Przejdź do głównej zawartości

Dz.U. 2024 poz. 24

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 8 styc znia 2024 r. Poz. 24

RO ZPORZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI1) z dnia 27 grudnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego
Na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz. U. poz. 316, z późn. zm.2)) wprowadza się następujące zmiany:

  1. załącznik nr 1 otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia;
  2. w załączniku nr 2 w części zatytułowanej „BRANŻA MOTORYZACYJNA (MOT)” po pozycji dotyczącej zawodu „Mechanik pojazdów samochodowych” o symbolu cyfrowym 723103 dodaje się pozycję dotyczącą zawodu „Technik elektromobilności” o symbolu cyfrowym 311519 w brzmieniu:
    Technik
    elektromobilności 311519 V energii X X MOT.02. Obsługa, diagnozowanie oraz naprawa mechatronicznych systemów pojazdów samochodowych

MOT.07. Organizacja i prowadzenie procesu obsługi i naprawy pojazdów zeroemisyjnych i niskoemisyjnych 3

5 X

X
§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2024 r. Minister Edukacji : B. Nowacka

  1. Minister Edukacji kieruje działem administracji rządowej – oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegóło wego zakresu działania Ministra Edukacji (Dz. U. poz. 2717).

  2. Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 2020 r. poz. 82 i 1459, z 2021 r. poz. 211 i 1036, z 2022 r. poz. 204 oraz z 2023 r. poz. 183.

Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 24

Załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 27 grudnia 2023 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 24) OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZT AŁCENIA W ZAWODACH S ZKOLNICTWA BRANŻOWEG O Kształcenie w zawodach szkolnictwa branżowego jest realizowane w szkołach ponadpodstawowych: branżowej szkole I stopnia, technikum, branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej.
Kształcenie w zakresie zawodów szkolnictwa branżowego jest realizowane również na kwalifikacyjnych kursach zawodo- wych prowadzonych przez podmioty, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005), oraz na kursach umiejętności zawodowych prowadzonych przez podmioty, o których mowa w art. 117 ust. 2a tej ustawy.
Placówkami integrującymi szkoły prowadzące kształcenie zawodowe, placówki kształcenia ustawicznego, centra kształce- nia zawodowego, uczelnie oraz podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświa- towe, które prowadzą działalność w zakresie jednej z dziedzin zawodowych określonych w przepisach wydanych na pod- stawie art. 46c ust. 1 tej ustawy, są branżowe centra umiejętności ukierunkowane branżowo w zakresie tej dziedziny zawo- dowej.
Celem kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego jest przygotowanie uczących się do wykonywania pracy zawodo- wej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Absolwent szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe powinien legitymować się pełnymi kwalifikacjami zawodowymi, a także być przygotowany do uzyskania niezbędnych uprawnień zawodowych.
Szkoła prowadząca kształcenie zawodowe może również zaofe rować uczniowi przygotowanie do uzyskania dodatkowych uprawnień zawodowych, dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów, kwalifikacji wolno - rynkowych lub kwalifikacji sektorowych funkcjonujących w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
W szkole prowadzącej kształcenie zawodowe przygotowanie do uzyskania dodatkowych uprawnień zawodowych, dodatko- wych umiejętności zawodowych, kwalifikacji wolnorynkowych lub kwalifikacji sektorowych funkcjonujących w Zintegro- wanym Systemie Kwalifikacji jest r ealizowane w wymiarze wynikającym z różnicy między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego, określoną w ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, a minimalną liczbą godzin kształ cenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie , określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmia- nami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo -społecznym, na które wpływają w szczególności: nowe techniki i techno - logie, transformacja ekologiczna i cyfrowa, idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i spo- łecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, a także wzrost oczekiwań praco - dawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników.
Bliska współpraca szkół prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami stanowi istotny element nowocze snego kształcenia, odpowiadającego potrzebom współczesnej gospodarki.
Szkoła prowadząca kształcenie zawodowe realizuje to kształcenie w oparciu o współpracę z pracodawcami, a praktyczna nauka zawodu odbywa się w jak największym wymiarze w rzeczywistych war unkach pracy u pracodawców lub w indywi- dualnych gospodarstwach rolnych, a także w branżowych centrach umiejętności, centrach kształcenia zawodowego, warsz- tatach szkolnych, pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia ustawicznego.
W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edu- kacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązan ej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.
W procesie kształcenia zawodowego s ą podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podno- szenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz z apobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.
Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifik acji w poszczególnych zawodach szkolnictwa branżowego oraz stworzenie uczniom warunków do uzyskiwania dodatkowych uprawnień zawodo- wych, dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów, kwalifikacji wolnorynkowych lub kwali- fikacji sektorowy ch funkcjonujących w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.

Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 24

Zawody szkolnictwa branżowego są określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, która stanowi usystema- tyzowany układ tabelaryczny obejmujący:

  1. uporządkowane alfabetycznie branże oraz prz yporządkowane do nich alfabetycznie zawody, z uwzględnieniem nazw oraz symboli cyfrowych zawodów ustalonych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy określo- nej w przepisach wydanych na podstawie art. 36 ust. 8 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i in- stytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 735, 1429, 1723 i 1737);

  2. poziomy Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK) dla kwalifikacji pełnych, o których mowa w art. 8 pkt 3a, 4a, 5a i 7a ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226 oraz z 2023 r. poz. 2005) (oznaczono cyfrą rzymską);

  3. ministrów właściwych dla zawodów, na wnioski których wprowadzono zawody do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, wyznaczonych ze względu na odpowiedni dział administracji rządowej określony w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2512 oraz z 2023 r. poz. 2029);

  4. typy szkół ponadpodstawowych, w których może odbywać się kształceni e w danym zawodzie: branżową szkołę I stop- nia (BS I), branżową szkołę II stopnia (BS II), technikum (T) i szkołę policealną (SP); typ szkoły ponadpodstawowej, w którym może odbywać się kształcenie w danym zawodzie, w przypadku branżowej szkoły I stopnia, b ranżowej szkoły II stopnia oraz technikum oznaczono znakiem „X”, a w przypadku szkoły policealnej oznaczono cyfrą arabską długość okresu kształcenia w latach;

  5. symbole i nazwy kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie;

  6. poziomy Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK) dla kwalifikacji cząstkowych wyodrębnionych w zawodach (oznaczono cyfrą arabską);

  7. możliwość prowadzenia kształcenia w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie na kwalifikacyjnych kursach zawodowych lub kursach umiejętności zawodowych (oznac zono znakiem „X”);

  8. szczególne uwarunkowania związane z kształceniem w zawodzie lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, w szczególności związane z formą kształcenia lub kształceniem osób niepełnosprawnych, wynikające z opisu zawodu zawartego we wniosk ach ministrów właściwych dla zawodów.
    Zawody szkolnictwa branżowego zostały przyporządkowane do branż, uwzględniając specyfikę umiejętności zawodowych lub zakres, w jakim umiejętności te są wykorzystywane podczas wykonywania zadań zawodowych. Branże został y upo- rządkowane według kolejności alfabetycznej:

  9. branża audiowizualna (AUD);

  10. branża budowlana (BUD);

  11. branża ceramiczno -szklarska (CES);

  12. branża chemiczna i ochrony środowiska (CHM);

  13. branża drzewno -meblarska (DRM);

  14. branża ekonomiczno -administracyjna (EKA);

  15. branża elektroenergetyczna (ELE);

  16. branża elektroniczno -mechatroniczna (ELM);

  17. branża fryzjersko -kosmetyczna (FRK);

  18. branża górniczo -wiertnicza (GIW);

  19. branża handlowa (HAN);

  20. branża hotelarsko -gastronomiczno -turystyczna (HGT);

  21. branża leśna (LES);

  22. branża mechaniczna (MEC);

  23. branża mechaniki precyzyjnej (MEP);

  24. branża metalurgiczna (MTL);

  25. branża motoryzacyjna (MOT);

  26. branża ochrony i bezpieczeństwa osób i mienia (BPO);

Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 24

  1. branża ogrodnicza (OGR);

  2. branża opieki zdrowotnej (MED);

  3. branża poligraficzno -księgarska (PGF);

  4. branża pomocy społecznej (SPO);

  5. branża przemysłu mody (MOD);

  6. branża rolno -hodowlana (ROL);

  7. branża rybacka (RYB);

  8. branża spedycyjno -logistyczna (SPL );

  9. branża spożywcza (SPC);

  10. branża teleinformatyczna (INF);

  11. branża transportu drogowego (TDR);

  12. branża transportu kolejowego (TKO);

  13. branża transportu lotniczego (TLO);

  14. branża transportu wodnego (TWO).
    Zawody szkolnictwa branżowego okr eślone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego są zawodami jednokwalifi- kacyjnymi albo dwukwalifikacyjnymi. W branżowej szkole I stopnia są nauczane zawody jednokwalifikacyjne. W szkole policealnej są nauczane zarówno zawody jednokwalifikacyjne (w wię kszości przypadków), jak i zawody dwukwalifika- cyjne. Wśród zawodów nauczanych w technikum dominują zawody dwukwalifikacyjne. W zawodach nauczanych w tech- nikum pierwszą kwalifikacją jest – w wielu przypadkach – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie nauczanym w branżowej szkole I stopnia, stanowiąca merytoryczną i programową podbudowę do uzyskiwania kolejnej kwalifikacji w zawodzie na- uczanym na poziomie technika. W niektórych zawodach, dla których podbudowę merytoryczną i programową stanowi wię- cej niż jedna kw alifikacja wyodrębniona w zawodzie nauczanym w branżowej szkole I stopnia, przewidziano możliwość alternatywnego wyboru kwalifikacji stanowiących pierwszą kwalifikację wyodrębnioną w zawodzie nauczanym na pozio- mie technika.
    Kształcenie w branżowej szkole I I stopnia odbywa się w zawodach, dla których w klasyfikacji zawodów szkolnictwa bran- żowego przewidziano kształcenie w tym typie szkoły. Są to zawody nauczane na poziomie technika, które posiadają kwali- fikację wspólną z kwalifikacją wyodrębnioną w zawodzie nauczanym w branżowej szkole I stopnia. W branżowej szkole
    II stopnia kształcenie jest realizowane jedynie w zakresie drugiej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie nauczanym na poziomie technika.
    Kształcenie w zawodach szkolnictwa branżowego określonych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego jest pro- wadzone w oparciu o podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego zawierające obowiązkowe zestawy celów kształcenia i treści nauczania opisanych w formie oczekiwanych efe któw kształcenia: wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, niezbędnych dla zawodu lub kwalifikacji wyodrębnionej w za- wodzie, oraz kryteria weryfikacji tych efektów.
    Zestaw oczekiwanych efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie jest podzielony na części efektów kształcenia określone w podstawach programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego jako „jed- nostki efektów kształcenia”, z których każda może być nauczana na kursach umiejęt ności zawodowych, chyba że w klasy- fikacji zawodów szkolnictwa branżowego nie przewidziano możliwości prowadzenia kształcenia w zakresie danej kwalifi- kacji na kursach umiejętności zawodowych.
    W podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżo wego zostały wskazane jednostki efektów kształcenia obejmujące:

  15. bezpieczeństwo i higienę pracy;

  16. efekty kształcenia charakterystyczne dla danej kwalifikacji;

  17. język obcy zawodowy;

  18. kompetencje personalne i społeczne;

  19. organizację pracy małych ze społów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika).

Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 24

Kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie zostały oznaczone kodem składającym się z trzech wielkich liter, wskazujących na przyporządkowanie do branży, oraz kolejną liczbą o charakterze porządkowym . Jednostki efektów kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie zostały oznaczone kodem właściwym dla kwalifikacji oraz kolejną liczbą o charakterze porządkowym.
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego określa również warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w tym wyposażenie i sprzęt niezbędne do realizacji tego kształcenia oraz minimalną liczbę godzin kształcenia w zawodzie, a także przewiduje możliwość podnoszenia kwalifikacji w wybranych zawodach.
Szkoła p rowadząca kształcenie zawodowe posiada lub zapewnia dostęp do pomieszczeń dydaktycznych z wyposażeniem odpowiadającym technologii i technice stosowanej w zawodzie, aby zapewniać osiągnięcie wszystkich efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego oraz umożliwiać przygotowanie absolwenta do wykonywania zadań zawodowych.
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego dotyczy zarówno uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, jak i słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, którzy realizują kształcenie w danym zawo- dzie na odrębnych kwalifikacyjnych kursach zawodowych dotyczących poszczególnych kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie.
Działalność edukacyjna szkoły w zakresie k ształcenia w danym zawodzie szkolnictwa branżowego jest określona w progra- mie nauczania tego zawodu, dopuszczonym do użytku w szkole przez dyrektora szkoły. Program nauczania zawodu uwzględnia wszystkie elementy podstawy programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, przy czym treści nauczania opisane w formie efektów kształcenia realizowane w pierwszej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie, które są tożsame z treściami nauczania opisanymi w formie efektów kształcenia, realizowanymi w drugiej kwalifikacji wy- odrębnionej w tym samym zawodzie, nie są powtarzane, z wyjątkiem treści nauczania opisanych w formie efektów kształ- cenia dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, języka obcego zawodowego oraz kompetencji personalnych i społecz- nych, kt óre w programie nauczania zawodu są dostosowane do zakresu drugiej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawo- dzie. Program nauczania zawodu może również obejmować treści nauczania wykraczające poza zakres treści nauczania ustalonych w formie efektów kształcen ia dla danego zawodu w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego. Program nauczania zawodu jest opracowywany przez nauczyciela lub zespół nauczycieli prowadzących kształ- cenie zawodowe w danym zawodzie, przy czym jest wskazane, aby był on opracowywany w konsultacji z pracodawcami lub organizacjami pracodawców właściwymi dla danego zawodu.
Szkoły i inne podmioty prowadzące kształcenie w zawodach szkolnictwa branżowego dokonują bieżącej oceny stopnia osiąg - nięcia przez uczących się ocz ekiwanych efektów kształcenia oraz ich przygotowania do potwierdzania kwalifikacji wyod- rębnionych w zawodach. System egzaminów zawodowych umożliwia oddzielne potwierdzanie w toku kształcenia każdej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie szkolnictwa branżowe go.