowa w art. 119 ust. 2, wyłączenie jawności rozprawy lub jej części zarządza przewodniczący składu orzeka jącego.
6. W przypadku wyłączenia jawności rozprawy z przyczyn, o których mowa w art. 119 ust. 2 pkt 1, do składu orzeka- jącego wyznacza się osoby posiadające poświadczenia, wymagane odrębnymi przepisami, upoważniające do dostępu do informacji niejawnych.
7. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do rzecznika dyscypliny i protokolanta.
   Art. 121. 1. Przewodniczący komisji orzekającej zawiadamia o terminie i miejscu rozprawy strony oraz obrońcę ob- winionego, jeżeli został on ustanowiony.
8. Obecność na rozprawie obwinionego lub jego obrońcy nie jest obowiązkowa.
9. Zawiadomienie powinno zostać doręczone obwinionemu i jego obrońcy, co najmniej na 7 dni przed terminem roz- prawy. Zawiadomienie to zawiera określenie zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych, a także pouczenie, że rozprawa może być przeprowadzona bez ich udziału, a orzeczenie może zostać wydane zaocznie oraz że obwiniony może składać wnioski dowodowe . Art. 122. W toku rozprawy przewodniczący składu orzekającego realizuje o bowiązki, o których mowa w art. 80 ust. 2 , a w szczególności poucza:

1. obwinionego o prawie odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania;
2. świadka o obowiązku mówienia prawdy i odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań oraz o prawie do odmowy udziel enia odpowiedzi na poszczególne pytania;
3. strony o przysługującym im prawie do zadawania pytań świadkom, wypowiadania się co do każdego ujawnionego dowodu oraz składania wniosków dowodowych.
   Art. 123. 1. Z przebiegu rozprawy protokolant pod kierunkiem pr zewodniczącego składu orzekającego sporządza pro- tokół, który zawiera:
4. datę i miejsce rozprawy oraz wzmiankę o osobach w niej uczestniczących;
5. przebieg rozprawy, a w szczególności oświadczenia i wnioski jej uczestników;
6. wzmiankę o dowodach ujawnion ych i zaliczonych w poczet materiału dowodowego;
7. treść wydanych w toku rozprawy postanowień i zarządzeń, a jeżeli postanowienia lub zarządzenia zostały wydane poza rozprawą – wzmiankę o ich wydaniu;
8. w miarę potrzeby, stwierdzenia innych okoliczności dotyczących przebiegu rozprawy.

2. Protokół podpisują przewodniczący składu orzekającego i protokolant.
3. Przewodniczący składu orzekającego może zarządzić utrwalenie przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia reje- strującego dźwięk niezależnie od sporządzani a protokołu, o czym uprzedza uczestników rozprawy. Zapis dźwięku przeło- żony na pismo może być dołączony do protokołu. Zarejestrowany dźwięk nie stanowi dowodu w postępowaniu.
   Art. 124. Strony mogą składać wyjaśnienia, oświadczenia i wnioski ustnie do proto kołu lub na piśmie. O dopuszczeniu dowodu, poza rozprawą, decyduje przewodniczący komisji orzekającej, a po wyznaczeniu składu orzekającego jego prze- wodniczący. Oddalenie wniosku dowodowego następuje w formie postanowienia.
   Art. 125. Rozprawę odracza się, jeżeli w aktach sprawy:

1. brak jest dowodu doręczenia obwinionemu lub jego obrońcy zawiadomienia o rozprawie, chyba że osoba, której nie doręczono zawiadomienia, jest obecna na rozprawie i wyrazi zgodę na jej przeprowadzenie;

2. jest dowód doręczenia obwi nionemu i jego obrońcy zawiadomienia o rozprawie w terminie krótszym niż 7 dni przed terminem rozprawy, chyba że obwiniony lub jego obrońca obecny na rozprawie wyrazi zgodę na jej przeprowadzenie;

3. jest dowód doręczenia obwinionemu i jego obrońcy zawiado mienia o rozprawie, a obwiniony lub jego obrońca wystąpi z wnioskiem o odroczenie rozprawy, w którym należycie usprawiedliwi swoją nieobecność na rozprawie nadzwyczaj- nym wydarzeniem lub inną przeszkodą, której nie można przezwyciężyć.

Dziennik Ustaw – 34 – Poz. 104

Art. 126. W przypadka ch, o których mowa w art. 125, komisja orzekająca może jednak przeprowadzić dowód, a w szczególności przesłuchać świadków, pod warunkiem że przewodniczący składu orzekającego poinformuje obwinio- nego lub jego obrońcę o przebiegu rozprawy oraz umożliwi im zł ożenie wyjaśnień c o do przeprowadzonego dowodu, a także zadawanie pytań świadkom, jeżeli o to wystąpią.
Art. 127. 1. Rozprawa rozpoczyna się od sprawdzenia obecności zawiadomionych i wezwanych osób. Przewodniczący składu orzekającego zarządza opuszczenie s ali rozpraw przez świadków, a następnie zarządza odczytanie przez rzecznika dyscypliny wniosku o ukaranie.
2. Przewodniczący składu orzekającego zwraca się do obwinionego z zapytaniem, czy zrozumiał postawiony mu zarzut lub zarzuty, a następnie zarządza wy słuchanie obwinionego.
3. Po wysłuchaniu obwinionego przewodniczący składu orzekającego zarządza przeprowadzenie postępowania dowodowego. Jeżeli obwiniony zgodził się z postawionym mu zarzutem, a jego wyjaśnienia nie budzą wątpliwości, można w tym zakresie nie przeprowadzać dalszego postępowania dowodowego.
Art. 128. 1. Świadka przesłuchuje się w czasie nieobecności tych świadków, którzy jeszcze nie złożyli zeznań.
2. Jeżeli istnieje potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego o dowody mogące mieć wp ływ na rozstrzygnięcie sprawy, rozprawę odracza się na czas niezbędny do uzupełnienia materiału dowodowego. Postanowienie o odroczeniu roz- prawy powinno wskazywać, w jaki sposób materiał dowodowy ma zostać uzupełniony.
3. Komisja orzekająca może uzupełnić d owody z urzędu.
Art. 129. 1. Na rozprawie można odczytywać i ujawniać wszystkie dokumenty znajdujące się w aktach sprawy.
2. Jeżeli obwiniony korzysta z prawa odmowy złożenia wyjaśnień lub wyjaśnia na rozprawie odmiennie niż poprzednio,
wolno na rozprawie odczytać jego wyjaśnienia znajdujące się w aktach sprawy, t ylko w odpowiednim zakresie. Po odczy- taniu wyjaśnień przewodniczący składu orzekającego zwraca się do obwinionego o wyjaśnienie zachodzących sprzeczności.
Art. 130. 1. Jeżeli w toku rozprawy okaże się, że jest zasadne postawienie zarzutu naruszenia dyscypliny finansów publicznych osobie niewymienionej we wniosku o ukaranie i nie ma przeszkód w łącznym rozpoznaniu sprawy, komisja orzekająca, na wniosek oskarżyciela, odracza – w ce lu wspólnego rozpoznania – rozprawę do czasu wystąpienia z wnios - kiem o ukaranie.
1a. Rzecznik dyscypliny niezwłocznie wszczyna postępowanie wyjaśniające wobec o soby, o której mowa w ust. 1. O umorzeniu lub zawieszeniu tego postępowania rzecznik dyscypliny informuje komisję orzekającą.
1b. Do wniosku o ukaranie, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się art. 112 ust. 1 i 2.
2. Jeżeli w toku rozprawy oskarżyciel wnosi o ukaranie obwinionego za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które nie było objęte w nioskiem o ukaranie, komisja orzekająca odracza rozprawę na czas niezbędny do wystąpienia z dodat- kowym wnioskiem o ukaranie.
Art. 131. 1. Jeżeli w toku rozprawy okaże się, że – nie przekraczając granic wniosku o ukaranie – można naruszenie dyscypliny finan sów publicznych zarzucone obwinionemu zakwalifikować według innego naruszonego przepisu prawa lub innego przepisu ustawy określającego to naruszenie, przewodniczący składu orzekającego informuje o tym obecne na roz- prawie strony.
2. W przypadku, o którym mo wa w ust. 1, na wniosek obwinionego lub jego obrońcy komisja orzekająca odracza rozprawę na czas oznaczony.
3. W przypadku nieobecności obwinionego lub jego obrońcy, komisja orzekająca odracza rozprawę na czas oznaczony i przekazuje informację, o której mo wa w ust. 1, obwinionemu i jego obrońcy.
Art. 132. Rozprawę odroczoną prowadzi się w nowym terminie w dalszym ciągu. Jeżeli skład orzekający został zmie- niony, ujawnia się dowody przeprowadzone poprzednio.
Art. 133. 1. Po przeprowadzeniu dowodów dopuszczony ch w sprawie przewodniczący składu orzekającego pyta strony, czy wnoszą o uzupełnienie postępowania dowodowego, a w przypadku odpowiedzi odmownej zamyka postępowanie dowodowe.
2. Po zamknięciu postępowania dowodowego przewodniczący składu orzekającego udzi ela głosu kolejno oskarżycie- lowi, obrońcy i obwinionemu. Jeżeli jedna ze stron zabiera głos ponownie, przewodniczący udziela głosu również stronie przeciwnej.
3. Po wysłuchaniu stron przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę i zarządza poufną nara dę składu orzeka- jącego w celu wydania orzeczenia. Na naradzie oprócz składu orzekającego obecny jest tylko protokolant.

Dziennik Ustaw – 35 – Poz. 104

Art. 134. 1. Komisja orzekająca orzeka na podstawie materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie i rozstrzyga większością głosów. Głoso wanie przeprowadza się oddzielnie dla każdej rozstrzyganej kwestii.
2. Orzeczenie podpisują przewodniczący i członkowie składu orzekającego, nie wyłączając przegłosowanego, który podpisując rozstrzygnięcie ma prawo zaznaczyć na nim swoje zdanie odrębne. Uz asadnienie zdania odrębnego dołącza się do akt sprawy.
Art. 135. 1. Komisja orzekająca wydaje orzeczenie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicz- nych albo orzeczenie o uniewinnieniu, albo orzeczenie o umorzeniu postępowania.
2. Orzecze nie zawiera:

1. oznaczenie komisji orzekającej, która je wydała, imiona i nazwiska przewodniczącego oraz członków składu orzeka- jącego i protokolanta;
2. datę i miejsce wydania orzeczenia;
3. oznaczenie oskarżyciela, jego imię i nazwisko;
4. imię, nazwisko, adres zamieszkania obwinionego oraz zajmowane przez niego w czasie popełnienia naruszenia dyscypliny
   finansów publicznych stanowisko;
5. określenie zarzucanego naruszenia dyscypliny finansów publicznych wraz z podaniem sposobu i czasu jego popełn ie- nia, naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie;
6. rozstrzygnięcie komisji orzekającej;
7. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, z podaniem podstawy prawnej i ich wysokości;
8. pouczenie o terminie i trybie zaskarżeni a.

3. W przypadku przypisania odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych orzeczenie powinno zawierać dodatkowo:

1. określenie naruszenia dyscypliny finansów publicznych przypisanego obwinio nemu, wraz z podaniem sposobu i czasu jego pop ełnienia, wskazaniem naruszonego przepisu prawa oraz przepisu ustawy określającego to naruszenie;
2. rozstrzygnięcie co do kary albo o odstąpieniu od jej wymierzenia, z podaniem podstawy prawnej.
   Art. 136. Przewodniczący składu orzekającego ogłasza orzeczenie niezwłocznie po zakończeniu narady składu orze- kającego oraz podaje ustnie motywy wydania rozstrzygnięcia. W sprawie zawiłej można odroczyć wydanie orzeczenia na czas nie dłuższy niż 7 dni od dnia zamknięcia rozprawy.
   Art. 137. 1. Uzasadnienie or zeczenia sporządza się w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia orzeczenia.

2. Uzasadnienie orzeczenia powinno zawierać:

1. wskazanie faktów i okoliczności, które skład orzekający uwzględnił wydając rozstrzygnięcie o przypisaniu odpowiedzial- ności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych albo uniewinnieniu, albo umorzeniu postępowania, a także
2. wskazanie faktów, które skład orzekający uznał za ud owodnione lub nie udowodnione, wskazanie, na jakich w tym względzie oparł się dowodach, oraz wyjaśnienie, dlacze go nie uznał dowodów przeciwnych, o ile takie były przedsta- wione;
3. wyjaśnienie podstawy prawnej orzeczenia;
4. przytoczenie okoliczności, które skład orzekający miał na względzie przy wymierzaniu kary albo odstąpieniu od jej wymierzenia, w tym w szczegól ności wskazanie okoliczności, które komisja uwzględniła przy wymiarze kary albo odstąpieniu od jej wymierzenia.

3. Uzasadnienie podpisuje przewodniczący składu orzekającego, a jeżeli uzasadnienia nie może podpisać przewodni- czący składu, orzeczenie podpisuj e inny członek składu orzekającego, zaznaczając na uzasadnieniu przyczynę braku podpisu przewodniczącego.

4. Jeżeli nie jest możliwe sporządzenie uzasadnienia orzeczenia w terminie, o którym mowa w ust. 1, przewodniczący komisji orzekającej może, na uzasad niony wniosek członka składu orzekającego, przedłużyć ten termin na czas okreś lony, nie dłużej jednak niż o 14 dni.
   4a. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom niezwłocznie po sporządzeniu uzasadnienia.

5. Stronom służy odwołanie od orzeczenia .

Dziennik Ustaw – 36 – Poz. 104

Rozdział 9
Zażalenia i odwołania
Art. 138. 1. Zażalenie na postanowienie rzecznika dyscypliny wnosi się do Głównego Rzecznika. Zażalenie na zarzą- dzenie i na postanowienie przewodniczącego komisji orzekającej wnosi się do Przewodniczącego Głównej Komisji Orze- kającej. Zażalenie na postanowienie komisji orzekającej, na postanowienie Głównego Rzecznika oraz na postanowienie Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej wnosi się do Głównej Komisji Orzekającej.
2. Odwołanie od orzeczenia komisji orzekającej wnosi się do Głównej Komisji Orzekającej.
3. Środek zaskarżenia, przysługujący w zakresie określonym w ustawie, wnosi się na piśmie, za pośrednictwem organu,
który wydał zaskarżane zarządzenie, postanowienie albo orzeczenie, w terminie 14 dni o d jego doręczenia, z zastrzeżeniem art. 91b ust. 4 i art. 112 ust. 3.
4. Środek zaskarżenia może dotyczyć całości lub części zaskarżonego rozstrzygnięcia.
5. W treści środka zaskarżenia należy określić, jakiego rozstrzygnięcia domaga się skarżący. Środek z askarżenia wnoszony
przez rzecznika dyscypliny lub obrońcę powinien zawierać także zarzuty stawiane zaskarżanemu rozstrzygnięciu . 6. Z treści środka zaskarżenia powinno wynikać, czy jest on wnoszony na korzyść, czy na niekorzyść obwinionego. Rzecznik dyscy pliny może wnosić środki zaskarżenia również na korzyść obwinionego.
Art. 139. 1. Rzecznik dyscypliny lub Główny Rzecznik, który wydał zaskarżone postanowienie, a w pozostałych przy- padkach – przewodniczący komisji orzekającej, po otrzymaniu środka zaskarże nia:

1. wydaje postanowienie o odmowie jego przyjęcia, jeżeli został on wniesiony po terminie lub przez osobę nieupraw- nioną, albo
2. przekazuje je niezwłocznie, wraz z aktami sprawy, do rozpoznania w drugiej instancji, z zastrzeżeniem art. 91b ust. 6.

2. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zażalenie służy osobie, która złożyła środek zaskarżenia będący przedmiotem tego postanowienia.
   Art. 139a. Organ, któremu przekazano do rozpoznania środek zaskarżenia, niezwłocznie po jego otrzymaniu wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia środka zaskarżenia, jeżeli został wniesiony po terminie lub przez osobę nieuprawnioną. Na postanowienie zażalenie służy osobie, która złożyła środek zaskarżenia będący przedmiotem tego postanowienia.
   Art. 139b. Główny Rzeczn ik i Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej, któremu przekazano do rozpoznania środek zaskarżenia:

1. wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania, jeżeli ujawnią się okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 2 albo art. 78a ust. 1;
2. zarządza wy łączenie sprawy do odrębnego postępowania, jeżeli ujawnią się okoliczności określone w art. 79 ust. 2.
   Art. 140. 1. Środek zaskarżenia może zostać cofnięty przez wnoszącego ten środek do czasu jego rozpoznania przez organ drugiej instancji.

2. Odwołanie od orzeczenia komisji orzekającej może być cofnięte przez wnoszącego ten środek do czasu zamknięcia rozprawy w drugiej instancji.

3. Odwołanie od orzeczenia komisji orzekającej wniesione przez rzecznika dyscypliny może być cofnięte także przez Głównego Rzecznika. Cofnięcie odwołania poza rozprawą następuje w drodze zarządzenia, które wymaga uzasadnienia. Zarządzenie wraz z uzasadnieniem doręcza się rzecznikowi dyscypliny, który wniósł odwołanie, i Głównej Komisji Orzekają- cej. O cofnięciu odwołania na rozprawie powiadamia się rzecznika dyscypliny.

4. Środka zaskarżenia wniesionego na korzyść obwinionego nie można cofnąć bez jego zgody.

5. Cofnięty środek zaskarżenia pozostawia się bez rozpoznania, chyba że zachodzi jedna z okoliczności powodujących nieważność postanowienia lub orzeczenia z mocy prawa.

6. W razie cofnięcia środka zaskarżenia po jego przekazaniu do rozpoznania w drugiej instancji niezwłocznie powia- damia się o tym odpowiednio Głównego Rzecznika lub Przewodniczącego Głównej Komisji Orzek ającej.
   Art. 140a. W wyniku rozpoznania zażalenia organ odwoławczy utrzymuje w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie lub uchyla je, w całości lub w części, z zastrzeżeniem art. 101 ust. 2, art. 108 ust. 2, art. 112 ust. 4, art. 116 ust. 6 i art. 178 ust . 2.

Dziennik Ustaw – 37 – Poz. 104

Art. 141. 1. Postanowienie i orzeczenie komisji orzekającej, od którego nie został wniesiony środek zaskarżenia, staje się
prawomocne z dniem, w którym upływa termin wniesienia środka zaskarżenia.
2. Postanowienie i orzeczenie komisji orzekającej, co do którego środek zaskarżenia cofnię to, staje się prawomocne z dniem jego cofnięcia.
Art. 142. Postanowienia i orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej kończące postępowanie są prawomocne w dniu ich wydania.
Rozdział 10
Postępowanie odwoławcze przed Główną Komi sją Orzekającą
Art. 143. Do rozpoznania odwołania Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej wyznacza skład orzekający oraz powierza wskazanemu członkowi tego składu przygotowanie sprawozdania z dotychczas owego przebiegu postępowania, a także omówienie orz eczenia i wniesionego odwołania oraz okoliczności faktycznych sprawy.
Art. 144. 1. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej może skierować odwołanie do rozpoznania na posiedzeniu, jeżeli zachodzi potrzeba wydania postanowienia o umorzeniu postępowania w przypad ku stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 78 ust. 1 pkt 3 –8. 2. Posiedzenie, o którym mowa w ust. 1, jest niejawne i odbywa się bez udziału stron. Główna Komisja Orzekająca podejmuje rozstrzygnięcie na podstawie materiału dowodowego zebrane go przez komisję orzekającą oraz dokumentów dołączonych do odwołania.
3. W wyniku rozpoznania odwołania w trybie, o którym mowa w ust. 1, Główna Komisja Orzekająca wydaje, z za- strzeżeniem art. 78a i art. 79 ust. 2, postanowienie o umorzeniu postępowania al bo, jeżeli uzna, że nie zachodzą przesłanki umorzenia postępowania, przekazuje sprawę do rozpoznania na rozprawie.
4. Przepisy ust. 1 –3 i przepis art. 143 stosuje się odpowiednio do rozpoznawania zażalenia na postanowienie Głównego Rzecznika i postanowienie komisji orzekającej.
Art. 145. 1. Na rozprawie Główna Komisja Orzekająca rozpoznaje odwołanie na podstawie materiału dowodowego zebranego przez komisję orzekającą oraz dokumentów dołączonych do odwołania.
2. Główna Komisja Orzekająca przyjmuj e wniosek dowodowy wskazany w odwołaniu lub zgłoszony na rozpr awie i może przeprowadzić postępowanie dowodowe, jeżeli przyczyni się do przyspieszenia lub uproszczenia postępowania.
Art. 146. 1. Główna Komisja Orzekająca może ukarać obwinionego albo zaostrz yć wymierzoną mu karę tylko wtedy,
gdy wniesiono odwołanie na jego niekorzyść. Wniesienie odwołania na niekorzyść obwinionego nie wyklucza zmiany roz- strzygnięcia na jego korzyść.
2. W przypadku wniesienia odwołania na niekorzyść obwinionego, który został u niewinniony przez komisję orzekającą lub co do którego postępowanie umorzono, Główna Komisja Orzekająca nie może wydać orzeczenia o odpowiedzial ności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jeżeli jednak uzna, że przypisanie tej odpowiedzialności j est uzasadnione, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.
Art. 147. 1. Główna Komisja Orzekająca w wyniku rozpoznania odwołania na rozprawie wydaje orzeczenie, w którym:

1. utrzymuje orzeczenie w mocy albo
2. uchyla orzeczenie w całości lub w części i r ozstrzyga sprawę co do istoty, albo
   2a) uchyla orzeczenie w całości lub w części i umarza postępowanie, albo
3. uchyla orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania przez komisję orzekającą.

2. Główna Komisja Orzekająca uch ylając zaskarżone orzeczenie i rozstrzygając na korzyść obwinionego, w przypadku gdy to orzeczenie dotyczy naruszenia dyscypliny finansów publicznych przypisanego więcej niż jednej osobie, uchyla je i rozstrzyga także na korzyść pozostałych obwinionych, ch oćby nie wnieśli oni odwołania, jeżeli te same względy przema- wiają za uchyleniem orzeczenia i rozstrzygnięciem na ich rzecz.
   Art. 148. 1. Do uzasadnienia postanowienia i orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej stosuje się odpowiednio przepisy
   dotyczące uzasadnienia postanowienia i orzeczenia komisji orzekającej, z tym że uzasadnienie postanowienia i orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej powinno dodatkowo zawierać ustosunkowanie się do zarzutów stawianych zaskarżonemu rozstrzygnięciu oraz wyjaśnienie powodów uznania je za zasadne albo nieuzasadnione.

Dziennik Ustaw – 38 – Poz. 104

2. Postanowienia i orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej wraz z uzasadnieniem doręcza się Głównemu Rzeczni- kowi oraz obwinionemu i jego obrońcy. Postanowienie i orzeczenie niezaskarżone przez strony do sądu administracyjnego doręcza się niezwłocznie również przewodniczącemu komisji orzekającej w celu wykonania, a za jego pośrednictwem także rzecznikowi dyscypliny.
   Art. 149. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale d o postępowania przed Główną Komisją Orzekającą stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed komisją orzekającą.
   Rozdział 11
   Ponowne rozpoznanie sprawy
   Art. 150. 1. Komisja orzekająca, której została przekazana sprawa do ponownego rozpoznania, orze ka w granicach, w jakich nastąpiło przekazanie.
3. Wskazania Głównej Komisji Orzekającej co do dalszego postępowania są wiążące dla komisji orzekającej, której sprawę przekazano.
   Art. 151. Ponownie rozpatrując sprawę komisja orzekająca może wydać rozstrzyg nięcie surowsze niż uchylone tylko wtedy, gdy wniesiono odwołanie na niekorzyść obwinionego.
   Art. 152. Do postępowania obejmującego ponowne rozpoznanie sprawy stosuje się odpowiednio przepisy o postępo- waniu przed komisją orzekającą, przy czym w miejsce odc zytania wniosku o ukaranie na rozprawie członek składu orzeka- jącego, wyznaczony przez przewodniczącego komisji orzekającej, przedstawia sprawozdanie z dotychczasowego przebiegu postępowania.
   Rozdział 12
   Wykonywanie prawomocnych orzeczeń w sprawach o narusz enie dyscypliny finansów publicznych
   Art. 153. 1. Przewodniczący komisji orzekającej niezwłocznie przekazuje prawomocne orzeczenie o odpowiedzialności
   za naruszenie dyscypliny finansów publicznych:

1. obwinionemu;
2. kierownikowi jednostki, w której zatrud niony jest obwiniony;
3. kierownikowi jednostki, w której nastąpiło naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
4. Przewodniczącemu Głównej Komisji Orzekającej.

2. Jeżeli obwiniony jest kierownikiem jednostki sektora finansów publicznych, orzeczenie przeka zuje się także orga- nowi sprawującemu nadzór nad tą jednostką.
   Art. 154. 1. Odpis prawomocnego orzeczenia, o którym mowa w art. 153 ust. 1, niezwłocznie dołącza się do akt oso- bowych obwinionego, a usuwa z tych akt – niezwłocznie po upływie terminu określone go w art. 40 ust. 1 i 2.

3. Dniem rozpoczęcia wykonywania kary zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicz- nymi jest dzień odwołania ukaranego z funkcji objętej zakazem, a w przypadku gdy obwiniony nie pełni takiej funkcji – dzień, w którym orzeczenie się uprawomocni.
   Art. 155. 1. Do orzeczenia, o którym mowa w art. 153 ust. 1, przekazanego obwinionemu, przewodniczący komisji orzekającej dołącza wezwanie do uiszczenia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, kosztów postępowania oraz kary pieniężnej, o ile zostały orzeczone.

4. Przewodniczący komisji orzekającej może, w drodze postanowienia, na wniosek obwinionego uzasadniony jego ważnym interesem, odroczyć termin płatności lub rozłożyć zapłatę kosztów postępowania lu b kary pieniężnej na raty, na czas nie dłuższy niż 2 lata. Odmowa odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty następuje w drodze postanowienia.
   Art. 156. 1. Do orzeczenia o ukaraniu karą zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicz- nymi przewodniczący komisji orzekającej dołącza wezwanie do odwołania ukaranego z funkcji objętej zakazem.

5. Jeżeli ukaranym karą zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi jest wójt, bur- mistrz lub prezydent miasta, p rzewodniczący komisji orzekającej przekazuje orzeczenie właściwemu wojewodzie i dołącza wezwanie do wystąpienia z wnioskiem o odwołanie w trybie określonym w art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40, 572, 1463 i 1688 ).

6. O odwołaniu z funkcji objętej zakazem zawiadamia się, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia doręczenia
   wezwania, przewodniczącego komisji orzekającej oraz Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej. W zawiadomieniu podaje się datę , z jaką ukarany został odwołany.

Dziennik Ustaw – 39 – Poz. 104

Rozdział 13
Stwierdzenie nieważności prawomocnych postanowień i orzeczeń
Art. 157. 1. Nieważność prawomocnego postanowienia lub orzeczenia, wydanego przez organ orzekający w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, stwierdza Główna Komisja Orzekająca, jeżeli:

1. w wydaniu postanowienia lub orzeczenia brała udział osoba nieuprawniona do orzekania lub podlegająca wyłączeniu z przyczyn wskazanych w art. 83 ust. 1;
2. (uchylony)
3. orzeczono karę nieznaną us tawie;
4. skład orzekający był niewłaściwie obsadzony albo postanowienie lub orzeczenie nie zostało podpisane przez którego kol- wiek członka składu orzekającego biorącego udział w jego wydaniu;
5. zachodzi sprzeczność w treści postanowienia lub orzeczenia u niemożliwiająca jego wykonanie;
6. zachodziła w czasie orzekania jedna z okoliczności wyłączających orzekanie, o których mowa w art. 78 ust. 1 pkt 3 –6 i 8.

2. Główna Komisja Orzekająca stwierdza nieważność prawomocnego postanowienia lub orzeczenia z urzędu lub na wniosek strony.
   Art. 158. 1. W przedmiocie nieważności Główna Komisja Orzekająca rozstrzyga na posiedzeniu i wydaje postanowienie o:

1. stwierdzeniu nieważności albo
2. odmowie stwierdzenia nieważności.

2. Jeżeli stwierdzenie nieważności dotyczy ty lko części prawomocnego postanowienia lub orzeczenia, w postanowieniu,
   o którym mowa w ust. 1, określa się, w jakim zakresie to postanowienie lub orzeczenie pozostaje prawomocne.
3. Stwierdzając nieważność prawomocnego postanowienia lub orzeczenia Główna Komisja Orzekająca uchyla je i umarza
   postępowanie albo przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.
4. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się stronom.
   Art. 159. W przedmiocie stwierdzenia nieważności stosuje się przepisy o postępowaniu odwoławczym, z tym że,
   jeżeli stwierdzenie nieważności dotyczy postanowienia lub orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej, orzeka ona w składzie pięciu osób, któremu przewodniczy Prz ewodniczący tej Komisji.
   Art. 160. 1. Stwierdzenie nieważności prawomocnego postanowienia lub orzeczenia na niekorzyść obwinionego nie może nastąpić, jeżeli od dnia jego uprawomocnienia upłynął rok.
5. Nie stwierdza się nieważności prawomocnego postanowien ia lub orzeczenia, jeżeli od dnia jego uprawomocnienia upłynęły dwa lata.
6. Nie stwierdza się nieważności prawomocnego orzeczenia lub postanowienia, jeżeli było ono przedmiotem roz po- znania na podstawie art. 169.
7. Nie stwierdza się nieważności prawomocnego orzeczenia po zatarciu ukarania.
   Art. 161. W przypadku stwierdzenia nieważności prawomocnego orzeczenia wpłacona kara pieniężna lub koszty postępowania podlegają zwrotowi.
   Rozdział 14
   Wznowienie postępowania
   Art. 162. Postępowanie, zakończone prawomocnym postanowieniem lub orzeczeniem, może zostać wznowione, jeżeli:

1. postanowienie lub orzeczenie zostało wydane w wyniku przestępstwa;
2. postanowienie lub orzeczenie zostało wydane na podstawie dowodów, które okazały się fałszywe;
3. po wydaniu orzeczenia lub postanowienia wyszły na jaw nowe, istotne dla sprawy okoliczności faktyczne lub dowody, nieznane przy wydaniu postanowienia lub orzeczenia.
   Art. 163. 1. Z wnioskiem o wznowienie postępowania może wystąpić minister właściwy do spr aw finansów pub licz- nych, Główny Rzecznik, rzecznik dyscypliny, osoba, której dotyczy postanowienie albo orzeczenie, lub jej obrońca.

2. Z wnioskiem o wznowienie postępowania należy wystąpić w terminie 30 dni od dnia, w którym osoby wymienione w ust. 1 dow iedziały się o przyczynie uzasadniającej wznowienie.

3. Z wnioskiem o wznowienie postępowania występuje się do Głównej Komisji Orzekającej.

Dziennik Ustaw – 40 – Poz. 104

Art. 164. 1. W przedmiocie wznowienia postępowania Główna Komisja Orzekająca rozstrzyga na posiedzeniu i wydaje
postanowienie o:

1. wznowieniu postępowania albo
2. odmowie wznowienia postępowania.

2. Wydając postanowienie o wznowieniu postępowania Główna Komisja Orzekająca uchyla prawomocne postanowienie
   lub orzeczenie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania komisji orzekającej w pierwszej instancji.

3. Postanowienie o odmowie wznowienia postępowania albo o wznowieniu postępowania doręcza się osobie, która złożyła wniosek o wznowienie postępowania, o raz stronom.
   Art. 165. W przedmiocie wznowienia postępowania stosuje się przepisy o postępowaniu odwoławczym, z tym że, jeżeli postępowanie dotyczy postanowienia lub orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej, orzeka ona w składzie pięciu osób, któremu przewod niczy Przewodniczący tej Komisji.
   Art. 166. 1. Postępowania nie wznawia się po upływie dwóch lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia albo orzeczenia.

4. Postępowania nie wznawia się po zatarciu ukarania.
   Rozdział 15
   Koszty postępowania, egzekwowanie kosztów postępowania i kar pieniężnych
   Art. 167. 1. Każdy uznany za odpowiedzialnego za naruszenie dyscypliny finansów publicznych zwraca – na rzecz Skarbu Państwa – koszty postępowania. Koszty te określa się ryczałtowo w wysokości 10% przeciętnego wynagrodzenia.

5. W przypadku uniewinnienia obwinionego albo umorzenia postępowania koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.

6. Nie można egzekwować kosztów postępowania, jeżeli od dnia uprawomocnienia się orzeczenia upłynęły dwa lata. Termin nie biegnie w okresie wstrzymania z urzędu wykonania prawomocnego orzeczenia, zgodnie z art. 169.
   Art. 168. 1. Należności z tytułu kar pieniężnych i kosztów postępowania egzekwuje się w trybie przepisów o postępo- waniu egzekucyjnym w administracji.

7. Nie egzekwuje się kary pieniężnej i kosztów postępowania w przypadku zatarcia ukarania.
   Rozdział 16
   Skarga do sądu administracyjnego
   Art. 169. 1. Na prawomocne orzeczenia i postanowienia Głównej Komisji Orzekającej kończące postępowania stro- nom przysługuje ska rga do sądu administracyjnego. Wniesienie skargi wstrzymuje wyko nanie prawomocnego orzeczenia w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

8. Na postanowienia Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej, kończące postępowania, wydane w wyniku r oz- poznania zażalenia na postanowienie o odmowie przyjęcia środka zaskarżenia osobie, która złożyła ten środek zaskarżenia, przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
   DZIAŁ V
   Przepisy porządkowe
   Rozdział 1
   Sprostowania, udostępnianie akt, pisma, terminy
   Art. 170. 1. Oczywiste omyłki pisarskie lub rachunkowe w orzeczeniu, postanowieniu, zarządzeniu lub ich uzasadnie- niu można sprostować, z urzędu lub na wniosek stron, w każdym czasie. Sprostowanie orzeczenia, postanowienia lub ich uzasadnień następuje w dro dze postanowienia, a sprostowanie zarządzenia – w drodze zarządzenia.

9. Sprostowania dokonuje organ, który popełnił omyłkę, albo z urzędu organ odwoławczy, jeżeli postępowanie toczy się
   przed tym organem.

Dziennik Ustaw – 41 – Poz. 104

3. W celu sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej w treści wydanego orzeczenia, postanowienia lub ich uzasadnienia, odpowiednio Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej lub przewodniczący komisji orzekającej kieruje sprawę na posiedzenie.

4. O dokonaniu sprostowania, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza się stosowną adnotację w protokole z przebiegu posiedzenia.

5. Oczywiste omyłki pisarskie lub rachunkowe we wniosku o ukaranie wniesionym do komisji o rzekającej oraz w do- łączonych do niego lub złożonych do akt sprawy postanowienia ch i zarządzeniach rzecznika dyscypliny i ich uzasadnieniach prostuje, w drodze postanowienia, komisja orzekająca albo Główna Komisja Orzekająca, jeżeli postępowanie toczy się przed tą Komisją. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

6. Na postanowienie co do sprostowania wydane przez komisję orzekającą albo rzecznika dyscypliny służy zażalenie.
   Art. 171. 1. Sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej w protokole rozprawy lub posiedzenia może nastąpić na wniosek lub z urzędu w każdym czasie.

7. Strony mogą złożyć wniosek o sprostowanie protokołu z rozprawy lub posiedzenia, wskazując nieścisłości lub braki.

8. Wniosek o sprostowanie protokołu rozpoznaje przewodniczący składu orzekającego, po wysłuchaniu protokolanta.
   Przewodniczący może odmówić sprostowania albo zarządzić sprostowanie protokołu.

9. O sprostowaniu lub o odmowie sprostowania zawiadamia się osobę, która zgłosiła wniosek o sprostowanie, i doko- nuje odpowiedniej wzmianki w protokole. Na odmowę sprostowania protokołu zażalenie nie przysługuje.

10. Wniosek o sprostowanie protokołu rozprawy lub posiedzenia, złożony po wysłaniu akt sprawy do Głównej Komisji Orzekającej, przekazuje się do rozpoznania Głównej Komisji Orzekającej.

11. Skreśleń i poprawek w protokole rozprawy lub posiedzenia dokonuje się w taki sposób, aby wyrazy skreślone i po- prawione były czytelne. Skreślenia i poprawki omawia się w protokole przed jego podpisaniem.

12. Przepisy ust. 1, 2, 4 i 6 stosuje się odpowiednio do sprostowania protokołów sporz ądzanych przez rzeczników dys- cypliny, z tym że o sprostowaniu protokołów złożonych do akt sprawy rozpoznawanej przez komisję orzekającą lub Główną Komisję Orzekającą rozstrzyga komisja, przed którą toczy się postępowanie.
    Art. 172. Czynności komisji orzeka jącej, a także inne zdarzenia mające znaczenie dla postępowania, z których nie spo- rządza się protokołu, utrwala się w aktach w formie adnotacji podpisanej przez osobę, która dokonywała tych czynności.
    Art. 173. 1. Osoba, której postępowanie dotyczy, jej ob rońca oraz oskarżyciel mają prawo przeglądania akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów w każdym stadium postępowania oraz po jego zakończeniu.

13. W uzasadnionych przypadkach akta sprawy udostępnia się w toku czynności sprawdzających i postępo wania w celu
    umożliwienia ich przeglądania oraz sporządzania z nich notatek i odpisów również innym osobom – za zgodą odpowiednio rzecznika dyscypliny, Głównego Rzecznika, przewodniczącego komisji orzekającej albo Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekając ej.

14. Udostępnianie akt sprawy następuje w siedzibie organu prowadzącego postępowanie.
    Art. 173a. Przepis art. 173 ust. 1 nie narusza prawa osoby, której dane dotyczą, do skorzystania z uprawnień wynika- jących z art. 15 rozporządzenia 2016/679.
    Art. 174. 1. Zawiadomienie, wniosek o ukaranie, jak również środek zaskarżenia składa się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej. Wyjaśnienia oraz oświadczenia składa się na piśmie utrwalon ym w po- staci papierowej lub w postaci elektronicznej albo wnosi ustnie do protokołu.
    1a. Pisma utrwalone w postaci papierowej opatruje się podpisem w łasnoręcznym. Pisma utrwalone w postaci elektro- nicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobis tym.

15. Pismo lub oświadczenie wniesione do protokołu poza rozprawą powinno być podpisane przez wnoszącego, a proto- kół również przez osobę, która go sporządziła.

16. W przypadku gdy pismo strony jest wnoszone w postac i elektronicznej, wnosi się je na adresy do doręczeń elektronicz- nych , o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 202 3 r. poz. 285, 1860 i 2699 ), zwane dalej „adresami do doręczeń elektronicznyc h”, podmiotów obsługujących organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ponadto musi zawierać adres do doręczeń elektronicznych oraz zostać podpisane przez stronę lub obrońcę kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zau fanym albo podpisem osobistym.

Dziennik Ustaw – 42 – Poz. 104

Art. 175. 1. Jeżeli pismo wniesiono do niewłaściwego organu, organ ten niezwłocznie przekazuje je do organu właś - ciwego w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych i powiadamia o tym nadawcę pisma.
2. Pismo wniesione przed upływem przewidzianego terminu do niewłaściwego organu uważa się za wniesione z za- chowaniem terminu.
Art. 176. 1. Do biegu terminu nie wlicza się dnia, od którego liczy się dany termin.
2. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wo lny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.
3. Termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem nadano pismo w polskiej placówce pocztowej operatora wyzna- czonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 ) lub złożono w polskim urzędzie konsularnym.
4. Termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało wysłane na adres do doręczeń elektronicznych organu, a nadawca otrzymał dowód otrzymania, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.
Art. 177. 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdo podobni,
że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
2. Wnios ek o przywrócenie terminu należy złożyć w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Równocześnie z wnioskiem należy dopełnić czynności, która miała być w tym terminie dokonana.
Art. 178. 1. W sprawie przywrócenia terminu rozstrzyga odpow iednio rzecznik dyscypliny lub przewodniczący komisji
orzekającej i przywraca uchybiony termin albo wydaje postanowienie o odmowie jego przywrócenia.
2. Na postanowienie o odmowie przywrócenia terminu przysługuje zażalenie odpowiednio do Głównego Rzecznika
albo Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej, który utrzymuje postanowienie w mocy albo je uchyla i nadaje sprawie
właściwy bieg.
Rozdział 2
Doręczenia
Art. 179. 1. Orzeczenia i postanowienia doręcza się w uwierzytelnionych odpisach.
2. W wezwaniu na leży oznaczyć organ wysyłający, wskazać, jakiej sprawy dotyczy, oraz wskazać termin jego wyko- nania i pouczyć o skutkach jego niewykonania.
3. W zawiadomieniu należy oznaczyć organ wysyłający, podać, w jakim charakterze, miejscu i czasie ma się stawić adres at, oraz określić, czy jego stawiennictwo jest obowiązkowe, a także uprzedzić o skutkach niestawiennictwa.
Art. 180. 1. Wezwania, zawiadomienia, zarządzenia, postanowienia lub orzeczenia, od których daty doręczenia bieg ną terminy, zwane dalej „pismami”, d oręcza się przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe jako przesyłki polecone, odpowiednio za potwierdzeniem odbioru albo za zwrotnym pokwitowaniem od- bioru albo na adres do doręczeń elektronicznych. Pisma do ręczane przez osoby, o których mowa w ust. 2, wydaje się za pokwitowaniem.
2. Pisma mogą być doręczane przez osoby imiennie upoważnione przez:

1. rzecznika dyscypliny;

2. Głównego Rzecznika;

3. przewodniczącego komisji orzekającej;

4. Przewodniczącego Głów nej Komisji Orzekającej.
   Art. 180a. W przypadku doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych, pisma doręcza się na adresy do doręczeń elektronicznych wpisane do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o do- ręczeniach elektronicznych.
   Art. 180b. W przypadku doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych doręczenie jest skuteczne, jeżeli zostanie wystawiony dowód otrzymania, o którym mowa w art. 41 ustaw y z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

Dziennik Ustaw – 43 – Poz. 104

Art. 181. 1. Jeżeli adresatem pisma jest osoba:

1. wobec której rzecznik dyscypliny wszczął postępowanie wyjaśniające,
2. której przewodniczący przekazuje wniosek o ukaranie lub zawiadomienie o rozprawie,
3. która jest obrońcą obwinionego, niebędąca adwokatem lub radcą prawnym,
4. której dotyczy orzeczenie lub postanowienie,
5. której dotyczy wezwanie do uiszczenia kosztów postępowania lub kary pieniężnej
   – doręczenia dokonuje się jej osobiście w mieszkaniu, z zastrzeżeniem art. 184, albo na adres do doręczeń elektronicznych.

2. W razi e niemożności doręczenia pisma w mieszkaniu adresata, o którym mowa w ust. 1, pismo doręcza się w każdym miejscu, gdzie adresata się zastanie.
   Art. 182. Jeżeli adresatem pisma jest:

1. obrońca obwinionego, będący adwokatem lub radcą prawnym,
2. rzecznik dy scypliny,
3. Główny Rzecznik,
4. przewodniczący komisji orzekającej,
5. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej,
6. wezwany do odwołania ukaranego karą określoną w art. 31 ust. 1 pkt 4 z funkcji objętej zakazem
   – pismo doręcza się pod adres wskazany przez nadawcę do rąk pracownika upoważnionego do odbioru korespondencji albo na adres do doręczeń elektronicznych.
   Art. 183. 1. W toku postępowania obwiniony i jego obrońca mają obowiązek zawiadomić właściwy organ prowadzący to postępowanie o każd ej zmianie adresu zamieszkania lub pracy, a w przypadku przebywania za granicą wskazać adresata do doręczeń w kraju. O obowiązku zawiadomienia o zmianie adresu poucza się odpowiednio w toku postępowania.

2. W przypadku niewykonania obowiązku określonego w ust. 1 doręczenie pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.
   Art. 184. W razie nieobecności adresata, o którym mowa w art. 181 ust. 1, w jego mieszkaniu, pismo doręcza się pełnoletniemu domownikowi, jeżeli zgodzi się dostarczyć je adresatowi.
   Art. 185. 1. Odbierający pismo potwierdza odbiór i jego datę swoim podpisem odpowiednio na potwierdzeniu odbioru albo na zwrotnym pokwitowaniu odbioru, w przypadku gdy pismo jest doręcza ne przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, a w pozostałych przypadkach na pokwitowaniu. Doręczający potwierdza
   swoim czytelnym podpisem sposób doręczenia i datę doręczenia.

3. Jeżeli odbierający pismo uchyla się od potwierdzenia doręczenia lub nie może tego uczynić, doręczający sam po- twierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która pismo odebrała, i przyczynę braku jej podpisu.

4. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma doręczanego przez operatora pocztowego lub w inny sposób, pismo zwraca się
   nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy.

5. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, uznaje się, że pismo zostało sku tecznie doręczone odpowiednio w dniu stwierdzonym przez doręczającego lub w dniu odmowy je go przyjęcia przez adresata.
   Art. 186. 1. W przypadku pisma doręczanego przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, którego nie można doręczyć w sposób określony w art. 180 ust. 1 lub art. 184, na stronie ad reso- wej przesyłki zawierającej pismo listonosz dokonuje adnotacji „awizowano dnia ” i niezwłocznie przekazuje ją do właś ciwej placówki tego operatora.

6. Zawiadomienie o złożeniu pisma w placówce pocztowej wraz z informacją o tym, gdzie i kiedy adresat moż e je odebrać , listonosz umieszcza w pocztowej skrzynce oddawczej adresata lub gdy jest to niemożliwe na drzwiach jego mieszkania.

7. Pozostawienie pisma w placówce pocztowej, placówka ta potwierdza przez umieszczenie na adresowej stronie prze- syłki zawieraj ącej pismo odcisku datownika oraz podpisu przyjmującego pracownika.

8. Pismo przechowuje się w placówce pocztowej wraz z potwierdzeniem odbioru albo zwrotnym pokwitowaniem odbioru,
   przez 7 dni od dnia następnego po jego złożeniu.

Dziennik Ustaw – 44 – Poz. 104

5. Jeżeli adresat nie zgło si się po odbiór pisma w terminie, o którym mowa w ust. 4, placówka pocztowa wysyła po- wtórne zawiadomienie o możliwości jego odbioru, zaś na stronie adresowej przesyłki zawierającej pismo umieszcza się odcisk datownika i dokonuje adnotacji „awizowano powtó rnie dnia ”; w zawiadomieniu tym określa się siedmiodniowy termin do odbioru pisma licząc go od dnia następnego po dniu sporządzenia zawiadomienia.
6. Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, na który pismo pozostawiono w placówce pocztowej, chyba że zostało podjęte wcześniej. Pismo niepodjęte w terminie placówka pocztowa zwraca nadawcy.
   Rozdział 3
   Przekazywanie prawomocnych rozstrzygnięć i rejestr ukaranych oraz sprawozdania z działalności organów właściwych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych
   Art. 187. 1. Prawomocne postanowienia i orzeczenia komisji orzekającej o umorzeniu postępowania w sprawie o na- ruszenie dyscypliny finansów publicznych ze względu na przedawnienie karalności albo okoliczności, o któr ych mowa
   w art. 27 ust. 1 lub art. 28 ust. 1, przekazuje się Przewodniczącemu Głównej Komisji Orzekającej.
7. Postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego oraz o umorzeniu tego postępowania, jeżeli prze- słanką odmowy wszczęcia albo umorzenia były p rzedawnienie karalności albo okoliczności, o których mowa w art. 27 ust. 1 lub art. 28 ust. 1, rzecznik dyscypliny przekazuje Głównemu Rzecznikowi.
   Art. 188.4) Prawomocne orzeczenie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlega wpi- sowi do rejestru prowadzonego przez Główną Komisję Orzekającą.
   Art. 189. 1. W rejestrze, o którym mowa w art. 188, podlegają wpisowi informacje o osobach odpowiedzialnych za naru- szenie dyscypliny finansów publicznych zawierające nast ępujące dane osobowe:

1. imię i nazwisko osoby podlegającej wpisowi, imiona rodziców, data i miejsce jego urodzenia;
2. adres zamieszkania;
3. numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
4. numer ewidencyjny PESEL, w przypadku gdy numer taki został nadany.
   2.5) Wpisowi do rejestru podlegają także:
5. data wydania orzeczenia i nazwa komisji, która wydała orzeczenie;
6. określenie orzeczonej kary lub informacja o odstąpieniu od wymierzenia kary;
7. data rozpoczęcia wyko nywania kary;
8. data zatarcia ukarania.

3. Przewodniczący komisji orzekającej po uzyskaniu informacji, będącej podstawą do dokonania zmiany lub usunięcia wpisu do rejestru, niezwłocznie zawiadamia o tym Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej.
   3a. (uchylony)6)
4. Dokonanie wpisu do rejestru, zmianę jego treści oraz jego usunięcie zarządza Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej.
5. O zarządzeniu:

1. wpisu do rejestru i jego treści,

2. zmiany treści wpisu do rejestru,

3. usunięcia wpisu do rejestru
   – Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej zawiadamia osobę, której dane podlegają wpisowi, oraz przewodniczącego komisji orzekającej, która wydała orzeczenie.

4. W brzmieniu ustalonym przez art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532) , która weszła w życie z dniem 8 sierpnia 2023 r.

5. W brzmien iu ustalonym przez art. 3 pkt 2 lit. a ustawy , o której mowa w odnośniku 4.

6. Dodany przez art. 45 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Ko misji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 (Dz. U. poz. 1030), która weszła w życie z dniem 31 maja 2023 r.; uchylony przez art. 3 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw – 45 – Poz. 104

Art. 190. Wpis do rejestru, o którym mowa w art. 188, podlega usunięciu w przypadku:

1. zatar cia ukarania;
   2)7) stwierdzenia nieważności lub uchylenia prawomocnego orzeczenia;
2. wznowienia postępowania;
3. śmierci osoby podlegającej wpisowi do rejestru.
   Art. 191. 1. Informacje zawarte w rejestrze, o którym mowa w art. 188, mogą być udostępniane:
4. rzecznikom dyscypliny oraz komisjom orzekającym w związku z prowadzonym postępowaniem;
5. sądom w związku z prowadzonym postępowaniem;
6. prokuratorom i innym organom uprawnionym do prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach o pr ze- stępstwa i przestępstwa skarbowe w związku z prowadzonym postępowaniem;
7. organom administracji publicznej oraz innym organom wykonującym zadania publiczne, w przypadku gdy jest to uzasad- nione potrzebą wykonywania nałożonych na nie zadań, określonych w ustawie;
8. pracodawcom i innym osobom lub organom, w związku z powierzeniem lub powołaniem do pełnienia funkcji związanych
   z dysponowaniem środkami publicznymi, o których mowa w art. 32 ust. 2;
9. osobom fizycznym w zakresie ich dotyczącym.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1. sposób i tryb zasięgania informacji z rejestru, o którym mowa w art. 188,
2. wzór formularza zgłoszenia osoby podlegającej wpisowi do rejestru,
3. wzory p isemnych zapytań o informacje z rejestru oraz odpowiedzi na te zapytania
   – zapewniając ochronę informacji zawartych w rejestrze przed ich ujawnieniem osobom i podmiotom nieuprawnionym.
   Art. 192. 1. Przewodniczący komisji orzekających, w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku, składają Przewodni- czącemu Głównej Komisji Orzekającej sprawozdanie o sposobie rozpoznania wni osków o ukaranie, wniesionych w roku poprzednim.

2. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej, w terminie do dnia 15 marca każdego roku, s kłada ministrowi właś ci- wemu do spraw finansów publicznych sprawozdanie z działalności Głównej Komisji Orzekającej oraz zbiorcze sprawozdanie
   z działalności komisji orzekających w roku poprzednim.
3. Rzecznicy dyscypliny, w terminie do dnia 31 stycznia każ dego roku, składają Głównemu Rzecznikowi sprawo zdanie z działalności w roku poprzednim.
4. Główny Rzecznik, w terminie do dnia 15 marca każdego roku, składa ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych sprawozdanie ze swojej działalności oraz zbior cze sprawozdanie z dział alności rzeczników dyscypliny w roku poprzednim.
   4a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych zatwierdza sprawozdania, o których mowa w ust. 2 i 4, a następnie
   przekazuje je Prezesowi Rady Ministrów oraz sejmowej komisji właś ciwej do spraw finansów publicznych.
   4b. Sprawozdanie z działalności Głównej Komisji Orzekającej powinno zawierać co najmniej informację o:

1. liczbie:
   a) rozpoznanych środków zaskarżenia,
   b) skarg do sądu administracyjnego na orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej
   – oraz sposobie ich rozpoznania;

2. działaniach podejmowanych przez Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej w ramach nadzoru nad działal nością
   komisji orzekających oraz wynikach tych działań;

3. złożonych zawiadomieniach o stwierd zonym uchybieniu w czynnościach instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, o których mowa w art. 85a;

4. Ze zmian ami wprowadzon ymi przez art. 45 pkt 3 ustawy wymienionej jako pierwsza w odnośniku 6 oraz art. 3 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw – 46 – Poz. 104

4. działaniach podejmowanych na rzecz zapewnienia jednolitego stosowania przepisów o odpowiedzialności za na rusze- nie dyscypliny finansów publicz nych przez organy orzekające w sprawach o takie naruszenie, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów, w szczególności przez upowszechnianie orzeczeń Głównej Komisji Orzekającej i komisji orzekają- cych;
5. najważniejszych orzeczeniach Głównej Komisji Orzekające j. 4c. Sprawozdanie z działalności Głównego Rzecznika powinno zawierać co najmniej informację o:
6. liczbie:
   a) rozpoznanych środków zaskarżenia,
   b) skarg do sądu administracyjnego wniesionych przez Głównego Rzecznika
   – oraz sposobie ich rozpoznania;
7. działaniach podejmowanych w ramach nadzoru nad działalnością rzeczników dyscypliny oraz wynikach tych działań;
8. złożonych zawiadomieniach o stwierdzonym uchybieniu w czynnościach instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, o których mowa w art. 85a .

5. Sprawozdania składane przez komisje orzekające oraz rzeczników dyscypliny powinny odpowiednio zawierać co najmniej informacje o liczbie:

1. zawiadomień otrzymanych przez rzeczników dyscypliny;
2. postanowień wydanych przez rzeczników;
3. złożonych wniosków o ukaranie oraz liczbę osób objętych tymi wnioskami;
4. rozstrzygnięć wydanych przez komisje orzekające i liczbę objętych nimi osób;
5. wniesionych środków zaskarżenia;
6. rozpoznanych środków zaskarżenia i sposobie ich rozstrzygnięcia.

6. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzory sprawozdań składanych przez komisje orzekające oraz rzeczników dyscypliny, uwzględniając spójność i jednolitość danych uwzględnionych w sprawozdaniach.
   Art. 193. Minister właściwy do spraw finansów publicznych zapewnia obsługę biurową i organizacyjno -techniczną rejestru, o którym mowa w art. 188, oraz ponosi wydatki z tym związane, finansowane z budżetu państwa.
   Rozdział 4
   Nadzór nad działalnością organów właściwych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych
   Art. 194. 1. Nadzór nad działalnością administracyjną komisji orzekających sprawuje Przewodniczący Głównej Komisji
   Orzekającej.
7. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, jest sprawowany przez:

1. analizę rocznych sprawozdań z działalności ko misji orzekających i formułowanie wynikających z niej wniosków;
2. analizę sposobu wywiązywania się z obowiązków przez przewodniczących komisji i członków komisji orzekających dotyczącą zwłaszcza:
   a) toku i sprawności postępowania, w szczególności w sprawa ch, w których postępowanie toczy się przewlekle,
   b) kolejności kierowania spraw do rozpoznania,
   c) zasadności odraczania rozpraw,
   d) terminowości wydawania postanowień i orzeczeń,
   e) poprawności sporządzania sprawozdań.

3. W ramach sprawowania nadzoru, Prz ewodniczący Głównej Komisji Orzekającej może:

1. żądać nadesłania akt sprawy;

2. żądać wyjaśnień, w tym podania przyczyn nierozpoznania wniosków o ukaranie oraz wskazania sposobu i terminu usunięcia powstałych zaległości lub usunięcia innych uchybień;

3. żądać usunięcia uchybień;

4. zawiadomić odpowiednio Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej albo ministra właściwego do spraw finansów pub licz- nych o wystąpieniu w odniesieniu do przewodniczącego komisji orzekającej lu b jego zastępcy okoliczności , o których mowa w art. 56 ust. 2.

Dziennik Ustaw – 47 – Poz. 104

Art. 195. 1. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej w przypadku stwierdzenia wzrostu liczby spraw nie rozpo- znanych zleca przewodniczącemu komisji orzekającej sporządzenie w terminie 14 dni planu działań zmierzających do usu- nięcia zaległości. Przewodniczący komisji orzekającej przekazuje sporządzony plan Przewodniczącemu Głównej Komisji Orzekającej.
2. Przewodniczący Głównej Komisji Orzekającej może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania planu, wnieść do niego uzupełnieni a i uwagi.
3. Uzupełnienia i uwagi Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej są wiążące dla przewodniczącego komisji orzekającej.
Art. 195a. 1. Nadzór nad działalnością rzeczników dyscypliny i ich zastępców sprawuje Główny Rzecznik.
2. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, jest sprawowany w zakresie:

1. terminowości prowadzonych czynności sprawdzających oraz postępowania wyjaśniającego, w tym zasadności zawie- szania postępowania wyjaśniającego;
2. poprawności formalnej wydawanych rozstrzygnięć;
3. wywiązywania się z obowiązków, o których mowa w art. 187 ust. 2;
4. terminowości i poprawności sporządzania przez rzeczników dyscypliny sprawozdań z działalności.

3. Rzecznicy dyscypliny i ich zastępcy przekazują Głównemu Rzecznikowi:

1. postanowienia o zawieszeniu pos tępowania;
2. informacje o niezakończeniu postępowania wyjaśniającego w terminie określonym w art. 104 ust. 1, ze wskazaniem przyczyn niezakończenia czynności sprawdzających lub postępowania wyjaśniającego oraz przewidywanego terminu ich zakończenia.

4. W przypadku niezakończenia postępowania wyjaśniającego w terminie wskazanym przez rzecznika dyscypliny lub jego zastępcę przepis ust. 3 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
5. W ramach sprawowanego nadzoru Główny Rzecznik może wydawać rzecznikom dyscypliny i ich z astępcom polecenia
   i wytyczne. Polecenia i wytyczne nie mogą dotyczyć sposobu zakończenia czynności sprawdzających lub postępowania wyjaśniającego ani innych rozstrzygnięć związanych z tokiem tych czynności i postępowania, ani też wypełniania funkcji oskar życiela w postępowaniu przed komisją orzekającą, z zastrzeżeniem art. 101a ust. 2.
6. Główny Rzecznik dokonuje, nie rzadziej niż raz na 2 lata, okresowej oceny wywiązywania się przez rzecznika dys- cypliny i jego zastępcę z obowiązków określonych ustawą, w s zczególności pod względem terminowości prowadzonych czynności sprawdzających oraz postępowania wyjaśniającego. Ocena powinna uwzględniać w szczególności łączną liczbę prowadzonych spraw oraz liczbę prowadzonych spraw, w których doszło do przedawnienia kara lności, a także przyczyny przedawnienia.
   Art. 195b. 1. Nadzór nad działalnością administracyjną Głównej Komisji Orzekającej i Głównego Rzecznika sprawuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.
7. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, nad działalnością Głównej Komisji Orzekającej jest sprawowany poprzez analizę:

1. sprawozdań z działalności Głównej Komisji Orzekającej;

2. sposobu wywiązywania się z obowiązków przez Przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej i członków tej Komisji
   w szczególności w zakresie:
   a) toku i sprawności rozpoznawania środków zaskarżenia,
   b) kolejności kierowania spraw do rozpoznania,
   c) terminowości sporządzania uzasadnień postanowień i orzeczeń,
   d) terminowości i poprawności sporządzania sprawozdania, o k tórym mowa w pkt 1,
   e) podejmowanych działań w zakresie nadzoru nad komisjami orzekającymi,
   f) składania zawiadomień o stwierdzonych uchybieniach w czynnościach instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, o których mowa w art. 85a.

Dziennik Ustaw – 48 – Poz. 104

3. Nadzór, o któ rym mowa w ust. 1, nad działalnością Głównego Rzecznika jest sprawowany poprzez analizę:

1. sprawozdań z działalności Głównego Rzecznika;
2. sposobu wywiązywania się z obowiązków przez Głównego Rzecznika i jego zastępców, w szczególności w zakresie:
   a) terminowości wydawania rozstrzygnięć,
   b) udziału w rozprawach przed Główną Komisją Orzekającą,
   c) terminowości i poprawności sporządzania sprawozdania, o którym mowa w pkt 1,
   d) podejmowanych działań w zakresie nadzoru nad rzecznikami dyscypliny i ich zastępc ami, e) składania zawiadomień o stwierdzonych uchybieniach w czynnościach instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, o których mowa w art. 85a.

4. W ramach sprawowanego nadzoru minister właściwy do spraw finansów publicznych może żądać od Przewodn i- czącego Głównej Komisji Orzekającej i Głównego Rzecznika wyjaśnień oraz usunięcia wskazanych uchybień.
   DZIAŁ VI
   Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
   Rozdział 1
   Zmiany w przepisach obowiązujących
   Art. 196. (pominięty)
   Art. 197. (pominięty)
   Art. 198. (pominięty)
   Rozdział 2
   Przepisy przejściowe i końcowe
   Art. 199. Jeżeli czyn stanowiący naruszenie dyscypliny finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, popełnion y przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nie jest naruszeniem dyscypliny finansów publicznych w rozumieniu niniejszej ustawy, postępowania w sprawie naruszenia dyscypliny finansów publicz- nych nie wszczyna się, a wszczęte umarza.
   Art. 200. Postępowa nie w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych wszczęte przed dniem wejścia w życie
   ustawy prowadzone jest według przepisów niniejszej ustawy, chyba że przepisy dotychczasowe są korzystniejsze dla obwi- nionego. Czynności dokonane przed dniem wej ścia w życie ustawy są skuteczne, jeżeli zostały dokonane z zachowaniem przepisów dotychczasowych.
   Art. 201. 1. Kadencja komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, powołanych przed dniem wejścia w życie ustawy wygasa w dn iu powołania komisji orzekającej na podstawie przepisów niniejszej ustawy, nie później niż w dniu 30 września 2005 r.
5. Kadencja Głównej Komisji Orzekającej przy Ministrze Finansów powołanej przed dniem wejścia w życie ustawy wygasa w dniu powołania Główn ej Komisji Orzekającej, nie później niż w dniu 30 września 2005 r.
6. Rzecznicy dyscypliny finansów publicznych i ich zastępcy, powołani przed dniem wejścia w życie ustawy, pełnią swoje funkcje do czasu powołania rzeczników dyscypliny i ich zastępców na po dstawie niniejszej ustawy, nie dłużej niż do dnia 30 września 2005 r.
7. Główny rzecznik dyscypliny finansów publicznych i jego zastępcy, powołani przed dniem wejścia w życie ustawy, pełnią swoje funkcje do czasu powołania Głównego Rzecznika i jego zastępc ów na podstawie niniejszej ustawy, nie dłużej niż do dnia 30 września 2005 r.
8. Po upływie kadencji komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz Głównej Komisji Orzekającej przy Ministrze Finansów, powołanych przed dni em wejścia w życie ustawy, przewodniczący tych komisji
   przekazują do właściwych komisji orzekających oraz Głównej Komisji Orzekającej, powołanych na podstawie niniejszej ustawy, odpowiednio:

1. sprawy, w których toczy się postępowanie o naruszenie dyscypli ny finansów publicznych;

2. sprawy, w których postępowanie nie zostało wszczęte;

3. sprawy, w których prawomocne orzeczenia nie zostały wykonane;

4. akta spraw, w których orzeczone kary nie uległy zatarciu.

Dziennik Ustaw – 49 – Poz. 104

6. Po zaprzestaniu pełnienia funkcji przez rzeczn ika dyscypliny finansów publicznych oraz Głównego Rzecznika dys- cypliny finansów publicznych, prowadzone przez nich sprawy, a także ich prawa i obowiązki, przejmują odpowiednio: rzecznik dyscypliny oraz Główny Rzecznik, powołani na podstawie niniejszej usta wy.
7. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio w przypadku wygaśnięcia członkostwa w ko misji orzekającej z przyczyn, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 9.
   Art. 202. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2005 r.