Dz.U. 2024 poz. 245
DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 23 lutego 2024 r.
Poz. 245
OBWIESZCZENIE
MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 20 lutego 2024 r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych
- Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i nie-
których innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461 ) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jedno-
lity tekst ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach komp ensacyjnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 301),
z uwzględnieniem zmian y wprowadzon ej ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. poz. 1672) oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 14 lutego 2024 r. - Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje art. 23 i art. 41 ustaw y z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672) , które stanowi ą: „Art. 23. Do okresu 20 lat wykonywania pracy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 7, wlicza się również okresy wykonywania pracy w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno -pedagogicz- nych , w tym poradniach specjalist ycznych, o których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy zmienianej w art. 10, przed dniem 1 września 2024 r.” „Art. 41. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
-
art. 13 pkt 3 lit. c, który wchodzi w życie z dniem następującym po d niu ogłoszenia;
-
art. 13 pkt 12 –15, 17 i 18, które wchodzą w życie z dniem 1 października 2023 r.;
-
art. 1 pkt 7, art. 5, art. 20 –22 i art. 37, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.;
-
art. 1 pkt 4, 5, 8 –10 i pkt 11 w zakresie dodawanego art. 93c, art. 2 –4, art. 7 i art. 23, które wchodzą w życie z dniem
1 września 2024 r.; -
art. 13 pkt 8 i 9, które wchodzą w życie z dniem 1 października 2024 r. ”. Marszałek Sejmu: S. Hołownia
Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 245
Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 20 lutego 2024 r. (Dz. U. poz. 245)
USTAWA
z dnia 22 maja 2009 r.
o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych
Art. 1. Ustawa określa:
- warunki nabywania i utraty prawa do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych zwanych dalej „świadczeniami ”;
- zasady:
a) ustalania wysokości świadczeń,
b) postępowania w sprawach o świadczenia,
c) wypłaty świadczeń,
d) finansowania świadczeń.
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają: - nauczyciel – nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w:
a) publicznych i niepublicznych przedszkolach,
b) publicznych i niepublicznych szkołach, z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szk oły publicznej, o których mowa w art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe,
ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245 , z późn. zm.1)), i niepublicznych szkół artystycznych nieposiadających uprawnień publicznej szkoły artystycznej,
c) publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe ( Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672 , 1718 i 2005 ), d)2) publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno -pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycz- nych, o których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe; - organ rentowy – jednostkę organizacyjną Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwą do wydawania decyzji w sprawach
świadczeń, określoną w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941 ); - uprawniony – osobę mającą ustalone prawo do świadczenia.
Art. 3. Prawo do świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługuje nauczycielom zatrudnionym
w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1.
Art. 4. 1. Świadczenie przysługuje nauczycielom, którzy spełnili łącznie następujące warunki: - osiągnęli wiek, o którym mowa w ust. 3;
- mają okres składkowy i nieskładkowy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpiecze ń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672 ), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach
z FUS”, wynoszący 30 lat, w tym 20 lat wykonywania pracy w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1, w wymiarze
co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru za jęć; - rozwiązali stosunek pracy.
- Nauczycielom spełniającym warunki określone w ust. 1 pkt 1 i 2 świadczenie przysługuje również w przypadku roz- wiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy w okolicznościach określonych:
-
w art. 20 ust. 1, 5c i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 20 23 r. poz. 984, 1234, 1586, 1672 i 2005 );
-
w art. 225 ust. 1, 6, 7 i 10 oraz art. 226 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe ( Dz. U. z 2017 r. poz. 60 , 949 i 2203 , z 2018 r. poz. 2245 , z 2019 r. poz. 1287 oraz z 2022 r. poz. 1116 ).
-
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2018 r. poz. 2432, z 2019 r. poz. 534, 1287 i 2248, z 2021 r. poz. 4 , z 2022 r. poz. 1116 oraz z 2024 r. poz. 123 .
-
Dodana przez art. 7 ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyc iela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672 ), która weszła w życie z dniem 6 września 2023 r.; wejdzie w życie z dniem 1 września 2024 r.
Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 245
- Nauczyciel ma prawo do świadczenia, jeżeli ukończył:
- 55 lat – w latach 2009 –2014;
- 55 lat w przypadku kobiet i 56 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2015 –2016;
- 55 lat w przypadku kobiet i 57 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2017 –2018;
- 55 lat w przypadku kobiet i 58 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2019 –2020;
- 55 lat w przypadku kobiet i 59 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2021 –2022;
- 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2023 –2024;
- 56 lat w przypadku kobiet i 61 lat w przypadku mężczyzn – w latach 2025 –2026;
- 57 lat w przypadku kobiet i 62 lata w przypadku mężczyzn – w latach 2027 –2028;
- 58 lat w przypadku kobiet i 63 lata w przypadku mężczyzn – w latach 2029 –2030;
- 59 lat w przypadku kobiet i 64 lata w przypadku mężczyzn – w latach 2031 –2032.
Art. 5. 1. Świadczenie stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury, ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia tablic średniego trwania życia, o których mowa w art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
- Jeżeli uprawniony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury,
składki na ub ezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zwanym dalej „Zakładem ”, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytal ne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w Zakładzie. - Kwota świadczenia nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS. - Świadczenie podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych dla waloryzacji świadczeń w art. 88,
art. 89 i art. 93 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Art. 6. Świadczenia finansowane są z budżetu państwa.
Art. 7. 1. Prawo do świadczenia powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa. - W przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego prawo do świadczenia powstaje
z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku lub świadczenia.
Art. 8. Prawo do świadczenia ustaje z dniem:
- poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją organu rentowego lub innego organu emerytalno -rentowego, określonego w odrębnych przepisach;
- poprzedzającym dzień osiągnięcia przez uprawnionego wieku:
a) 60 lat – w przypadku k obiet,
b) 65 lat – w przypadku mężczyzn
– jeżeli uprawniony nie ma prawa do emerytury ustalonego decyzją organu rentowego lub innego organu emerytalno - -rentowego , okre ślonego w odrębnych przepisach; - śmierci uprawnionego.
Art. 9. 1. Prawo do świadczenia ulega zawieszeniu lub świadczenie to ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 i art. 104 –106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
-
Prawo do świadczenia ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w jednostkach, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.
Art. 10. 1. W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenie określone ustawą, świadczenie należne jej do dnia śmierci wypłac a się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w przypadku ich braku – małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku – innym członkom rodziny uprawnionym do re nty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.
Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 245
- Osoby wymienione w ust. 1 mają prawo do udziału w dalszym prowadzeniu postępowania w sprawie świadczenia, nieukończonego wskutek śmierci osoby, która o to świadczenie wystąpiła.
- Roszczenie o wypłatę świadczenia, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby,
której świadczenie przysługiwało, chyba że przed upływem tego okresu zostanie zgłoszony wniosek o dalsze prowadzenie postępowania.
Art. 11. Do świadczenia przysługuje dodatek pielęgnacyjny na zasadach i w wysokości określonych w art. 75 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS.
Art. 12. Osobie, która pokryła koszty pogrzebu po śmierci:
- uprawnionego,
- członka rodziny uprawnionego
– przysługuje zasiłek pogrzebowy na zasadach określonych w art. 77 –81 i art. 99 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Art. 13. Dodatek pielęgnacyjny oraz zasiłek pogrzebowy finansowane są z budżetu państwa.
Art. 14. Postępowanie w sprawie świadczenia wszcz yna się na wniosek nauczyciela zgłoszony bezpośrednio lub za po- średnictwem płatnika składek w organie rentowym.
Art. 15. 1. Decyzję w sprawie świadczenia wydaje i świadczenie to wypłaca: - organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania nauczyci ela;
- organ rentowy właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania nauczyciela w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zamieszkuje on poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
- Od decyzji w sprawie świadczenia przysługuje odwołanie do sądu, na zasada ch określonych w art. 83 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej „ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych”.
Art. 16. 1. Świadczenie wypłaca się za miesiąc kalendarzowy w terminach i na zasadach przewidzianych dla wypłaty emerytur określonych w art. 129, art. 130, art. 132 –135 i art. 136b ustawy o emeryturach i rentach z FUS. - Kwotę świadczenia za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę dni kalendarzowych w miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje.
- W razie śmierci uprawnionego wstrzymanie wypłaty świadczenia następuje od miesiąca przypadającego po miesiącu ,
w którym zmarła osoba uprawniona.
Art. 17. 1. W razie zbiegu prawa do świadczenia z prawem do renty, uposażenia w stanie spoczynku, zasiłku przed - emerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub innego świadczenia o charakterze emerytalnym lub rentowym, ustalonym na podstawie odrębnych ustaw, przysługuj e tylko jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez uprawnionego. - W przypadku skorzystania z prawa do świadczenia nie przysługuje prawo do rekompensaty, o której mowa w ustawie
z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych ( Dz. U. z 2023 r. poz. 164 i 1667 ). Art. 18. 1. W zakresie postępowania w sprawach świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 114, art. 116
i art. 117–128a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. - W zakresie postępowania w sprawach zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, egzekucji i potrąceń stosuje się
odpowiednio przepisy art. 138 –144 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz przepisy art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych. - W razie zbiegu prawa do świadczenia z prawami, o których mowa w art. 17 ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 98
ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Art. 19–29. (pominięte)
Art. 30. Ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia3), z wyjątkiem art. 26 pkt 2, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
- Ustawa została ogłoszona w dniu 23 czerwca 2009 r.