Dz.U. 2024 poz. 449

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 26 marca 2024 r. Poz. 449

OBWIESZCZENIE
MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 21 marca 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta
oraz w niektóre inne dni

1. Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i nie- których innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461 ) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jedno- lity tekst ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograni czeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. z 2023 r. poz. 158), z uwzględnieniem zmian wprowadzon ych ustawą z dnia 29 listopada 2023 r. o zmianie ustawy o ogra- niczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. po z. 2626) oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 14 marca 2024 r.

2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje art. 2 ustawy z dnia 29 listopada 2023 r. o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. poz. 2626) , który stanowi:
   „Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. ”. Marszałek Sejmu: S. Hołownia

Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 449

Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 marca 2024 r. (Dz. U. poz. 449) USTAWA
z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa zasady dotyczące ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z hand lem w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprz edzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy.
2. Przepisy ustawy stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo
przedsiębiorców ( Dz. U. z 202 4 r. poz. 236) wykonujących zarobkową działalność handlową.
Art. 2. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do wykonywania pracy przez pracowników w placówkach hand lo- wych w niedziele i święta stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ( Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ). Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o :

1. placówce handlowej – należy przez to rozumieć obiekt, w którym jest prowadzony handel oraz są wykonywane czynności związane z handlem, w szczególności: sklep, stoisko, stragan, hurtownię, skład węgla, skład materiałów budowlanych , dom towarowy, dom wy syłkowy, biuro zbytu – jeżeli w takiej placówce praca jest wykonywana przez pracow ników lub zatrudnionych;

2. handlu – należy przez to rozumieć proces sprzedaży polegający na wymianie towaru lub wyrobu na środki pieniężne;

3. wykonywaniu czynności związan ych z handlem – należy przez to rozumieć wykonywanie w placówce handlowej czyn- ności bezpośrednio związanych z handlem przez pracownika lub zatrudnionego, a także wykonywanie w takiej placówce przez pracownika lub zatrudnionego czynności związanych z magazy nowaniem towarów lub ich inwentaryzacją;

4. pracowniku – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną w placówce handlowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, a także osobę skierowaną do wykonywania w placówce handlowej pra cy tymczaso- wej na podstawie umowy o pracę, zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych;

5. zatrudnionym – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, wykonującą w placówce handlowej pracę na podstawie umów
   prawa cywilnego, a także osobę skier owaną do wykonywania w placówce handlowej pracy tymczasowej na podstawie umowy prawa cywilnego, zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych;

6. święcie – należy przez to rozumieć dni wymienione w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wo lnych od pracy ( Dz. U. z 2020 r. poz. 1920 );

7. wykonywaniu pracy w handlu oraz wykonywaniu czynności związanych z handlem w niedziele i święta w placów kach handlowych – należy przez to rozumieć wykonywanie takiej pr acy lub takich czynności przez pracownika lub zatrudnio- nego w okresie 24 kolejnych godzin przypadających odpowiednio między godziną 24 .00 w sobotę a godzi ną 24.00 w niedzielę , i między godziną 24 .00 w dniu bezpośrednio poprzedzającym święto a godziną 24 .00 w święto;

8. stacji paliw płynnych – należy przez to rozumieć obiekt budowlany, spełniający warunki przewidziane w obowiązujących
   przepisach dotyczących warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, w obrębie którego dokony wana jest sprzedaż produktów naftowych na podstawie ważnej koncesji udzielonej w oparciu o prze- pisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 266). Art. 4. Powierzanie wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem nieodpłatnie w placówkach handlowych w niedziele i święta, a także w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pier wszy dzień Wielkiej Nocy – jest zakazane.

Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 449

Rozdział 2
Ograniczenia h andlu oraz wykonywa nia czynności związanych z handlem w niedziele i święta
Art. 5. W niedziele i święta w placówkach handlowych:

1. handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem,

2. powierzanie pracowniko wi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związ a- nych z handlem
   – są zakazane.
   Art. 6. 1. Zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje:

3. na stacjach paliw płynnych;

4. w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami;

5. w aptekach i punktach aptecznych;

6. w zakładach leczniczych dla zwierząt;

7. w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami;

8. w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji mie j- skiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych;

9. w placówkach pocztowych w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 ), w których przeważaj ąca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 tej ustawy;

10. w placówkach handlowych w obiektach infrastruktury krytycznej, o której mowa w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym ( Dz. U. z 2023 r. poz. 122);

11. w placówkach handlowych w zakładach hotelarskich;

12. w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultur y, sportu, oświaty, turystyki i wypo - czynku ;

13. w placówkach handlowych organizowanych wyłącznie n a potrzeby festynów, jarmarków i innych imprez okolicz noś- ciowych, tematycznych lub sportowo -rekreacyjnych, także gdy są one zlokalizowane w halach targowych;

14. w placówkach handlowych w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych i innych placówkach s łużby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych;

15. w placówkach handlowych na dworcach w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym ( Dz. U. z 2023 r. poz. 2778 ), w portach i przystaniach morskich w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich ( Dz. U. z 2023 r. poz. 1796 ) oraz w portach i przystaniach w rozumieniu ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądow ej (Dz. U. z 2022 r. poz. 1097 i 2642 oraz z 2023 r. poz. 1588 i 2029 ) – w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych;

16. w przypadku sprzedaży ryb w gospodarstwach rybackich, ze statku rybackiego i w placówkach handlowych zajmują- cych się wyłącznie odbiorem produktów rybnych;

17. w placówkach handlowych w portach lotniczych w rozumieniu ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2023 r. poz. 2110 );

18. w strefach wolnocłowych;

19. w środkach transportu, na statkach, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych morskich budowlach hydrotechnicznych;

20. na terenie jednostek penitencjarnych;

21. w placówkach handlowych na terenie jednostek wojskowych;

22. w sklepach internetowyc h i na platformach internetowych;

23. w przypadku handlu towarami z automatów;

24. w przypadku rolniczego handlu detalicznego w rozumieniu ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie ży w- ności i żywienia ( Dz. U. z 2023 r. poz. 1448 );

Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 449

23. w hurtowniach farmaceutycznych;
24. w okresie od dnia 1 czerwca do dnia 30 września każdego roku kalendarzowego – w placówkach handlowych prowa- dzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi, częściami zamiennymi do tych ma szyn, materiałami eksploatacyj- nymi do maszyn rolniczych, materiałami używanymi w trakcie bieżącej pracy maszyn rolniczych lub narzędziami do wymiany części zamiennych w maszynach rolniczych;
25. w przypadku handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach;
26. w zakładach pog rzebowych;
27. w placówkach handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną w yłącz- nie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek;
28. w piekarniach, cukierniach i lodziarniach, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarn i- czymi i cukierniczymi;
29. w placówkach handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna;
30. na terenie rolno -spożywczych rynków hurtowych prowadzonych przez spółk i prawa handlowego, których przeważ a- jąca działalność polega na wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami na użytek handlu hurtowego artykułami rolno - -spożywczymi;
31. w placówkach handlowych prowadzonych przez podmioty nabywające towary na terenie rolno -spożywczych rynków hurtowych, o których mowa w pkt 30, w zakresie czynności związanych z handlem oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania tych czynności;
32. w placówkach handlowych, w których jest prowadzony wyłącznie skup produktów pochod zenia rolniczego, w szczegól- ności zboża, rzepaku, rzepiku, buraków cukrowych, roślin białkowych, innych upraw polowych, owoców, warzyw, mleka surowego lub runa leśnego.

2. Przeważająca działalność, o której mowa w ust. 1 pkt 2, 5 –7, 28 i 29, oznacza rodzaj przeważającej działalności wskazany we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, o którym mowa w ustawie
   z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 202 3 r. poz. 773), jeżeli działalność ta jest wykony wana w danej placówce handlowej i stanowi co najmniej 40 % miesięcznego przychodu ze sprzedaży detalicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 148). W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 30 , przepis zdania pierwszego stosuje się odpowiednio.
3. Placówki handlowe, korzystające z wyłączeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 5 –7 i 28 –30, są obowiązane do pro- wadzenia ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży, z podziałem na przychód z działalnoś ci określonej w ust. 1 pkt 2, 5–7 i 28 –30 oraz przychód z pozostałej działalności.
4. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1 pkt 27, może korzystać z nieodpłatnej pomocy małżonka, dzieci własnych, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy , ojczyma, rodzeństwa, wnuków, dziadków.
5. Osoby, o których mowa w ust. 4, nie mogą być pracownikami lub zatrudnionymi w placówce handlowej u przedsię- biorcy , który korzysta z ich nieodpłatnej pomocy.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ok reśli, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 3, wzór tej ewidencji oraz szczegółową treść wpisów w tej ewidencji, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowego prowadzenia tej ewidencji oraz przejrzystości, kom pletności i dostępności zawartych w niej danych.
7. W toku postępowania kontrolnego inspektor pracy ma prawo żądania przedłożenia ewidencji, o której mowa w ust. 3. Art. 7. 1. Zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje w:
   1)1) kolejne dwie niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia , z wyłączeniem niedzieli przypadającej na dzień 24 grudnia ;

2. niedzielę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy;
3. ostatnią niedzielę przypadającą w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu.
   1a.2) Jeżeli niedziela poprzedzająca pierwszy dzień Bożego Narodzenia przypada na dzień 24 grudnia, zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje w kolejne dwie niedziele poprzedzające tę niedzielę.

2. Jeżeli w niedzielę, o której mowa w ust. 1 pkt 3, przypada święto, przepis art. 5 stosuje się.

1. Ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 listopada 2023 r. o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. poz. 2626), która weszła w życie z dniem 5 grudnia 2023 r.

2. Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.

Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 449

Rozdział 3 Ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handl em w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy
Art. 8. 1. W dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy w placówkach hand - lowych :

1. handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem,
2. powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związany ch z handlem
   – po godzinie 14 .00 są zakazane, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 6.

2. (uchylony)3) 3.4) Jeżeli dzień 24 grudnia przypada w niedzielę, zakaz, o którym mowa w art. 5, obowiązuje, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 6.
   Art. 9. 1. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem wy- miaru jego cz asu pracy z powodu wykonywania pracy w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy do godziny 14.00.
3. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, oblicza się stosując zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego.
   Rozdział 4 Przepisy karne
   Art. 10. 1. Kto, wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracown ikowi lub zatrudni o- nemu, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 100 000 zł.
4. Tej samej karze podlega, kto:

1. wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu;
2. wbrew obowiązkowi określonemu w art. 6 ust. 3 nie prowadzi ewidencji miesięczneg o przychodu placówki albo tę ewidencję prowadzi w sposób niezgodny z przepisami wydanymi na podstawie art. 6 ust. 6.
   Art. 11. Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 10, następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia
   2001 r. – Kodeks po stępowania w sprawach o wykroczenia ( Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 oraz z 2023 r. poz. 1963 ). Rozdział 5 Zmiany w przepisach obowiązujących i przepis końcowy
   Art. 12–15. (pominięt e) Art. 16. 1. W okresie od dnia 1 marca do dnia 31 grudnia 2018 r. zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje w pierwszą i ostatnią niedzielę każdego miesiąca kalendarzowego.

2. Jeżeli w pierwszą lub w ostatnią niedzielę miesiąca kalendarzowego przypada święto, przepis art. 5 stosuje się.
   Art. 17. 1. W okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2019 r. zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje w ostatnią niedzielę każdego miesiąca kalendarzowego.
3. Jeżeli w ostatnią niedzielę miesiąca kalendarzowego przypada święto, przepis art. 5 stosuje się.
   Art. 17a. W dniu 6 grudnia 2020 r. zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje.
   Art. 18. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 marca 2018 r.

3. Przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 1.
4. Dodany przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 1.