Dz.U. 2024 poz. 502

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJWarszawa, dnia 4 kwietnia 2024 r. Poz. 502 502 OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY1) z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie  ogłoszenia  jednolitego  tekstu rozporządzenia  Ministra  Infrastruktury  w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia  1. Na podstawie  art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu  aktów normatywnych  i niektórych  innych  aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461)  ogłasza się w załączniku  do niniejszego  obwieszczenia  jednolity tekst rozpo- rządzenia Ministra Infrastruktury  z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich  niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 2022), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych: 1) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  i Budownictwa  z dnia 11 grudnia 2017 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 2338); 2) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 18 kwietnia 2018 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 855); 3) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 24 grudnia 2019 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 2560); 4) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 21 października  2020 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie  warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 1886); 5) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 6 października  2021 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie   warunków  technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 1877); 6) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 3 stycznia 2022 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 122); 7) rozporządzeniem  Ministra Infrastruktury  z dnia 22 grudnia 2022 r. zmieniającym  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 2803). 2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia nie obejmuje: 1) odnośnika  nr 2 oraz § 2–4 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  i Budownictwa  z dnia 11 grudnia 2017 r. zmieniają - cego rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U.  poz. 2338), które stanowią: „2) Niniejsze rozporządzenie  w zakresie  swojej regulacji wdraża dyrektywę  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE)  2015/719 z dnia 29 kwietnia 2015 r. zmieniającą  dyrektywę  Rady 96/53/WE  ustanawiającą  dla niektórych  pojaz - dów drogowych  poruszających  się na terytorium  Wspólnoty  maksymalne  dopuszczalne  wymiary w ruchu krajo- wym i międzynarodowym  oraz maksymalne  dopuszczalne  obciążenia  w ruchu międzynarodowym  (Dz. Urz.  UE L 115 z 06.05.2015, str. 1).” „§ 2. Pojazdy Służby Więziennej  oznakowane  zgodnie z przepisami  dotychczasowymi  dostosowuje  się do wymagań,  o których mowa w § 34 ust. 1 rozporządzenia  zmienianego  w § 1, w brzmieniu  nadanym niniejszym  rozporządzeniem,  nie później niż do dnia 1 lipca 2018 r. 1) Minister Infrastruktury  kieruje działem administracji  rządowej – transport, na podstawie  § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia  Prezesa Rady  Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. poz. 2725).

Dziennik Ustaw  – 2 –   Poz. 502 § 3. Przepis § 36 ust. 4 rozporządzenia  zmienianego  w § 1, w brzmieniu  nadanym niniejszym  rozporządzeniem,  stosu je się do pojazdów  Straży Granicznej  zarejestrowanych  po raz pierwszy po dniu wejścia w życie niniejszego  rozporządze  nia. § 4. Rozporządzenie  wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,  z wyjątkiem  § 1 pkt 6, który wchodzi  w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.”; 2) odnośnika  nr 2 oraz § 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 18 kwietnia 2018 r. zmieniającego  rozporządzenie   w sprawie warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 855), które stanowią: „2) Niniejsze rozporządzenie  w zakresie  swojej regulacji wdraża dyrektywę  Parlamentu  Europejskiego  i Rady  2014/47/UE  z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie  drogowej kontroli technicznej  dotyczącej  zdatności do ruchu  drogowego  pojazdów użytkowych  poru szających się w Unii oraz uchylającą  dyrektywę  2000/30/WE  (Dz. Urz.  UE L 127 z 29.04.2014, str. 134 oraz Dz. Urz. UE L 197 z 04.07.2014, str. 87).” „§ 2. Rozporządzenie  wchodzi w życie z dniem 20 maja 2018 r., z wyjątkiem  § 1 pkt 1 lit. a, który wchodzi w życie  z dniem następującym po dniu ogłoszenia.”; 3) odnośnika  nr 2 oraz § 2–4 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 24 grudnia 2019 r. zmieniającego  rozporzą- dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 2560),  które stanowią: „2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża częściowo: 1) dyrektywę  2007/46/WE  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającą  ramy  dla homologacji  pojaz dów silnikowych  i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych  zespołów tech- nicznych przeznaczonych  do tych pojazdów (dyrektywa  ramowa) (Dz. Urz. UE L 263 z 09.10.2007,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 292  z 31.10.2008,  str. 1, Dz. Urz. UE L 35 z 04.02.2009,  str. 1, Dz. Urz. UE L 35  z 04.02.2009,  str. 32, Dz. Urz. UE L 118  z 13.05.2009,  str. 13, Dz. Urz. UE L 188  z 18.07.2009,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 200  z 31.07.2009,  str. 1, Dz. Urz. UE L 320  z 05.12.2009,  str. 36, Dz. Urz. UE L 339  z 22.12.2009,  str. 60, Dz. Urz. UE L 72 z 20.03.2010,  str. 17, Dz. Urz. UE L 110  z 01.05.2010,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 53 z 26.02.2011,  str. 4, Dz. Urz. UE L 167  z 25.06.2011,  str. 1, Dz. Urz. UE L 185  z 15.07.2011,  str. 30, Dz. Urz. UE L 28 z 31.01.2012,  str. 24, Dz. Urz. UE L 126  z 15.05.2012,  str. 15,  Dz. Urz. UE L 353 z 21.12.2012,  str. 1 i str. 31, Dz. Urz. UE L 47 z 20.02.2013,  str. 51, Dz. Urz. UE L 55  z 27.02.2013,  str. 9, Dz. Urz. UE L 65 z 08.03.2013,  str. 1, Dz. Urz. UE L 158  z 10.06.2013,  str. 172,  Dz. Urz. UE L 43 z 13.02.2014,  str. 12, Dz. Urz. UE L 47 z 18.02.2014,  str. 1, Dz. Urz. UE L 69  z 08.03.2014,  str. 3, Dz. Urz. UE L 158  z 27.05.2014,  str. 131, Dz. Urz. UE L 315  z 01.11.2014,  str. 3,  Dz. Urz. UE L 9 z 15.01.2015,  str. 1, Dz. Urz. UE L 28 z 04.02.2015,  str. 3, Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015,  str. 77, Dz. Urz.  UE L 175 z 07.07.2017,  str. 1, Dz. Urz. UE L 175 z 07.07.2017,  str. 708, Dz. Urz. UE L 192  z 24.07.2017,  str. 1, Dz. Urz. UE L 349  z 29.12.2017,  str. 1, Dz. Urz. UE L 301  z 27.11.2018,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 58 z 26.02.2019, str. 1 i Dz. Urz. UE L 95 z 04.04.2019, str. 1); 2) dyrektywę  Rady 96/53/WE  z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiającą  dla niektórych  pojazdów drogowych  po- ruszających  się na te rytorium Wspólnoty  maksymalne  dopuszczalne  wymiary w ruchu krajowym  i między- narodowym  oraz maksymalne  dopusz czalne obciążenia  w ruchu międzynarodowym  (Dz. Urz. WE L 235  z 17.09.1996,  str. 59, Dz. Urz. WE L 67  z 9.03.2002,  str. 47, Dz. Urz. UE L 115  z 06.05.2015,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 164 z 20.06.2019,  str. 30, Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019,  str. 202 – Dz. Urz. UE Polskie  wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 478); 3)  dyrektywy  2006/126/WE  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie  praw jaz- dy (przekształcenie)  (Dz. Urz. UE L 403  z 30.12.2006,  str. 18, Dz. Urz. UE L 223  z 26.08.2009,  str. 31,  Dz. Urz. UE L 314  z 29.11.2011,  str. 31, Dz. Urz. UE L 321  z 20.11.2012,  str. 54, Dz. Urz. UE L 158  z 10.06.2013,  str. 356, Dz. Urz. UE L 261  z 03.10.2013,  str. 29, Dz. Urz. UE L 194  z 02.07.2014,  str. 10,  Dz. Urz. UE L 107  z 15.04.2015,  str. 68, Dz. Urz. UE L 183  z 08.07.2016,  str. 59, Dz. Urz. UE L 112  z 02.05.2018, str. 29 i Dz. Urz. UE L 165 z 02.07.2018, str. 35).” „§ 2. Zespół pojazdów przeznaczony  do nauki jazdy i egzaminowania  osób w zakresie  prawa jazdy kategorii C+E,  o któ rym mowa w § 43 ust. 4 pkt 10 rozporządzenia  zmienianego  w § 1, w brzmieniu  dotychczasowym,  może odpo- wiadać do tychczasowym  warunkom  technicznym  do dnia 31 grudnia 2024 r., a dla ośrodków szkolenia kierowców  Sił  Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej do dnia 31 grudnia 2034 r. Przepis stosuje się do pojazdów,  w których dowodach  rejestracyjnych  dokonano adnotacji urzędowej  o przystosowaniu  pojazdów do nauki jazdy lub egzaminu państwowego   do dnia 31 marca 2020 r.

Dziennik Ustaw  – 3 –   Poz. 502 § 3. Zespół pojazdów przeznaczony  do nauki jazdy i egzaminowania  osób w zakresie  prawa jazdy kategorii C+E  dosto sowuje się do wymagań,  o których mowa w § 43 ust. 4 pkt 11 rozporządzenia  zmienianego  w § 1, w brzmieniu  nadanym niniejszym  rozporządzeniem,  nie później niż do dnia 31 grudnia 2024 r., a w przypadku  ośrodków szkolenia  kierowców Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej nie później niż do dnia 31 grudnia 2034 r. § 4. Rozporządzenie  wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,  z wyjątkiem  przepisów  § 1 pkt 4,  pkt 10 lit. a oraz c, pkt 14 lit. c tiret drugie, lit. h oraz i, § 2 i § 3, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.”; 4) odnośnika  nr 2 oraz § 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 21 października  2020 r. zmieniającego  rozpo- rządzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 1886),  które stanowią: „2) Niniejsze rozporządzenie  w zakresie  swojej regulacji wdraża dyrektywę  2020/612 Komisji (UE) z dnia 4 maja  2020 r. zmieniającą  dyrektywę  2006/126/WE  Parlamentu  Europejskiego  i Rady w sprawie  praw jazdy (Dz. Urz.  UE L 141 z 05.05.2020, str. 9).” „§ 2. Rozporządzenie  wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,  z wyjątkiem  § 1 pkt 2, który wchodzi  w życie z dniem 1 listopada 2020 r.”; 5) odnośnika  nr 2 oraz § 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 6 października  2021 r. zmieniającego  rozporzą- dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 1877),  które stanowią: „2) Niniejsze rozporządzenie  zostało notyfikowane  Komisji Europejskiej  w dniu 5 sierpnia 2021 r. pod numerem  2021/536/PL  zgodnie z § 4 rozporządzenia  Rady Ministrów  z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie  sposobu funk- cjonowania  krajowego  systemu notyfikacji  norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039  oraz z 2004 r. poz. 597),  które wdraża dyrektywę  (UE) 2015/1535  Parlamentu  Europej skiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawia - jącą procedurę  udzielania  informacji  w dziedzinie  przepisów  technicznych  oraz zasad dotyczących  usług społe- czeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).” „§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”; 6) § 2–4 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 3 stycznia 2022 r. zmieniającego  rozporządzenie  w sprawie  wa- runków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 122), które stanowią: „§ 2. Dopuszcza  się do ruchu pojazdy Policji, w tym motocykle,  które przed dniem wejścia w życie niniejszego  roz porządzenia  nie spełniają wymagań,  o których mowa w § 31 rozporządzenia  zmienianego  w § 1 w brzmieniu  nada- nym niniejszym rozporządzeniem. § 3. Dopuszcza  się do ruchu pojazdy Policji oraz Żandarmerii  Wojskowej,  w tym motocykle,  które przed dniem  wejścia w życie niniejszego  rozporządzenia  nie spełniają wymagań,  o których mowa w § 36 rozporządzenia  zmienia - nego w § 1 w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem. § 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”; 7) odnośnika  nr 2 i nr 3 oraz § 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 22 grudnia 2022 r. zmieniającego  rozpo- rządzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 2803),  które stanowią: „2) Niniejsze  rozporządzenie  służy stosowaniu  art. 20 rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE)  2019/1242  z dnia 20 czerwca 2019 r. określającego  normy emisji CO2 dla nowych pojazdów ciężkich oraz zmie - niającego rozporządzenie  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (WE) nr 595/2009  i (UE) 2018/956 oraz dyrektywę  Rady 96/53/WE (Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 202).  3) Niniejsze rozporządzenie  zostało notyfikowane  Komisji Europejskiej  w dniu 7 listopada 2022 r. pod numerem  2022/770/PL,  zgodnie z § 4 rozporządzenia  Rady Ministrów  z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie  sposobu funk- cjonowania  krajowego  systemu notyfikacji  norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039  oraz z 2004 r. poz. 597),  które wdraża dyrektywę  (UE) 2015/1535  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawia - jącą procedurę  udzielania  informacji  w dziedzinie  przepisów  technicznych  oraz zasad dotyczących  usług społe- czeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).”  „§ 2. Rozporządzenie  wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., z wyjątkiem  § 1 pkt 21, który wchodzi w życie  z dniem następującym po dniu ogłoszenia, oraz § 1 pkt 12, który wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2023 r.”. Minister Infrastruktury:  D. Klimczak

Dziennik Ustaw  – 4 –   Poz. 502 Załącznik do obwieszczenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 29 lutego 2024 r. (Dz. U. poz. 502) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY1) z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia2) Na podstawie  art. 66 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym  (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047,  z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje: DZIAŁ I Przepisy ogólne § 1. 1. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do: 1) pojazdu specjalnego  lub używanego  do celów specjalnych  Sił Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej, z wyjątkiem  oznakowania określonego dla pojazdu uprzywilejowanego; 2)4) pojazdu specjalnego  lub używanego  do celów specjalnych  Policji, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa  Wewnętrznego,  Agencji Wywiadu,  Służby Kontrwywiadu  Wojskowego,  Służby Wywiadu Wojskowego,  Centralnego  Biura Antykorupcyjnego,  Straży Granicznej,  kontroli skarbowej  i Służby Celnej, Służby Więziennej  i straży pożarnej,  z wyjątkiem oznakowania określonego dla pojazdu uprzywilejowanego;  3) pojazdu zabytkowego; 4) tramwaju i trolejbusu, dla których warunki techniczne określają odrębne przepisy. 1a. W przypadku  pojazdu nabytego na licytacji publicznej,  pojazdu zakupionego  po przepadku  na rzecz Skarbu Państwa  lub na rzecz jednostki samorządu  terytorialnego,  dla których nie można ustalić daty pierwszej rejestracji,  warunki technicz ne  określone w niniejszym rozporządzeniu stosuje się odpowiednio od dnia 1 stycznia roku produkcji pojazdu. 2. Pojazd zarejestrowany  za granicą, a znajdujący  się na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej, powinien odpowiadać  warunkom  technicznym  określonym  w Konwencji  o ruchu drogowym,  sporządzonej  w Wiedniu  dnia 8 listopada 1968 r.  (Dz. U. z 1988 r. poz. 40 i 41). 2a. Pojazd, o którym mowa w art. 66 ust. 4 pkt 6 lit. b ustawy, powinien spełniać wymagania  i warunki techniczne  w za- kresie dokonanych  zmian konstrukcyjnych  lub wymiany elementów,  obowiązujące  w dniu dokonania  zmiany rodzaju po- jazdu. 1) Na dzień ogłoszenia  obwieszczenia  w Dzienniku  Ustaw Rzeczypospolitej  Polskiej działem administracji  rządowej – transport kieru- je Minister Infrastruktury,  na podstawie  § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia  Prezesa Rady Ministrów  z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie  szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. poz. 2725). 2) Niniejsze rozporządzenie wdraża postanowienia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich:  –   dyrektywy  92/21/EWG  z dnia 31 marca 1992 r. w sprawie  mas i wymiarów  pojazdów  silnikowych  kategorii M1 (Dz. Urz.  WE L 129 z 14.05.1992, z późn. zm.),  –   dyrektywy  93/93/EWG  z dnia 29 października  1993 r. w sprawie  mas i wymiarów  dwu- i trzykołowych  pojazdów silnikowych  (Dz. Urz. WE L 311 z 14.12.1993),  –   dyrektywy  96/53/WE  z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiającej  dla niektórych  pojazdów kołowych poruszających  się na terytorium  Wspólnoty  maksymalne  dopuszczalne  wymiary w ruchu krajowym  i międzynarodowym  oraz maksymalne  dopuszczalne  obcią - żenia w ruchu międzynarodowym (Dz. Urz. WE L 235 z 17.09.1996, z późn. zm.),  –   dyrektywy  97/27/WE  z dnia 22 lipca 1997 r. odnoszącej  się do mas i wymiarów  niektórych  kategorii pojazdów silnikowych  i ich przyczep oraz zmieniającej dyrektywę 70/156/EWG (Dz. Urz. WE L 233 z 25.08.1997, z późn. zm.). 3) Zmiany tekstu jednolitego  wymienionej  ustawy zostały ogłoszone  w Dz. U. z 2023 r. poz. 919, 1053, 1088, 1123, 1193, 1234, 1394,  1720, 1723 i 2029. 4) Ze zmianą wprowadzoną  przez § 1 pkt 1 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 24 grudnia 2019 r. zmieniającego  rozporzą- dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 2560),  które weszło  w życie z dniem 15 stycznia 2020 r. 

Dziennik Ustaw  – 5 –   Poz. 502 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o: 1) „stosowaniu  warunków  technicznych  w zależności  od daty zarejestrowania  pojazdu po raz pierwszy”,  rozumie się  przez to stosowanie tych warunków odpowiednio do daty pierwszej rejestracji pojazdu, którą jest: a) data pierwszej rejestracji pojazdu zarejestrowanego  na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej, określona w dowo- dzie rejestracyjnym pojazdu lub pozwoleniu czasowym, z zastrzeżeniem lit. b i c, b) data pierwszej rejestracji za  granicą w przypadku pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy za granicą, c) data zarejestrowania pojazdu po raz pierwszy podana przez  organy, o których mowa w art. 73 ust. 3 ustawy, d) 1 stycznia roku produkcji – w przypadku  pojazdu sprowadzonego  z zagranicy,  dla którego nie można ustalić daty  pierwszej rejestracji za granicą; 2) „Regulaminach  EKG ONZ” – rozumie się przez to Regulaminy  Europejskiej  Komisji Gospodarczej  Organizacji  Na- rodów Zjednoczonych  stanowiące  załączniki  do Porozumienia  dotyczącego  przyjęcia jednolitych  wymagań technicz- nych dla pojazdów kołowych,  wyposażenia  i części, które mogą być stosowane  w tych pojazdach,  oraz wzajemnego  uznawania  homologacji  udzielonych  na podstawie  tych wymagań,  sporządzonego  w Genewie  dnia 20 marca 1958 r.  (Dz. U. z 2001 r. poz. 1135 i 1136); 3) ciężarze 1 tony – rozumie się przez to ciężar spowodowany  obciążeniem  masą jednej tony,  który odpowiada  9,8 kilo- niutona (kN); 4) (uchylony); 5) maksymalnym  nacisku osi – rozumie się przez to największy  nacisk kół na podłoże danej osi pojazdu obciążonego,  określony przez producenta w zależności od konstrukcji pojazdu oraz konstrukcji tej osi; 5a)5) dopuszczalnym  nacisku osi – rozumie się przez to największy  nacisk wywierany  na podłoże przez koła danej osi po- jazdu obciążonego, określony na podstawie przepisów niniejszego rozporzą  dzenia; 6) masie ciągniętej – rozumie  się przez to masę odpowiadającą naciskom osi pojazdu ciągniętego; 7) maksymalnej masie ciągniętej – rozumie się przez to największą masę ciągniętą określoną przez producenta pojazdu; 8) maksymalnym  obciążeniu  urządzenia  sprzęgającego  pojazdu samochodowego  – rozumie się przez to masę odpowia- dającą największemu  statycznemu  naciskowi  pionowemu  przenoszonemu  przez urządzenie  sprzęgające,  określoną  przez producenta  w zależności  od konstrukcji  pojazdu oraz konstrukcji  tego urządzenia;  masa ta nie obejmuje masy  urządzenia sprzęgającego pojazdu samochodowego; 9) maksymalnym  obciążeniu  urządzenia  sprzęgającego  naczepy i przyczepy  z osią centralną – rozumie się przez to masę  odpowiadającą  największemu  statycznemu  naciskowi  pionowemu  przenoszonemu  przez urządzenie  sprzęgające,  określoną przez producenta pojazdu; 10) (uchylony); 11) pojeździe czterokołowym  – rozumie się przez to czterokołowiec lub czterokołowiec lekki; 12) operacji transportu intermodalnego – rozumie się przez to: a) operacje transportu  kombinowanego  w rozumieniu  art. 4 pkt 13 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie  drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2201, z późn. zm.6)), b) operacje transportowe  obejmujące  transport wodny, których częścią jest transport drogowy o długości  początko- wego lub końcowego  odcinka drogowego  nieprzekraczającego  150 km na terytorium  Unii Europejskiej;  odcinek  drogowy może być wydłużony  do najbliższego  terminala transportowego  umożliwiającego  obsługę pojazdu do- konującego operacji transportu intermodalnego; 5) Ze zmianą wprowadzoną  przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 22 grudnia 2022 r. zmieniającego  rozporzą dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 2803),  które  weszło w życie z dniem 1 stycznia 2023 r. 6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r. poz. 760, 919, 1123, 1193, 1195, 1523 i 1720.

Dziennik Ustaw  – 6 –   Poz. 502 13)7) paliwach alternatywnych  – rozumie się przez to paliwa lub źródła energii, które służą, przynajmniej  częściowo,  jako  substytut dla pochodzących z ropy naftowej źródeł energii w transporcie, obejmujące: a) energię elektryczną, b) wodór, c) gaz CNG, d) gaz LNG, e) gaz LPG, f) energię mechaniczną z akumulatorów pokładowych albo urządzeń pokładowych, w tym ciepło odpadowe; 13a)8) pojeździe bezemisyjnym  – rozumie się przez to bezemisyjny  pojazd ciężki, zarejestrowany  na podstawie  dokumen- tów, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy; 13b)8) bezemisyjnym  pojeździe ciężkim – rozumie się przez to pojazd ciężki niemający  silnika spalinowego  wewnętrznego  spalania lub mający silnik spalinowy  wewnętrznego  spalania, z którego  emisje zanieczyszczeń  określone  zgodnie  z rozporządzeniem  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (WE) nr 595/2009  z dnia 18 czerwca 2009 r. dotyczącym  homo- logacji typu pojazdów silnikowych  i silników  w odniesieniu  do emisji zanieczyszczeń  pochodzących  z pojazdów  cię- żarowych o dużej ładowności  (Euro VI) i zmieniającym  rozporządzenie  (WE) nr 715/2007  i dyrektywę  2007/46/WE  oraz uchylającym  dyrektywy  80/1269/EWG,  2005/55/WE  i 2005/78/WE  (Dz. Urz. UE L 188  z 18.07.2009,  str. 1,  z późn. zm.9)) i ze środkami wykonawczymi  do tego rozporządzenia  nie przekraczają  1 g CO2/kWh lub z którego emisje  określone zgodnie z rozporządzeniem  (WE) nr 715/2007  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia 20 czerwca 2007 r.  w sprawie  homologacji  typu pojazdów silnikowych  w odniesieniu  do emisji zanieczyszczeń  pochodzących  z lekkich  pojazdów pasażerskich  i użytkowych  (Euro 5 i Euro 6) (Dz. Urz. UE L 171  z 29.06.2007,  str. 1, z późn. zm.10)) i ze środkami wykonawczymi do tego rozporządzenia nie przekraczają 1 g CO2/km; 13c)8) pojeździe ciężkim – rozumie się przez to: a) pojazd samochodowy o dwóch osiach, inny niż autobus, b) pojazd samochodowy o trzech osiach, c) autobus przegubowy o trzech osiach, d) zespół pojazdów, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 2, 4 i 6; 14)7) pojeździe zasilanym paliwem alternatywnym  – rozumie się przez to pojazd silnikowy napędzany  w całości lub częściowo  paliwem alternatywnym, zarejestrowany na podstawie dokumentów, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy; 15)7) ustawie  – rozumie się przez to ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. DZIAŁ II Wymiary, masy i naciski osi pojazdu § 2. 1. Długość pojazdu nie może przekraczać w przypadku: 1) pojazdu samochodowego,  z wyjątkiem  autobusu oraz pojazdów samochodowych,  o których mowa w pkt 11 – 12,00 m; 2) ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego – 12,00 m; 3) przyczepy,  z wyjątkiem naczepy – 12,00 m; 4) pojazdu członowego – 16,50 m, z zastrzeżeniem ust. 16; 7) Dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  i Budownictwa  z dnia 11 grudnia 2017 r. zmieniającego  rozporzą- dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 2338),  które weszło  w życie z dniem 29 grudnia 2017 r. 8) Dodany przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 9) Zmiany wymienionego  rozporządzenia  zostały ogłoszone  w Dz. Urz.  UE L 200 z 31.07.2009,  str. 52, Dz. Urz. UE L 167 z 25.06.2011,  str. 1, Dz. Urz. UE L 47 z 18.02.2014, str. 1, Dz. Urz. UE L 151 z 14.06.2018, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 202. 10) Zmiany wymienionego  rozporządzenia  zostały ogłoszone  w Dz. Urz.  UE L 199 z 28.07.2008,  str. 1, Dz. Urz. UE L 188 z 18.07.2009,  str. 1, Dz. Urz. UE L 158 z 16.06.2011, str. 1, Dz. Urz. UE L 142 z 01.06.2012, str. 16 oraz Dz. Urz. UE L 151 z 14.06.2018, str. 1.

Dziennik Ustaw  – 7 –   Poz. 502 5) zespołu złożonego z pojazdu silnikowego i przyczepy – 18,75 m; 6) autobusu przegubowego – 18,75 m; 7) autobusu o dwóch osiach – 13,50 m; 8) autobusu o liczbie osi większej niż dwie – 15,00 m; 9) zespołu złożonego z autobusu i przyczepy – 18,75 m; 10) zespołu złożonego  z trzech pojazdów,  w którym pojazdem ciągnącym  jest pojazd wolnobieżny  lub ciągnik rol niczy –  22,00 m; 11) motocykla,  motoroweru  lub roweru, pojazdu czterokołowego  oraz zespołu złożonego  z motocykla,  motoroweru,  roweru  lub pojazdu czterokołowego z przyczepą – 4,00 m, 12)11) hulajnogi elektrycznej lub urządzenia transportu osobistego – 1,4 m. 1a.12) Pojazdy kategorii N2 i N3 wyposażone  w wyprofilowane  kabiny zarejestrowane  na podstawie  dokumentów,   o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy, oraz zespoły tych pojazdów mogą przekraczać  maksymalne  długości określone  w ust. 1 pkt 1, 4 i 5, pod warunkiem  że długość powierzchni  ładunkowej  pojazdu samochodowego  nie przekracza  10,5 m,  a kabina kierowcy jest dodatkowo  oznakowana  poniżej lub obok obowiązkowych  napisów na tabliczce znamionowej  produ- centa, na zewnątrz wyraźnie oznaczonego  prostokąta,  napisem o treści: „96/53/EC  ARTICLE  9A COMPLIANT”.  Adnota- cję o takiej treści umieszcza się także w świadectwie zgodności oraz w dowodzie rejestracyjnym. 2.13) Szerokość  pojazdu, z zastrzeżeniem  ust. 13 i 13a, § 45 ust. 3 pkt 1, § 54 ust. 3, nie może przekraczać  2,55 m.14) Szerokość  nadwozia pojazdu, który jest przeznaczony  do przewozu towarów w określonej  temperaturze,  jeżeli jego ściany  boczne wraz z izolacją termiczną  mają grubość nie mniejszą niż 45 mm każda, oraz klimatyzowanego  kontenera  lub wy- miennego nadwozia nie może przekraczać 2,60 m. 3. Wymiary,  o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3, 4 i 6 –8, nie obejmują bagażnika  mocowanego  do tylnej ściany autobusu  oraz platformy samozaładowczej  lub innych urządzeń załadowczych  mocowanych  z tyłu pojazdu samocho dowego i przy- czepy, przy czym nie mogą one powodować przekroczenia tych wymiarów o więcej niż 0,30 m. 4. Wysokość pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 12, nie może przekraczać 4,00 m. 5.15) Wykaz urządzeń i wyposażenia,  które nie muszą być uwzględniane  przy określaniu  wymiarów  zewnętrznych  po- jazdów, jest określony  w sekcji F części 2 załącznika  XIII do rozporządzenia  wykonawczego  Komisji (UE) nr 2021/535  z dnia 31 marca 2021 r. ustanawiającego  zasady stosowania  rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE)  2019/2144  w odniesieniu  do jednolitych  procedur i specyfikacji  technicznych  w zakresie  homologacji  typu pojazdów oraz  układów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  w odniesieniu  do ich  ogólnych cech konstrukcyjnych i bezpieczeństwa (Dz. Urz. UE L 117 z 06.04.2021, str. 1). 6. Odległość  między osią sworznia siodłowego  urządzenia  sprzęgającego  a tylnym obrysem naczepy nie może przekra- czać 12,00 m. 7. Odległość  mierzona równolegle  do podłużnej osi zespołu pojazdów,  między najdalej wysuniętym  do przodu punktem  przestrzeni  ładunkowej  położonej  za kabiną kierowcy a tylnym obrysem przyczepy,  po odjęciu odległości  między tylnym  obrysem samochodu a przednim obrysem nadwozia przyczepy, nie może przekraczać 15,65 m. 8. Odległość  mierzona równolegle  do podłużnej osi zespołu pojazdów,  między najdalej wysuniętym  do przodu punktem  przestrzeni ładunkowej położonej za kabiną kierowcy a tylnym obrysem przyczepy, nie może przekraczać 16,40 m. 9. Odległość  między tylną osią pojazdu samochodowego  a przednią  osią przyczepy  w zespole  pojazdów nie może być  mniejsza niż 3,00 m. 11) Dodany przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 6 października  2021 r. zmieniającego  rozporzą dzenie  w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 1877),  które weszło w życie  z dniem 2 listopada 2021 r. 12) Dodany przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.  13) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7. 14) Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 11. 15) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 8 –   Poz. 502 10. Odległość  między osią sworznia siodłowego  urządzenia  sprzęgającego  a dowolnym  punktem przedniej części na- czepy nie może przekraczać 2,04 m. 11. Wymienne  nadwozia i znormalizowane  kontenery  nie mogą przekraczać  wymiarów  określonych  w ust. 1 pkt 1 –10,  ust. 2, 4, 6 –8 i 10. 12. Wysokość motocykla, motoroweru oraz niektórych pojazdów czterokołowych nie może przekraczać 2,50 m. 13. Szerokość  motocykla  i motoroweru  oraz niektórych  pojazdów czterokołowych  nie może przekraczać  2,00 m, a jedno - śladowego motoroweru 1,00 m. 13a.16) Szerokość hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego nie może przekraczać 0,9 m. 14. Przepisy ust. 7  –9, 12 i 13 stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1998 r. 15. Przepisy ust. 10 stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1993 r. 16. Wymiary,  o których mowa w ust. 1 pkt 4 i ust. 6, mogą być przekroczone  o 0,15 m w przypadku  pojazdu czło- nowego lub naczepy przewożących  jeden lub więcej załadowanych  lub niezaładowanych  kontenerów  lub wymien nych  nadwozi, o maksymalnej długości całkowitej wynoszącej do 45 stóp (13,72 m), w operacjach transportu intermodalnego. 17. W przypadku  pojazdu uczestniczącego  w ruchu drogowym  podstawą sprawdzenia  wymagań,  o których  mowa  w ust. 1–16, są wartości rzeczywiste wymienionych wymiarów, z uwzględnieniem art. 61 ust. 6, 7 i 10 ustawy. 18. Przez oś rozumie się element konstrukcji  pojazdu stanowiący  wspólną geometryczną  oś obrotu dwóch lub więcej  kół zarówno napędzanych,  jak i swobodnie  obracających  się, niezależnie  od tego, czy znajdują się w jednym czy wielu seg- mentach usytuowanych  w tej samej płaszczyźnie  prostopadłej  do wzdłużnej  płaszczyzny  symetrii pojaz du; wyjątek stano- wią pojazdy kategorii L, w których geometryczna oś obrotu dotyczy jednego lub więcej kół. 19.17) Pojazdy kategorii M2 i M3 i ich przyczepy  kategorii O oraz pojazdy kategorii N2 i N3 i ich przyczepy  ka tegorii O3 i O4 wyposażone  w urządzenia  aerodynamiczne  w tylnej części pojazdów albo w wyprofilowane  kabi ny, zarejestrowane  na pod- stawie dokumentów,  o których  mowa w art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy, mogą przekraczać  maksymalne  długości określone  w ust. 1 pkt 1 i 3  –9, przy czym: 1) pojazd lub zespół pojazdów  powinien spełniać wymagania, o których mowa w § 5a; 2) urządzenia  aerodynamiczne,  których długość przekracza  500 mm, powinny być objęte świadectwem  homo logacji  typu WE przedmiotu wyposażenia lub części; 3) urządzenia  aerodynamiczne  nie mogą zwiększać  maksymalnej  dozwolonej  długości o więcej niż 20 cm, gdy są wsunięte  lub złożone; 4) przekroczenie maksymalnych długości nie powinno zwiększać przestrzeni ładunkowej; 5) urządzenia  aerodynamiczne  powinny być eksploatowane  z uwzględnieniem  specyfiki obszarów,  na których będą sto- sowane, w taki sposób, aby ze względów  bezpieczeństwa  mogły być w każdym  czasie złożone, wsunięte albo zdjęte  przez kierowcę. 20.18) Stosowanie  urządzeń aerodynamicznych  montowanych  z tyłu pojazdu lub zespołu pojazdów powinno być zgodne  ze szczegółowymi  wymaganiami  określonymi  w rozporządzeniu  wykonawczym  Komisji (UE) 2019/1916  z dnia 15 listopada  2019 r. ustanawiającym  szczegółowe  przepisy w odniesieniu  do stosowania  urządzeń aerodynamicznych  montowanych  z tyłu pojazdu zgodnie z dyrektywą  Rady 96/53/WE  (Dz. Urz. UE L 297 z 18.11.2019,  str. 3, z późn. zm.19)). Takie urządzenie   musi mieć znak homologacji  typu UE uzupełniony  napisem o treści: „96/53/EC  ARTICLE  8B COMPLIANT”,  potwierdza - jący spełnienie wymagań homologacyjnych określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w zdaniu pierwszym. 16) Dodany przez § 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 11. 17) Dodany przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7. 18) Dodany przez § 1 pkt 2 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 19) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 63 z 03.03.2020, str. 1. 

Dziennik Ustaw  – 9 –   Poz. 502 § 3. 1. Dopuszczalna masa całkowita pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 2–20, nie może przekraczać w przypadku: 1) pojazdu składowego zespołu pojazdów: a)20) przyczepy o jednej osi, z wyjątkiem naczepy – 10 ton oraz  11 ton dla przyczepy z osią centralną, b) przyczepy o dwóch osiach, z wyjątkiem naczepy – 18 ton, c) przyczepy o liczbie osi większej niż dwie, z wyjątkiem naczepy – 24 ton; 2) zespołu pojazdów,  złożonego  z pojazdów  mających łącznie co najmniej 5 osi, w którym  pojazdem  ciągnącym  jest  pojazd samochodowy – 40 ton, z wyjątkiem pojazdu członowego mającego 5 lub 6 osi składającego się z: a) ciągnika siodłowego  o dwóch osiach i naczepy o trzech osiach, uczestniczących  w operacjach  transportu  inter- modalnego,  przewożących  jeden lub więcej kontenerów  lub wymiennych  nadwozi, o maksymalnej  długości całko- witej wynoszącej do 45 stóp (13,72  m) – 42 tony, b) ciągnika siodłowego  o trzech osiach i naczepy o dwóch lub trzech osiach, uczestniczących  w operacjach  trans- portu intermodalnego,  przewożących  jeden lub więcej kontenerów  lub wymiennych  nadwozi, o maksymalnej  długości całkowitej wynoszącej do 45 stóp (13,72 m) – 44 tony, c) ciągnika siodłowego  o dwóch osiach i naczepy o trzech osiach przystosowanej  technicznie  do operacji transportu  intermodalnego, uczestniczących w operacjach transportu intermodalnego – 42 tony, d) ciągnika siodłowego  o trzech osiach i naczepy o dwóch lub trzech osiach przystosowanej  technicznie  do operacji  transportu intermodalnego, uczestniczących w operacjach transportu intermodalnego – 44 tony; 3) zespołu pojazdów mającego 3 osie – 28 ton; 4) zespołu pojazdów mającego 4 osie, składającego  się z pojazdu samochodowego  o dwóch osiach i przyczepy  o dwóch  osiach – 36 ton; 5) zespołu pojazdów mającego 4 osie, składającego  się z pojazdu samochodowego  o trzech osiach i przyczepy  o jednej osi –  35 ton; dopuszcza  się 36 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposażona  w koła bliźniacze  i zawieszenie  pneumatyczne  lub  równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli każda z osi napędowych  jest wyposażona  w koła bliźniacze,  a naj- większy nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony; 6) pojazdu członowego  mającego 4 osie, składającego  się z ciągnika  siodłowego  o dwóch osiach i naczepy  o dwóch  osiach, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy: a) wynosi nie więcej niż 1,8 m  – 36 ton, b) wynosi więcej niż 1,8 m – 36 ton; dopuszcza  się 38 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposażona  w koła bliźniacze  i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, o którym mowa w § 5b; 7) pojazdu członowego  mającego 4 osie, składającego  się z ciągnika  siodłowego  o trzech osiach i naczepy o jednej osi –  35 ton; dopuszcza  się 36 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposażona  w koła bliźniacze  i zawieszenie  pneumatyczne  lub  równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli każda z osi napędowych  jest wyposażona  w koła bliźniacze,  a naj- większy nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony; 8)21) pojazdu samochodowego  o dwóch osiach, innego niż autobus – 18 ton; dopuszczalna  masa całkowita pojazdu zasilanego  paliwem alternatywnym  może zostać powiększona  maksymalnie  o 1 tonę, a dopuszczalna  masa całkowita  pojazdu  bezemisyjnego może zostać powiększona maksymalnie o 2 tony; 9) autobusu o dwóch osiach – 19,5 tony; 10)22) pojazdu samochodowego  o trzech osiach – 25 ton; dopuszcza  się 26 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposażona  w koła  bliźniacze  lub koła pojedyncze  z zamontowanymi  szerokimi  oponami (typu „Super Single”) i zawieszenie  pneuma - tyczne lub równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli każda z osi napędowych  jest wyposażona  w koła bliźnia - cze, a największy  nacisk każdej z tych osi nie przekracza  9,5 tony; dopuszczalna  masa całkowita pojazdu zasilanego  paliwem alternatywnym  może zostać powiększona  maksymalnie  o 1 tonę, a dopuszczalna  masa całkowita  pojazdu  bezemisyjnego może zostać powiększona maksymalnie o 2 tony; 11) pojazdu samochodowego o liczbie osi większej niż trzy – 32 tony; 20) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. a tiret pierwsze rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.  21) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 22) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a tiret drugie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 10 –  Poz. 502 12)23) autobusu przegubowego  o trzech osiach – 28 ton; dopuszczalna  masa całkowita pojazdu zasilanego  paliwem alterna - tywnym może zostać powiększona  maksymalnie  o 1 tonę, a dopuszczalna  masa całkowita  pojazdu bezemisyjnego  może zostać powiększona maksymalnie o 2 tony; 13) ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego wyposażonego w koła ogumione: a) o dwóch osiach – 18 ton, b) o trzech i więcej osiach – 24 tony – przy czym udział obciążenia  osi kierowanej  oraz osi napędowej  w każdym  stanie obciążenia  ciągnika nie może być  mniejszy niż 20 % jego masy własnej; 14) zespołu pojazdów,  w którym pojazdem ciągnącym  jest wyposażony  w koła ogumione  pojazd wolnobieżny  lub wypo- sażony w koła ogumione  ciągnik rolniczy  – masy wynikającej  z sumy dopuszczalnych  mas całkowitych  pojazdów  wchodzących w jego skład, która nie może przekraczać 40 ton; 15)24) samochodu ciężarowego  o podrodzaju wywrotka, samochodu ciężarowego  o podrodzaju pojemnik z przeznaczeniem  betoniarka  albo betoniarka  z pompą do betonu, z zabudową  wymienną  o podrodzaju  wywrotka  albo podrodzaju  po- jemnik z przeznaczeniem  betoniarka  albo betoniarka  z pompą do betonu oraz samochodu  specjalnego  z przeznacze - niem pompa do betonu, mającego cztery osie, używanego  w ruchu krajowym  – 34 ton, jeżeli oś napędowa  jest wypo- sażona w koła bliźniacze  lub koła pojedyncze  wyposażone  w szerokie  opony (typu „Super Single”) i zawieszenie  pneumatyczne  lub równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli co najmniej dwie osie napędowe  są wyposażone  w koła bliźniacze, a największy nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony. 1a.25) Dopuszczalna  masa całkowita zespołu pojazdów,  o którym mowa w ust. 1 pkt 2, 4 i 6, w którym pojazd silnikowy  jest zasilany paliwem alternatywnym,  może zostać powiększona  maksymalnie  o 1 tonę, a w przypadku  pojazdu silnikowego  bezemisyjnego – maksymalnie o 2 tony. 1b.25) Do pojazdów lub zespołów pojazdów zasilanych  paliwem alternatywnym  oraz bezemisyjnych,  o których mowa  w § 1 ust. 3 pkt 13a oraz pkt 14, ma zastosowanie  dodatkowe  oznakowanie  o treści: „96/53/EC  ARTICLE  10B  COMPLIANT  – XXXX KG”, umieszczone  na tabliczce znamionowej  producenta.  Adnotację  o takiej treści umieszcza  się  także w świadectwie zgodności oraz w dowodzie rejestracyjnym. 2. Udział masy na oś lub osie napędowe  pojazdu lub zespołu pojazdów nie może być mniejszy niż 25 % ich rzeczywistej  masy całkowitej. 3. W przypadku  pojazdu uczestniczącego  w ruchu drogowym  podstawą  sprawdzenia  wymagań,  o których  mowa  w ust. 1, są wartości rzeczywiste wymienionych mas. 4. Dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów uczestniczącego w ruchu drogowym ustala się dla: 1) samochodu  ciężarowego  lub samochodu  specjalnego  z przyczepą  – na podstawie  sumy dopuszczalnych  mas całkowi - tych pojazdu ciągnącego  i przyczepy;  tak ustalona dopuszczalna  masa całkowita nie może przekraczać  dopuszczalnej  masy całkowitej określonej dla tego zespołu pojazdów w ust. 1; 2) samochodu  ciężarowego  lub samochodu  specjalnego  z przyczepą  ze sztywnym  dyszlem (łącznie z przyczepą  z osią  centralną)  – na podstawie  sumy dopuszczalnych  mas całkowitych  pojazdu ciągnącego  i przyczepy  ze sztywnym  dysz- lem, pomniejszonej  o wyższą wartość dopuszczalnego  pionowego  obciążenia  sprzęgu pojazdu ciągnącego  lub dopusz- czalnego pionowego  obciążenia  sprzęgu przyczepy  ze sztywnym  dyszlem, a przy takich samych wartościach,  o tę  wartość; tak ustalona dopuszczalna  masa całkowita nie może przekraczać  dopuszczalnej  masy całkowitej  określonej  dla tego zespołu pojazdów w ust. 1; 3) ciągnika siodłowego  z naczepą – na podstawie  sumy dopuszczalnych  mas całkowitych  ciągnika siodłowego  i naczepy,  pomniejszonej  o wyższą wartość dopuszczalnego  pionowego  obciążenia  sprzęgu ciągnika siodłowego  lub dopuszczal - nego nacisku naczepy na siodło ciągnika, a przy takich samych wartościach,  o tę wartość; tak ustalona dopuszczalna  masa całkowita nie może przekraczać dopuszczalnej masy całkowitej określonej dla tego zespołu pojazdów w ust. 1. 23) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a tiret trzecie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 24) Dodany przez § 1 pkt 2 lit. a tiret drugie rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; ze zmianą wprowadzoną  przez § 1 pkt 3  lit. a tiret czwarte rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 25) Dodany przez § 1 pkt 3 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 11 –  Poz. 502 5. W przypadku  gdy dopuszczalna  masa całkowita zespołu pojazdów uczestniczącego  w ruchu drogowym,  określona  w dokumencie  rejestracyjnym  pojazdu ciągnącego,  jest mniejsza niż dopuszczalna  masa całkowita ustalona w sposób wska- zany dla tego zespołu w ust. 4, za dopuszczalną  masę całkowitą zespołu pojazdów należy przyjąć masę określoną w doku- mencie rejestracyjnym pojazdu ciągnącego. 6. Dopuszczalna  masa całkowita pojazdu nie może przekroczyć  maksymalnej  masy całkowitej  określonej  przez produ- centa. Zasada ta dotyczy także dopuszczalnych nacisków osi, przy czym: 1) w przypadku  pojazdów przeznaczonych  do ciągnięcia  przyczepy  producent  może określić inną, wyższą wartość mak- symalnego nacisku osi tylnej i maksymalnej masy całkowitej stosowaną wyłącznie podczas ciągnięcia przyczepy; 2) w przypadku  wyposażenia  pojazdu w urządzenia  sprzęgające  producent  podaje w jego pobliżu maksymalne  statyczne  obciążenia pionowe tego urządzenia; 3)26) w przypadku pojazdów kategorii: a) M1 i N1 suma maksymalnych  nacisków osi nie może być mniejsza niż maksymalna  masa całkowita  pojazdu,  a nacisk osi przedniej, przy maksymalnej  masie całkowitej  pojazdu, nie może być mniejszy niż 30 % maksymalnej   masy całkowitej pojazdu, b) M1 i N1 suma maksymalnych  nacisków osi nie może być mniejsza niż maksymalna  masa całkowita  pojazdu,  a nacisk osi przedniej,  przy maksymalnej  masie całkowitej  pojazdu oraz maksymalnym  nacisku pionowym  w punkcie sprzęgu pojazdu, nie może być mniejszy niż 20 % maksymalnej masy całkowitej pojazdu, c) M2 i M3 suma maksymalnych  nacisków osi nie może być mniejsza niż maksymalna  masa całkowita  pojazdu,  a nacisk osi przedniej kierowanej  (osi kierowanych),  przy maksymalnej  masie całkowitej  pojazdu oraz maksy- malnym nacisku pionowym  w punkcie  sprzęgu pojazdu, nie może być mniejszy niż 20 % maksymalnej  masy  całkowitej pojazdu, d) N2 i N3 suma maksymalnych  nacisków osi nie może być mniejsza niż maksymalna  masa całkowita pojazdu, a nacisk  osi przedniej kierowanej  (osi kierowanych),  przy maksymalnym  nacisku na tylną oś lub tylną grupę osi oraz mak- symalnym  nacisku pionowym  w punkcie  sprzęgu pojazdu (o ile dotyczy) oraz maksymalnej  masie całkowitej  pojazdu, nie może być mniejszy niż 20 % maksymalnej masy całkowitej pojazdu. 7. Dopuszczalna  masa całkowita  przyczepy  z hamulcem,  ciągniętej  przez samochód  osobowy, samochód  ciężarowy  i specjalny o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t, nie może przekroczyć: 1) wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego, 2) dopuszczalnej masy całkowitej tych pojazdów, 3) maksymalnej masy ciągniętej określonej dla tych pojazdów  przez producenta, 4) 3500 kg – z tym że w przypadku  samochodu  terenowego,  zgodnie z definicją  zawartą w załączniku II do dyrektywy 2007/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającej ramy dla homologacji pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów (Dz. Urz. UE L 263 z 09.10.2007, str. 1, z późn. zm.27)) 28), masa ta nie może przekroczyć  150 % dopuszczalnej  masy całkowitej  pojaz- du ciągnącego przy jednoczesnym spełnieniu warunków określonych w pkt 1, 3 i 4. 26) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.  27) Zmiany wymienionej  dyrektywy  zostały ogłoszone  w Dz. Urz.  UE L 292 z 31.10.2008,  str. 1, Dz. Urz. UE L 35 z 04.02.2009,  str. 1,  Dz. Urz. UE L 35 z 04.02.2009,  str. 32, Dz. Urz. UE L 118  z 13.05.2009,  str. 13, Dz. Urz. UE L 188  z 18.07.2009,  str. 1, Dz. Urz.  UE L 200  z 31.07.2009,  str. 1, Dz. Urz. UE L 320  z 05.12.2009,  str. 36, Dz. Urz. UE L 339  z 22.12.2009,  str. 60, Dz. Urz. UE L 72  z 20.03.2010,  str. 17, Dz. Urz. UE L 110 z 01.05.2010,  str. 1, Dz. Urz. UE L 53 z 26.02.2011,  str. 4, Dz. Urz. UE L 167 z 25.06.2011,   str. 1, Dz. Urz. UE L 185  z 15.07.2011,  str. 30, Dz. Urz. UE L 28 z 31.01.2012,  str. 24, Dz. Urz. UE L 126  z 15.05.2012,  str. 15,  Dz. Urz. UE L 353 z 21.12.2012,  str. 1 i str. 31, Dz. Urz. UE L 47 z 20.02.2013,  str. 51, Dz. Urz. UE L 55 z 27.02.2013,  str. 9, Dz. Urz.  UE L 65 z 08.03.2013,  str. 1, Dz. Urz. UE L 158  z 10.06.2013,  str. 172, Dz. Urz. UE L 43 z 13.02.2014,  str. 12, Dz. Urz. UE L 47  z 18.02.2014,  str. 1, Dz. Urz. UE L 69 z 08.03.2014,  str. 3, Dz. Urz. UE L 158 z 27.05.2014,  str. 131, Dz. Urz. UE L 315 z 01.11.2014,   str. 3, Dz. Urz. UE L 9 z 15.01.2015, str. 1, Dz. Urz. UE L 28 z 04.02.2015, str. 3 oraz Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, str. 77. 28) Dyrektywa  utraciła moc ze skutkiem od dnia 1 września 2020 r. na podstawie  art. 88 rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silnikowych  i ich przyczep oraz  układów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  zmieniającego  rozporządzenie  (WE) nr 715/2007  i (WE) nr 595/2009  oraz uchylającego  dyrektywę  2007/46/WE  (Dz. Urz. UE L 151  z 14.06.2018,  str. 1), które  weszło w życie z dniem 4 lipca 2018 r.; odesłania do dyrektywy  2007/46/WE  odczytuje  się jako odesłania do rozporządzenia  2018/858 zgodnie z tabelą korelacji w zawartą w pkt 3 załącznika X do tego rozporządzenia.

Dziennik Ustaw  – 12 –  Poz. 502 8. Dopuszczalna  masa całkowita  przyczepy  bez hamulca, ciągniętej  przez samochód  osobowy, samochód  ciężarowy  i specjalny o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t, nie może przekroczyć: 1) wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego; 2) maksymalnej  masy ciągniętej określonej  dla tych pojazdów samochodowych  przez producenta  lub połowy ich masy  własnej powiększonej o 75 kg, należy przyjąć mniejszą wartość; 3) 750 kg. 9. Minimalne  statyczne obciążenie  pionowe urządzenia  sprzęgającego  nie może być mniejsze niż 4 % dopuszczalnej  masy ciągniętej i mniejsze niż 25 kg, przy czym producent pojazdu podaje w instrukcji obsługi następujące dane: 1) maksymalne obciążenie urządzenia sprzęgającego; 2) miejsce mocowania tego urządzenia do konstrukcji pojazdu; 3) maksymalną odległość punktu sprzęgnięcia od osi tylnej pojazdu. 9a.29) Maksymalne  pionowe obciążenie  urządzenia  sprzęgającego  w przyczepie  z osią centralną nie może przekroczyć  10 % maksymalnej masy całkowitej przyczepy albo 1000 kg, przy czym przyjmuje się mniejszą wartość. 10. Dopuszczalna  masa całkowita przyczepy  z hamulcem,  ciągniętej przez autobus nie może przekroczyć  3500 kg, a bez  hamulca 750 kg, oraz nie może przekraczać dopuszczalnej masy całkowitej autobusu. 11. Zespół  pojazdów składający  się z samochodu  osobowego  i przyczepy,  obciążonych  do wartości maksymalnych  mas  całkowitych, powinien ruszyć z miejsca co najmniej 5 razy w czasie 5 minut pod wzniesienie o nachyleniu 12 %. 12. Do motocykli,  motorowerów,  pojazdów  czterokołowych  oraz przyczep do tych pojazdów  objętych rozporządze - niem Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) nr 168/2013  z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku  pojazdów dwu- lub trójkołowych  oraz czterokołowców  (Dz. Urz. UE L 60 z 02.03.2013,  str. 52, z późn. zm.30)) stosuje się  wymagania  dotyczące  mas określone w załączniku  XI do rozporządzenia  delegowanego  Komisji (UE) nr 44/2014  z dnia  21 listopada  2013 r. uzupełniającego  rozporządzenie  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) nr 168/2013  w odniesieniu  do  konstrukcji  pojazdów i wymogów  ogólnych dotyczących  homologacji  pojazdów dwu- lub trójkołowych  oraz czterokołowców   (Dz. Urz. UE L 25 z 28.01.2014, str. 1, z późn. zm.31)). 13. Do motocykli,  motorowerów,  pojazdów czterokołowych  oraz przyczep do tych pojazdów objętych świadectwem  homologacji  typu WE pojazdu wydanym  zgodnie z dyrektywą  2002/24/WE  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia  18 marca 2002 r. w sprawie  homologacji  typu dwu- lub trzykołowych  pojazdów mechanicznych  i uchylającą  dyrektywę  Rady 92/61/EWG  (Dz. Urz. WE L 124  z 09.05.2002,  str. 1, z późn. zm.32) – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 13,  tom 29, str. 399, z późn. zm.) albo zarejestrowanych  na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej do dnia 1 stycznia 2016 r.  stosuje się wymagania  dotyczące  mas określone  w załączniku  do dyrektywy  Rady 93/93/EWG  z dnia 29 października  1993 r. w sprawie  mas i wymiarów  dwu- i trzykołowych  pojazdów silnikowych,  przy czym dopuszczalna  masa całkowita  motocykla  jednośladowego  nie może przekroczyć  maksymalnej  masy całkowitej  określonej  przez producenta,  a masa po- jazdu nieobciążonego trzy- i czterokołowego, nie może przekraczać: 1) w przypadku pojazdów trójkołowych: a) motorowery – 270 kg, b) motocykle  – 1000 kg (bez uwzględniania masy akumulatorów przy napędzie elektrycznym); 2) w przypadku pojazdów czterokołowych: a) pojazdy czterokołowe lekkie – 350 kg, b) pojazdy czterokołowe inne  niż lekkie do przewozu osób – 400 kg, c) pojazdy czterokołowe  inne niż lekkie do przewozu rzeczy – 550 kg (bez uwzględniania  masy akumulatorów  przy  napędzie elektrycznym). 29) Dodany przez § 1 pkt 2 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.  30) Zmiany wymienionego  rozporządzenia  zostały ogłoszone  w Dz. Urz.  UE L 53 z 21.02.2014,  str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2016,  str. 65. 31) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 279 z 15.10.2016, str. 1.  32) Zmiany wymienionej  dyrektywy  zostały ogłoszone w Dz. Urz.  UE L 211 z 21.08.2003,  str. 24 – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,  rozdz. 7, t. 7, str. 380, Dz. Urz. UE L 236 z 23.09.2003,  str. 33, Dz. Urz. UE L 106 z 27.04.2005,  str. 17, Dz. Urz. UE L 363 z 20.12.2006,   str. 81, Dz. Urz. UE L 311 z 21.11.2008, str. 1, Dz. Urz. UE L 158 z 10.06.2013, str. 172 oraz Dz. Urz. UE L 329 z 10.12.2013, str. 15.

Dziennik Ustaw  – 13 –  Poz. 502 13a.33) Masa własna hulajnogi elektrycznej nie może przekroczyć 30 kg. 14. Dopuszczalna  masa całkowita pojazdów trzy- i czterokołowych  nie może przekroczyć  maksymalnej  masy całkowi - tej podanej przez producenta. 15. Dopuszczalna  ładowność  określona przez producenta  dla pojazdów trzy- i czterokołowych  objętych świadectwem  homologacji  typu WE pojazdu wydanym  zgodnie z dyrektywą  2002/24/WE  Parlamentu  Europejskiego  i Rady z dnia  18 marca 2002 r. w sprawie  homologacji  typu dwu- lub trzykołowych  pojazdów mechanicznych  i uchylającą  dyrektywę  Rady 92/61/EWG  albo zarejestrowanych  na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej do dnia 1 stycznia 2016 r. nie może prze- kraczać w przypadku: 1) motoroweru trójkołowego  – 300 kg; 2) pojazdu czterokołowego lekkiego – 200 kg; 3) motocykla trójkołowego: a) do przewozu rzeczy – 1500  kg, b) do przewozu osób – 300 kg; 4) pojazdu czterokołowego innego niż lekki: a) do przewozu rzeczy – 1000  kg, b) do przewozu osób – 200 kg. 16. Motocykle,  motorowery  i pojazdy czterokołowe  mogą ciągnąć przyczepę  o masie określonej  przez producenta,  ale  nieprzekraczającej 50 % masy pojazdu nieobciążonego. 17. Dopuszczalna  masa całkowita ciągnika rolniczego  o kołach ogumionych  nie może przekraczać  14 ton, a jej udział  na jedną z osi 10 ton. Udział  obciążenia  osi przedniej dla każdego stanu obciążenia  ciągnika nie może być mniejszy niż  20 % jego masy własnej; przepis stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy przed dniem 1 kwietnia 2011 r. 18. Dopuszczalna  masa całkowita przyczepy  przeznaczonej  do łączenia z ciągnikiem  rolniczym  lub pojazdem wolno- bieżnym nie może przekraczać  sumy dopuszczalnej  masy wynikającej  z dopuszczalnych  nacisków osi i masy przypadającej  na urządzenie sprzęgające. 19. Maksymalne  statyczne obciążenie  pionowe urządzenia  sprzęgającego  w ciągniku  rolniczym  nie może przekraczać  3000 kg, z wyjątkiem  zaczepu kulowego,  w przypadku  którego wartość maksymalna  nie może przekraczać  4000 kg, przy  czym: 1) dopuszczalne  statyczne obciążenie  pionowe urządzenia  sprzęgającego  nie może przekraczać  wartości określonej  przez  producenta  ciągnika rolniczego  oraz wartości określonej  dla urządzenia  sprzęgającego  zgodnie z jego świadectwem  homologacji; 2) nie może być przekroczony  maksymalny nacisk osi tylnej  pojazdu, z uwzględnieniem ust. 1 pkt 14. 20. Przepisy ust. 2 i 6 pkt 3 stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 marca 1998 r. § 4. 1. Odległość  (d) między dwiema sąsiednimi  osiami wchodzącymi  w skład tej samej grupy osi nie może przekraczać  1,80 m. 2. Przepisu  ust. 1 nie stosuje się do pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy przed dniem 13 marca 2003 r., dla których  odległość (d) między dwiema sąsiednimi osiami wchodzącymi w skład tej samej grupy osi nie może przekraczać 2,00 m. 3. Przepisów  ust. 1 i 2 nie stosuje się do motocykli,  motorowerów,  pojazdów czterokołowych,  samochodów  osobowych  i ciągników rolniczych. § 5. 1. Dopuszczalny nacisk osi nie może przekraczać w przypadku: 1) pojedynczej osi nienapędowej – 10 ton; 33) Dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 11.

Dziennik Ustaw  – 14 –  Poz. 502 2) grupy osi składającej  się z dwóch osi nienapędowych  pojazdów silnikowych,  przyczep i naczep, przy odległości  (d)  między osiami składowymi: a) mniejszej niż 1,00 m (d < 1,00) – 11 ton, b) nie mniejszej niż 1,00 m i mniejszej niż 1,30 m (1,00 ≤ d <  1,30) – 16 ton, c) nie mniejszej niż 1,30 m i mniejszej niż 1,80 m (1,30 ≤ d <  1,80) – 18 ton, d) równej lub  większej niż 1,80 m (1,80 ≤ d) – 20 ton; 3) grupy osi składającej  się z trzech osi nienapędowych  pojazdów silnikowych,  przyczep i naczep, przy odległości  (d)  między osiami składowymi: a) nie większej niż 1,30 m (d ≤  1,30) – 21 ton, b) większej niż 1,30 m i nie większej niż 1,40 m (1,30 < d ≤ 1,40) – 24 tony, c) większej niż 1,40 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie większej  niż 2,00 m (1,40 < d ≤ 1,80 lub 2,00) – 27 ton; 4) grupy osi składającej  się z więcej niż trzech osi nienapędowych  pojazdów silnikowych,  przyczep i naczep, przy odleg- łości (d) miedzy osiami składowymi: a) nie większej niż 1,30 m (d ≤  1,30) – 7 ton dla każdej osi, b) większej niż 1,30 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie więk- szej niż 2,00 m (1,30 < d ≤ 1,80 lub 2,00) – 8 ton dla każdej osi; dopuszcza  się 9 ton dla każdej osi, jeżeli jest ona  wyposażona w koła bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne; 5) pojedynczej osi napędowej pojazdów, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2–14 – 11,5 tony; 6) grupy osi składającej się z dwóch osi napędowych, przy odległości (d) między osiami składowymi: a) mniejszej niż 1,00 m (d < 1,00) – 11,5 tony, b) nie mniejszej niż 1,00 m i mniejszej niż 1,30 m (1,00 ≤ d <  1,30) – 16 ton, c) nie mniejszej niż 1,30 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie  większej niż 2,00 m (1,30 ≤ d ≤ 1,80 lub 2,00) – 18 ton; dopuszcza  się 19 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposażo- na w koła bliźniacze  lub koła pojedyncze  wyposażone  w szerokie  opony (typu „Super Single”) i zawieszenie  pneumatyczne  lub równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli każda z osi napędowych  jest wyposażona  w koła bliźniacze, a największy nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony; 7) grupy osi składającej  się z dwóch osi pojazdów silnikowych,  w której jedna oś składowa jest osią napędową,  a druga  osią nienapędową, przy odległości (d) między osiami składowymi: a) mniejszej niż 1,00 m (d < 1,00) – 11,5 tony, b) nie mniejszej niż 1,00 m i mniejszej niż 1,30 m (1,00 ≤ d <  1,30) – 16 ton, c) nie mniejszej niż 1,30 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie  większej niż 2,00 m (1,30 ≤ d ≤ 1,80 lub 2,00) – 18 ton; dopuszcza  się 19 ton, jeżeli oś napędowa  jest wyposa- żona w koła bliźniacze  i zawieszenie  pneumatyczne  lub równoważne,  o którym mowa w § 5b, albo jeżeli każda  z osi składowych  jest wyposażona  w koła bliźniacze,  a największy  nacisk każdej z tych osi nie przekracza   9,5 tony; 8) grupy osi składającej  się z trzech osi pojazdów silnikowych,  w której jedna oś składowa jest osią napędową,  przy od- ległości (d) między osiami składowymi:34) a) nie większej niż 1,30 m (d ≤  1,30) – 21 ton, b) większej niż 1,30 m i nie większej niż 1,40 m (1,30 < d ≤ 1,40) – 24 tony, c) większej niż 1,40 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie więk- szej niż 2,00 m (1,40 < d ≤ 1,80 lub 2,00) – 27 ton; 34) Wprowadzenie  do wyliczenia  w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze rozporządzenia,  o którym mowa w odnoś- niku 4.

Dziennik Ustaw  – 15 –  Poz. 502 8a)35) grupy osi składającej  się z trzech osi pojazdów silnikowych,  w której co najmniej dwie osie składowe są osiami napę- dowymi, przy odległości (d) między osiami składowymi: a) nie większej niż 1,30 m (d ≤  1,30) – 24 tony, b)36) większej niż 1,30 m i nie większej niż 1,80 m (1,30 < d ≤ 1,80) – 27 ton; 9) grupy osi składającej  się z więcej niż trzech osi pojazdów silnikowych,  w której co najmniej jedna oś składowa jest  osią napędową, przy odległości (d) między osiami składowymi: a) nie większej niż 1,30 m (d ≤  1,30) – 7 ton dla każdej osi, b) większej niż 1,30 m i nie większej niż 1,80 m lub w przypadku  pojazdów,  o których mowa w § 4 ust. 2, nie więk- szej niż 2,00 m (1,30 < d ≤ 1,80 lub 2,00) – 8 ton dla każdej osi; dopuszcza  się 9 ton dla każdej osi, jeżeli jest ona  wyposażona w koła bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, o którym mowa w § 5b. 2. (uchylony).37) 3. W przypadku  różnych odległości  (d) między osiami składowymi  wchodzącymi  w skład tej samej grupy osi, dopusz- czalny nacisk grupy osi nie może przekraczać  wartości dopuszczalnej  określonej  w ust. 1 dla najmniejszej  odległości  (d)  między osiami składowymi. 4. W przypadku  pojazdu uczestniczącego  w ruchu drogowym  podstawą  sprawdzenia  wymagań,  o których  mowa  w ust. 1–3 oraz ust. 5, są wartości rzeczywiste nacisków osi. 5.38) Jeżeli pojazd jest wyposażony  w oś, której nacisk lub wysokość w stosunku  do drogi mogą być zmieniane  za pomocą  urządzenia  zamontowanego  na stałe w pojeździe,  dopuszczalny  nacisk najbliższej  (najbliższych)  osi nie może przekraczać  wartości dopuszczalnej,  o której mowa w ust. 1, określonej  odpowiednio  dla tej osi pojedynczej  lub grupy osi. Obciążenie  lub obniżenie osi powinno nastąpić po ruszeniu pojazdu najpóźniej do osiągnięcia prędkości 30 km/h. 6. Przez oś pojedynczą rozumie się oś, która nie może być uznana za oś wchodzącą w skład grupy osi. 7. Przez grupę osi rozumie się co najmniej dwie osie składowe o odległości  (d) między sobą, określonej  w niniejszym  rozporządzeniu, które oddziałują na siebie ze względu na szczególną konstrukcję zawieszenia. § 5a.39) Wymagania  w zakresie  zwrotności  pojazdów i zespołów  pojazdów są określone w pkt 7 sekcji C, pkt 6 sekcji D,  pkt 3 sekcji E oraz w sekcji H części 2 załącznika  XIII do rozporządzenia  wykonawczego  Komisji (UE) nr 2021/535  z dnia  31 marca 2021 r. ustanawiającego  zasady stosowania  rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2019/2144  w odniesieniu  do jednolitych  procedur i specyfikacji  technicznych  w zakresie  homologacji  typu pojazdów oraz układów,  komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  w odniesieniu  do ich ogólnych cech  konstrukcyjnych i bezpieczeństwa. § 5b.39) Warunki równoważności  zawieszeń  osi napędowej  lub osi napędowych  pojazdu z zawieszeniem  pneumatycz - nym są określone w sekcji L części 2 załącznika  XIII do rozporządzenia  wykonawczego  Komisji (UE) nr 2021/535  z dnia  31 marca 2021 r. ustanawiającego  zasady stosowania  rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2019/2144  w odniesieniu  do jednolitych  procedur i specyfikacji  technicznych  w zakresie  homologacji  typu pojazdów oraz układów,  komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  w odniesieniu  do ich ogólnych cech  konstrukcyjnych i bezpieczeństwa. § 5c.40) Wymagania  w zakresie  tylnego wychylenia  pojazdów są określone w pkt 8 sekcji C, pkt 7 sekcji D oraz na ry- sunku 2 w sekcji H części 2 załącznika  XIII do rozporządzenia  wykonawczego  Komisji (UE) nr 2021/535  z dnia 31 marca  2021 r. ustanawiającego  zasady stosowania  rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2019/2144  w odniesie - niu do jednolitych  procedur i specyfikacji  technicznych  w zakresie  homologacji  typu pojazdów oraz układów, komponen- tów i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  w odniesieniu  do ich ogólnych cech konstruk- cyjnych i bezpieczeństwa. 35) Dodany przez § 1 pkt 3 lit. a tiret drugie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 36) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 37) Przez § 1 pkt 3 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 38) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.  39) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 5 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 40) Dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 16 –  Poz. 502 DZIAŁ III Warunki techniczne pojazdu samochodowego i przyczepy przeznaczonej do łączenia z tym pojazdem Rozdział 1 Warunki ogólne § 6. Ilekroć w niniejszym dziale jest mowa o ,,pojeździe”, rozumie się przez to pojazd samochodowy i przyczepę. § 7. 1. Zderzaki i klamki drzwi pojazdu nie mogą powodować niebezpieczeństwa zaczepienia innego uczestnika ruchu. 2. Daszek reflektora pojazdu albo krawędź wystającej  części reflektora lub nadwozia, przykrywającej  częściowo  reflektor,  powinny być zaokrąglone. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do pojazdu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 3a.41) Pojazd powinien być wyposażony  w tylny zderzak lub urządzenie  ochronne,  zabezpieczające  przed wjechaniem  pod niego innego pojazdu, odpowiadające warunkom określonym w ust. 1 oraz spełniające następujące warunki: 1) odległość dolnej krawędzi tylnego zderzaka lub urządzenia  ochronnego  od powierzchni  jezdni nie może przekraczać  550 mm przy zachowanej masie własnej pojazdu; 2) odległość tylnego zderzaka lub urządzenia  ochronnego  od tylnego obrysu pojazdu nie może przekraczać  400 mm,  z zastrzeżeniem pkt 3; 3) odległość tylnego zderzaka lub urządzenia  ochronnego  od tylnego obrysu pojazdu nie może przekraczać  450 mm dla  pojazdów kategorii M1, M2, M3, N1, O1 i O2; 4) szerokość tylnego zderzaka lub urządzenia ochronnego nie może przekraczać w żadnym miejscu największej szerokości   tylnej osi, mierzonej  na skrajnych zewnętrznych  punktach kół (wyłączając  odkształcenia  opon występujące  w pobliżu  ich styku z jezdnią), i nie może być od niej mniejsza o więcej niż 100 mm z każdej strony, z zastrzeżeniem pkt 5 i 6; 5) w pojazdach  kategorii O1 i O2, w których  opony wystają na ponad połowę swojej szerokości  poza nadwozie (z pomi- nięciem osłon kół) lub poza podwozie  w przypadku  braku nadwozia,  szerokość  tylnego zderzaka lub urządzenia  ochronnego  nie może być mniejsza o więcej niż 100 mm z każdej strony od odległości  zmierzonej  między najbardziej  wysuniętymi  do wewnątrz punktami opon (wyłączając  odkształcenia  opon występujące  w pobliżu ich styku z jezdnią); 6) w przypadku  gdy urządzenie  ochronne jest zawarte w nadwoziu  pojazdu lub stanowi część nadwozia pojazdu, które  samo wykracza poza szerokość tylnej osi, nie stosuje się pkt 4; 7) końce tylnego zderzaka nie powinny być wygięte w kierunku  do tyłu oraz nie powinny mieć zewnętrznych  ostrych  krawędzi; 8) tylny zderzak lub urządzenie  ochronne powinny być wytrzymałe  i dobrze zamocowane;  wysokość przekroju poprzeczne- go nie może być  mniejsza niż 100 mm, z zastrzeżeniem pkt 9; 9) w zakresie  wysokości  przekroju poprzecznego  pkt 8 nie ma zastosowania  do pojazdów kategorii M1, M2, M3, N1, O1 i O2. 3b.41) Warunki, o których mowa w ust. 3a, stosuje  się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 1 stycznia  2023 r. 4. Pojazd,  którego zwis tylny jest większy niż 600 mm i wzniesiony  nad powierzchnię  jezdni więcej niż 700 mm przy  zachowanej  masie własnej, powinien być wyposażony  w tylny zderzak lub urządzenie  ochronne,  zabezpieczające  przed  wjechaniem pod niego innego pojazdu, odpowiadające warunkom określonym w ust. 1 oraz następującym warunkom: 1) odległość dolnej krawędzi od powierzchni  jezdni nie może przekraczać  550 mm przy zachowanej  masie własnej po- jazdu; 2) odległość od tylnego obrysu pojazdu nie może przekraczać  400 mm; 41) Dodany przez § 1 pkt 7 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 

Dziennik Ustaw  – 17 –  Poz. 502 3) szerokość  nie może przekraczać  w żadnym  miejscu największej  szerokości  tylnej osi, mierzonej  na skrajnych  ze- wnętrznych  punktach kół (wyłączając  odkształcenia  opon występujące  w pobliżu  ich styku z jezdnią),  i nie może być  od niej mniejsza niż 100 mm z każdej strony; 4) końce nie powinny być wygięte w kierunku do tyłu oraz nie powinny mieć zewnętrznych ostrych krawędzi; 5) powinny być wytrzymałe  i dobrze zamocowane;  wysokość przekroju poprzecznego  nie może być mniejsza niż 100 mm; 6) warunki określone w pkt 1–5 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1998 r. 5. Dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy w okresie od dnia 1 stycznia 1966 r. do dnia 31 grudnia 1994 r. do- puszcza się, aby zderzak lub urządzenia  ochronne, zabezpieczające  przed wjechaniem  pod niego innego pojazdu, odpowia- dały następującym warunkom: 1) odległość dolnej krawędzi  od powierzchni jezdni nie może  przekraczać 700 mm; 2) odległość od tylnego obrysu pojazdu nie może przekraczać  600 mm; 3) szerokość nie może być mniejsza od szerokości  pojazdu o więcej niż 100 mm z każdej strony pojazdu; jeżeli składa się  z więcej niż jednego elementu, dopuszcza  się między elementami  przerwę w kierunku  poziomym  o długości  nieprze - kraczającej 600 mm; 4) końce powinny być zaokrąglone w kierunku do przodu; 5) powinny mieć odpowiednią wytrzymałość i być dobrze zamocowane. 6. Dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy w okresie od dnia 1 stycznia 1995 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. do- puszcza się odległość zderzaka lub urządzenia ochronnego od tylnego obrysu pojazdu nieprzekraczającą 600 mm. 7. Zderzaka lub urządzenia ochronnego, o których mowa w ust. 3a oraz ust. 4, nie wymaga się na:42) 1) pojeździe,  którego konstrukcja uniemożliwia wjechanie pod niego innego pojazdu; 2) pojeździe i przyczepie samowyładowczej; 3) ciągniku siodłowym; 4) przyczepie  dłużycowej. 8. Pojazd przystosowany  do ciągnięcia  przyczepy  oraz przyczepa  powinny być wyposażone  w odpowiednie  urządzenia  sprzęgające,  o których mowa w Regulaminie  nr 55 EKG ONZ. Połączenia  elektryczne  urządzeń sprzęgających  powinny być  wykonane  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogo- wym. Poziom wiedzy jest opisany w normach:  PN-ISO 1724, PN-ISO 3731, PN-ISO 3732, PN-ISO 1185. Wyposażenie  przyczepy  dłużycowej  w urządzenie  sprzęgające  nie jest wymagane,  jeżeli zespół pojazdów składający  się z samochodu  ciężarowego i przyczepy połączony jest ładunkiem.43) 8a. W przypadku  gdy obciążony  albo nieobciążony  bagażnik został zamontowany  na kuli urządzenia  sprzęgającego  albo  zintegrowany  z nadwoziem  pojazdu, w sposób naruszający  art. 60 ust. 1 pkt 2 ustawy, bagażnik powinien być wyposażony  w: 1) światła, o których mowa w § 12 ust. 1 pkt 3–5, 7, 8, 12–14, spełniające  wymagania  określone w załączniku  nr 6 do  rozporządzenia; 2) miejsce przewidziane  do umieszczenia  tablicy rejestracyjnej,  spełniające  wymagania  określone w załączniku  nr 5 do  rozporządzenia. 9. Pojazd o dopuszczalnej  masie całkowitej  powyżej 3,5 t powinien być wyposażony  w homologowane  osłony boczne  zapobiegające dostaniu się niechronionego uczestnika ruchu drogowego między osie tego pojazdu. 10. Przepisu  ust. 9 nie stosuje się do ciągnika siodłowego,  przyczepy  dłużycowej,  pojazdu specjalnego  o konstrukcji  uniemożliwiającej  ich umieszczenie  oraz pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem 18 listopada 1999 r. i po- jazdu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 42) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 7 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 43) Zdanie czwarte dodane przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 18 kwietnia 2018 r. zmieniającego  rozporzą dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 855),  które  weszło w życie z dniem 20 maja 2018 r.; wszedł w życie z dniem 10 maja 2018 r. 

Dziennik Ustaw  – 18 –  Poz. 502 11. W przypadku  samochodu  osobowego,  samochodu  ciężarowego  lub pojazdu specjalnego,  których dopuszczalna  masa  całkowita nie przekracza  3,5 t, przednie orurowanie  lub dodatkowy  przedni zderzak, mające służyć do ochrony pojazdu  przed uszkodzeniami  w razie zderzenia z innym przedmiotem,  mogą być zamontowane  wyłącznie  w pojazdach,  dla których  zostały homologowane.  Przepis ten nie dotyczy urządzeń,  o masie poniżej 0,5 kg, które przeznaczone  są wyłącznie  do  ochrony reflektorów.  Dotyczy pojazdów rejestrowanych  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej po dniu  20 października 2007 r. 12.44) Osprzęt do mocowania  ładunku taki jak transportowe  pasy ściągające,  łańcuchy i liny mocujące stosowany  w po- jeździe kategorii N2, N3, O3 i O4 powinien być wykonany  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany w normach:  PN-EN 12195-2, PN-EN 12195-3,  PN-EN 12195-4. 13.44) Dodatkowe  środki zabezpieczające  ładunek stosowane  w pojeździe  kategorii N2, N3, O3 i O4 powinny być wyko- nane w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany w normie EUMOS 4050945). 14.44) Pojazd kategorii N2, N3, O3 i O4 o rodzaju nadwozia kurtynowym  powinien być wyposażony  w plandekę  wykonaną  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom  wiedzy jest opisany w normie PN-EN 12641-2; nie dotyczy przypadku,  w którym plandeka nie jest elementem  mocowania  ładunku. 15.44) Kontenery  stosowane  do przewozu pojazdem kategorii N2, N3, O3 i O4 powinny być wykonane  w sposób zgodny  z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany  w normach ISO 1161, ISO 1496. § 8. 1. Kabina kierowcy oraz pomieszczenie przeznaczone do przewozu osób wyposaża się w: 1) urządzenia  zapewniające  przewietrzanie  i ogrzewanie  wnętrza, jeżeli są one pomieszczeniami  zamkniętymi;  urządze - nie zapewniające  ogrzewanie  wnętrza nie jest wymagane  dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem  1 stycznia 1984 r.; 2) drzwi zaopatrzone w zamki uniemożliwiające samoczynne  lub niezamierzone ich otwarcie się. 2. Zawiasy drzwi umieszczonych z boku pojazdu i otwieranych na boki powinny znajdować się z przodu. 2a. W pojazdach  kategorii M1 i N1 dopuszcza  się zawiasy umieszczone  z tyłu drzwi bocznych tylnych, jeżeli drzwi  boczne przednie spełniają wymagania ust. 2 i otwierają się jako pierwsze. 2b. W pojazdach  kategorii M1 i N1 dopuszcza  się, niezależne  od innych drzwi, otwieranie  drzwi bocznych tylnych z zawia- sami umieszczonymi z tyłu, jeżeli: 1) wewnętrzna klamka drzwi  bocznych tylnych nie działa przy prędkości pojazdu równej lub wyższej niż 4 km/h; 2) drzwi boczne tylne są wyposażone w system ostrzegawczy  zamknięcia. 3. Przepis  ust. 2 stosuje się do pojazdu, którego konstrukcja  umożliwia  rozwijanie  prędkości przekraczającej  40 km/h  i zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1972 r., z wyjątkiem pojazdu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 4. Wnętrze  kabiny kierowcy oraz pomieszczenia  przeznaczonego  do przewozu osób powinno odpowiadać  następują - cym warunkom: 1) powinno być szczelne, jeżeli jest pomieszczeniem zamkniętym; 2) siedzenia powinny być przymocowane  do nadwozia,  również gdy są przesuwane,  w sposób uniemożliwiający  nieza - mierzone zmiany ich położenia; 2a) siedzenia nie mogą być skierowane  bokiem do kierunku jazdy. Za siedzenia skierowane  bokiem do kierunku jazdy  uważa się takie, których pionowa środkowa płaszczyzna  wzdłużna tworzy kąt nie mniejszy niż 10° z pionową  środkową  płaszczyzną  wzdłużną pojazdu. Przepis nie dotyczy pojazdu zarejestrowanego  przed dniem 20 października  2007 r.,  pojazdu pogotowia  ratunkowego,  motoroweru,  motocykla,  pojazdu czterokołowego  oraz samochodu  ciężarowego,  44) Dodany przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 43.  45) Normy EUMOS są dostępne na stronie internetowej https://www.nbn.be.

Dziennik Ustaw  – 19 –  Poz. 502 ciągnika samochodowego,  samochodu  specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  większej niż 3,5 t, autobusu  z miejscami  dla pasażerów  stojących,  a także zarejestrowanego  po raz pierwszy do dnia 20 października  2010 r. auto- busu o dopuszczalnej  masie całkowitej  większej niż 10 t, w którym siedzenia skierowane  bokiem do kierunku jazdy są  skupione w tyle pojazdu w celu utworzenia zintegrowanej kanapy o najwyżej 10 miejscach siedzących; 3) górna część oparcia przednich siedzeń samochodu  osobowego  powinna być miękko wyściełana;  przepisu nie stosuje  się do samochodu terenowego; 3a) każde miejsce siedzące pasażera pojazdu samochodowego  wyposażone  w poduszkę  powietrzną  powinno mieć ostrze- żenie przed montowaniem  na tym miejscu fotelika bezpieczeństwa  dla dziecka, tyłem do kierunku jazdy; takie ostrze- żenie w formie  piktogramu,  któremu może towarzyszyć  wyjaśnienie  słowne, powinno być trwale zamocowane  i umieszczone  w taki sposób, aby było widoczne dla osoby montującej  fotelik; jeśli ostrzeżenie  jest niewidoczne,  podczas gdy zamknięte  są drzwi pojazdu, należy umieścić dodatkową,  stale widoczną wewnątrz pojazdu informację;  dotyczy pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 20 października 2007 r.; 3b) warunków,  o których mowa w pkt 3a, nie stosuje się w odniesieniu  do miejsca siedzącego  wyposażonego  w mecha - nizm, który automatycznie  wykrywa obecność fotelika bezpieczeństwa  dla dziecka, skierowanego  tyłem do kierunku  jazdy, a następnie uniemożliwia zadziałanie poduszki powietrznej; 4) tablica rozdzielcza powinna być przynajmniej u dołu zaokrąglona; 5) mechanizm  do otwierania  i zamykania  dachu powinien być tak urządzony,  aby nie działał samoczynnie,  również w razie  zderzenia; 6) powinno być wyposażone  w wyjścia  w postaci  drzwi lub okien, co najmniej po jednym na każdą stronę pojazdu,  umożliwiające w razie konieczności wyjście na zewnątrz; 7) w samochodzie  ciężarowym  powinno być oddzielone  od przestrzeni  ładunkowej  trwałą przegrodą  o odpowiedniej  wytrzymałości;  przepis stosuje się do samochodu  ciężarowego  zarejestrowanego  po raz pierwszy w okresie  od dnia  30 maja 1999 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.; 8) przegroda,  o której mowa w pkt 7, w samochodzie  ciężarowym  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  2,5 t powinna odpowiadać następującym warunkom: a) powinna być pełna na całym poprzecznym  przekroju wnętrza pojazdu, co najmniej do wysokości  odpowiadającej  80 % wysokości oparć siedzeń znajdujących się przed nią, b) powyżej wysokości,  o której mowa w lit. a, dopuszcza  się, aby odległość między elementami  przegrody  wynosiła  nie więcej niż 100 mm w dowolnych wzajemnie prostopadłych kierunkach, c) odległość od przegrody do ścian wewnętrznych bocznych oraz sufitu pojazdu nie powinna przekraczać 50 mm, d) powinna wytrzymać  równomiernie  przyłożone  na całej powierzchni  równoległe  do osi podłużnej pojazdu obcią - żenie odpowiadające dwukrotnej masie ładunku przewidzianego do umieszczenia w przestrzeni ładunkowej; 9) w samochodzie  ciężarowym  o podrodzaju  VAN, o maksymalnej  masie całkowitej  do 7,5 tony, powinno być oddzielone   od przestrzeni  ładunkowej  trwałą przegrodą  o wytrzymałości  określonej  w § 1 załącznika  nr 14 do rozporządzenia,  z zastrzeżeniem  pkt 10; spełnienie  tych wymagań powinno być potwierdzone  przez jednostkę uprawnioną  do prowa- dzenia badań homologacyjnych  typu WE pojazdu/typu  pojazdu kategorii N; stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2016 r., w którym  dokonano  zmian konstrukcyjnych  lub wymiany elementów  powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym; 10)46) przestrzeń ładunkowa,  o której mowa w pkt 9, może być wyposażona  tylko w elementy  do mocowania  ładunku prze- znaczone do ochrony przewożonych  osób w przypadku  przemieszczenia  się ładunku w czasie jazdy, w tym przy gwał- townym hamowaniu  lub pokonywaniu  zakrętu, o ile elementy te odpowiadają  wymaganiom  określonym  w § 2 załącz - nika nr 14 do rozporządzenia;  spełnienie  tych wymagań powinno być potwierdzone  przez jednostkę uprawnioną  do  prowadzenia  badań homologacyjnych  typu WE pojazdu albo typu pojazdu kategorii N; stosuje się do pojazdu zareje - strowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2016 r., w którym  dokonano  zmian konstrukcyjnych  lub wymiany  elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym; 11)47) jeżeli pojazd jest wyposażony  w elementy  do mocowania  ładunku, o których mowa w pkt 10, oraz trwałą przegrodę,  o której mowa w pkt 9, to wymagane  jest potwierdzenie  spełnienia  wymagań dla elementów  do mocowania  ładunku  i trwałej przegrody; stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2019 r. 46) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 4 lit. a rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia  2020 r. 47) Dodany przez § 1 pkt 4 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.

Dziennik Ustaw  – 20 –  Poz. 502 5. Szyby pojazdu: 1) nie powinny dawać ostrych odprysków w razie  rozbicia; przednia szyba powinna zapewnić kierowcy pełną i wyraźną  widoczność bez zniekształcenia obrazu, a w razie rozbicia – zapewniać jeszcze dostateczną widoczność drogi; 2) powinny być umocowane  w taki sposób lub sporządzone  z takiego tworzywa,  aby w razie konieczności  istniała moż- liwość wyjścia na zewnątrz pojazdu co najmniej przez jeden otwór okienny z każdej strony pojazdu; nie dotyczy  bankowozu; 3) powinny być ocechowane  w miejscu  widocznym  z zewnątrz  pojazdu; przepis stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1968 r.; 4) przednie i przednie boczne  powinny mieć współczynnik przepuszczania światła nie mniejszy niż 70 %; 5) nie powinny odbijać światła w sposób powodujący oślepianie innych uczestników ruchu drogowego. § 9. 1. Pojazd powinien być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby: 1) poziom hałasu zewnętrznego mierzony podczas postoju pojazdu z odległości 0,5 m nie przekraczał w odniesieniu do: a) pojazdu, który był poddany badaniom homologacyjnym  – wartości ustalonej w trakcie badań homologacyjnych  o 5 dB (A), b) pozostałych  pojazdów – wartości podanych w tabeli „Poziom hałasu zewnętrznego”,  stanowiącej  załącznik nr 1  do rozporządzenia; 2) w spalinach  pojazdu z silnikiem  o zapłonie  iskrowym  zawartość  tlenku węgla (CO), węglowodorów  (CH) i współ- czynnik nadmiaru powietrza λ (lambda) nie przekraczały  wartości podanych w tabeli „Poziomy emisji zanieczyszczeń  gazowych i współczynnika nadmiaru powietrza λ”, stanowiącej załącznik nr 2 do rozporządzenia, z tym że: a) dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy do dnia 31 grudnia 1996 r., wyposażonego  w silnik o pojemności  skokowej poniżej 700 cm3, dopuszcza  się wartości określone w kolumnie  5 tabeli załącznika  nr 2 do rozporządzenia, b) dla pojazdu, dla którego w świadectwie  homologacji  potwierdzono  wartości wyższe, stanowiące  dla tego pojazdu  kryterium oceny, wartości podanych w kolumnach  6, 7, 8, 9, 10 i 11 tabeli załącznika  nr 2 do rozporządzenia  nie  stosuje się, c) wymagania  dotyczące  współczynnika  nadmiaru powietrza  λ (lambda) stosuje się do pojazdu wyposażonego  w odpowiednią sondę; 3) zadymienie  spalin pojazdu z silnikiem  o zapłonie  samoczynnym,  mierzone przy swobodnym  przyspieszaniu  silnika  w zakresie  od prędkości obrotowej  biegu jałowego do maksymalnej  prędkości obrotowej,  wyrażone w postaci współ- czynnika pochłaniania światła, nie przekraczało wartości umieszczonej na tabliczce znamionowej pojazdu; 3a) w przypadku  braku określenia  na tabliczce znamionowej wartości, o której mowa  w pkt 3, zadymienie spalin  pojazdu  z silnikiem  o zapłonie  samoczynnym,  mierzone przy swobodnym  przyspieszeniu  silnika w zakresie  od prędkości obroto- wej biegu jałowego do maksymalnej  prędkości obrotowej,  wyrażone w postaci współczynnika  pochłaniania  światła,  nie przekraczało:  2,5 m-1, 3,0 m-1 – w przypadku  pojazdów wyposażonych  w silnik z turbodoładowaniem,  1,5 m-1 –  w przypadku pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 30 czerwca 2008 r.; 4) (uchylony); 5) urządzenie  zapłonu iskrowego nie wytwarzało nadmiernych zakłóceń radioelektrycznych; 6) układ zasilania: a) był szczelny, niezależnie od  warunków zewnętrznych oraz  drgań występujących podczas pracy pojazdu, b) był zabezpieczony  przed możliwością  zetknięcia  z przeszkodami  znajdującymi  się na drodze oraz przed nadmier - nym nagrzewaniem, tarciem i innymi nienaturalnymi warunkami, c) był zabezpieczony przed korozją; 7) zbiornik paliwa, z zastrzeżeniem  wymagań dla zbiorników  do gazu, w tym również zbiornik paliwa niezależnej  insta- lacji ogrzewczej: a) nie był umieszczony  w kabinie kierowcy lub w pomieszczeniu  przeznaczonym  do przewozu osób ani też bezpośred- nio do niego nie przylegał, zaś przegroda lub ścianka oddzielająca  zbiornik od tych pomieszczeń  była wykonana  z materiału  niepalnego;  przepis stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r.,

Dziennik Ustaw  – 21 –  Poz. 502 b) był tak umieszczony,  by w razie jego uszkodzenia  lub przelania paliwo nie ściekało na elementy układu wyde- chowego, c) nie miał wlewu paliwa w kabinie  kierowcy,  w pomieszczeniu  przeznaczonym  do przewozu  osób, w komorze  silnikowej  lub w bagażniku;  przy czym jeżeli wlew paliwa umieszczony  jest z boku pojazdu, to korek wlewu  paliwa w położeniu  zamkniętym  nie może wystawać poza obrys nadwozia;  przepis stosuje się do pojazdu zareje - strowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r.; przepisów lit. a–c nie stosuje się do motocykla, d) był odporny na korozję; powinien przejść badania szczelności  wykonane  przez wytwórcę,  przy ciśnieniu równym  dwukrotnemu  ciśnieniu roboczemu,  ale nie mniejszemu  niż 0,3 bara nadciśnienia;  każda nadwyżka  ciśnienia lub  każde ciśnienie przekraczające  ciśnienie robocze powinno być automatycznie  kompensowane  za pomocą odpo- wiednich urządzeń, w szczególności  zaworów;  konstrukcja  zaworów powinna zapobiegać  ryzyku powstawania  pożaru; paliwo nie powinno wyciekać przez korek wlewu lub przez urządzenia  kompensujące  nadwyżkę  ciśnie - nia nawet wtedy, gdy zbiornik będzie odwrócony;  dopuszcza  się nieznaczne  przesączenia  paliwa, jeśli nie prze- kraczają one 30 g/min, oraz skroplenia lub zroszenia, e) był umieszczony  w taki sposób, aby był możliwie dobrze zabezpieczony  przed skutkami zderzenia czołowego  lub uderzenia  w tył, a w jego pobliżu nie powinno być żadnych wystających  części, w szczególności  ostrych  krawędzi, f) wykonany  z tworzyw  sztucznych,  ponadto spełniał wymagania  odporności  na ogień według Regulaminu  Nr 34  EKG ONZ; 8) instalacja elektryczna  była zabezpieczona  przed uszkodzeniem  mechanicznym  wskutek tarcia o inne elementy pojazdu,  a także przed korozją; dopuszcza  się wyposażenie  instalacji elektrycznej  w umieszczony  w łatwo dostępnym  miejscu  wyłącznik,  umożliwiający  odłączenie  akumulatora  od zasadniczej  instalacji elektrycznej  bez użycia narzędzi – dotyczy  samochodu  ciężarowego  i specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  przekraczającej  3,5 tony, ciągnika siodłowego   i balastowego  oraz autobusu o liczbie miejsc większej niż 15 łącznie z miejscem  kierowcy,  zarejestrowanych  po raz  pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r.; 9) nie występowały  wyraźne wycieki w postaci spadających  kropel materiałów  eksploatacyjnych  z zespołów  i układów  pojazdów; 10) układ odpowietrzania  skrzyni korbowej silnika o zapłonie iskrowym,  z wyjątkiem  silnika dwusuwowego,  był kom- pletny i szczelny;  przepisu nie stosuje się do motocykla  oraz pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem  1 stycznia 1987 r.; 11) układ pochłaniania  par paliwa ze zbiornika paliwa pojazdu z silnikiem  o zapłonie  iskrowym  był kompletny  i szczelny;  przepis stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1995 r.; 12) istniała możliwość jazdy do tyłu; przepisu nie stosuje się do motocykla. 1a. (uchylony). 1b. Pojazd  samochodowy  powinien być wyposażony  w wytrzymały  układ kierowniczy,  pozwalający  kierującemu  na  łatwą, szybką i niezawodną zmianę kierunku ruchu pojazdu. 2. Kierownica  w pojeździe  o liczbie kół większej niż trzy, którego konstrukcja  umożliwia  rozwijanie  prędkości przekra- czającej 40 km/h, nie powinna być umieszczona po prawej stronie pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 2a. 2a. Dopuszcza  się umieszczenie  kierownicy  po prawej stronie pojazdu w pojeździe  kategorii M1 o rodzaju samochód  osobowy, nowym objętym świadectwem  homologacji  typu WE pojazdu, albo uprzednio  zarejestrowanym  na terytorium  jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, pod warunkiem, że pojazd jest wyposażony w: 1) reflektory świateł mijania przeznaczone  do ruchu prawostronnego,  odpowiadające  warunkom  określonym  w rozdziale 3   działu III oraz w załączniku nr 6 do rozporządzenia; 2) lusterka wsteczne,  odpowiadające  warunkom  określonym  w załączniku  nr 12 do rozporządzenia,  z tym, że lusterko  zewnętrzne  (lewe wsteczne)  musi umożliwić  obserwację  obszaru po lewej stronie pojazdu pod kątem zapewnienia  kierowcy minimalnego  wymaganego  pola widzenia w lusterku  zewnętrznym  (lewym wstecznym)  w sposób określony  w załączniku  nr 13 do rozporządzenia;  nie dotyczy pojazdów wyposażonych  w lusterka  oznakowane  zgodnie z regu- laminem EKG ONZ nr 46 seria poprawek 02 lub wyżej albo dyrektywą 2003/97/WE.

Dziennik Ustaw  – 22 –  Poz. 502 3. Przepis ust. 2 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r. 4. Wózek boczny motocykla powinien być umieszczony po jego prawej stronie. 5. Pojazd o nacisku osi kierowanej  lub sumie nacisków osi kierowanych,  przekraczającym  45 kN (4,5 t), powinien mieć  układ kierowniczy  z mechanizmem  wspomagającym.  W razie uszkodzenia  tego mechanizmu  powinna być zapewniona  kie- rowalność pojazdem. 6.48) Konstrukcja  przestrzeni  ładunkowej  pojazdu kategorii N2, N3, O3 i O4 powinna być wykonana  w sposób zgodny  z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany  w normie PN-EN 12642; przepisu nie stosuje się do samochodu  ciężarowego  o podrodzaju  VAN, o maksymalnej  masie  całkowitej do 7,5 tony. 7.48) Nadwozie  wymienne  do pojazdu kategorii N2, N3, O3 i O4 powinno być wykonane  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany w normach  PN-EN 283, PN-EN 12641-1. 8.48) Kłonica oraz zespół kłonic pojazdu kategorii N2, N3, O3 i O4 powinny być wykonane  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogowym.  Poziom wiedzy jest opisany w normie  EUMOS 4051145). 9.48) Przestrzeń  ładunkowa  pojazdu kategorii N2, N3, O3 i O4 powinna być wyposażona  w punkty mocowania  ładunku  wykonane  w sposób zgodny z aktualnym  poziomem  wiedzy inżynierskiej  zapewniający  bezpieczeństwo  w ruchu drogo- wym. Poziom wiedzy jest opisany w normie PN-EN 12640; przepisu nie stosuje się do pojazdów przeznaczonych  wyłącznie  do transportu  ładunków sypkich, przewozu ładunków specjalnych  o szczególnych  wymaganiach  w zakresie  mocowania  ła- dunku oraz do samochodu ciężarowego o podrodzaju VAN, o maksymalnej masie całkowitej do 7,5 tony. § 9a.49) W samochodzie  osobowym  o rodzaju nadwozia AB, AC, AF i w samochodzie  specjalnym  o rodzaju nadwozia BB   o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  7,5 tony mogą być wprowadzone  zmiany polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń lub dostosowaniu  do wymagań jak dla samochodów  ciężarowych,  jeżeli pojazd spełnia wymagania,  o których  mowa w pkt 3.5,  pkt 3.6 oraz pkt 3.8 części A załącznika  I do rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE)  2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silnikowych  i ich przyczep oraz ukła- dów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  zmieniającego  rozporządze - nie (WE) nr 715/2007  i (WE) nr 595/2009  oraz uchylającego  dyrektywę  2007/46/WE  (Dz. Urz. UE L 151  z 14.06.2018,  str. 1, z późn. zm.50)), powodujące  zmianę rodzaju pojazdu na samochód  ciężarowy  o podrodzaju  van, o którym mowa  w przepisach  o rejestracji  pojazdów.  W przypadku  zwiększenia  liczby siedzeń powinny być spełnione wymagania  technicz - ne dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mocowania  oraz kotwiczenia  pasów bezpieczeństwa,  potwierdzone  badaniami  na  zgodność z wymaganiami  Regulaminów  nr 14 i 17 EKG ONZ wykonanymi  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru Technicznego.  Siedzenia powinny być wyposażone  w pasy bezpieczeństwa  spełniające  wymaga- nia Regulaminu nr 16 EKG ONZ. § 9b.49) W samochodzie  ciężarowym  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony (kategorii N1) i w sa- mochodzie  ciężarowym  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  7,5 tony (kategorii N2) o nadwoziu  rodzaju BA  oraz BB mogą być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń, jeżeli pojazd spełnia  wymagania,  o których mowa w pkt 3.5,  pkt 3.6 oraz pkt 3.8 części A załącznika  I do rozporządzenia  Parlamentu  Europej - skiego i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silnikowych  i ich  przyczep oraz układów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  zmieniają - cego rozporządzenie  (WE) nr 715/2007  i (WE) nr 595/2009  oraz uchylającego  dyrektywę  2007/46/WE,  i są spełnione wy- magania techniczne  dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mocowania  oraz kotwiczenia  pasów bezpieczeństwa,  potwier- dzone badaniami  na zgodność z wymaganiami  Regulaminów  nr 14 i 17 EKG ONZ, wykonanymi  przez jednostkę uprawnio- ną albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru Technicznego.  Siedzenia  powinny być wyposażone  w pasy bezpieczeństwa  spełniające wymagania Regulaminu nr 16 EKG ONZ, z zastrzeżeniem § 9c. 48) Dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia o którym mowa w odnośniku 43. 49) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 8 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 50) Zmiany wymienionego  rozporządzenia  zostały ogłoszone  w Dz. Urz.  UE L 325 z 16.12.2019,  str. 1, Dz. Urz. UE L 19 z 21.01.2021,  str. 2, Dz. Urz. UE L 313 z 06.09.2021, str. 4 oraz Dz. Urz. UE L 398 z 11.11.2021, str. 29.

Dziennik Ustaw  – 23 –  Poz. 502 § 9c.49) W samochodzie  ciężarowym  (kategorii N1) o rodzaju nadwozia BB mogą być wprowadzone  zmiany konstruk- cyjne polegające  na zmniejszeniu  liczby miejsc (bez zmiany położenia pozostawionych  siedzeń), jeżeli pojazd spełnia wy- magania, o których mowa w pkt 3.5, pkt 3.6 oraz pkt 3.8 części A załącznika  I do rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silnikowych  i ich przyczep  oraz układów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  zmieniającego  roz- porządzenie (WE) nr 715/2007 i (WE) nr 595/2009 oraz uchylającego dyrektywę 2007/46/WE. § 9d.49) W samochodzie  ciężarowym  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony (kategorii N1) i w sa- mochodzie  ciężarowym  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  7,5 tony (kategorii N2) o nadwoziu  rodzaju BB  mogą być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń, powodujące  zmianę rodzaju po- jazdu na autobus, o którym mowa w przepisach  o rejestracji  pojazdów,  jeżeli są spełnione wymagania  techniczne  określone  w załączniku  nr 7a do rozporządzenia  i wymagania  dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mocowania  oraz kotwiczenia  pasów bezpieczeństwa,  potwierdzone  badaniami  na zgodność z wymaganiami  Regulaminów  nr 14, 17 lub 80 EKG ONZ,  wykonanymi  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru Technicznego.  Siedzenia powinny być  wyposażone w pasy bezpieczeństwa spełniające wymagania Regulaminu nr 16 EKG ONZ. § 9e. W przypadku  czterokołowca  moc silnika nie powinna przekraczać  15 kW, a w przypadku  czterokołowca  lekkiego  moc silnika innego niż o zapłonie iskrowym nie powinna przekraczać 4 kW. § 9f.51) W samochodzie  ciężarowym  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony (kategorii N1) o nad- woziu rodzaju BA oraz BB mogą być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń lub  zmianie położenia  siedzeń, powodujące  zmianę rodzaju pojazdu na samochód  osobowy lub specjalny,  o którym mowa  w przepisach  o rejestracji  pojazdów,  jeżeli są spełnione wymagania  techniczne  dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mo- cowania oraz kotwiczenia  pasów bezpieczeństwa,  potwierdzone  badaniami  na zgodność z wymaganiami  Regulaminów  nr 14 i 17 EKG ONZ, wykonanymi  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru Technicznego.  Siedzenia powinny być wyposażone  w pasy bezpieczeństwa  spełniające  wymagania  Regulaminu  nr 16 EKG ONZ. W przy- padku zmiany rodzaju pojazdu na samochód osobowy: 1) zaczepy ISOFIX  oraz liczba siedzeń wyposażonych  w takie zaczepy powinny  być zgodne z wymaganiami Regulami - nu nr 14 lub 145 EKG ONZ; 2) pojazd nie powinien spełniać wymagań,  o których mowa w pkt 3.6 części A załącznika  I do rozporządzenia  Parlamentu   Europejskiego  i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silniko- wych i ich przyczep oraz układów, komponentów  i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojaz- dów, zmieniającego  rozporządzenie  (WE) nr 715/2007  i (WE) nr 595/2009  oraz uchylającego  dyrektywę  2007/46/WE. § 9g.52) W autobusie  mogą być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń, jeżeli są  spełnione wymagania  techniczne  określone w załączniku  nr 7a do rozporządzenia  i wymagania  dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mocowania,  kotwiczenia  pasów bezpieczeństwa,  potwierdzone  badaniami  na zgodność z wymaganiami  Regula- minów nr 14 i 80 EKG ONZ, wykonanymi  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrektora Transportowego  Dozoru Technicznego.   Siedzenia powinny być wyposażone w pasy bezpieczeństwa spełniające wymagania Regulaminu nr 16 EKG ONZ. § 9h.53) W samochodzie  osobowym  (kategorii M1) o rodzaju nadwozia AF, AC lub w samochodzie  ciężarowym  (kate - gorii N1 i N2) mogą być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na przystosowaniu  pojazdu do przewozu  osób  niepełnosprawnych  na wózkach inwalidzkich,  jeżeli pojazd spełnia wymagania,  o których  mowa w pkt 1–3  dodatku 3  części III załącznika  II do rozporządzenia  Parlamentu  Europejskiego  i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w spra- wie homologacji  i nadzoru rynku pojazdów silnikowych  i ich przyczep oraz układów, komponentów  i oddzielnych  zespo- łów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów,  zmieniającego  rozporządzenie  (WE) nr 715/2007  i (WE) nr 595/2009  oraz uchylającego  dyrektywę  2007/46/WE,  potwierdzone  badaniami  wykonanymi  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrek- tora Transportowego  Dozoru Technicznego.  Dodatkowo  samochód  ciężarowy  (kategorii N1 lub N2) powinien spełniać wy- magania, o których mowa w pkt 3.5, pkt 3.6 oraz pkt 3.8 części A załącznika I do tego rozporządzenia. § 9i.53) W odniesieniu  do pojazdów,  w których  wykonano  mocowania  siedzeń i pasów bezpieczeństwa  w procesie  pro- dukcyjnym  pojazdu podstawowego,  badanie wykonane  przez jednostkę uprawnioną  albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru  Technicznego,  o którym mowa w § 9a, § 9b, § 9d, § 9f, § 9g i § 9j, może być zastąpione  oświadczeniem  producenta  pojazdu  podstawowego lub jego upoważnionego przedstawiciela potwierdzającym konstrukcyjne do tego przeznaczenie. 51) Dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 9 rozporządzenia  o którym mowa w odnośniku 5. 52) Dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 53) Dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 10 rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 24 –  Poz. 502 § 9j.54) W samochodzie  osobowym  i specjalnym  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  7,5 tony mogą  być wprowadzone  zmiany konstrukcyjne  polegające  na zwiększeniu  liczby siedzeń lub zmianie położenia siedzeń, jeżeli są  spełnione wymagania  techniczne  dotyczące  wytrzymałości  siedzeń i ich mocowania  oraz kotwiczenia  pasów bezpieczeń - stwa, potwierdzone  badaniami  na zgodność z wymaganiami  Regulaminów  nr 14 i 17 EKG ONZ, wykonanymi  przez jed- nostkę uprawnioną  albo Dyrektora  Transportowego  Dozoru Technicznego.  Siedzenia  powinny być wyposażone  w pasy  bezpieczeństwa  spełniające  wymagania  Regulaminu  nr 16 EKG ONZ. W samochodzie  osobowym  zaczepy ISOFIX oraz  liczba siedzeń wyposażonych w takie zaczepy powinny być zgodne z wymaganiami Regulaminu nr 14 lub 145 EKG ONZ. Rozdział 2 Wyposażenie § 10. 1. Przedmioty  wyposażenia  i części pojazdów związane z bezpieczeństwem  ich użytkowania  i ochroną środowiska  mogą być stosowane w pojazdach, jeżeli spełniony jest co najmniej jeden z następujących warunków: 1) oznakowane  są znakami homologacji  międzynarodowej  stosowanymi  w homologacji  Europejskiej  Komisji Gospodarczej   Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) – „E” lub Unii Europejskiej – „e”; 2) oznakowane  są cechami producenta  pojazdu, na który wystawiono  świadectwo  homologacji  typu pojazdu; ocechowanie   to powinno być zgłoszone do jednostki uprawnionej w celu ewidencji; 3) oznakowane  są cechami dostawcy producenta  pojazdu, na który wystawiono  świadectwo  homologacji  typu pojazdu;  ocechowanie to powinno być zgłoszone do jednostki uprawnionej w celu ewidencji; 4) oznakowane  są znakiem zgodności  zgodnie z przepisami  o systemie  oceny zgodności  i akredytacji;  przepisu nie stosuje  się do przedmiotów  wyposażenia  i części oznakowanych  znakiem bezpieczeństwa  na podstawie  dotychczasowych  przepisów o badaniach i certyfikacji; 5) tablice rejestracyjne  mogą być stosowane  w pojazdach,  jeżeli oznakowane  są znakiem producenta  zgodnie z przepisami   o rejestracji i oznaczaniu pojazdów. 2. Przepis ust. 1 stosuje się do producentów,  importerów,  dystrybutorów  oraz podmiotów  montujących  i świadczących  usługi. 3. Wykaz przedmiotów  wyposażenia  i części związanych  z bezpieczeństwem  użytkowania  pojazdu i ochroną środowiska   podlegających  sprawdzeniu  w tym zakresie przez jednostki akredytowane  w polskim  systemie akredytacji  określa załącznik nr 3  do rozporządzenia. 4. Przedmioty  wyposażenia  i części objęte obowiązkiem  homologacji  typu określone są w przepisach  o homologacji  pojazdów. § 11. 1. Pojazd samochodowy wyposaża się: 1) w numer identyfikacyjny  pojazdu (VIN) albo w numer nadwozia,  podwozia lub ramy, umieszczony  w sposób trwały  na nadwoziu,  ramie lub innym podobnym  podstawowym  elemencie  konstrukcyjnym,  oraz tabliczkę znamionową  określoną w załączniku  nr 4 do rozporządzenia;  numeru identyfikacyjnego  VIN nie wymaga się dla pojazdu zareje - strowanego  po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1995 r. oraz dla motocykla  zarejestrowanego  po raz pierwszy  przed dniem 1 stycznia 2003 r., ciągnika rolniczego,  pojazdu wolnobieżnego,  przyczepy  przeznaczonej  do łączenia  z tymi pojazdami  oraz pojazdu z nadanym  i wybitym  numerem nadwozia/podwozia  zgodnie z odrębnymi  przepisami; 2) (uchylony); 3) w samoczynne  wycieraczki  przedniej szyby w liczbie  zapewniającej  odpowiednie  pole widzenia kierowcy oraz  w urządzenie do zmywania tej szyby; przepisu nie stosuje się do: a) pojazdu wyposażonego  w przednią  szybę o takich wymiarach  i kształcie,  że kierowca bez zmiany normalnej  po- zycji może obserwować drogę nie poprzez tę szybę, b) w zakresie  wyposażenia  w urządzenie  do zmywania  przedniej szyby – samochodu  osobowego  zarejestrowanego  po  raz pierwszy przed dniem 1 lipca 1971 r., a pozostałych pojazdów zarejestrowanych przed dniem 1 lipca 1972 r.; 54) Dodany przez § 1 pkt 11 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 25 –  Poz. 502 4) w prędkościomierz  umieszczony  w polu widzenia kierowcy,  wyskalowany  w km/h albo jednocześnie  w km/h i mph  oraz w licznik przebiegu pojazdu (drogomierz); 5)55) w lusterka  albo równoważne  inne urządzenia  do widzenia pośredniego  typu kamera-monitor  zapewniające  kierującemu   niezbędną dla bezpieczeństwa ruchu widoczność do tyłu: a) co najmniej jedno lusterko zewnętrzne  po lewej stronie pojazdu – w odniesieniu  do samochodu  osobowego  i moto- cykla, z zastrzeżeniem lit. b, b) co najmniej dwa lusterka zewnętrzne,  jedno po lewej i jedno po prawej stronie pojazdu – w odniesieniu  do pozosta- łych pojazdów oraz do samochodu  osobowego  ciągnącego  przyczepę  i samochodu  osobowego,  w którym lusterko  wewnętrzne nie zapewnia dostatecznej widoczności do tyłu, c) wewnętrzne  – w odniesieniu do samochodu osobowego, stosuje się do pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej przed dniem 1 maja  2004 r.; 5a)56) w lusterka albo równoważne  inne urządzenia  do widzenia pośredniego  typu kamera-monitor,  zgodnie z załącznikiem  nr 12  do rozporządzenia;  nie dotyczy motocykla;  stosuje się do pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 30 kwietnia 2004 r.; 5b) w co najmniej jedno lusterko zewnętrzne  po lewej stronie pojazdu – w odniesieniu  do motocykla,  z zastrzeżeniem  pkt 5c; 5c) w co najmniej dwa lusterka zewnętrzne,  jedno po lewej i jedno po prawej stronie pojazdu – w odniesieniu  do motocykla,   dla którego prędkość maksymalna przekracza 100 km/h; 5d) w lusterka zewnętrzne  zapewniające  pełną widoczność  do tyłu z miejsca kierowcy, na czas przejazdu – w odniesieniu  do pojazdu silnikowego ciągnącego przyczepę o szerokości większej niż szerokość pojazdu ciągnącego; 5e) w lusterka  klasy IV i V po stronie pasażera –  w odniesieniu  do autobusu szkolnego zarejestrowanego po  raz pierwszy  po dniu 30 czerwca 2017 r., samochodu  ciężarowego  i pojazdu specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  przekra - czającej 3,5 t, zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 2000 r., z tym że: a) przepisu nie stosuje się do samochodu  ciężarowego  i pojazdu specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nie- przekraczającej  7,5 t, w przypadku  gdy nie jest możliwe zamontowanie  lusterek klasy V w sposób gwarantujący  spełnienie następujących warunków: – żadna część lusterka nie znajduje się w odległości  mniejszej niż 2,00 m od podłoża, niezależnie  od pozycji  ustawienia  lusterek, gdy pojazd znajduje się pod obciążeniem  odpowiadającym  jego dopuszczalnej  masie cał- kowitej, oraz – lusterko jest w pełni widoczne z miejsca kierowcy, b) obowiązek  uważa się za spełniony,  jeżeli dla pojazdu wyposażonego  po stronie pasażera w lusterka  szerokokątne  i bliskiego  widzenia, kombinacja  pola widzenia odpowiada  co najmniej 95 % całkowitego  pola widzenia na pozio- mie podłoża lusterek klasy IV i co najmniej 85 % pola widzenia na poziomie podłoża lusterek klasy V; spełnienie  tych wymagań powinno być potwierdzone dokumentem wydanym przez jednostkę uprawnioną, c) jeżeli niemożliwe  jest zainstalowanie  lusterek klasy IV i V po stronie pasażera lub ich instalacja powodowałaby  nadmierne  koszty, obowiązek  uważa się za spełniony dla pojazdu wyposażonego  w dodatkowe  lusterka lub inne  urządzenia  do pośredniego  widzenia, których kombinacja  pola widzenia odpowiada  co najmniej 95 % całkowitego   pola widzenia na poziomie podłoża lusterek klasy IV i co najmniej 85 % pola widzenia na poziomie podłoża lusterek  klasy V; spełnienie tych wymagań powinno być potwierdzone dokumentem wydanym przez jednostkę uprawnioną; 5f) w lusterka  klasy VI po stronie kierowcy i pasażera  – w odniesieniu  do autobusu szkolnego  zarejestrowanego  po raz  pierwszy po dniu 30 czerwca 2017 r., z tym że: a) lusterka powinny być tak umieszczone,  aby kierowca siedzący na miejscu przewidzianym  dla niego w pozycji  normalnej widział dokładnie i wyraźnie obszar drogi z przodu oraz z boków pojazdu, b) lusterka powinny być widoczne dla kierowcy przez szybę przednią w polach oczyszczanych  przez wycieraczki;  jeżeli z przyczyn  konstrukcyjnych  lusterka nie mogą być widoczne przez szybę przednią, mogą być widoczne dla  kierowcy przez szyby boczne pod warunkiem  spełnienia  wymagań w zakresie  widoczności  określonych  w niniej - szym rozporządzeniu, 55) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 7 lit. a tiret pierwsze rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 56) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 7 lit. a tiret drugie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 26 –  Poz. 502 c) jeżeli dolna krawędź lusterka znajduje się na wysokości  nie większej niż 2,00 m od podłoża, lusterko nie może  wystawać poza obrys pojazdu więcej niż 250 mm, d) wartość promienia „r” dla lusterka nie może być mniejsza niż 200 mm, e) jeżeli ze względów  konstrukcyjnych  nie mogą być spełnione powyższe  wymagania  przy zastosowaniu  lusterek  klasy VI, można wykorzystać  w tym celu urządzenia  widzenia pośredniego  typu kamera-monitor,  zgodnie z wy- maganiami  określonymi  w przepisach  Unii Europejskiej  dotyczących  badań homologacyjnych  lub Regulaminie  nr 46 EKG ONZ – spełnienie tych wymagań powinno być potwierdzone dokumentem wydanym przez jednostkę uprawnioną; 6) w sygnał dźwiękowy  o ciągłym  i nieprzeraźliwym tonie,  o poziomie  dźwięku mierzonym  podczas postoju pojazdu  z odległości 3 m, nie mniejszym niż: a) 87 dB (A) – w odniesieniu  do motocykla, b)57) 90 dB (A) – w odniesieniu  do pozostałych pojazdów; 7) w punkty kotwiczenia pasów bezpieczeństwa: a) na przednich  siedzeniach;  warunek stosuje się do pojazdu o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  2,5 t, zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 30 czerwca 1971 r., do pojazdu o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 t zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 30 czerwca 1995 r. i do pojazdu o dopuszczalnej   masie całkowitej przekraczającej 3,5 t zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 20 października 2007 r., b) na siedzeniach  innych niż przednie, skierowanych  do przodu; warunek stosuje się do samochodu  osobowego  za- rejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r. i do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po  dniu 20 października 2007 r. – przepisów  lit. a i b nie stosuje się do pojazdu z nadwoziem  otwartym oraz autobusu przeznaczonego  do przewozu pa- sażerów stojących; 8) w pasy bezpieczeństwa na  siedzeniach wyposażonych w punkty kotwiczenia; przepis stosuje się do: a) przednich siedzeń w samochodach osobowych, zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu: – 30 czerwca 1971 r. – z silnikiem o pojemności skokowej powyżej 1400 cm3, – 31 grudnia 1971 r. – z silnikiem o pojemności skokowej od 1000 cm3 do 1400 cm3, – 30 czerwca 1972 r. – pozostałych, b) siedzeń innych niż przednie – w samochodach  osobowych  zarejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 30 czerwca  1993 r., c) siedzeń w pojazdach  innych niż wymienione  w lit. a i b,  wyposażonych  w punkty kotwiczenia  pasów bezpieczeń - stwa – zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1993 r.; przepisów lit. a–c nie stosuje się do pojazdu z nadwoziem otwartym; 9) w zagłówki  na każdym zewnętrznym  przednim siedzeniu; przepis stosuje się do samochodu  osobowego  (kategorii M1), samochodu  ciężarowego  o maksymalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony (kategorii N1), autobusu o mak- symalnej masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony (kategorii М2) oraz samochodu  specjalnego  o maksymalnej  masie  całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony wymienionych  kategorii, zarejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia   1995 r.; pojazdy samochodowe  mogą być wyposażone  w zagłówki,  spełniające  wymagania  Regulaminów nr 17  lub 25  EKG ONZ, na innych siedzeniach niż zewnętrzne przednie; 10) w błotniki  lub inne elementy nadwozia lub podwozia,  o szerokości  nie mniejszej niż szerokość opony, a w przypadku  kół bliźniaczych  – nie mniejszej niż odległość między zewnętrznymi  krawędziami  opon; przy czym błotniki samocho- du osobowego i motocykla, przy masie własnej pojazdu, powinny odpowiadać następującym warunkom: a) kąt opasania koła przez błotnik powinien być taki, aby obejmował  co najmniej z przodu 30° i z tyłu 50° od pio- nowej płaszczyzny przechodzącej przez oś koła, b) odległość między zewnętrzną  krawędzią  błotnika a osią koła w wymaganym  kącie opasania nie może być większa  niż dwukrotna wartość statycznego promienia opony, c) najniższy punkt tylnej krawędzi błotnika lub innego elementu pełniącego jego funkcję znajdujący się w płaszczyźnie   symetrii opony nie może znajdować się wyżej niż 150 mm ponad poziomą płaszczyzną przechodzącą przez oś koła, d) błotników nie wymaga się w pojeździe nietypowej konstrukcji; 57) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 7 lit. a tiret trzecie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 27 –  Poz. 502 11) w fartuchy  odpowiednio  przedłużające  tylne błotniki od tyłu albo umieszczone  dalej od kół niż błotniki, jeżeli przy  masie własnej pojazdu błotnik lub inny znajdujący  się w płaszczyźnie  symetrii opony za tylnym kołem element nad- wozia lub podwozia,  osłaniający  tylne koło (koła) położony jest wyżej nad jezdnią niż 0,25 odległości  tego elementu  od pionowej płaszczyzny  przechodzącej  przez oś tylnego koła (kół), a dla samochodu  osobowego  oraz autobusu, sa- mochodu ciężarowego  i pojazdu specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  do 3,5 t z pojedynczymi  kołami na osi  tylnej – wyżej niż ta odległość;  odległość dolnej krawędzi fartucha od jezdni nie powinna przekraczać  tych wielkości;  szerokość fartucha nie powinna być mniejsza niż szerokość opony (opon), zaś sztywność  fartuchów  powinna zapew- niać ograniczenie  do minimum ochlapywania  pojazdów jadących z tyłu; fartuchów  nie wymaga się w pojeździe  o kon- strukcji uniemożliwiającej ich umieszczenie; 12) w urządzenie zabezpieczające przed użyciem przez osoby  nieuprawnione; 13) w trójkąt do ustawiania  na drodze, przeznaczony  do ostrzegania  o obecności  unieruchomionego  pojazdu; przepisu nie  stosuje się do motocykla jednośladowego; 14) w gaśnicę umieszczoną  w miejscu  łatwo dostępnym  w razie potrzeby jej użycia; przepisu nie stosuje się do motocykla; 15) w tłumik wydechu – w odniesieniu  do pojazdu wykorzystującego  do napędu silnik spalinowy;  wylot rury wydechowej  nie może być skierowany w stronę otworów wlotowych urządzeń wentylacji; 16) (uchylony); 17) (uchylony); 18) w miejsce  przewidziane  do umieszczenia  tablic rejestracyjnych,  spełniające  wymagania  określone w załączniku  nr 5  do rozporządzenia;  przepis stosuje się do pojazdu samochodowego  mającego cztery i więcej kół, wyprodukowanego  po dniu 31 grudnia 1999 r. oraz ciągnika rolniczego wyprodukowanego po dniu 30 czerwca 2011 r.; 19) w zaczep do holowania  z przodu pojazdu, a w odniesieniu  do samochodu  osobowego  także z tyłu; zaczep do holowa- nia powinien wytrzymywać  siłę zarówno ciągnącą, jak i ściskającą  równą co najmniej połowie ciężaru wynikającego  z dopuszczalnej  masy całkowitej  pojazdu, na którym jest zamocowany;  przepis stosuje się do pojazdu wyprodukowa- nego po dniu 31 grudnia 1999 r.; 20) w podpórkę  (podpórki),  zapewniającą  stabilne ustawienie  pojazdu na podłożu, zgodną z przepisami  o homologacji  pojazdów; 21) w uchwyt (uchwyty) dla pasażera zgodny z przepisami o homologacji pojazdów; 22) w podnóżki lub inny sposób oparcia dla nóg dla kierującego i pasażera; przepis stosuje się do motocykla. 2. Przepisy ust. 1 pkt 1, 10, 11, 13 i 18 stosuje się również do przyczepy. 3. Pojazd samochodowy nie może być wyposażony w silnik dwusuwowy. 4. Przepisu  ust. 3 nie stosuje się do motocykla,  pojazdu czterokołowego  oraz samochodu  osobowego  zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1989 r. i pozostałych  pojazdów  zarejestrowanych  po raz pierwszy przed dniem  30 kwietnia 1993 r. 5. Pojazd powinien być wyposażony  w ogumienie  pneumatyczne,  o nośności  dostosowanej  do nacisku koła, oraz dosto- sowane do maksymalnej  prędkości pojazdu; ciśnienie w ogumieniu  powinno być zgodne z zaleceniami  wytwórni dla danej  opony i obciążenia pojazdu. 5a.58) W odniesieniu  do opon oznakowanych  jako śniegowe,  zgodnie z Regulaminem  nr 117 EKG ONZ, dopuszcza  się  niespełnianie  warunku dostosowania  do maksymalnej  prędkości pojazdu, pod warunkiem  że są one dostosowane  co naj- mniej do prędkości równej 160 km/h, a w pojeździe  umieszczono  ostrzeżenie  o maksymalnej  prędkości tych opon tak, aby  było ono widoczne oraz czytelne dla kierowcy. 6. Dopuszcza  się w celu krótkotrwałego  użycia wyposażenie  pojazdu w koło zapasowe,  o parametrach  odmiennych  niż  parametry  stosowanego  normalnie  koła jezdnego, o ile koło takie wchodzi w skład fabrycznego  wyposażenia  pojazdu – na  warunkach określonych przez wytwórnię pojazdu. 58) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5; wszedł w życie z dniem 1 lipca 2023 r. 

Dziennik Ustaw  – 28 –  Poz. 502 7. Pojazd nie może być wyposażony, z zastrzeżeniem ust. 5: 1) w opony różnej konstrukcji, w tym o różnej rzeźbie bieżnika, na kołach jednej osi, z zastrzeżeniem pkt 3; 2) w przypadku pojazdu samochodowego o dwóch osiach z kołami pojedynczymi: a) w opony diagonalne  lub diagonalne  z opasaniem  na kołach tylnej osi, jeżeli na kołach przedniej osi znajdują się  opony radialne, b) w opony diagonalne  na kołach tylnej osi, jeżeli na kołach przedniej osi znajdują się opony diagonalne  z opasa- niem; 3) w opony różnej konstrukcji na osiach składowych; 4) w opony, których wskaźniki  pokazują graniczne zużycie bieżnika, a w odniesieniu  do opon niezaopatrzonych  w takie  wskaźniki – o głębokości rzeźby bieżnika mniejszej niż 1,6 mm, z zastrzeżeniem § 23 ust. 4 pkt 3; 5) w opony o widocznych pęknięciach odsłaniających lub naruszających ich osnowę; 6) w opony z umieszczonymi  trwale, wystającymi na zewnątrz elementami przeciwślizgowymi. 8. Samochód  ciężarowy  i specjalny  o dopuszczalnej  masie całkowitej  powyżej 3,5 t, autobus oraz przyczepa  mogą być  wyposażone  w sygnał akustyczny  ostrzegający  o cofaniu pojazdu; sygnał ten powinien się włączać i wyłączać  równocześnie  z włączeniem  lub wyłączeniem  światła cofania, a w odniesieniu  do pojazdu niewyposażonego  w to światło – z włączeniem  lub wyłączeniem biegu wstecznego. 9.59) Przestrzeń mieszkalna samochodu kempingowego powinna być wyposażona w trwale zamocowane: 1) siedzenia; 2) stolik; może być zbudowany tak, aby łatwo go było można  zdemontować; 3) miejsca do  spania, które mogą powstawać z siedzeń; 4) urządzenia  kuchenne; 5) szafki. Rozdział 3 Światła § 12. 1. Pojazd, z zastrzeżeniem ust. 2, wyposaża się w następujące światła zewnętrzne: 1) drogowe – pojazd samochodowy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości przekraczającej 40 km/h; 2) mijania – pojazd samochodowy; 3) kierunkowskazów  – pojazd samochodowy  i przyczepa;  nie stosuje się do motocykla  jednośladowego  zarejestrowane - go po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1986 r.; 4) hamowania „stop” – pojazd samochodowy i przyczepa; 5) oświetlające tylną tablicę rejestracyjną – pojazd samochodowy i przyczepa; 6) pozycyjne  przednie – pojazd samochodowy oraz przyczepa  o szerokości 1,6 m lub więcej; 7) pozycyjne  tylne – pojazd samochodowy i przyczepa; 8) odblaskowe tylne inne niż  trójkątne – pojazd samochodowy; 9) odblaskowe tylne trójkątne  – przyczepa; 10) odblaskowe przednie – przyczepa; 59) Dodany przez § 1 pkt 7 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 29 –  Poz. 502 11) odblaskowe boczne – pojazd samochodowy o długości przekraczającej 6,0 m, ciągnik siodłowy i przyczepa; 12) awaryjne – pojazd samochodowy, z wyjątkiem motocykla,  i przyczepa; 13) przeciwmgłowe tylne – pojazd samochodowy, z wyjątkiem  motocykla, i przyczepa; 14) cofania – pojazd samochodowy, z wyjątkiem motocykla, i przyczepa o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 750 kg;   dotyczy przyczepy zarejestrowanej po raz pierwszy po dniu 1 sierpnia 2009 r.; 15) obrysowe przednie i tylne – pojazd samochodowy  i przyczepa,  których szerokość przekracza  2,1 m; nie stosuje się do  podwozia samochodu ciężarowego z kabiną w zakresie świateł obrysowych tylnych; 16)60) obrysowe boczne – pojazd samochodowy  i przyczepa,  których długość przekracza  6 m (długość przyczepy  powinna  być liczona razem z dyszlem); 17) oznakowanie odblaskowe konturowe: a) tylne – pojazd o szerokości  większej niż 2100 mm należący  do następujących kategorii: – N2 o maksymalnej  masie całkowitej  przekraczającej  7,5 t oraz N3; nie dotyczy podwozia samochodu  ciężaro - wego z kabiną i ciągnika siodłowego, – O3 i O4, b) boczne – pojazd o długości  większej niż 6000 mm należący  do następujących kategorii: – N2 o maksymalnej  masie całkowitej  przekraczającej  7,5 t oraz N3; nie dotyczy podwozia samochodu  ciężaro - wego z kabiną i ciągnika siodłowego, – O3 i O4 – stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej po dniu 10 paź- dziernika 2009 r. 2. Przepisów ust. 1: 1) pkt 12–15 nie stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1986 r. oraz pojazdu Sił  Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; 2) pkt 16 nie  stosuje się do podwozia samochodu ciężarowego z kabiną. 3. Ponadto dopuszcza się wyposażenie w następujące światła: 1) drogowe – pojazdu samochodowego innego niż wymieniony w ust. 1 pkt 1; 2) przeciwmgłowe przednie –  pojazdu samochodowego; 3) pozycyjne  przednie – przyczepy innej niż wymieniona w ust. 1 pkt 6; 4) postojowe  – pojazdu samochodowego  o długości  nieprzekraczającej  6,0 m i szerokości  nieprzekraczającej  2,0 m;  zabrania się umieszczania tych świateł na innych pojazdach; 5) odblaskowe boczne – pojazdu samochodowego innego niż  wymieniony w ust. 1 pkt 11; 6) odblaskowe przednie – pojazdu samochodowego; 7) jazdy dziennej – pojazdu samochodowego; 8)60) obrysowe boczne – pojazdu innego niż wymieniony w ust. 1 pkt 16; 9) obrysowe  przednie i tylne – pojazdu samochodowego  i przyczepy,  o szerokości  od 1,8 m do 2,1 m oraz podwozia  samochodu ciężarowego z kabiną; 10) cofania – przyczepy  o dopuszczalnej  masie całkowitej  do 750 kg oraz przyczepy,  o której mowa w ust. 1 pkt 14, zare- jestrowanej po raz pierwszy do dnia 1 sierpnia 2009 r.; 11) awaryjne – motocykla; 60) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 13 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 

Dziennik Ustaw  – 30 –  Poz. 502 12) przeciwmgłowe tylne – motocykla; 13) odblaskowe tylne inne niż  trójkątne – przyczepy; 14) oznakowanie  odblaskowe  konturowe  – wszystkich  innych kategorii pojazdów,  niewymienionych  w ust. 1 pkt 17,  w tym podwozia samochodu ciężarowego z kabiną i ciągników siodłowych; 15) narożne – pojazdu samochodowego. 4. Na wózku bocznym motocykla powinny być umieszczone światła: 1) pozycyjne  przednie, 2) pozycyjne  tylne, 3) odblaskowe tylne, 4) kierunkowskazów; przepis stosuje się do pojazdu wyprodukowanego po dniu 30 czerwca 1993 r.,  odpowiadające  warunkom  określonym  dla tych świateł; światła pozycyjne  powinny się włączać i wyłączać  równocześnie   ze światłami pozycyjnymi motocykla. 5. Na wózku bocznym motocykla  zabrania się umieszczania  światła drogowego,  światła mijania i światła przeciwmgło - wego. 6. Na pojazdach kategorii M1 i O1 nie umieszcza się oznakowania odblaskowego konturowego. 7. W przypadku  braku szczegółowych  wymagań,  charakterystyki  świateł wymienionych  w § 2 załącznika  nr 6 do roz- porządzenia, takie jak: światłość, barwa, powierzchnia widoczna, nie powinny się zmieniać podczas świecenia się lampy. § 13. 1. Światła pojazdu powinny odpowiadać następującym warunkom ogólnym: 1) światła przeznaczone  do oświetlania  drogi przed pojazdem powinny być umieszczone  w sposób umożliwiający  łatwą  regulację kierunku strumienia świetlnego; 2) osie świateł sygnalizacyjnych  powinny być równoległe  do płaszczyzny  jezdni, osie świateł odblaskowych  bocznych  i pozycyjnych  bocznych powinny być ponadto prostopadłe  do podłużnej płaszczyzny  symetrii pojazdu, a osie pozosta- łych świateł sygnalizacyjnych  – równoległe  do tej płaszczyzny;  dopuszcza  się odchylenia  od powyższych  kierunków  nie większe niż 3°; 3) światła tego samego rodzaju powinny mieć takie same właściwości  świetlne i powinny być umieszczone  symetrycznie  względem  podłużnej  płaszczyzny  symetrii pojazdu; warunku symetrii rozmieszczenia  nie stosuje się do świateł  oświetlających tylną tablicę rejestracyjną oraz pojedynczych świateł cofania i przeciwmgłowych tylnych; 4) nie powinny oślepiać innych uczestników ruchu; warunku  nie stosuje się do świateł drogowych; 5) światła mijania powinny dawać wyraźną granicę światła i cienia; 6) światła czerwone nie powinny być widoczne z przodu, a światła białe (żółte selektywne)  – z tyłu, z wyjątkiem  światła  cofania oraz świateł dodatkowych  przewidzianych  w § 24 ust. 1 pkt 8, § 25 ust. 2, § 26 ust. 3, § 27 ust. 2, § 31 ust. 1  oraz w § 32 ust. 1. 2.61) Połączenia elektryczne powinny zapewniać, aby: 1) światła pozycyjne  przednie i tylne, światła obrysowe (jeśli pojazd jest w nie wyposażony),  światła obrysowe boczne  (jeśli pojazd jest w nie wyposażony)  i światła oświetlające  tylną tablicę rejestracyjną  mogły być włączane i wyłączane  tylko jednocześnie;  warunek ten nie obowiązuje,  gdy światła pozycyjne  oraz obrysowe boczne pełnią funkcję świateł  postojowych  lub gdy światła obrysowe boczne migają (świecą światłem przerywanym)  razem z kierunkowskazami  po  tej samej stronie pojazdu, lub gdy funkcja świateł pozycyjnych  przednich jest realizowana  zastępczo przez włączone  światła mijania, drogowe lub przeciwmgłowe przednie; 61) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 31 –  Poz. 502 2) światła drogowe, światła mijania i światła przeciwmgłowe  przednie nie mogły być włączone,  jeżeli nie są włączone  równocześnie  światła wymienione  w pkt 1, z tym że przepisu nie stosuje się do świateł drogowych  lub mijania, kiedy  są używane do wysyłania  krótkich, przerywanych  sygnałów ostrzegawczych;  światła drogowe, światła mijania lub  światła przeciwmgłowe  przednie mogą zastępczo realizować  funkcję świateł pozycyjnych  przednich,  pod warunkiem  że ich instalacja elektryczna  zapewnia automatyczne  ponowne włączenie  świateł pozycyjnych  w razie awarii którego- kolwiek z wyżej wymienionych świateł oświetleniowych. 3. Światła  i oznakowanie  odblaskowe  powinny ponadto odpowiadać  warunkom  szczegółowym,  określonym  w załącz - niku nr 6 do rozporządzenia. Rozdział 4 Hamulce § 14. 1. Pojazd samochodowy,  z wyjątkiem  motocykla  i trzykołowego  pojazdu samochodowego  o dopuszczalnej  masie  całkowitej  nieprzekraczającej  1 t, wyposaża się w następujące  rodzaje układów hamulcowych,  zwanych dalej „hamulcami”: 1) hamulec roboczy działający  na wszystkie koła – przeznaczony  do zmniejszania  prędkości pojazdu i zatrzymywania  go  w sposób niezawodny,  szybki i skuteczny,  niezależnie  od jego prędkości i obciążenia  oraz od kąta wzniesienia  lub  spadku jezdni, z możliwością: a) regulowania intensywności hamowania, b) dokonywania  hamowania  z miejsca kierowcy bez użycia rąk; w odniesieniu  do pojazdu inwalidzkiego  dopuszcza  się użycie jednej ręki; 2) hamulec awaryjny działający  na co najmniej dwa koła pojazdu, przeznaczony  do zatrzymania  pojazdu w razie awarii  hamulca roboczego, z możliwością:62) a) regulowania intensywności hamowania, b) dokonywania hamowania z miejsca kierowcy z możliwością trzymania kierownicy przynajmniej jedną ręką; 3) hamulec postojowy, przeznaczony do unieruchamiania pojazdu na wzniesieniu i spadku, z możliwością: a) działania podczas nieobecności  kierowcy,  przy czym robocze części hamulca powinny pozostawać  w położeniu  zahamowania za pomocą wyłącznie mechanicznego urządzenia, b) dokonywania hamowania z miejsca kierowcy; wyposażenie  w hamulec  postojowy  nie jest wymagane,  jeżeli hamulec awaryjny,  o którym mowa w pkt 2, spełnia  wymagane warunki określone dla hamulca postojowego. 2. Trzykołowy  pojazd samochodowy  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  1 t powinien być wyposa- żony w: 1) dwa niezależne hamulce łącznie działające na wszystkie koła; 2) hamulec postojowy  działający  na koło (koła) co najmniej jednej osi; hamulec ten może mieć wspólne części z jednym  z hamulców wymienionych w pkt 1 i powinien być niezależny od hamulca działającego na koło (koła) drugiej osi. 3. Motocykl  powinien być wyposażony  w dwa niezależne  hamulce, z których jeden działa co najmniej na przednie koło  (koła), a drugi – co najmniej na tylne koło (koła). 4. Motocykl  z bocznym  wózkiem powinien być wyposażony  w hamulce  wymienione  w ust. 3, z tym że jeśli skutecz - ność hamowania  spełnia wymagania  określone w lp. 2 tabeli załącznika  nr 7 do rozporządzenia,  o której mowa w § 16 ust. 2,  hamulec działający na koło wózka nie jest wymagany. 5. Przyczepa powinna być wyposażona w następujące rodzaje hamulców: 1) hamulec roboczy: a) spełniający  wymagania określone w ust. 1 pkt 1, 62) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 15 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 

Dziennik Ustaw  – 32 –  Poz. 502 b) uruchamiany  z miejsca kierowcy jednym ruchem łącznie z hamulcem  roboczym pojazdu ciągnącego,  z zastrzeże - niem przepisu ust. 7, c) zapewniający  samoczynne  zatrzymanie  przyczepy  w razie zerwania podczas jazdy połączenia  z pojazdem  ciąg- nącym; 2) hamulec postojowy: a) działający również, gdy przyczepa jest odłączona od pojazdu ciągnącego, b) uruchamiany  z zewnątrz,  a w odniesieniu  do przyczepy  przystosowanej  do przewozu osób – uruchamiany  również  z wnętrza przyczepy; przez uruchamianie rozumie się również zwalnianie hamulca. 6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do: 1) przyczepy  lekkiej, pod warunkiem  że niezależnie  od urządzenia  łączącego  przyczepa  ta ma dodatkowe  połączenie  (łańcuch, linka), które w razie zerwania głównego  urządzenia  łączącego  będzie zapobiegało  dotykaniu  jezdni przez  dyszel i zapewniało  niezbędną  kierowalność  przyczepy;  jeżeli jednak dopuszczalna  masa całkowita takiej przyczepy  jest większa niż połowa masy własnej pojazdu ciągnącego, powinna ona spełniać wymagania określone w ust. 7; 2)63) jednoosiowej  przyczepy  dłużycowej;  dotyczy przyczep zarejestrowanych  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczy- pospolitej Polskiej do dnia 31 marca 2020 r. 7.64) W przyczepie  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony dopuszcza  się hamulec roboczy typu  bezwładnościowego  (najazdowy)  działający  na koła wszystkich  osi. W przyczepie  rejestrowanej  po raz pierwszy na teryto - rium Rzeczypospolitej  Polskiej do dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszcza  się hamulec roboczy typu bezwładnościowego  (najaz - dowy) działający  co najmniej na koła jednej osi; takie rozwiązanie  dopuszcza  się również w przyczepie  o dopuszczalnej  masie całkowitej nieprzekraczającej 5 ton, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r. 8. Przepisu ust. 7 nie stosuje się do naczepy. § 15. 1. Hamulce pojazdu powinny zachowywać  wymaganą  sprawność  niezależnie  od drgań i wpływów  atmosferycznych,   na jakie są narażone w normalnych warunkach eksploatacji. 2. Hamulce powinny ponadto odpowiadać następującym warunkom: 1) równoczesne  uruchomienie  hamulca roboczego  i awaryjnego  nie może ujemnie wpływać na działanie żadnego z nich,  zarówno w przypadku, gdy obydwa hamulce są sprawne, jak i w przypadku uszkodzenia jednego z nich; 2) w przypadku  uszkodzenia  hamulca roboczego  w pojeździe  samochodowym  powinna być zapewniona  możliwość   hamowania  takiej liczby kół przez działanie na hamulec roboczy, aby skuteczność  hamowania  nie była mniejsza niż  30 % wymaganej  skuteczności;  w pojeździe,  w którym można uzyskać skuteczność  hamowania  wymaganą  dla hamul - ca awaryjnego,  nie wymaga się oddzielnego  jego sterowania;  przepis stosuje się do zarejestrowanych  po raz pierwszy: a) po dniu 31 grudnia 1969 r. – autobusu o dopuszczalnej  masie całkowitej  przekraczającej  5 t i samochodu  ciężaro - wego o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 12 t, b) po dniu 31 grudnia 1983 r. – pozostałych pojazdów; 3) działanie hamulca roboczego  powinno być odpowiednio  rozłożone między osie; powinno ono być jednakowe  dla kół  tej samej osi; 4) zużycie hamulców  powinno być łatwo kompensowane  systemem  ręcznej lub samoczynnej  regulacji; elementy układu  hamulcowego  powinny mieć taki zapas ruchu, aby po nagrzaniu  hamulców  lub po osiągnięciu  określonego  stopnia  zużycia okładzin możliwe było hamowanie bez konieczności natychmiastowej regulacji; 5) w przypadku  hamulca uruchamianego  za pomocą energii znajdującej  się w zbiorniku,  jeżeli hamowanie  z wymaganą  skutecznością  nie jest możliwe bez użycia zgromadzonej  energii, pojazd powinien być wyposażony,  poza manome - trem, w urządzenie  wysyłające  świetlne lub akustyczne  sygnały, ostrzegające  o obniżeniu  zapasu energii do poziomu  równego lub mniejszego niż 65 % normalnego poziomu; 63) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 8 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 64) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 15 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 

Dziennik Ustaw  – 33 –  Poz. 502 6) w przypadku  hamulca pneumatycznego  połączenie  pojazdu ciągnącego  z przyczepą  powinno składać się co najmniej  z dwóch przewodów  (zasilającego  i sterującego);  przepis stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po  dniu 31 grudnia 1985 r.; 7) w przypadku  hamulca hydraulicznego  zbiorniczek  płynu hamulcowego  powinien być umieszczony  w miejscu  łatwo  dostępnym dla kontroli. § 16. 1. Skuteczność  hamowania  określa się wskaźnikiem,  który jest stosunkiem  siły hamowania  do siły wynikającej  z dopuszczalnej  masy całkowitej  pojazdu, a dla naczepy do sumy dopuszczalnych  nacisków na hamowane  osie lub stosun- kiem opóźnienia  hamowania  (uzyskanego  na drodze poziomej o nawierzchni  twardej, suchej i czystej) do przyspieszenia  ziemskiego. 2. Wskaźnik  skuteczności  hamowania  nie może być mniejszy niż podany w tabelach  nr 1 i 2 „Wskaźniki  skuteczności  hamowania”, określonych w załączniku nr 7 do rozporządzenia. 3. Hamulce  uważa się za sprawne, jeżeli wymagana  skuteczność  jest uzyskiwana  bez nadmiernego  odchylenia  prostoli- niowego toru ruchu pojazdu i nadmiernych drgań. 4. Wskaźnik skuteczności hamowania dla hamulca postojowego pojazdu nie może być mniejszy niż: 1) 16 % w odniesieniu do dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu lub 2) 8 % w odniesieniu  do dopuszczalnej  masy całkowitej  zespołu pojazdów – dotyczy pojazdu samochodowego  zareje - strowanego po raz pierwszy do dnia 27 lipca 2010 r.; 3) 12 % w odniesieniu  do dopuszczalnej  masy całkowitej  zespołu pojazdów – dotyczy pojazdu samochodowego  zareje - strowanego po raz pierwszy od dnia 28 lipca 2010 r. 5. Przepisów ust. 4 pkt 1 i 3 nie stosuje się do pojazdów kategorii L1e oraz L3e. 6. Wskaźnik  skuteczności  hamowania  dla hamulca awaryjnego  w odniesieniu  do pojazdów kategorii L, z wyłączeniem  pojazdów kategorii L1e oraz L3e, nie może być mniejszy niż 50 % skuteczności  hamowania  hamulca roboczego,  określonej  w tabeli nr 2 załącznika nr 7 do rozporządzenia. Rozdział 5 Warunki dodatkowe dla autobusu § 17. 1. Liczba miejsc dla pasażerów  siedzących  i stojących  powinna być tak ustalona, aby nie nastąpiło przekroczenie  dopuszczalnej masy całkowitej autobusu. 2. Przyjmuje się, że średnia masa jednego pasażera wraz z bagażem wynosi: 1) dla autobusu miejskiego –  68 kg; 2) dla pozostałych autobusów – 71 kg. § 18. 1. Autobus powinien być wyposażony w: 1) co najmniej jedne drzwi po prawej stronie, a autobus  regularnej  miejskiej komunikacji  publicznej  – co najmniej  w dwoje drzwi po prawej stronie, wyposażone  w uchwyty  lub poręcze; w razie urządzenia  oddzielnego  przedziału  kierowcy przedział ten powinien umożliwiać wyjście na zewnątrz autobusu; 2) wyjścia awaryjne – w przypadku  autobusu o długości  przekraczającej  6,00 m; dostęp do tych wyjść nie powinien być  niczym utrudniony,  przy czym siedzenia z oparciem  odchylanym  oraz z oparciem  nie wyższym niż 450 mm nie uważa  się za utrudnienie; przepis stosuje się do autobusu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1965 r.; 3) dwie gaśnice, z których jedna powinna być umieszczona  możliwie blisko kierowcy,  a druga – wewnątrz autobusu,  w miejscu  łatwo dostępnym  w razie potrzeby jej użycia; autobus o długości  nieprzekraczającej  6,00 m może być wy- posażony w jedną gaśnicę; 4) zasłonę za miejscem kierowcy, zabezpieczającą  przed pogorszeniem  widoczności  drogi w razie włączenia oświetlenia  wnętrza autobusu; przepis stosuje się do autobusu miejskiego  używanego  w komunikacji  miejskiej lub miejskiej i pod- miejskiej o długości przekraczającej 6,00 m;

Dziennik Ustaw  – 34 –  Poz. 502 5) apteczkę doraźnej pomocy; 6) ogumione  koło zapasowe;  przepisu nie stosuje się do autobusu miejskiego  używanego  w komunikacji  miejskiej lub  miejskiej i podmiejskiej; 7) urządzenie  do oświetlania  wnętrza; 8) zasłony w bocznych oknach, jeżeli nie jest wyposażony w szyby przeciwsłoneczne; 9) urządzenie  służące do dawania sygnałów z wnętrza  autobusu do kierowcy,  jeżeli znajduje się on w oddzielnym  po- mieszczeniu; 10) lusterko wewnętrzne zapewniające kierowcy widoczność wnętrza autobusu; 11) bagażnik urządzony  w taki sposób, aby umieszczony  w nim bagaż był zabezpieczony  przed wypadnięciem,  uszkodze- niem lub zanieczyszczeniem; 12) napis wskazujący dopuszczalną liczbę miejsc do siedzenia  i do stania; 13) tablice kierunkowe – na autobusie regularnej komunikacji  publicznej; 14) materiały wnętrza pomieszczenia  pasażerskiego  o prędkości  spalania nie większej niż 100 mm/min  zgodnie z przepi- sami o homologacji  pojazdów;  przepisu nie stosuje się do autobusu o całkowitej  liczbie miejsc dla pasażerów  mniej - szej niż 22 oraz autobusu z miejscami do stania; 15) przestrzeń  przeznaczoną  dla pasażera niepełnosprawnego  na wózku inwalidzkim,  oznakowaną  zgodnie z przepisami  w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych, która:65) a) umożliwia  przewóz co najmniej jednej osoby na wózku inwalidzkim przodem lub tyłem do kierunku jazdy, b) jest wyposażona  w pas bezpieczeństwa  ze zwijaczem  i blokadą, umożliwiający  zapięcie pasażera wraz z wózkiem,   a dostęp do niej jest zapewniony przez urządzenie do załadunku i wyładunku będące na wyposażeniu autobusu – w której mogą być umieszczone  siedzenia składane, o ile zachowane  będą powyższe warunki, gdy siedzenia są złożone;  przepis dotyczy autobusu klasy I, II i A zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 30 czerwca 2017 r.;66) 16)67) przestrzeń  przeznaczoną  dla rozłożonego  wózka dziecięcego,  oznakowaną  zgodnie z przepisami  w sprawie  rejestracji  i oznaczania  pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych,  umożliwiającą  przewóz co najmniej jednego rozłożo - nego wózka dziecięcego;  w przypadku  autobusu miejskiego  innego niż przegubowy  przestrzeń  ta może być połączona  z przestrzenią,  o której mowa w pkt 15, pod warunkiem  że przestrzeń  ta jest dodatkowo  oznakowana  napisem o treści:  „Pierwszeństwo  dla pasażera na wózku inwalidzkim”  umieszczonym  bezpośrednio  w sąsiedztwie  tej przestrzeni;  przepis dotyczy autobusu miejskiego zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2022 r.; 17)67) siedzenie specjalne dla pasażera o zmniejszonej  zdolności poruszania  się innego niż użytkownik  wózka inwalidzkie - go, oznakowane  zgodnie z przepisami  w sprawie  rejestracji i oznaczania  pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestra - cyjnych, o wymiarach  określonych  w załączniku  nr 8 do Regulaminu  nr 107 EKG ONZ; przepis stosuje się do autobu- su miejskiego zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2022 r. 1a.68) Oznakowanie  zawierające  informacje  o przestrzeniach  oraz siedzeniu specjalnym,  o których  mowa w ust. 1  pkt 15–17,  powinno być umieszczone  również wewnątrz i na zewnątrz pojazdu w pobliżu  drzwi prowadzących  bezpośred- nio do tych przestrzeni lub siedzenia specjalnego. 2. Przepisów  ust. 1 pkt 5, 6, 8 i 11 nie stosuje się do autobusu miejskiego  używanego  w komunikacji  miejskiej lub miej- skiej i podmiejskiej lub w przewozach okazjonalnych wykonywanych w granicach administracyjnych miasta i gminy. 3. Ponadto autobus może być wyposażony w: 1) dachowe wyjścia awaryjne; 2) światło przeznaczone do oświetlania stopni drzwi. 65) Wprowadzenie  do wyliczenia  w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 16 lit. a tiret pierwsze podwójne tiret pierwsze rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku 5. 66) Część wspólna w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 16 lit. a tiret pierwsze podwójne  tiret drugie rozporządzenia,  o którym mowa  w odnośniku 5. 67) Dodany przez § 1 pkt 16 lit. a tiret drugie rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 68) Dodany przez § 1 pkt 16 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 35 –  Poz. 502 § 19. 1. Liczba wyjść awaryjnych, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2, nie może być mniejsza niż: 1) przy liczbie miejsc dla pasażerów nie większej niż 22 – trzy; 2) przy liczbie miejsc dla pasażerów  większej niż 22, lecz nie większej niż 35 – cztery; dwa z prawej i dwa z lewej strony  albo dwa z prawej strony, jedno z lewej i jedno z tyłu; 3) przy liczbie miejsc dla pasażerów  większej niż 35 – pięć; dwa z prawej strony, dwa z lewej strony i jedno z tyłu albo  trzy z prawej strony i dwa z lewej strony. 2. Jeżeli miejsce kierowcy znajduje się w pomieszczeniu  niepołączonym  drzwiami z pomieszczeniem  dla pasażerów,  pomieszczenie  takie powinno być wyposażone  w wyjście  awaryjne w innej ścianie niż drzwi wejściowe  niezależnie  od  wyjść awaryjnych dla pasażerów, o których mowa w ust. 1. § 20. Światło  przeznaczone  do oświetlania  stopni drzwi, o których mowa w § 18 ust. 3 pkt 2, powinno odpowiadać  na- stępującym warunkom: 1) liczba: co najmniej jedno; 2) barwa: biała; 3) rozmieszczenie: nad górną  krawędzią drzwi lub przy stopniach; 4) połączenia  elektryczne:  włączenie  światła powinno nastąpić po otwarciu drzwi lub równocześnie  z ich otwarciem,  a wyłączenie  powinno nastąpić równocześnie  z zamknięciem  drzwi; działanie tego oświetlenia  może być uzależnione  od włączenia świateł pozycyjnych pojazdu. § 20a. Wymiary  wyjść, przejść, siedzeń, stopni dla pasażerów  oraz odstępów między siedzeniami  w autobusach  określa  załącznik nr 7a do rozporządzenia. § 21. 1. Autobus regularnej  komunikacji  publicznej  powinien być wyposażony  w tablice kierunkowe,  o których mowa  w § 18 ust. 1 pkt 13: czołową i boczną, przy czym autobus ten kursujący na linii oznaczonej  numerem lub literą – również  w tylną i wewnętrzną. 2. Przepisy  § 17, § 18 ust. 1 pkt 1–3, 5–9, 11 i 12 oraz ust. 3, § 19 i § 20 stosuje się odpowiednio  również do przyczepy  przystosowanej do przewozu osób. § 22. 1. Autobus szkolny powinien być tak zbudowany, aby: 1) miejsce kierowcy nie znajdowało się w kabinie wydzielonej z przestrzeni pasażerskiej; 2) drzwi spełniały następujące wymagania: a) były zdalnie sterowane z miejsca kierowcy; przepisu nie stosuje się do drzwi tylnych, o ile istnieją, b) możliwe było zablokowanie  ich otwarcia od wewnątrz z miejsca kierowcy;  funkcja ta nie może ograniczać  dzia- łania układu awaryjnego otwierania drzwi, c) były automatycznie blokowane, gdy pojazd porusza się z prędkością przekraczającą 5 km/h, d) otwarcie drzwi było sygnalizowane  przerywanym  sygnałem akustycznym  o nieprzenikliwym  dźwięku wewnątrz  autobusu; funkcja ta może być wyłączona, gdy autobus nie przewozi dzieci, e) spełniały warunek zapobiegania  niebezpieczeństwu  odniesienia  obrażeń przez pasażera spowodowanych  ruchem  drzwi i jego uwięzieniem  podczas ich zamykania,  poprzez zastosowanie  mechanizmu  samopowrotu,  szerokich  i miękkich uszczelek lub innych podobnych rozwiązań; 3) był wyposażony w: a) miejsce z przodu i z tyłu wewnątrz  pojazdu przeznaczone  na umieszczenie  tablicy „AUTOBUS  SZKOLNY”  określonej w przepisach w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów, b) miejsce z przodu i z tyłu po lewej stronie pojazdu na wysokości  od 60 cm do 180 cm od powierzchni  jezdni prze- znaczone na umieszczenie  tablicy ze znakiem „STOP”, określonej  w przepisach  w sprawie  rejestracji i oznacza - nia pojazdów,  wyposażone  w urządzenie  uwidaczniające  tę tablicę sterowane  z miejsca kierowcy; działanie urzą- dzenia powinno być automatyczne  po otwarciu drzwi autobusu i sygnalizowane  kierowcy lampką kontrolną ko- loru czerwonego; powinna istnieć możliwość wyłączenia tej funkcji,

Dziennik Ustaw  – 36 –  Poz. 502 c) miejsce z przodu i z tyłu po lewej stronie pojazdu przeznaczone  na umieszczenie  kwadratowej  tablicy barwy  żółtej z symbolem  dzieci barwy czarnej określonej  w przepisach  w sprawie  rejestracji  i oznaczania  pojazdów;  miejsce z tyłu pojazdu powinno być oświetlone, z możliwością wyłączenia oświetlenia z miejsca kierowcy, d) ostrzegawczy  sygnał świetlny błyskowy,  o którym mowa w § 38 ust. 1, włączający  się wraz ze światłami awaryj- nymi automatycznie  przy otwartych drzwiach; powinna istnieć możliwość  wyłączenia  tej funkcji przez kierowcę, e) sygnał akustyczny ostrzegający na zewnątrz o cofaniu pojazdu, f) urządzenie  zapobiegające przed ruszeniem pojazdu z otwartymi drzwiami, także na pochyłościach; 4) okna uniemożliwiały wychylanie się na zewnątrz; 5) liczba miejsc stojących nie przekraczała  25 % liczby siedzeń, przy czym dopuszcza  się zwiększenie  tej liczby o 4,  w przypadku  gdy w przestrzeni,  o której mowa w pkt 6, nie jest przewożony  pasażer na wózku inwalidzkim;  po- wierzchnią  przeznaczoną  na miejsca stojące może być powierzchnia,  nad którą wysokość  wolnej przestrzeni  wynosi  co najmniej 190 cm lub co najmniej 180 cm w przypadku części przejścia usytuowanego ponad tylną osią i za nią; 6) istniała przestrzeń  przeznaczona  dla pasażera niepełnosprawnego  na wózku inwalidzkim,  oznakowana  zgodnie z prze- pisami w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych, która:69) a) umożliwia  przewóz co najmniej jednej osoby na wózku inwalidzkim przodem lub tyłem do kierunku jazdy, b) jest wyposażona  w pas bezpieczeństwa  ze zwijaczem  i blokadą, umożliwiający  zapięcie pasażera wraz z wózkiem,   a dostęp do niej jest zapewniony przez urządzenie do załadunku i wyładunku będące na wyposażeniu autobusu;  w przestrzeni  tej mogą być umieszczone  siedzenia składane, o ile zachowane  będą powyższe warunki, gdy siedzenia  są złożone; 7) siedzenia miały następujące cechy: a) były skierowane  do przodu; wymagania  tego nie stosuje się do składanych  siedzeń, o których mowa w pkt 6;  siedzenia skierowane do przodu powinny być wyposażone w pasy bezpieczeństwa, b) siedzenia skrajne były wyposażone w elementy zabezpieczające pasażerów przed przemieszczeniem w bok, c) miejsca do siedzenia miały wymiary i rozmieszczenie  określone w tabeli nr 1 „Wymiary  i rozmieszczenie  siedzeń  w autobusie szkolnym”, zamieszczonej w załączniku nr 8 do rozporządzenia. 2. Przyjmuje  się, z zastrzeżeniem  ust. 3, że masa pasażera w autobusie  szkolnym wynosi 68 kg, a w przypadku  pasaże- rów stojących,  w sytuacji,  o której mowa w ust. 3 pkt 2, przyjmuje  się wartość średnią ważoną masy pasażera wynikającą  z zastosowanych wymiarów siedzeń. 3. Dopuszcza się: 1) siedzenia o wymiarach  (rozmieszczeniu),  w zależności  od wieku/masy  pasażerów,  określone w tabeli nr 2 „Wymiary  i rozmieszczenie siedzeń w autobusie szkolnym”, zamieszczonej w załączniku nr 8 do rozporządzenia; 2) stosowanie siedzeń o różnych wymiarach i rozmieszczeniu  w tej samej przestrzeni pasażerskiej; 3) wyposażenie  autobusu w demontowane  siedzenia,  zamocowane  w przestrzeni,  o której mowa w ust. 1 pkt 6, pod  warunkiem że takie siedzenia mogą być łatwo usunięte. Rozdział 6 Warunki dodatkowe dla autobusu o dopuszczalnej prędkości do 100 km/h § 23. 1. Stosunek maksymalnej  mocy netto silnika autobusu do dopuszczalnej  masy całkowitej  powinien wynosić co  najmniej 11 kW/t. 2. Autobus  powinien być typu homologowanego  w zakresie  hamowania  według Regulaminu  nr 13 EKG ONZ zgodnie  co najmniej z 06 serią poprawek. 3. Autobus  powinien być przebadany  przez producenta  z wynikiem  pozytywnym  w zakresie  stateczności  ruchu po roze- rwaniu jednej z opon kół osi przedniej; nie dotyczy typu homologowanego  w zakresie  hamowania  według Regulaminu  nr 13  EKG ONZ zgodnie z co najmniej 11 serią poprawek. 69) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 17 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5. 

Dziennik Ustaw  – 37 –  Poz. 502 4. Autobus powinien być wyposażony w: 1) przyrząd kontrolny – tachograf samochodowy o zakresie pomiarowym co najmniej do 125 km/h – o ile jest wymagany; 2) ogranicznik prędkości o nastawionej prędkości granicznej  100 km/h – o ile jest wymagany; 3) opony o głębokości rzeźby  bieżnika co najmniej 3 mm; 4) opony homologowane według Regulaminu nr 54  EKG ONZ; nie dopuszcza się opon  bieżnikowanych na osiach z ko- łami pojedynczymi,  o ile osie te nie są osiami składowymi,  oraz nie dopuszcza  się na żadnej z osi opon o pogłębionych  (nacinanych) rowkach bieżnika; 5) siedzenia wyściełane o wysokości oparć co najmniej 650 mm, a w przypadku siedzeń w ostatnim rzędzie – 560 mm; 6) pasy bezpieczeństwa  co najmniej dwupunktowo  mocowane,  automatycznie  blokujące się, ze zwijaczami  na siedze - niach, przed którymi nie ma innych siedzeń, oraz na siedzeniu kierowcy; punkty kotwiczenia  pasów powinny spełniać  wymagania  Regulaminu  nr 14 EKG ONZ; w pobliżu  takich siedzeń powinno być oznakowanie  nakazujące  zapięcie  pasów; 7) siedzenia homologowane  według Regulaminu  nr 17 lub spełniające  wymagania  Regulaminu  nr 80 EKG ONZ oraz  w pasy bezpieczeństwa  na wszystkich  siedzeniach,  przy czym punkty kotwiczenia  pasów powinny spełniać wymagania   Regulaminu nr 14 EKG ONZ; przepis stosuje się do zarejestrowanych po raz pierwszy: a) autobusu nowego typu – po dniu 31 grudnia 1998 r., b) pozostałych  autobusów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t – po dniu 30 września 1999 r., c) pozostałych  autobusów  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 tony – po dniu 20 października  2007 r.; 8) wyściełane  podłokietniki  na skraju każdego zespołu dwóch siedzeń uniemożliwiające  przemieszczanie  się pasażerów  na boki; 9) przegrodę zabezpieczającą  kierowcę przed uderzeniem z tyłu; 10) urządzenia  zabezpieczające bagaż przed przemieszczaniem  się w przestrzeni pasażerskiej. 5.70) Autobus o dopuszczalnej  prędkości do 100 km/h powinien być przeznaczony  wyłącznie  do przewozu pasaże rów  siedzących; przepis stosuje się od dnia 1 kwietnia 2020 r. Rozdział 7 Warunki dodatkowe dla taksówki § 24. 1. Taksówkę wyposaża się w: 1)71) taksometr elektroniczny z ważnym dowodem legalizacji, o ile występuje; 2) co najmniej dwa miejsca dla pasażerów; 3) co najmniej dwoje drzwi z każdego boku nadwozia lub dwoje drzwi z prawej strony, jedne z lewej strony i jedne z tyłu  nadwozia umożliwiające, tylko w razie konieczności, wyjście na zewnątrz; 4) pomieszczenie na podręczny bagaż pasażerów; 5) (uchylony); 6) apteczkę doraźnej pomocy; 7)72) ogumione  koło zapasowe lub zestaw naprawczy, oponę samouszczelniającą (Seal tyre); 70) Dodany przez § 1 pkt 9 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 71) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 10 lit. a rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia  2020 r. 72) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 10 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 38 –  Poz. 502 8) dodatkowe światło z napisem „TAXI”, odpowiadające następującym warunkom: a) rozmieszczenie: na dachu, b) barwa: biała lub żółta samochodowa z czarnymi napisami widocznymi z przodu i z tyłu pojazdu, c) (uchylona),73) d) powinno być widoczne po zapadnięciu  zmroku z odległości  co najmniej 50 m przy dobrej przejrzystości  powietrza. 2. Dopuszcza  się uzupełnienie  światła, o którym mowa w ust. 1 pkt 8, o dwa światła migające barwy żółtej samochodowej,   umieszczone  po obu stronach lampy we wspólnej obudowie.  Światła te mogą być włączane i wyłączane  odrębnym  wyłącz - nikiem przez kierowcę taksówki w razie zagrożenia jego bezpieczeństwa. 3. Dopuszcza  się stosowanie  dodatkowych  lamp z napisami  określającymi  firmę, jej telefon lub inne dane dodatkowo  identyfikujące taksówkę, odpowiadających następującym warunkom: 1) rozmieszczenie: na dachu,  symetrycznie z lewej i z prawej  strony światła z napisem „TAXI”; 2) barwa: biała lub żółta samochodowa; 3) nie mogą one utrudniać czytelności i widoczności napisu „TAXI”. 4. Dopuszcza  się stosowanie  dodatkowych  oznaczeń zawierających  nazwę miejscowości,  herb miejscowości,  numer  boczny oraz inne oznaczenia  identyfikujące  miejscową  taksówkę,  pod warunkiem  że są one zgodne z ustaleniami  obowią- zującymi na obszarze danych gmin lub związku komunalnego. Rozdział 8 Warunki dodatkowe dla pojazdu samochodowego uprzywilejowanego § 25. 1. Pojazd samochodowy uprzywilejowany wyposaża się w sygnały ostrzegawcze: 1) dźwiękowy; 2) świetlny błyskowy. 2. Pojazd  samochodowy  uprzywilejowany  może być ponadto wyposażony  w umieszczone  na zewnątrz dodatkowe  światło barwy białej lub żółtej selektywnej,  umocowane  w sposób umożliwiający  zmianę kierunku strumienia  świetlnego  (szperacz); światło to powinno być włączane i wyłączane niezależnie od innych świateł. § 26. 1. Urządzenia wysyłające ostrzegawcze sygnały dźwiękowe powinny spełniać następujące wymagania: 1) wysyłać sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie; 2) fale dźwiękowe  powinny być wysyłane co najmniej do przodu, a oś ich rozchodzenia  się powinna być równoległa  do  podłużnej osi symetrii pojazdu; dopuszcza się odchylenie od tego kierunku nie większe niż 15°; 3) być tak sterowane, aby ich  włączenie nie było możliwe bez  równoczesnego włączenia sygnału świetlnego. 2. Ostrzegawczy sygnał świetlny błyskowy powinien odpowiadać następującym warunkom: 1)74) liczba świateł: co najmniej  jedno, nie więcej niż trzydzieści; 2) rozmieszczenie  świateł: na dachu nadwozia (kabiny); dopuszcza  się umieszczenie  świateł w innym miejscu, przy za- pewnieniu wymaganej widoczności sygnału; 3) barwa światła: niebieska; 4) włączanie  świateł błyskowych  powinno być niezależne  od położenia urządzenia  umożliwiającego  pracę silnika oraz  od włączenia sygnałów dźwiękowych; 5) powinien być widoczny z każdej strony pojazdu z odległości  co najmniej 150 m przy oświetleniu  słonecznym  i nie  powinien oślepiać innych uczestników ruchu. 73) Przez § 1 pkt 10 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. 74) Ze zmianą wprowadzoną  przez § 1 pkt 1 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 3 stycznia 2022 r. zmieniającego  rozporzą- dzenie w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów  oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 122),  które weszło  w życie z dniem 2 lutego 2022 r.

Dziennik Ustaw  – 39 –  Poz. 502 3. Pojazd może być dodatkowo  wyposażony  w sygnały  świetlne błyskowe barwy czerwonej,  odpowiadające  warunkom  określonym  w ust. 2 pkt 1, 2 i 4, widoczne co najmniej z przodu i z tyłu pojazdu z odległości  co najmniej 150 m przy oświet- leniu słonecznym i nieoślepiające innych uczestników ruchu. § 27. 1. Pojazd samochodowy  straży pożarnej – pożarniczy,  z wyjątkiem  pojazdu wymienionego  w ust. 2, powinien  mieć barwę czerwieni sygnałowej,  błotniki zaś i zderzaki  – barwę białą. Dopuszcza  się pojazd pożarniczy  o barwie khaki,  również w odniesieniu do błotników i zderzaków. 2. Samochód  osobowy operacyjny  straży pożarnej z nadwoziem  zamkniętym powinien  być oznakowany  pasem wyróż- niającym barwy czerwieni sygnałowej.  Po obu stronach pojazdu powinny być umieszczone  napisy „STRAŻ”  barwy białej  lub czerwonej. Na dachu pojazdu może być umieszczony świetlny napis „STRAŻ” barwy czerwonej na białym tle. 3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą pojazdu wojskowej straży pożarnej. § 28. 1. Karetka sanitarna powinna mieć barwę białą, kremową lub żółtą samochodową  z niebieskim  pasem wyróżnia- jącym; dla karetki reanimacyjnej  dopuszcza  się dodatkowo  pasy wyróżniające  barwy czerwonej,  umieszczone  wokół dachu  oraz bezpośrednio pod pasem barwy niebieskiej. 2. Przepisu  ust. 1 nie stosuje się do wojskowej  karetki sanitarnej,  która powinna być oznakowana  emblematem  czerwo- nego krzyża na białym tle, umieszczonym co najmniej  na każdym boku pojazdu; karetka ta może być również oznakowana  pasem wyróżniającym barwy niebieskiej. § 29. Pojazd górniczego pogotowia ratunkowego powinien być oznakowany pasem wyróżniającym barwy czerwonej. § 30. Pojazd jednostki ratownictwa chemicznego powinien być oznakowany pasem wyróżniającym barwy srebrzystej. § 31.75) 1. Pojazd Policji, z wyjątkiem  motocykla,  powinien mieć srebrną barwę nadwozia oraz powinien być oznakowany: 1)  pasem wyróżniającym  odblaskowym  barwy niebieskiej  z prostokątnymi  elementami  odblaskowymi  barwy białej,  umieszczonymi przy jego górnej i dolnej krawędzi; 2)  odblaskowym napisem „POLICJA” barwy białej, umieszczonym po obu stronach pojazdu na pasie wyróżniającym. 2. Na pojeździe Policji, z wyjątkiem motocykla, dodatkowo można umieścić: 1)  świetlny napis „POLICJA” na dachu pojazdu; 2)  oznaczenie  rodzaju służby  policyjnej; 3)  numer taktyczny; 4)  odblaskowy  napis „POLICJA”  barwy białej z przodu i z tyłu pojazdu, z tym że napis z przodu umieszcza  się na nieod- blaskowej powierzchni o barwie niebieskiej, a z tyłu na pasie wyróżniającym; 5)  znak gwiazdy policyjnej po obu stronach pojazdu na pasie wyróżniającym  lub z przodu pojazdu nad napisem „POLICJA”; 6)  napis „POMAGAMY I CHRONIMY” umieszczony półkolem nad znakiem gwiazdy policyjnej; 7)  pasy odblaskowe  barwy żółto-zielonej  fluorescencyjnej  po obu stronach oraz z przodu i z tyłu pojazdu, umiesz czone  z dostosowaniem do linii nadwozia na górnej i dolnej części pojazdu. 3. W ruchu  może również uczestniczyć  pojazd Policji niespełniający  warunków  określonych  w ust. 1 oraz w § 26 ust. 1  pkt 2. 4. Motocykl Policji powinien mieć: 1)  białą barwę nadwozia oraz  umieszczony z przodu motocykla napis „POLICJA” albo 2)  srebrną barwę nadwozia oraz powinien być oznakowany: a) pasem wyróżniającym  odblaskowym  barwy niebieskiej  z prostokątnymi  elementami  odblaskowymi  barwy białej,  umieszczonymi przy jego górnej i dolnej krawędzi, b) odblaskowym  napisem „POLICJA”  barwy białej, umieszczonym  po obu stronach motocykla  na pasie wy różniającym. 75) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 74.

Dziennik Ustaw  – 40 –  Poz. 502 5. Na motocyklu Policji o srebrnej barwie nadwozia dodatkowo można umieścić: 1)  oznaczenie  rodzaju służby  policyjnej; 2)  numer taktyczny; 3)  odblaskowy  napis „POLICJA”  barwy białej z przodu i z tyłu motocykla,  z tym że napis z przodu umieszcza  się na  nieodblaskowej powierzchni o barwie niebieskiej, a z tyłu na pasie wyróżniającym; 4)  pasy odblaskowe  barwy żółto-zielonej  fluorescencyjnej  po obu stronach oraz z przodu i z tyłu motocykla,  umieszczone   z dostosowaniem do linii nadwozia na górnej i dolnej części motocykla. 6. W ruchu może również uczestniczyć  motocykl Policji niespełniający  warunków  określonych  w ust. 4 oraz w § 26  ust. 1 pkt 2. § 32. 1.76) Pojazd Straży Granicznej, z wyjątkiem motocykla, powinien być oznakowany: 1) pasem wyróżniającym  barwy jasnozielonej  oraz umieszczonym  po obu stronach pojazdu napisem „STRAŻ GRA- NICZNA”  barwy jasnozielonej;  na dachu pojazdu może być umieszczony  świetlny napis „STRAŻ GRA NICZNA”  barwy jasnozielonej na białym tle, albo 2) pasem wyróżniającym  odblaskowym  barwy jasnozielonej,  ograniczonym  w górnej i dolnej części dodatkowymi  po- dłużnymi pasami odblaskowymi  barwy białej, oraz odblaskowym  napisem „STRAŻ GRANICZNA”  barwy białej  umieszczonym  po obu stronach pojazdu na pasie wyróżniającym;  odblaskowy  napis „STRAŻ GRA NICZNA”  barwy  białej może być także umieszczony  z przodu i z tyłu pojazdu, przy czym napis z przodu po jazdu musi znajdować  się  na nieodblaskowej  powierzchni  o barwie jasnozielonej;  po obu stronach pojazdu mo że być umieszczony  dodatkowy  odblaskowy  napis „POLISH BORDER  GUARD” barwy białej umieszczony  na odblaskowej  powierzchni  barwy jasno- zielonej; na dachu pojazdu może być umieszczony  świetlny napis „STRAŻ GRANICZNA”  barwy zielonej na białym  tle; na pojeździe mogą znajdować  się oznaczenia  określają ce jego przynależność  do określonej  jednostki organizacyjnej   Straży Granicznej. 2. W wyjątkowym  przypadku  może uczestniczyć  w ruchu pojazd Straży Granicznej  niespełniający  warunków  określo- nych w ust. 1 i § 26 ust. 1 pkt 2. 3. Motocykl  Straży Granicznej  powinien mieć błotniki barwy jasnozielonej;  z przodu motocykla  powinien być umiesz - czony napis „SG” barwy jasnozielonej. § 32a.77) Pojazdy służbowe Krajowej Administracji  Skarbowej  wykorzystywane  przez Służbę Celno-Skarbową  powinny  być oznakowane zgodnie z przepisami w sprawie oznakowania pojazdów służbowych Krajowej Administra  cji Skarbowej. § 32b. 1. Pojazd straży gminnej (miejskiej), z wyjątkiem motocykla, powinien: 1) mieć srebrną barwę nadwozia; 2) być oznakowany: a) pasem wyróżniającym odblaskowym w postaci trójrzędnej  szachownicy barwy żółto-granatowej, b) pasem barwy granatowej  umieszczonym  poniżej pasa, o którym mowa w lit. a, o szerokości  nie mniejszej niż  30 cm i nie większej niż do dolnej krawędzi drzwi, c) odblaskowym  napisem „STRAŻ GMINNA”  („STRAŻ MIEJSKA”)  barwy żółtej umieszczonym  na pasie, o którym  mowa w lit. b, po obu stronach pojazdu na drzwiach przednich oraz z tyłu pojazdu, d) świetlnym  napisem „STRAŻ GMINNA”  („STRAŻ  MIEJSKA”)  barwy granatowej  lub czarnej na białym tle,  umieszczonym na dachu pojazdu, e) emblematem  o wymiarach  nie mniejszych  niż 30 x 22 cm umieszczonym  po obu stronach pojazdu na drzwiach  tylnych, a w przypadku  pojazdów posiadających  inny układ drzwi – za drzwiami przednimi;  emblemat powinien  być tożsamy z emblematem  gminy, o którym mowa w przepisach  wydanych  na podstawie  art. 21 ust. 2 ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1763). 76) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7.  77) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 5 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7. 

Dziennik Ustaw  – 41 –  Poz. 502 2. Motocykl straży gminnej (miejskiej) powinien: 1) mieć błotniki barwy granatowej; 2) być oznakowany  odblaskowym  napisem „STRAŻ GMINNA”  („STRAŻ MIEJSKA”)  barwy żółtej na granatowym  tle  umieszczonym  z przodu motocykla;  dopuszcza  się dodatkowo  umieszczenie  tego napisu na obydwu bokach oraz z tyłu  motocykla. 3. Na pojazdach,  o których mowa w ust. 1 i 2, można umieszczać  w tylnej części boków pojazdu, symetrycznie  po obu  jego stronach, oraz z tyłu pojazdu inne oznaczenia  określające  ich przynależność  do określonej  komórki organizacyjnej  straży gminnej (miejskiej)  lub numer telefonu kontaktowego  danej straży; oznaczenia  i numer telefonu kontaktowego  po- winny mieć barwę żółtą. § 33. 1.78) Pojazd Sił Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej inny niż wymieniony  w § 27 ust. 3, § 28 ust. 2 i § 33a ust. 1,  z wyjątkiem  motocykla,  powinien być oznakowany  pasem wyróżniającym  barwy białej. Po obu stronach pojazdu powinny  być umieszczone  napisy barwy białej, określające  jego przynależność  do pododdziałów  regula cji ruchu jednostek wojsko- wych. Na dachu pojazdu może być umieszczony  świetlny napis określający  przynależ ność do pododdziałów  regulacji ruchu  jednostek wojskowych barwy zielonej lub czarnej na białym tle. 2.78) Motocykl  Sił Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej inny niż wymieniony  w § 33a ust. 3 powinien mieć błotniki  barwy białej. Z przodu motocykla  powinien być umieszczony  napis barwy zielonej lub czarnej, określa jący jego przynależ - ność do pododdziałów regulacji ruchu jednostek wojskowych. 3. (uchylony).79) 4. Pojazd patrolu rozminowania  saperskiego  powinien być oznakowany  pasem wyróżniającym  barwy białej i umiesz - czonym po obu stronach pojazdu napisem „PATROL  SAPERSKI”.  Na dachu pojazdu może być umieszczony  świetlny napis  „PATROL SAPERSKI” barwy czarnej na białym tle. § 33a.80) 1. Pojazd Żandarmerii Wojskowej, z wyjątkiem motocykla, powinien mieć: 1) zieloną lub w odcieniu  zieleni barwę nadwozia oraz powinien być oznakowany  pasem wyróżniającym  barwy białej  i umieszczonym  po obu stronach pojazdu napisem „ƵW” barwy białej; na dachu pojazdu może być umieszczony  świetlny napis „ƵW” barwy zielonej lub czarnej na białym tle; napis „ƵW” barwy białej może być także umieszczony  z przodu i z tyłu pojazdu, przy czym napis z przodu może być odwrócony (lustrzany), albo 2) zieloną lub w odcieniu  zieleni barwę nadwozia oraz powinien być oznakowany  pasem wyróżniającym  odblasko wym  barwy białej z dodatkowymi  prostokątnymi  elementami  odblaskowymi  barwy zielonej, umieszczonymi  na górnej  i dolnej krawędzi pasa; odblaskowy  napis „ƵW” barwy białej powinien być umieszczony  po obu stronach pojazdu;  odblaskowy  napis „ƵW” barwy białej może być także umieszczony  z przodu i z tyłu pojazdu; na dachu pojazdu może  być umieszczony  świetlny napis „ƵW” barwy zielonej lub czarnej na białym tle; na pojeździe mogą znajdować  się  inne oznaczenia  określające  jego przynależność;  pojazd Żandarmerii  Wojskowej  może być dodatkowo  oznakowany  pasem zielonym odblaskowym  umieszczonym  po obu stronach pojazdu, który będzie znajdował  się na krawędzi po- krywy silnika, słupka przedniego  i tylnego, krawędzi dachu oraz na krawędzi po krywy bagażnika;  ponadto poniżej  pasa wyróżniającego wokół pojazdu może być umieszczony odblaskowy pas barwy zielonej. 2. W wyjątkowym  przypadku  może uczestniczyć  w ruchu pojazd Żandarmerii  Wojskowej  niespełniający  warun ków  określonych w ust. 1 oraz w § 26 ust. 1 pkt 2. 3. Motocykl Żandarmerii Wojskowej powinien: 1) mieć błotniki barwy  białej; z przodu motocykla powinien  być umieszczony napis  barwy zielonej lub  czarnej, określa- jący jego przynależność do Żandarmerii Wojskowej, albo 2)  być oznakowany  pasem wyróżniającym  odblaskowym  barwy białej z dodatkowymi  prostokątnymi  elementami  odbla- skowymi barwy zielonej, umieszczonymi  na górnej i dolnej krawędzi pasa; odblaskowy  napis „ƵW” barwy białej,  zielonej lub czarnej powinien być umieszczony  po obu stronach motocykla;  z przodu motocykla  powinien być umiesz - czony odblaskowy  napis „ƵW” barwy białej; na motocyklu  mogą znajdować  się inne oznaczenia  określające  jego  przynależność; motocykl  Żandarmerii  Wojskowej  może być dodatkowo  oznakowany  elementa mi odblaskowymi  bar- wy zielonej umieszczonymi po obu stronach pojazdu. 78) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 79) Przez § 1 pkt 11 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 80) Dodany przez § 1 pkt 12 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 

Dziennik Ustaw  – 42 –  Poz. 502 4. W wyjątkowym  przypadku  może uczestniczyć  w ruchu motocykl Żandarmerii  Wojskowej  niespełniający  wa runków  określonych w ust. 3 oraz w § 26 ust. 1 pkt 2. § 34. 1.81) Pojazd Służby Więziennej  powinien być oznakowany  pasem wyróżniającym  barwy granatowej;  po obu stronach  pojazdu powinny być umieszczone napisy „SŁUŻBA WIĘZIENNA” barwy białej lub granatowej. 2. W wyjątkowym  przypadku  może uczestniczyć  w ruchu pojazd Służby Więziennej  niespełniający  warunków  określo- nych w ust. 1 i w § 26 ust. 1 pkt 2. § 35. Inny pojazd uprzywilejowany  na podstawie  zezwolenia  wydanego  przez ministra właściwego  do spraw wewnętrz- nych powinien być oznakowany pasem wyróżniającym barwy pomarańczowej. § 36. 1. Pasy wyróżniające  o szerokości  od 8 cm do 15 cm, z zastrzeżeniem  § 28 ust. 1, powinny być umieszczone  wokół  pojazdu poniżej dolnej krawędzi okien. 2.82) Pasy wyróżniające  pojazdów Policji i Żandarmerii  Wojskowej  o szerokości  co najmniej 8 cm powinny być umiesz - czone z dostosowaniem  do linii nadwozia poniżej dolnej krawędzi okien na każdym boku pojazdu. Pas wyróż niający dosto- sowany do linii nadwozia może być również umieszczony z tyłu pojazdu. 3.82) Pas wyróżniający  motocykli  Policji i Żandarmerii  Wojskowej  o szerokości  co najmniej 8 cm powinien być umiesz - czony z dostosowaniem do linii nadwozia co najmniej po obu stronach motocykla na owiewkach i kufrach bocznych. 4.83) Pasy wyróżniające  pojazdów Straży Granicznej  o szerokości  co najmniej 8 cm powinny być umieszczone  poniżej  dolnej krawędzi okien na każdym boku pojazdu. Pas wyróżniający może być również umieszczony z tyłu po  jazdu. § 37. Oznakowanie  określone w § 27–35  lub oznakowanie  do niego podobne nie może być stosowane  na pojeździe innym  niż pojazd, dla którego zostało ono określone. Rozdział 9 Warunki dodatkowe dla pojazdu samochodowego przeznaczonego do wykonywania czynności na drodze  oraz dla innego pojazdu samochodowego, na który ze względu na bezpieczeństwo ruchu  należy zwracać szczególną uwagę § 38. 1. Pojazd samochodowy  przeznaczony  do wykonywania  czynności  na drodze, pojazd pomocy drogowej i ciągnik  balastowy ciągnący przyczepę o szerokości  przekraczającej  2,55 m powinny być wyposażone  w ostrzegawczy  sygnał świetlny  błyskowy barwy żółtej samochodowej,  widoczny ze wszystkich  stron pojazdu z odległości  co najmniej 150 m przy dobrej  przejrzystości  powietrza i niepowodujący  oślepiania  innych uczestników  ruchu oraz odpowiadający  warunkom  określonym  w § 26 ust. 2 pkt 1, 2 i 4. 2. Pojazd pomocy drogowej powinien posiadać: 1) kabinę kierowcy lub nadwozie barwy żółtej lub oznaczone pasem wyróżniającym  barwy żółtej spełniającym  warunki,  o których mowa w § 36; 2) nadwozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów lub być wyposażony w: a) hol giętki do holowania  motocykla  i hol sztywny do holowania  pojazdu, o konstrukcji  wykluczającej  potrzebę  użycia niesprawnego układu kierowniczego lub niesprawnych hamulców uszkodzonych pojazdów, b) ostrzegawczy  sygnał świetlny błyskowy barwy żółtej, o konstrukcji  umożliwiającej  umieszczenie  na pojeździe  holowanym, c) dodatkowy  zestaw świateł tylnych przeznaczony  do umieszczania  na pojeździe holowanym  w przypadku  tym- czasowego zakrycia świateł pojazdu holującego. § 39. 1. Części urządzeń zamontowanych  na pojeździe,  wystające poza obrys pojazdu, powinny być oznakowane  pasami  barwy na przemian białej i czerwonej. 81) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 6 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.  82) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 74. 83) Dodany przez § 1 pkt 7 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 7. 

Dziennik Ustaw  – 43 –  Poz. 502 2. Części, o których mowa w ust. 1, powinny być wyposażone w: 1) światło barwy białej, widoczne z przodu i z boków  pojazdu – jeżeli część wystaje poza przedni obrys pojazdu na od- ległość większą niż 1 m; 2) światło barwy czerwonej,  widoczne z tyłu pojazdu – jeżeli część wystaje poza tylny obrys pojazdu na odległość więk- szą niż 1 m; 3) światło barwy białej, widoczne z przodu pojazdu, i barwy czerwonej,  widoczne z tyłu pojazdu – jeżeli część wystaje  poza boczny obrys pojazdu na odległość większą niż 40 cm od zewnętrznych  krawędzi powierzchni  świetlnych  przed- nich lub tylnych świateł pozycyjnych. 3. Światła,  o których mowa w ust. 2, powinny włączać się i wyłączać  jednocześnie  ze światłami pozycyjnymi  pojazdu  oraz nie powinny oślepiać innych uczestników ruchu. Rozdział 10 Warunki dodatkowe dla samochodu ciężarowego przystosowanego do przewozu osób § 40. 1. Samochód  ciężarowy  przewożący  osoby poza kabiną kierowcy i pomieszczenie  przystosowane  do przewozu  osób odpowiadają następującym warunkom: 1) nadwozie powinno być rodzaju furgon albo skrzyniowe kryte opończą; 2) wysokość burt nadwozia skrzyniowego nie może być mniejsza niż 1100 mm; 3) odchylane  burty boczne powinny być krótko spięte, a tylna burta zabezpieczona  przed samoczynnym  lub niezamie- rzonym otwarciem. 2. Samochód  ciężarowy  przewożący  osoby poza kabiną kierowcy i pomieszczenie  przystosowane  do przewozu osób  powinny być wyposażone w: 1) stopnie lub  drabinkę z poręczą, zapewniającą bezpieczne wsiadanie i wysiadanie; 2) oświetlenie  wnętrza; 3) okienka służące do oświetlania i do przewietrzania wnętrza, jeżeli nie ma innych wywietrzników; 4) przymocowane  ławki, z zastrzeżeniem  § 8 ust. 4 pkt 2a, o długości  co najmniej 400 mm na jedną osobę i szerokości  (głębokości)  nie mniejszej niż 300 mm; odstęp między dwiema sąsiednimi  ławkami ustawionymi  jedna za drugą nie  powinien być mniejszy niż 650 mm, a ustawionymi  naprzeciw  – 900 mm, wliczając w to szerokość (głębokość)  jednej  ławki; 5) urządzenie  sygnalizacyjne  (świetlne lub akustyczne) zapewniające łączność przewożonych osób z kierowcą; 6) apteczkę doraźnej pomocy; 7) ogumione  koło zapasowe;  koło to może być umieszczone  na powierzchni  ładunkowej,  jeżeli konstrukcja  samochodu  przewiduje umieszczenie tam tego koła; 8) dwie gaśnice, z których jedna powinna być umieszczona  możliwie blisko kierowcy,  a druga wewnątrz  przestrzeni  przeznaczonej do przewozu osób. 3. Samochód  ciężarowy  przewożący  osoby poza kabiną kierowcy lub pomieszczeniem  do tego przeznaczonym  powinien  być oznakowany: 1) z przodu – napisem „PRZEWÓZ  OSÓB” barwy czarnej na białym tle, umieszczonym  na prostokątnej  tablicy o po- wierzchni co najmniej 800 cm2; 2) z tyłu – znakiem określającym dopuszczalną prędkość. 4. Przepisów  ust. 1–3 nie stosuje się do pojazdu przewożącego  konwojentów,  drużyny robocze i osoby wykonujące  czynności ładunkowe  oraz pojazdu Sił Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej, Służby Więziennej,  organów i jednostek  organi- zacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. 5. Przepisy ust. 2 i ust. 3 pkt 2 stosuje się do przyczepy przystosowanej do przewozu osób.

Dziennik Ustaw  – 44 –  Poz. 502 Rozdział 11 Warunki dodatkowe dla pojazdu przystosowanego do zasilania gazem § 41. Pojazd  przystosowany  do zasilania gazem powinien odpowiadać  warunkom  określonym  w załączniku  nr 9 do  rozporządzenia. Rozdział 12 Warunki dodatkowe dla pojazdu długiego i ciężkiego § 42. 1. Samochody  ciężarowe  i specjalne,  których dopuszczalna  masa całkowita przekracza  7,5 tony, z wyłączeniem  ciągnika siodłowego,  oraz przyczepy,  w tym naczepy, których długość włącznie z dyszlem  przekracza  8 m lub których do- puszczalna  masa całkowita przekracza  10 ton, oznacza się z tyłu w sposób określony w załączniku  nr 10 do rozporządzenia. 2. Oznakowanie,  o którym mowa w ust. 1, stosuje się również do autobusu przegubowego  klasy II i III określonej  w przepisach o homologacji pojazdów. 3. Oznakowania, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do pojazdów, o których mowa w § 44. Rozdział 13 Warunki dodatkowe dla pojazdu przeznaczonego do nauki jazdy i egzaminowania osób ubiegających się  o uprawnienia do kierowania § 43. 1. Pojazd silnikowy przeznaczony  do nauki jazdy i egzaminowania,  z zastrzeżeniem  ust. 2, powinien być wyposa- żony w: 1) przyrząd kontrolny – tachograf samochodowy; przepis stosuje się do pojazdów wymienionych w ust. 4 pkt 5–8 i 11; 2) układ hamulcowy  posiadający  urządzenia  przeciwblokujące  koła jezdne; przepis stosuje się do pojazdów wymienio - nych w ust. 4 pkt 5–8 i 11; 3) dodatkowy pedał hamulca  roboczego, który umożliwia przejęcie sterowania układem hamulcowym; 4) dodatkowe lusterka zewnętrzne: prawe i lewe; 5) dodatkowe  lusterko wewnętrzne,  o ile lusterko wewnętrzne  jest wymagane  w pojeździe  zgodnie z załącznikiem  nr 12  do rozporządzenia; 6) ogrzewaną tylną szybę; przepis stosuje się do samochodu osobowego; 7) apteczkę doraźnej pomocy; 8) ogumione  koło zapasowe. 2. Przepisów ust. 1 nie stosuje się do: 1) do pojazdów, o których mowa w ust. 4 pkt 1–4; 2) pojazdu osoby niepełnosprawnej  posiadającej  orzeczenie  lekarskie z adnotacją,  że może prowadzić  pojazd silnikowy  po przystosowaniu go do określonego rodzaju schorzenia. 2a. Przepisu ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do ciągników rolniczych. 3. Dopuszcza  się wyposażenie  pojazdu przeznaczonego  do nauki jazdy i egzaminowania  w inne dodatkowe  urządzenia  powtarzające istniejące mechanizmy sterowania i kierowania pojazdem. 4. Pojazd przeznaczony  do nauki jazdy i egzaminowania  w zakresie  danej kategorii prawa jazdy powinien odpowiadać  następującym warunkom: 1)84) motorower  dwukołowy  lub czterokołowiec  lekki (kategoria  L6e), w zakresie  prawa jazdy kategorii AM powinien być  zaopatrzony w silnik spalinowy lub elektryczny; 84) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 45 –  Poz. 502 2) motocykl dwukołowy  w zakresie  prawa jazdy kategorii A1 powinien osiągać prędkość co najmniej 90 km/h oraz być  wyposażony w: a) silnik spalinowy  o mocy nieprzekraczającej  11 kW, pojemności  skokowej co najmniej 115 cm3 i nieprzekracza - jącej 125 cm3 i posiadać stosunek mocy do masy własnej nieprzekraczający 0,1 kW/kg albo b) silnik elektryczny  o mocy nieprzekraczającej  11 kW i posiadać  stosunek mocy do masy własnej co najmniej  0,08 kW/kg; 3) motocykl dwukołowy w zakresie prawa jazdy kategorii A2  powinien być wyposażony w: a)85) silnik spalinowy  o mocy wynoszącej  co najmniej 20 kW i nieprzekraczającej  35 kW, pojemności  skokowej co  najmniej 245 cm3 i posiadający  stosunek mocy do masy własnej nieprzekraczający  0,2 kW/kg;  w przy padku po- jazdów stosowanych  do nauki jazdy dopuszcza  się silnik spalinowy  o mocy wynoszącej  co naj mniej 11 kW i nie- przekraczającej  35 kW, pojemności  skokowej zawierającej  się pomiędzy 126 cm3 a 595 cm3 i posiadający  stosu- nek mocy do masy własnej nieprzekraczający 0,2 kW/kg, albo b)86) silnik elektryczny  o mocy wynoszącej  co najmniej 20 kW i nieprzekraczającej  35 kW i posiadający  stosu nek  mocy do masy własnej co najmniej 0,15 kW/kg;  w przypadku  pojazdów stosowanych  do nauki jazdy dopuszcza  się silnik elektryczny  o mocy wynoszącej  co najmniej 11 kW i nieprzekraczającej  35 kW i posia dający stosunek  mocy do masy własnej co najmniej 0,15 kW/kg; 4)87)  motocykl dwukołowy  w zakresie  prawa jazdy kategorii A powinien  posiadać masę własną przekraczającą  175 kg oraz  być wyposażony w: a) silnik spalinowy o mocy wynoszącej co najmniej 50 kW i pojemności skokowej co najmniej 595 cm3 albo b) silnik elektryczny  o mocy wynoszącej  co najmniej 50 kW i posiadać stosunek mocy do masy własnej co najmniej  0,25 kW/kg; 4a) pojazd czterokołowy w zakresie prawa jazdy kategorii B1  powinien: a) mieć masę własną przekraczającą 350 kg, b) osiągać prędkość co najmniej 60 km/h; 4b) samochód osobowy w zakresie prawa jazdy kategorii B powinien: a) mieć dopuszczalną masę całkowitą nieprzekraczającą 3,5 t, b) mieć długość przekraczającą 3,5 m, c) osiągać prędkość co najmniej 100 km/h; 4c) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii B dla osób uzyskujących  uprawnienia,  w zakresie,  o którym mowa  w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących  pojazdami  (Dz. U. z 2023 r. poz. 622, 1123, 1234, 1312,  1560 i 1872), powinien mieć dopuszczalną  masę całkowitą powyżej 3,5 t i nieprzekraczającą  4,25 t i składać się z po- jazdu samochodowego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 t, z wyjątkiem  autobusu lub motocy - kla oraz przyczepy, której: a) skrzynia ładunkowa  powinna być zamknięta  i posiadać  szerokość  i wysokość  co najmniej taką jak pojazd lub  nieznacznie  węższą, o ile widoczność  do tyłu jest możliwa wyłącznie  przy użyciu lusterek zewnętrznych  pojazdu, b) dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 1 t, c) rzeczywista  masa całkowita  wynosi co najmniej 0,8 t; 85) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 14 lit. b rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; ze zmianą wprowadzoną  przez § 1  pkt 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 21 października  2020 r. zmieniającego  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 1886),  które weszło w życie z dniem 11 listopada  2020 r.; wszedł w życie z dniem 1 listopada 2020 r. 86) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 87) Przepis § 43 ust. 4 pkt 4 w zakresie  masy własnej i mocy silnika w motocyklu  dwukołowym  stosuje się od dnia 31 grudnia 2018 r. na  podstawie  § 2 rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  i Rozwoju  z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniającego  rozporządzenie  w sprawie  warunków  technicznych  pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego  wyposażenia  (Dz. U. poz. 1720),  które weszło w życie z dniem  1 stycznia 2014 r.

Dziennik Ustaw  – 46 –  Poz. 502 5) samochód ciężarowy w zakresie prawa jazdy kategorii C powinien:88) a) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 12 t, b) mieć długość co najmniej 8  m, c) mieć szerokość co najmniej  2,40 m, d) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h, e)89) być wyposażony  w układ przeniesienia  napędu z ręczną albo automatyczną  skrzynią biegów umożliwia jącą ręczny  wybór biegów przez kierowcę, f) posiadać skrzynię ładunkową zamkniętą o szerokości i wysokości co najmniej takiej samej jak kabina, g) mieć rzeczywistą masę całkowitą co najmniej 10 t; 6) samochód ciężarowy w zakresie prawa jazdy kategorii C1  powinien:90) a) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 4 t i nieprzekraczającą 7,5 t, b) mieć długość co najmniej 5  m, c) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h, d) posiadać skrzynię ładunkową zamkniętą o szerokości i wysokości co najmniej takiej samej jak kabina; 7) autobus w zakresie prawa  jazdy kategorii D powinien:91) a) być przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, b) mieć długość co najmniej 10 m, c) mieć szerokość co najmniej  2,40 m, d) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h; 8) autobus w zakresie prawa  jazdy kategorii D1 powinien:92) a) być przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, b) mieć długość co najmniej 5 m i nieprzekraczającą 8 m, c) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 4 t, d) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h; 9) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii B+E powinien mieć dopuszczalną  masę całkowitą powyżej 3,5 t  i składać się z pojazdu samochodowego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 t, z wyjątkiem  auto- busu lub motocykla oraz przyczepy, której:93) a) skrzynia ładunkowa  powinna być zamknięta  i posiadać  szerokość  i wysokość  co najmniej taką jak pojazd lub  nieznacznie  węższą, o ile widoczność  do tyłu jest możliwa wyłącznie  przy użyciu lusterek zewnętrznych  pojazdu, b) dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 1 t, c) rzeczywista  masa całkowita  wynosi co najmniej 800 kg; 10) (uchylony);94) 88) Wprowadzenie  do wyliczenia  w brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 14 lit. c tiret pierwsze rozporządzenia,  o którym mowa w odnoś- niku 4. 89) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 14 lit. c tiret drugie rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; wszedł w życie z dniem  1 stycznia 2020 r. 90) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. d rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 91) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. e rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 92) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. f rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 93) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. g rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 94) Przez § 1 pkt 14 lit. h rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.

Dziennik Ustaw  – 47 –  Poz. 502 11)95) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii C+E powinien składać się z ciągnika  siodłowego  z na czepą, przy  czym zespół pojazdów powinien: a) mieć długość co najmniej 16 m, b) być wyposażony  w układ przeniesienia  napędu z ręczną albo automatyczną  skrzynią biegów umożli wiającą ręczny  wybór biegów przez kierowcę, c) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 20 t, d) mieć szerokość co najmniej  2,40 m, e) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h, f) mieć rzeczywistą masę całkowitą co najmniej 15 t, g) mieć skrzynię ładunkową  naczepy zamkniętą  o szerokości  i wysokości  co najmniej takiej samej jak kabina, o ile  widoczność  do tyłu jest możliwa wyłącznie przy użyciu lusterek zewnętrznych  samocho du; długość skrzyni ładun- kowej powinna odpowiadać długości naczepy; 12) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii C1+E powinien składać się z samochodu  ciężarowego,  o którym  mowa w pkt 6, oraz przyczepy, której:96) a) dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 1,25 t, b) skrzynia ładunkowa  powinna być zamknięta  i posiadać  szerokość  i wysokość  co najmniej taką samą jak kabina  lub nieznacznie  węższą, o ile widoczność  do tyłu jest możliwa wyłącznie przy użyciu lusterek zewnętrznych  samo- chodu, c) rzeczywista  masa całkowita  wynosi co najmniej 800 kg; 13) zespół pojazdów,  o którym mowa w pkt 12, powinien osiągać prędkość co najmniej 80 km/h i mieć długość co naj- mniej 8 m; 14) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii D+E powinien składać się z autobusu,  o którym mowa w pkt 7, oraz  przyczepy, której:97) a) dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 1,25 t, b) szerokość wynosi co najmniej 2,40 m, c) skrzynia ładunkowa powinna być zamknięta i posiadać szerokość i wysokość co najmniej 2 m, d) rzeczywista  masa całkowita  wynosi co najmniej 800 kg; 15) zespół pojazdów, o którym mowa w pkt 14, powinien osiągać prędkość co najmniej 80 km/h; 16) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii D1+E powinien składać się z autobusu,  o którym mowa w pkt 8,  oraz przyczepy, której:98) a) dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 1,25 t, b) skrzynia ładunkowa powinna być zamknięta i posiadać szerokość i wysokość co najmniej 2 m, c) rzeczywista  masa całkowita  wynosi co najmniej 800 kg; 17) zespół pojazdów, o którym mowa w pkt 16, powinien osiągać prędkość co najmniej 80 km/h; 18)99) zespół pojazdów w zakresie  prawa jazdy kategorii T powinien składać się z ciągnika  rolniczego  i przyczepy  wielo- osiowej innej niż lekka oraz powinien mieć długość co najmniej 7,5 m; 19) pojazd szynowy w zakresie  pozwolenia  powinien być wieloczłonowy  lub stanowić skład tramwajów  co najmniej  2-wagonowy. 5. Przepisów  ust. 4 pkt 4b lit. b i c nie stosuje się do samochodu  osobowego  osoby niepełnosprawnej  posiadającej  orze- czenie lekarskie z adnotacją, że może prowadzić ten pojazd po przystosowaniu go do określonego rodzaju schorzenia. 95) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 14 lit. i rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. 96) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. j rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 97) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. k rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 98) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. l rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4. 99) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 14 lit. m rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 48 –  Poz. 502 DZIAŁ IV Warunki techniczne ciągnika rolniczego, leśnego i pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy przeznaczonej  do łączenia z tymi pojazdami Rozdział 1 Warunki ogólne § 44. Ilekroć  w niniejszym  dziale jest mowa o „pojeździe”,  rozumie się przez to ciągnik rolniczy, leśny i pojazd wolno- bieżny oraz przyczepę przeznaczoną do łączenia z tymi pojazdami. § 45. 1. Ciągnik rolniczy, pojazd wolnobieżny  oraz przyczepa przeznaczona  do łączenia z tymi pojazdami  są zbudowane,   wyposażone i utrzymane tak, aby: 1) wystające  części, które mogą naruszać stateczność  pojazdu lub zagrażać bezpieczeństwu  innych uczestników  ruchu,  mogły być na czas jazdy zdemontowane lub złożone; § 39 stosuje się odpowiednio; 2) poziom hałasu zewnętrznego  mierzony podczas postoju pojazdu silnikowego  z odległości  0,5 m nie przekraczał  104 dB (A); 3) maksymalna  prędkość konstrukcyjna  ciągnika rolniczego  i leśnego nie przekraczała  o więcej niż 3 km/h wartości  40 km/h, zmierzonej zgodnie z przepisami o homologacji pojazdów; nie dotyczy ciągnika kategorii T5. 2. Do pojazdów,  o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy § 7 ust. 1 i 7, § 8 ust. 4 pkt 2 i 3 oraz ust. 5, § 9 ust. 1  pkt 2, 3, 5, 6, pkt 7 lit. a–d, pkt 9 i 12, § 11 ust. 1 pkt 18 oraz § 41. 3. Dopuszczalne jest uczestniczenie w ruchu: 1) pojazdu wolnobieżnego,  ciągnika rolniczego  z maszyną  zawieszaną  i przyczepy  specjalnej  o szerokości  nieprzekra - czającej 3,00 m; 1a) przyczepy  ciężarowej  rolniczej o szerokości  nieprzekraczającej  3,00 m, jeżeli jest wyposażona  w opony specjalne,  a przekroczenie szerokości 2,55 m może wynikać jedynie z szerokości zamontowanych opon specjalnych; 2) pojazdu z gąsienicowym układem jezdnym, jeżeli: a) dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie przekracza 16 t, b) nacisk gąsienicy między skrajnymi  krążkami bieżnymi nie przekracza  40 kN (4 t) na 1 m; przy mechanizmie  półgąsienicowym  lub przy zastosowaniu  dwóch gąsienic, jedna za drugą, nacisk ten nie może przekraczać  60 kN  (6 t), pod warunkiem  że odległość pomiędzy  środkami powierzchni  styku z jezdnią pierwszej gąsienicy lub kół  przedniej osi a środkami powierzchni styku z jezdnią drugiej gąsienicy wynosi co najmniej 3 m, c) gąsienice nie mają ostrych  krawędzi mogących uszkodzić nawierzchnię drogi, d) prędkość maksymalna  jest konstrukcyjnie  ograniczona  do 10 km/h; przepisu nie stosuje się do pojazdu na gąsie- nicach gumowych  lub z innego tworzywa o odpowiedniej  elastyczności,  jednak bez elementów  metalowych  mo- gących uszkodzić nawierzchnię drogi. Rozdział 2 Wyposażenie § 46. 1. Pojazd silnikowy, o którym mowa w § 44: 1) wyposaża się w: a) kabinę lub ramę ochronną; przepis stosuje się do zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1993 r.  pojazdu o masie własnej powyżej 800 kg, b) wycieraczkę  przedniej szyby, zapewniającą  dostateczne  pole widzenia kierowcy;  przepis stosuje się do pojazdu  wyposażonego  w przednią  szybę o takich wymiarach  i kształcie,  że kierowca może obserwować  drogę tylko  przez tę szybę bez zmiany normalnej pozycji,

Dziennik Ustaw  – 49 –  Poz. 502 c) prędkościomierz  lub inne urządzenia  umożliwiające  odczyt prędkości jazdy co najmniej na najwyższym  biegu;  przepis stosuje się do zarejestrowanego  po dniu 30 września 1993 r. ciągnika rolniczego,  którego konstrukcja  umożliwia przekroczenie prędkości 25 km/h, d) co najmniej dwa lusterka zewnętrzne,  jedno po lewej, a drugie po prawej stronie pojazdu, zapewniające  strefę  widoczności drogi do tyłu co najmniej: – w przypadku pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy przed  dniem 1 kwietnia 2011 r.: – – o szerokości  2,5 m w lewo od bocznego obrysu pojazdu ciągniętego  w odległości  10 m od oczu kierowcy, – – o szerokości  3,5 m w prawo od bocznego obrysu pojazdu ciągniętego  w odległości  30 m od oczu kierowcy,  przy czym w odległości 4 m od oczu kierowcy odległość ta powinna wynosić 0,75 m, – w przypadku pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 marca 2011 r.: – – o szerokości  1 m po obu stronach od bocznego obrysu pojazdu ciągniętego  w odległości  4 m od oczu kie- rowcy aż po horyzont oraz – – o szerokości  5 m po obu stronach od bocznego obrysu pojazdu ciągniętego  w odległości  30 m od oczu  kierowcy aż po horyzont, e) sygnał dźwiękowy  o ciągłym  i nieprzeraźliwym tonie,  o poziomie  dźwięku mierzonym  podczas postoju pojazdu  z odległości  7 m, na wysokości  od 0,5 do 1,5 m nad podłożem,  mieszczący  się w przedziale  od 93 do 112 dB (A),  stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 marca 2011 r.; 2) powinien odpowiadać  warunkom  określonym  w § 9 ust. 1 pkt 12, § 10, § 11 ust. 1 pkt 1, pkt 5 lit. b, pkt 12, 14 i 19  oraz ust. 7 pkt 1 i 4–6. 1a.100) Nie jest wymagane  wyposażenie  ciągnika rolniczego  zarejestrowanego  przed dniem 1 stycznia 1994 r. w lu sterka  zewnętrzne, jeżeli pojazd ten nie posiada kabiny lub ramy ochronnej. 2. Do przyczepy, o której mowa w § 44, stosuje się przepisy § 11 ust. 1 pkt 1 i 13, ust. 5 oraz ust. 7 pkt 1 i 4–6. 3. Dopuszczalne jest uczestniczenie w ruchu przyczepy lekkiej specjalnej: 1) z kołami nieogumionymi,  pod warunkiem  że nacisk koła na drogę nie przekracza  1,5 kN na 1 cm szerokości  obręczy,  przy ograniczeniu prędkości jazdy do 10 km/h; 2) z kołami na pełnych obręczach  gumowych,  pod warunkiem  że nacisk koła na drogę nie przekracza  1 kN na 1 cm sze- rokości obręczy gumowej, przy ograniczeniu prędkości jazdy do 25 km/h. 4. Dopuszcza  się umieszczenie  w ciągniku  rolniczym  i leśnym siedzenia dla pasażera, o ile spełnione są następujące  warunki: 1) siedzenie powinno być tak umieszczone,  aby pasażer nie był narażony na niebezpieczeństwo  i nie stwarzał ograniczenia   w kierowaniu ciągnikiem; 2) siedzenie powinno być wyposażone  w oparcie ustalające boczne i tylne o wysokości  co najmniej 200 mm; wymagania  tego nie stosuje się, jeżeli oparcie siedzenia jest utworzone przez część kabiny lub ramy ochronnej; 3) poduszka siedzenia powinna być miękka i elastyczna; 4) ciągnik powinien być wyposażony  w podnóżek  na stopy pasażera oraz uchwyty ręczne umożliwiające  dostęp do siedzenia  pasażera oraz ułatwiające pasażerowi utrzymanie tej pozycji; 5) siedzenie powinno mieć co  najmniej 400 mm szerokości i 300 mm głębokości; 6) oparcie siedzenia powinno mieć wysokość  co najmniej 200 mm; warunku nie stosuje się do ciągników,  w których  istnieje zamknięta konstrukcyjnie przestrzeń za siedzeniem pasażera; 100) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 15 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 50 –  Poz. 502 7) wolna przestrzeń  ponad powierzchnią  siedzenia dla pasażera powinna wynosić 920 mm; jeżeli ciągnik spełnia wszystkie  wymagania  dotyczące  ochrony kierowcy,  lecz jego konstrukcja  uniemożliwia  wolną przestrzeń  o takim wymiarze,  to  warunek dotyczący  wolnej przestrzeni  ponad powierzchnią  siedzenia dla pasażera można ograniczyć  do 800 mm, o ile  część dachu nad siedzeniem pasażera będzie miała właściwe miękkie pokrycie; 8) górna część wolnej przestrzeni  nad siedzeniem  pasażera może być ograniczona  z tyłu i z boków wyłącznie  przez pro- mień nieprzekraczający  300 mm, przy czym jako wolną przestrzeń  rozumie się w tym przypadku  obszar zaczynający  się w pionie nad przednim skrajem siedzenia dla pasażera; 9) wyposażenie w siedzenie dla pasażera nie może powodować powiększenia szerokości całkowitej ciągnika. 5. Wymagania  ust. 4 dotyczą siedzenia dla pasażera w ciągnikach  rolniczych  i leśnych mających maksymalną  prędkość  konstrukcyjną od 6 km/h do 40 km/h i najmniejszy rozstaw kół powyżej 1250 mm. 6. Dopuszcza  się umieszczenie  w ciągniku  rolniczym  i leśnym platform ładunkowych,  o ile spełnione są następujące  warunki: 1) środek ciężkości platformy  (platform) powinien być położony między osiami ciągnika; 2) długość platformy (platform)  nie może przekraczać  1,4 razy największego  rozstawu kół ciągnika, a jej (ich) szerokość –  maksymalnej szerokości ciągnika bez wyposażenia dodatkowego; 3) platforma (platformy) powinna być położona symetrycznie  względem podłużnej środkowej płaszczyzny ciągnika; 4) podłoga platformy nie może być położona wyżej niż 150 cm ponad powierzchnią podłoża; 5) konstrukcja  platformy i sposób jej montażu do ciągnika powinny być takie, aby w normalnych  warunkach  używania  nie powodowała  zakłócenia  pola widzenia kierującego  ciągnikiem  i nie ograniczała  widoczności  urządzeń oświetlenia  i sygnalizacji świetlnej; 6) platforma powinna być demontowalna,  lecz w taki sposób, aby jej przypadkowe  odłączenie  się od ciągnika było nie- możliwe. Rozdział 3 Światła § 47. 1. Do pojazdu, o którym mowa w § 44, stosuje się przepisy § 12 ust. 1 pkt 2–12 i 15, ust. 3 oraz § 13, z tym że: 1) nie wymaga się wyposażenia w światła: a) mijania i hamowania  „stop” – pojazdu, którego konstrukcja  uniemożliwia  rozwijanie  prędkości przekraczającej  10 km/h, b) kierunkowskazów  – przyczepy  specjalnej,  pod warunkiem  zachowania  widoczności  kierunkowskazów  pojazdu  ciągnącego, c) przeciwmgłowe tylne, d) cofania; jeżeli jednak pojazd wyposażony jest w te światła, powinny one odpowiadać określonym dla nich warunkom; 2) dopuszcza się wyposażenie  w światła: a) obrysowe zamiast pozycyjnych – pojazdu wolnobieżnego i przyczepy specjalnej o asymetrycznej konstrukcji, b) o których mowa w § 38 – pojazdu silnikowego  o szerokości  przekraczającej  2,55 m albo ciągnącego  przyczepę  przekraczającą tę szerokość, c) robocze, przeznaczone do oświetlenia miejsca pracy. 2. Do świateł pojazdu, o którym mowa w niniejszym  rozdziale,  stosuje się zasady rozmieszczenia  określone  w § 1  ust. 2–4 załącznika nr 6 do rozporządzenia.

Dziennik Ustaw  – 51 –  Poz. 502 Rozdział 4 Hamulce § 48. 1. Pojazd silnikowy, o którym mowa w § 44, wyposaża się w następujące rodzaje hamulców: 1) hamulec roboczy działający  na koła co najmniej jednej osi – przeznaczony  do zmniejszania  prędkości pojazdu, zatrzy - mywania go w sposób niezawodny,  szybki i skuteczny,  niezależnie  od jego prędkości,  obciążenia  oraz kąta wzniesie - nia lub spadku jezdni, z możliwością: a) regulowania intensywności hamowania, b) dokonywania  hamowania  z miejsca kierowcy,  z możliwością  trzymania  urządzenia  kierowniczego  przynajmniej  jedną ręką; jeżeli hamulec roboczy składa się z lewego i prawego  hamulca, powinien być tak urządzony,  aby  mógł być uruchamiany  jednym ruchem; lewy i prawy hamulec powinien mieć samoczynny  system regulacji, przy  zachowaniu możliwości swobodnej regulacji równomierności działania; 2) hamulec postojowy, o którym mowa w § 14 ust. 1 pkt 3. 2. Przyczepa, o której mowa w § 44, powinna być wyposażona w następujące rodzaje hamulców: 1) hamulec roboczy spełniający wymagania określone w ust. 1 pkt 1 lit. a, a ponadto: a) uruchamiany  z miejsca kierowcy jednym ruchem łącznie z hamulcem  roboczym pojazdu ciągnącego,  z zastrzeże - niem ust. 3, b) zapewniający  samoczynne  zatrzymanie  przyczepy  w razie zerwania podczas jazdy połączenia  z pojazdem  ciąg- nącym; 2) hamulec postojowy: a) działający również, gdy przyczepa jest odłączona od pojazdu ciągnącego, b) uruchamiany  z zewnątrz  przez osoby znajdujące  się na drodze; przez uruchamianie  rozumie się również zwalnia - nie hamulca. 3. W przyczepie, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 5 t, dopuszcza się hamulec roboczy: 1) niezależny  od hamulca pojazdu ciągnącego,  pod warunkiem  że urządzenie  sterowania  hamulcem  przyczepy  jest  umieszczone w pojeździe ciągnącym w taki sposób, aby mogło być łatwo uruchamiane z miejsca kierowcy, albo 2) typu bezwładnościowego (najazdowy). 4. Przepisu  ust. 2 nie stosuje się do przyczepy  będącej środkiem transportu,  której dopuszczalna  masa całkowita nie  przekracza  1,5 t, oraz przyczepy będącej maszyną przystosowaną  do poruszania  się po drodze, której dopuszczalna  masa  całkowita nie przekracza  3 t, pod warunkiem  że przyczepa  ta ma dodatkowe  połączenie  (łańcuch, lina), które w razie zerwa- nia urządzenia łączącego zapobiega dotykaniu jezdni przez dyszel i zapewnia niezbędną kierowalność przyczepy. § 49. 1. Hamulce pojazdu silnikowego,  o którym mowa w § 44, powinny odpowiadać  warunkom  określonym  w § 15  ust. 1 i ust. 2 pkt 4, z tym że: 1) w razie uszkodzenia  hamulca roboczego  powinna być zapewniona  możliwość  zahamowania  pojazdu przez działanie  na hamulec roboczy lub hamulec postojowy ze skutecznością nie mniejszą niż 50 % wymaganej skuteczności; 2) w pojeździe  o masie własnej nieprzekraczającej  2 t, którego konstrukcja  ogranicza prędkość do 25 km/h, dopuszcza  się jeden hamulec spełniający  funkcje hamulca roboczego  i hamulca postojowego,  pod warunkiem  że w razie uszko- dzenia hamulca będzie zapewnione hamowanie co najmniej jednego koła; 3) działanie hamulca roboczego  powinno być jednakowe  dla kół tej samej osi, a jeżeli hamulec działa na koła więcej niż  jednej osi, działanie jego powinno być odpowiednio rozłożone między osie. 2. Połączenie  hamulców  pomiędzy  ciągnikiem  a pojazdem  ciągnionym  powinno być pneumatyczne  typu dwuprzewo- dowego lub hydrauliczne  typu jednoprzewodowego;  w pojeździe  wyposażonym  w połączenie  hamulców  pneumatyczne  typu dwuprzewodowego dopuszcza się połączenie pneumatyczne typu jednoprzewodowego jako złącze dodatkowe. § 50. Układy  hamulcowe  przyczepy,  o której mowa w § 44, powinny odpowiadać  warunkom  określonym  w § 15 ust. 1  i ust. 2 pkt 4 oraz § 48 ust. 3.

Dziennik Ustaw  – 52 –  Poz. 502 § 51. 1. Wskaźnik  skuteczności  hamowania,  o którym mowa w § 16 ust. 1, dla pojazdu wymienionego  w § 44 nie może  być mniejszy niż 27 %. 2. Przepisy § 16 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio. Rozdział 5 Warunki dodatkowe dla pojazdu wolno poruszającego się § 52. 1. Ciągnik rolniczy i pojazd wolnobieżny  oraz przyczepa  przeznaczona  do łączenia z tymi pojazdami  powinny być  oznakowane trójkątną tablicą wyróżniającą. 2. Tablicy wyróżniającej nie wymaga się, jeżeli pojazd wchodzi w skład zespołu i nie jest w nim ostatnim pojazdem. 3. Tablica wyróżniająca  powinna być umieszczona  z tyłu pojazdu prostopadle  i symetrycznie  do jego osi podłużnej oraz  prostopadle  do powierzchni  jezdni; dopuszcza  się umieszczenie  tablicy po lewej stronie pojazdu, z zachowaniem  pozosta- łych warunków. Wierzchołek trójkąta powinien być skierowany ku górze. 4. Tablica wyróżniająca  powinna być umieszczona  tak, aby jej dolna krawędź nie była niżej niż 500 mm, a górny wierz- chołek – nie wyżej niż 1500 mm od powierzchni  jezdni; jeżeli konstrukcja  pojazdu uniemożliwia  zachowanie  tej wysokości  –  dopuszcza się  2500 mm. 5. Wzór tablicy wyróżniającej pojazd wolno poruszający się określa załącznik nr 11 do rozporządzenia. 6. Pojazd  wolnobieżny  powinien być wyposażony  także w tabliczkę  o wymiarach  nie mniejszych  niż 25 × 15 cm,  umieszczoną  na prawym boku pojazdu, podającą imię i nazwisko  (nazwę) właściciela  pojazdu oraz jego adres; jeżeli jeden  właściciel posiada kilka pojazdów, na tabliczce należy dodatkowo umieścić numer kolejny pojazdu. DZIAŁ V Warunki techniczne roweru, motoroweru, wózka inwalidzkiego, pojazdu zaprzęgowego, hulajnogi elektrycznej  i urządzenia transportu osobistego101) § 53. 1. Rower oraz wózek rowerowy powinny być wyposażone: 1) z przodu – co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej; 2) z tyłu – co najmniej w jedno światło odblaskowe  barwy czerwonej  o kształcie  innym niż trójkąt oraz co najmniej  w jedno światło pozycyjne barwy czerwonej; 3) w światła,  o których mowa w ust. 3 pkt 3, jeżeli konstrukcja  roweru lub wózka rowerowego  uniemożliwia  kierującemu  sygnalizowanie przez wyciągnięcie ręki zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu; 4) co najmniej w jeden skutecznie działający hamulec; 5) w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku. 1a. Dopuszcza  się, aby światła pozycyjne  roweru i wózka rowerowego,  o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, były zdemon - towane, jeżeli kierujący tym pojazdem nie jest zobowiązany do ich używania podczas jazdy. 1b. Przyczepa  ciągnięta przez rower lub wózek rowerowy  powinna być wyposażona  w dyszel wyposażony  w urządze - nie sprzęgowe  uniemożliwiające  przewrócenie  się przyczepy  w przypadku  przewrócenia  się roweru; nie dotyczy przyczepy  jednokołowej. 2. Motorower powinien być wyposażony w następujące światła: 1) jedno światło mijania barwy białej, umieszczone  z przodu w pionowej  płaszczyźnie  symetrii pojazdu, nie niżej niż  500 mm oraz nie wyżej niż 1200 mm od powierzchni  jezdni, oświetlające  drogę na odległość co najmniej 30 m przed  pojazdem przy dobrej przejrzystości powietrza oraz spełniające wymagania określone w § 13 ust. 1 pkt 4; 2) jedno tylne światło pozycyjne  barwy czerwonej,  umieszczone  z tyłu w pionowej  płaszczyźnie  symetrii pojazdu, nie  niżej niż 250 mm oraz nie wyżej niż 1200 mm od powierzchni  jezdni; jeżeli szerokość  pojazdu przekracza  80 cm,  powinny być dwa światła umieszczone symetrycznie względem pionowej płaszczyzny symetrii pojazdu; 101) Tytuł działu w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 11. 

Dziennik Ustaw  – 53 –  Poz. 502 3) tylne światło (światła) odblaskowe, o kształcie innym niż trójkąt, odpowiadające wymaganiom określonym w pkt 2; 4) boczne światło odblaskowe, o kształcie innym niż trójkąt, barwy żółtej samochodowej, w liczbie jedno lub dwa z każdej   strony pojazdu, umieszczone nie  niżej niż 300 mm oraz nie wyżej niż 900 mm od powierzchni jezdni; 5) jedno światło hamowania  „stop” barwy czerwonej,  umieszczone  z tyłu pojazdu nie niżej niż 250 mm i nie wyżej niż  1500 mm od powierzchni jezdni; dotyczy pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 2009 r. 3. Motorower ponadto może być wyposażony w: 1) jedno światło drogowe barwy białej, umieszczone z przodu, w pionowej płaszczyźnie symetrii pojazdu; 2) jedno światło pozycyjne  przednie, barwy białej, umieszczone  w pionowej  płaszczyźnie  symetrii pojazdu, umieszczone  z przodu nie niżej niż 350 mm i nie wyżej niż 1200 mm od powierzchni jezdni; 3) dwa przednie i dwa tylne światła kierunkowskazu,  barwy żółtej samochodowej;  odległość między światłami nie może  być mniejsza niż 240 mm dla świateł przednich  i 180 mm  dla świateł tylnych, przy czym powinna być zachowana  minimalna  odległość 100 mm od światła mijania; w przypadku  motoroweru,  w którym konstrukcja  uniemożliwia  uzys-
kanie tych odległości,  dopuszcza  się dla świateł przednich odległość między światłami nie mniejszą niż 150 mm, a od- ległość między tylnymi światłami nie mniejszą niż 100 mm; 4) (uchylony). 4. Motorower powinien być ponadto wyposażony w: 1) numer rozpoznawczy  lub numer identyfikacyjny  pojazdu (VIN), umieszczony  w sposób trwały na ramie lub innym  podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym oraz tabliczkę znamionową; 2) dwa niezależne,  skutecznie  działające  hamulce; wskaźnik skuteczności  hamowania,  o którym mowa w § 16 ust. 1, nie  może być mniejszy niż 38 %; 3) dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym  dźwięku; 4) tłumik wydechu; 5) lusterko wsteczne umieszczone po lewej stronie pojazdu; 6) podpórkę (podpórki), zgodnie z przepisem § 11 ust. 1 pkt 20; 7) uchwyt (uchwyty) dla pasażera, zgodnie z przepisem § 11  ust. 1 pkt 21; 7a) podnóżki lub inny sposób oparcia dla nóg dla kierującego  i pasażera; 8) (uchylony); 9)102) prędkościomierz  umieszczony  w polu widzenia kierowcy,  wyskalowany  w km/h albo jednocześnie  w km/h i mph;  przepis stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy z dniem 1 stycznia 2016 r.; 10)102) licznik przebiegu pojazdu (drogomierz);  przepis stosuje się do pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy z dniem  1 stycznia 2016 r. 5. Poziom hałasu zewnętrznego,  mierzony podczas postoju motoroweru  z odległości  0,5 m, nie może przekraczać  90 dB (A).  Przepis § 9 ust. 1 pkt 1 lit. a stosuje się odpowiednio. § 54. 1. Wózek inwalidzki bez silnika pomocniczego powinien odpowiadać przepisom § 53 ust. 1. 2. Dopuszczalne  jest uczestniczenie  w ruchu wózka inwalidzkiego  napędzanego  silnikiem pomocniczym  pod warun- kiem: 1) nieprzekroczenia 50 cm3 pojemności skokowej w przypadku silnika spalinowego; 2) spełnienia  wymagań określonych w § 53 ust. 2–5. 3. Szerokość wózka inwalidzkiego nie może przekraczać 1,5 m. 102) Dodany przez § 1 pkt 18 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 54 –  Poz. 502 § 55. 1. Pojazd zaprzęgowy wyposaża się w: 1) dwa światła pozycyjne  barwy białej widoczne z przodu oraz dwa światła pozycyjne  barwy czerwonej  widoczne z tyłu; 2) dwa światła odblaskowe  barwy białej widoczne z przodu oraz dwa światła odblaskowe  barwy czerwonej  widoczne  z tyłu; tylne światła odblaskowe  powinny mieć kształt trójkąta równobocznego  o długości  boku nie mniejszej niż  15 cm, zwróconego  wierzchołkiem  do góry; trójkąt odblaskowy  może być jednolity lub stanowić ramkę o bokach  szerokości  co najmniej 2 cm albo może być złożony z sześciu okrągłych  odbłyśników  o średnicy  5 cm, po trzy na  każdym z boków trójkąta; 3) ogumione  koła; 4) tabliczkę o wymiarach  nie mniejszych  niż 25 × 15 cm, umieszczoną  na prawym boku pojazdu, określającą  imię i na- zwisko (nazwę) właściciela  pojazdu oraz jego adres; jeżeli jeden właściciel  posiada kilka pojazdów zaprzęgowych,  na  tabliczce należy dodatkowo umieścić numer kolejny pojazdu. 2. Dopuszczalne jest uczestniczenie w ruchu pojazdu zaprzęgowego: 1) wyposażonego  w koła nieogumione,  pod warunkiem  że nacisk koła na drogę nie przekracza  1,5 kN na 1 cm szerokości  obręczy; 2) na płozach; jeżeli masa całkowita pojazdu przekracza  300 kg, płoza powinna mieć w dolnej części co najmniej 120 cm  długości i 10 cm szerokości. § 55a.103) 1. Hulajnoga elektryczna powinna być wyposażona: 1)  z przodu – co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej; 2)  z tyłu – co najmniej w jedno światło odblaskowe  barwy czerwonej  o kształcie  innym niż trójkąt oraz co naj mniej  w jedno światło pozycyjne barwy czerwonej; 3)  z boku – co najmniej w jedno światło odblaskowe barwy białej lub żółtej samochodowej, widoczne po obu stronach; 4)  co najmniej w jeden skutecznie działający hamulec; 5) w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku. 2. Dopuszcza  się, aby światła pozycyjne  hulajnogi elektrycznej,  o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, były zdemon towane,  jeżeli kierujący hulajnogą elektryczną nie jest obowiązany do ich używania podczas jazdy. 3. Światła hulajnogi elektrycznej, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, powinny odpowiadać następującym warunkom: 1)  światła pozycyjne  oraz światła odblaskowe  oświetlone  światłem drogowym  innego pojazdu powinny być widoczne  w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 150 m; dopuszcza się migające światła pozycyjne; 2)  światła czerwone nie mogą  być widoczne z przodu, a światła białe lub żółte selektywne – z tyłu. 4. Hulajnoga elektryczna powinna być ponadto wyposażona w: 1)  numer rozpoznawczy  lub kod graficzny umożliwiający  identyfikację  hulajnogi elektrycznej,  nadany i umiesz czony  przez producenta w sposób trwały na ramie lub innym podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym; 2)  podpórkę lub podpórki zapewniające stabilne ustawienie hulajnogi elektrycznej na podłożu. § 55b.103) 1. Urządzenie transportu osobistego powinno być wyposażone: 1)  z przodu – co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej; 2)  z tyłu – co najmniej w jedno światło odblaskowe  barwy czerwonej  o kształcie  innym niż trójkąt oraz co naj mniej  w jedno światło pozycyjne barwy czerwonej. 2. Dopuszcza  się, aby światła pozycyjne  urządzenia  transportu  osobistego,  o których mowa w ust. 1, były zde montowane,  jeżeli kierujący urządzeniem transportu osobistego nie jest obowiązany do ich używania podczas jazdy. 103) Dodany przez § 1 pkt 4 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku  11. 

Dziennik Ustaw  – 55 –  Poz. 502 3. Światła urządzenia transportu osobistego, o których mowa w ust. 1, powinny odpowiadać następującym wa  runkom: 1)  światła pozycyjne  oraz światła odblaskowe  oświetlone  światłem drogowym  innego pojazdu powinny być widoczne  w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 150 m; dopuszcza się migające światła pozycyjne; 2)  światła czerwone nie mogą  być widoczne z przodu, a światła białe lub żółte selektywne – z tyłu. § 55c.103) Urządzenie  transportu osobistego  powinno być ponadto wyposażone  w numer rozpoznawczy  lub kod graficzny  umożliwiający  identyfikację  urządzenia  transportu  osobistego,  nadany i umieszczony  przez producenta  w sposób trwały na  ramie lub innym podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym. § 55d.103) W hulajnodze  elektrycznej  i urządzeniu  transportu  osobistego  konstrukcja  ogranicza  rozwijanie  prędkości  przekraczającej 20 km/h i zapewnia możliwość skutecznego hamowania. § 56. 1. Światła pojazdu, o których mowa w § 53–55, powinny odpowiadać następującym warunkom: 1) światła pozycyjne  oraz światła odblaskowe  oświetlone  światłem drogowym  innego pojazdu powinny być widoczne  w nocy przy dobrej przejrzystości  powietrza z odległości  co najmniej 150 m; w przypadku  roweru i wózka rowerowego   dopuszcza się migające światła pozycyjne; 2) powinny być umieszczone  nie wyżej niż 900 mm i nie niżej niż 350 mm od powierzchni  jezdni, a w przypadku  roweru  i wózka rowerowego nie wyżej niż 1500 mm i nie niżej niż 250 mm od powierzchni jezdni; 3) światła pojedyncze  na pojeździe wielośladowym  powinny być umieszczone  po lewej stronie pojazdu możliwie najbliżej  jego bocznego obrysu, jednak nie dalej niż 150 mm od tego obrysu; przepisu nie stosuje się do świateł oświetlających  drogę, które powinny być umieszczone pośrodku; 4) dwa światła powinny być umieszczone symetrycznie po obu stronach pojazdu możliwie najbliżej jego bocznego obrysu,   jednak nie dalej niż 100 mm od tego obrysu oraz na jednakowej  wysokości  nad jezdnią; widoczność  dwóch świateł  powinna być jednakowa; 5) światła czerwone nie mogą  być widoczne z przodu, a światła białe (żółte selektywne) – z tyłu. 2. Dopuszcza się umieszczanie świateł odblaskowych: 1) barwy żółtej samochodowej: a) na bocznych płaszczyznach  kół pojazdu, o którym mowa w § 53–55,  z tym zastrzeżeniem,  że z każdego  boku  pojazdu powinny być widoczne co najmniej dwa światła: co najmniej po jednym, umieszczonym  na kole przed- niej osi oraz na kole tylnej osi, b) na pedałach  roweru i motoroweru; 2) barwy białej – dodatkowo z przodu roweru i wózka rowerowego. 2a. Światła, o których mowa w ust. 2, mogą nie spełniać warunków określonych w ust. 1 pkt 2–4. 2b. W rowerach, wózkach rowerowych i przyczepach rowerowych dopuszcza się: 1) odblaskowy pasek w kształcie nieprzerwanego pierścienia,  umieszczony na obu bokach opony, albo 2) elementy odblaskowe  w kształcie  nieprzerwanego  pierścienia,  umieszczone  na bocznych płaszczyznach  kół tych po- jazdów. 3. Jeżeli do pojazdu zaprzęgowego,  roweru, wózka rowerowego  lub motoroweru  są przyczepione:  inny pojazd albo  maszyna, albo urządzenie,  powinny one być wyposażone  co najmniej w jedno światło pozycyjne  barwy czerwonej  oraz co  najmniej w jedno światło odblaskowe  barwy czerwonej  widoczne z tyłu, a ponadto w jedno światło pozycyjne  barwy białej  widoczne z przodu, jeżeli szerokość  ciągniętych:  pojazdu albo maszyny, albo urządzenia  przekracza  szerokość  pojazdu  ciągnącego; światła te powinny odpowiadać warunkom określonym w ust. 1. 3a. Do świateł pozycyjnych,  o których mowa w ust. 3, w odniesieniu  do przyczepy  ciągniętej przez rower lub wózek  rowerowy, stosuje się § 53 ust. 1a. 4. Do świateł pojazdu, o którym mowa w niniejszym  rozdziale,  stosuje się zasady rozmieszczenia  określone  w § 1  ust. 2–4 załącznika nr 6 do rozporządzenia. 5.104) Światła pozycyjne  pojazdu, o którym mowa w § 53 ust. 1, § 55a oraz § 55b, nie powinny oślepiać innych uczest - ników ruchu. 104) Dodany przez § 1 pkt 19 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 56 –  Poz. 502 DZIAŁ VI Przepisy przejściowe, przepis epizodyczny i przepisy końcowe105) § 57. 1. Szerokość  samochodu  ciężarowego,  ciągnika siodłowego  i balastowego  zarejestrowanego  po raz pierwszy  przed dniem 1 stycznia 1986 r. może wynosić do 2,7 m, jeżeli pojazdy te będą wyposażone  w światła obrysowe,  o których  mowa w § 12 ust. 1 pkt 15. 2. Do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1984 r. wyposażonego  w kierunkowskazy  bar- wy białej świecące do przodu i barwy czerwonej  świecące do tyłu nie stosuje się przepisu § 2 lp. 3a kol. 7 i lp. 3b kol. 7  załącznika nr 6 do rozporządzenia. 3. Dopuszczalna  masa całkowita pojazdu członowego  lub zespołu złożonego z pojazdu silnikowego  i przyczepy,  zarejestro- wanych po raz pierwszy przed dniem 13 marca 2003 r. może wynosić 42 tony. 4. W samochodzie  ciężarowym  do wywozu śmieci, którego tylna część jest przystosowana  do załadunku  śmieci, do- puszcza się niespełnienie  wymagań określonych  w § 7 ust. 4, § 1 ust. 2 załącznika  nr 5, § 4–6 załącznika  nr 10 do rozporzą- dzenia oraz w zakresie  świateł zewnętrznych  pojazdu wymagań określonych  w lp. 3b, 4, 7, 8, 12, 13, 14, 15, 21a § 2 załącz - nika nr 6 do rozporządzenia. § 57a.106) Do dnia 31 grudnia 2023 r. dopuszczalna  masa całkowita pojazdu członowego  mającego pięć lub sześć osi,  składającego się z: 1) ciągnika siodłowego o dwóch osiach i naczepy o trzech osiach – nie może przekraczać 42 ton, 2) ciągnika siodłowego o trzech osiach i naczepy o dwóch lub  trzech osiach – nie może przekraczać 44 ton – w przypadku  transportu produktów  rolnych z Ukrainy od granicy Rzeczypospolitej  Polskiej z Ukrainą do morskich portów  przeładunkowych  Morza Bałtyckiego  oraz centrów przeładunkowych  po drogach krajowych  oraz innych drogach publicz - nych prowadzących bezpośrednio do tych portów lub centrów przeładunkowych. § 58. 1. Pojazdy zarejestrowane  przed terminami  określonymi  w przepisach  § 2 ust. 14 i 15, § 3 ust. 20, § 7 ust. 4 pkt 6,  § 11 ust. 1 pkt 18 i 19 oraz § 23 ust. 4 pkt 7 mogą spełniać wymagania zawarte w tych przepisach. 2. Przepisy  § 8 ust. 4 pkt 8 stosuje się do pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej po dniu 13 marca 2003 r. 3. Samochody  ciężarowe  objęte świadectwem  homologacji  typu pojazdu wydanym  zgodnie z dyrektywą  Parlamentu  Europejskiego  i Rady 2007/46/WE  z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającą  ramy dla homologacji  pojazdów silnikowych  i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych  zespołów technicznych  przeznaczonych  do tych pojazdów i zarejestrowane   po raz pierwszy po dniu 29 kwietnia 2009 r. mogą nie spełniać warunku, o którym mowa w § 8 ust. 4 pkt 7. § 59. 1. Przepis § 9 ust. 1 pkt 7 lit. d–f stosuje się do pojazdu wyprodukowanego  po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 1a. Pojazdy  kategorii M1 i N1 zarejestrowane  po raz pierwszy na terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej do dnia 31 grud- nia 2012 r. mogą nie spełniać wymagań określonych w § 8 ust. 2a i 2b. 2. (uchylony). 3. Wymagania  załącznika  nr 5 do rozporządzenia  stosuje się do motocykla  i czterokołowego  pojazdu samochodowego  o maksymalnej  mocy silnika do 15 kW oraz motoroweru  i czterokołowego  pojazdu samochodowego  o masie własnej do  350 kg i maksymalnej mocy netto silnika nieprzekraczającej 4 kW, wyprodukowanego po dniu 31 marca 2003 r. 3a. Przepis  § 11 ust. 1 pkt 5 stosuje się do samochodu  osobowego,  samochodu  ciężarowego  i pojazdu specjalnego  o do- puszczalnej  masie całkowitej  wynoszącej  do 3,5 t zarejestrowanych  do dnia 25 stycznia 2010 r., a w odniesieniu  do pozosta- łych pojazdów, do dnia 1 sierpnia 2009 r. 105) Tytuł działu w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 20 rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku 5. 106) Dodany przez § 1 pkt 21 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5; wszedł w życie z dniem 29 grudnia 2022 r.

Dziennik Ustaw  – 57 –  Poz. 502 3b. Przepis  § 11 ust. 1 pkt 5a stosuje się do samochodu  osobowego,  autobusu, samochodu  ciężarowego  i pojazdu specjal- nego; dotyczy samochodu  osobowego,  samochodu  ciężarowego  i pojazdu specjalnego  o dopuszczalnej  masie całkowitej  wynoszącej  do 3,5 t zarejestrowanych  po dniu 25 stycznia 2010 r., a w odniesieniu  do pozostałych  pojazdów,  po dniu  1 sierpnia 2009 r. 4. Przepis § 11 ust. 1 pkt 20 stosuje się do motocykli  jednośladowych  zarejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 31 mar- ca 2003 r. 5. Przepis § 11 ust. 1 pkt 21 stosuje się do motocykli zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 6. Przepis § 12 ust. 1 pkt 16 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 6a. Pojazdy  samochodowe  zbudowane  przy wykorzystaniu  nadwozia,  podwozia lub ramy konstrukcji  własnej, których  markę określa się jako „SAM”, oraz wyprodukowane  lub importowane  w liczbie jednej sztuki rocznie, zarejestrowane  po  raz pierwszy w okresie od dnia 28 lipca 2010 r. do dnia 31 grudnia 2012 r., niespełniające  wymagania  określonego  w § 16  ust. 4 pkt 3, powinny spełniać wymaganie określone w § 16 ust. 4 pkt 2. 6b. Pojazdy  zbudowane  przy wykorzystaniu  nadwozia, podwozia lub ramy konstrukcji  własnej, których markę określa się  jako „SAM”, oraz wyprodukowane  lub importowane  w liczbie jednej sztuki rocznie, zarejestrowane  po raz pierwszy w okresie  od dnia 28 lipca 2010 r. do dnia 31 grudnia 2012 r., niespełniające  wymagań określonych  w tabeli nr 2 załącznika  nr 7 do  rozporządzenia, powinny spełniać wymagania określone w kolumnie 6 tabeli nr 1 tego załącznika. 7. Przepis § 18 ust. 1 pkt 14 stosuje się do autobusów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 8. Samochód  osobowy Policji, o którym mowa w § 31 ust. 2, dopuszczony  do ruchu przed dniem 31 marca 2003 r.,  może być oznakowany w sposób określony w § 31 ust. 1. 9. (uchylony). 9a. Wymaganie,  o którym mowa w § 42 ust. 1 i 2, stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu  31 marca 2011 r., a w odniesieniu  do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy przed dniem 1 kwietnia 2011 r. stosuje się  od dnia 1 lipca 2011 r. 10. Przepis § 43 ust. 4 pkt 1–4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2004 r. 11. Przepis § 43 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 4 pkt 5–17 stosuje się od dnia 30 września 2013 r. 11a. Pojazd  silnikowy,  o którym mowa w § 44, zarejestrowany  po raz pierwszy przed dniem 1 kwietnia 2011 r. może  być wyposażony tylko w połączenie hamulców pneumatyczne typu jednoprzewodowego. 12. Przepis § 45 ust. 1 pkt 2 stosuje się do ciągników wyprodukowanych po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 13. Przepis § 46 ust. 4 i 5 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 marca 2003 r. 14. Numeru  identyfikacyjnego  pojazdu (VIN), o którym mowa w § 53 ust. 4 pkt 1, nie wymaga się dla motoroweru  za- rejestrowanego przed dniem 1 stycznia 2003 r. 15.107) Przepisy § 3 ust. 1 pkt 13, ust. 18 i 19 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 marca  2011 r. 16. Przepisy  § 5 ust. 1 pkt 4 lit. b stosuje się do pojazdu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 10, zarejestrowanego  po raz  pierwszy po dniu 31 marca 2011 r. 17. Przepisy  § 8 ust. 4 pkt 3, § 9 ust. 1 pkt 7 lit. b i c stosuje się do pojazdu, o którym mowa w § 45 ust. 1, zarejestrowa - nego po raz pierwszy po dniu 31 marca 2011 r. 107) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 16 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 58 –  Poz. 502 18. Przepis  § 11 ust. 1 pkt 19 stosuje się do pojazdu silnikowego,  o którym mowa w § 44, zarejestrowanego  po raz  pierwszy po dniu 31 marca 2011 r. 19. Przepisy § 32b stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 1 lipca 2012 r. 20.108) Przepisy § 9 ust. 6–9 stosuje się do pojazdu kategorii N2, N3, O3 i O4 zarejestrowanego  po raz pierwszy na teryto - rium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 19 maja 2018 r. § 60. Traci  moc rozporządzenie  Ministra Transportu  i Gospodarki  Morskiej z dnia 1 kwietnia 1999 r. w sprawie  warun- ków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. poz. 432 oraz z 2001 r. poz. 1810). § 61. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia109). 108) Dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku  43. 109) Rozporządzenie zostało ogłoszone w dniu 26 lutego 2013 r.

Dziennik Ustaw  – 59 –  Poz. 502

Załączniki  do rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 502) Załącznik nr 1 POZIOM HAŁASU ZEWNĘTRZNEGO Lp. PojazdRodzaj silnika o zapłonie  iskrowymo zapłonie  samoczynnym 1 2 3 4 1Motocykl z silnikiem o pojemności skokowej: – nieprzekraczającej 125 cm3 – większej niż 125 cm394 96– – 2Samochód osobowy 93 96 3Pojazd samochodowy  o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej  3,5 t, z wyjątkiem samochodu osobowego93 102 4Inny pojazd samochodowy 98 108 Uwaga: Wartości w kolumnie 3 i 4 podane są w dB (A).

Dziennik Ustaw  – 60 –  Poz. 502 Załącznik nr 2 POZIOMY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH I WSPÓŁCZYNNIKA NADMIARU POWIETRZA λ Lp. PojazdPrędkość  obrotowa  silnikaZawartość CO w % objętości spalin, CH w ppm (cząstki na milion) oraz współczynnik λ dla pojazdu zarejestrowanego 
po raz pierwszy do dnia 30 września 1986 r.od dnia 1 października 1986 r.  do dnia 30 czerwca 1995 r.od dnia 1 lipca 1995 r.
do dnia 30 kwietnia 2004 r.od dnia 1 maja 2004 r. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 CO CO CO CH λ CO λ 1Motocykl Bieg jałowy 5,5 4,5 4,5 – – 4,5 – 2Inny pojazd   samochodowy1Bieg jałowy 4,5 3,5 0,5 100 – 0,3 – 2000 min -1 do 3000 min -1 – – 0,3 1000,97 – 1,03 0,2 0,97 – 1,03 1 Dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1996 r., wyposażonego  w silnik o pojemności  skokowej poniżej 700 cm3, dopuszcza  się wartości określone w kolumnie  5;  wartości podane w kolumnach 6, 7 i 8 nie dotyczą pojazdu, dla którego w świadectwie homologacji potwierdzono wartości wyższe, stanowiące dla tego pojazdu kryterium oceny.

Dziennik Ustaw  – 61 –  Poz. 502

Załącznik nr 3 WYKAZ PRZEDMIOTÓW WYPOSAŻENIA I CZĘŚCI ZWIĄZANYCH Z BEZPIECZEŃSTWEM UŻYTKOWANIA  POJAZDU I OCHRONĄ ŚRODOWISKA Lp. Nazwa wyrobu 1 2 1Tarcze kół jezdnych oraz śruby i nakrętki do ich mocowania 2Okucia do środków transportu – zamki, zawiasy, spinacze 3Zespoły i elementy  silników spalinowych  tłokowych:  tłumiki wydechu (nieobjęte  homologacją),  pompy paliwa  i pompy wtryskowe,  wtryskiwacze  i rozpylacze,  wtryskowe  układy zasilania silników o zapłonie  iskrowym,  filtry,  zbiorniki paliwa, przewody paliwowe elastyczne, uszczelnienia pierścieniowe gumowe i gumowo-metalowe 4Mechanizmy  kierownicze  kompletne  oraz poszczególne  ich elementy (koło, kolumna,  wałki, przekładnie,  dźwignie, ramiona, drążki, przeguby, sworznie) 5Wały napędowe kompletne, krzyżaki przegubów i przeguby równobieżne wałów napędowych i półosi 6Niezależne systemy grzewcze wykorzystujące paliwo i ich elementy 7Mechanizmy wywrotu kompletne oraz przewody wysokiego ciśnienia (okute) i zawory (rozdzielacze) 8Zespoły i elementy  zawieszenia:  amortyzatory,  resory (drążki i pakiety skrętne, resory piórowe, sprężyny śrubowe,  resory pneumatyczne),  wahacze i ich przeguby, stabilizatory  i ich przeguby, drążki reakcyjne,  elementy gumowo- -metalowe zawieszeń 9Zespoły i elementy  układów hamulcowych:  pompy, zbiorniki – do 0,03 MPa x m3, przewody  i złącza, zawory,  korektory,  urządzenia  wspomagające,  sprężarki,  reduktory,  odmrażacze,  odolejacze,  filtry, siłowniki,  bębny,  okładziny  cierne, klocki i szczęki, rozpieraki,  zespoły regulacji, tarcze, zaciski kompletne,  cylindry, urządzenia  przeciwblokujące, linki hamulcowe 10Siodła, haki, zaczepy i inne elementy służące do ciągnięcia i holowania (nieobjęte homologacją) 11Zwierciadła do lusterek samochodowych 12Elementy  i akcesoria  do pojazdów:  zagłówki,  podnośniki  samochodowe  stanowiące  wyposażenie  pojazdu,  urządzenia do mocowania ładunku, bagażniki, transportowe pasy ściągające 13Urządzenia  bezpieczeństwa  ruchu pozostałe:  tablice rejestracyjne,  do oznakowania  pojazdów  przewożących  materiały niebezpieczne,  lampy ostrzegawcze  dla pojazdów przewożących  materiały niebezpieczne,  urządzenia  uziemiające pojazdy do przewozu materiałów niebezpiecznych, urządzenia odblaskowe dla rowerów 14Urządzenia  świetlne i sygnalizacyjne:  reflektory  elektryczne  do motocykli,  motorowerów  i rowerów,  lampy  świateł błyskowych ostrzegawczych, klosze do lamp sygnalizacyjnych i cofania, osłony reflektorowe 15Sygnały dźwiękowe (nieobjęte homologacją) 16Wyposażenie  elektryczne  i elektroniczne,  w tym: urządzenia  zapłonowe,  urządzenia  z elementami  grzewczymi,  sterowniki, przekaźniki, urządzenia i elementy przystosowujące pojazdy do transportu wartości materialnych 17Zapalniczki elektryczne oraz inne urządzenia zasilane z gniazd wtykowych 18Elektroniczne,  elektryczne  i mechaniczne  urządzenia  zabezpieczające  – alarmowe,  lokalizacji  i blokad nieobjęte  homologacją 19Płyny eksploatacyjne:  hamulcowe,  do układów chłodzenia  silników spalinowych,  do spryskiwania  szyb  samochodowych 20Kabiny ochronne, ramy ochronne i siedziska amortyzowane do ciągników rolniczych 21Akumulatory energii elektrycznej 22Szyby z powłokami refleksyjnymi i folie do szyb samochodowych

Dziennik Ustaw  – 62 –  Poz. 502

Załącznik nr 4 WYMAGANIA DOTYCZĄCE TABLICZKI ZNAMIONOWEJ § 1. Tabliczka znamionowa  powinna być umieszczona  przez producenta  albo przez jego upoważnionego  przedstawiciela.   W przypadku braku tabliczki znamionowej mają zastosowanie odrębne przepisy o tabliczce zastępczej. § 2. 1. Tabliczka znamionowa  powinna być trwale przymocowana  w widocznym  i łatwo dostępnym  miejscu na części,  która nie daje się łatwo usunąć lub wymienić.  Powinna ona podawać w sposób czytelny i nieścieralny  informacje  w nastę- pującej kolejności: 1) nazwa producenta; 2) numer świadectwa homologacji typu WE pojazdu lub numer świadectwa homologacji typu pojazdu; 3) numer identyfikacyjny pojazdu VIN, a w razie jego braku  – rozpoznawczy numer podwozia/nadwozia pojazdu; 4) maksymalna  masa całkowita pojazdu, a w przypadku  motocykli  i motorowerów  zamiast maksymalnej  masy całkowi - tej homologowany  poziom hałasu zewnętrznego  na postoju w dB (A) przy prędkości obrotowej  wyrażonej  w obr/min; 5) maksymalna  masa całkowita zespołu pojazdów w przypadku  pojazdu samochodowego  przeznaczonego  do ciągnięcia  przyczepy; 6) maksymalne obciążenia osi podane w kolejności od przodu  do tyłu; 7) w przypadku przyczepy i naczepy, maksymalne obciążenie  pionowe na urządzenie sprzęgające; 8) jeżeli wartości maksymalne  mas i obciążeń  są większe niż dopuszczalne,  to należy podawać również te wartości; dane  powinny być wówczas podane w dwóch kolumnach:  dopuszczalne  – po lewej i maksymalne  – po prawej stronie.  W nagłówku  lewej kolumny podaje się kod państwa, w którym pojazd ma zostać zarejestrowany;  dotyczy pojazdów  zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 1 maja 2016 r.; 9) w przypadku  pojazdów kategorii N3, O3 lub O4 podaje się również maksymalną  masę całkowitą na grupę osi. Pozycję  dotyczącą  „grupy osi” oznacza się literą „T”; dotyczy pojazdów  rejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 1 maja  2016 r.; 10) producent  może podać dodatkowe  dane, zamieszczając  je poniżej lub obok, poza wyraźnie  zaznaczonym  prostokątem  zawierającym jedynie dane przewidziane w pkt 1–8; 11) w odniesieniu  do ciągników rolniczych  rejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 20 października  2007 r. mają zastoso- wanie pkt 1, 2 i 3, z zastrzeżeniem  że numer powinien być umieszczony  na podwoziu lub innym podobnym  podstawo- wym elemencie konstrukcyjnym na przedniej prawej stronie pojazdu, oraz pkt 4 z zastrzeżeniem pkt 11; 12) wysokość znaków dla numeru identyfikacyjnego  pojazdu (VIN) nie powinna być mniejsza niż 4 mm, dla pozostałych  informacji nie powinna być mniejsza niż 2 mm; 13) w odniesieniu  do ciągników  rolniczych  rejestrowanych  po raz pierwszy po dniu 20 października  2007 r. na tabliczce  znamionowej powinny znajdować się także następujące dane: a) typ ciągnika, b) najmniejsza  i największa wartość maksymalnej masy całkowitej ciągnika, c) maksymalny  nacisk każdej osi ciągnika w zależności  od możliwych  typów opon, w jakie można dany ciągnik  wyposażyć, d) maksymalne masy ciągniętej przyczepy (przyczep). 2. W przypadku  motocykli  i motorowerów  obowiązuje  podanie danych wymienionych  w ust. 1 pkt 1–4, przy czym dane  określone w ust. 1 pkt 2 i 4 mogą być umieszczone poza tabliczką znamionową.

Dziennik Ustaw  – 63 –  Poz. 502 Załącznik nr 5110) WYMAGANIA DOTYCZĄCE MIEJSCA PRZEWIDZIANEGO DO UMIESZCZENIA TABLIC REJESTRACYJNYCH § 1. Przednie tablice rejestracyjne;  dotyczy pojazdów kategorii L6e i L7e objętych rozporządzeniem  Parlamentu  Euro- pejskiego i Rady (UE) nr 168/2013  z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie  homologacji  i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub  trójkołowych oraz czterokołowców (Dz. Urz. UE L 60 z 02.03.2013, str. 52, z późn. zm.) 1.1 Miejsce przewidziane  do umieszczenia  przedniej tablicy rejestracyjnej  powinno stanowić prostokątną  powierzchnię  o następujących minimalnych wymiarach: 1) dla pojazdów kategorii L6e: a) szerokość 100 mm i wysokość 175 mm albo b) szerokość 145 mm i wysokość 125 mm; 2) dla pojazdów kategorii L7e  – szerokość 280 mm i wysokość 200 mm. 1.2. Miejsce to powinno być takie, aby po zamocowaniu tablice spełniały następujące wymagania: 1) tablica powinna być prostopadła do wzdłużnej płaszczyzny  symetrii pojazdu; 2) tablica może być odchylona od pionu nie mniej niż o 15° i nie więcej niż o 30°; 3) wysokość położenia tablicy nad ziemią, dla jej krawędzi: a) dolnej nie może być mniejsza niż 0,20 m, b) górnej nie może przekraczać 1,50 m; 4) w zakresie  wymagań dotyczących  widoczności  geometrycznej  tablica powinna być widoczna z przestrzeni  zawartej  wewnątrz następujących czterech płaszczyzn: a) dwóch płaszczyzn  pionowych  stycznych  do bocznych krawędzi tablicy i tworzących  kąty 30° na zewnątrz ze  środkową wzdłużną płaszczyzną pojazdu, b) płaszczyzny  stycznej do górnej krawędzi tablicy i tworzącej kąt 15° do góry od poziomu, c) płaszczyzny  poziomej przechodzącej przez dolną krawędź tablicy; 5) lewa krawędź tablicy nie może być położona na lewo od pionowej płaszczyzny  równoległej  do wzdłużnej  płaszczyzny  symetrii pojazdu i nie może wystawać poza zewnętrzny obrys pojazdu. § 2. Tylne tablice rejestracyjne. 2.1. Miejsce przewidziane  do umieszczenia  tylnej tablicy rejestracyjnej  powinno stanowić prostokątną  powierzchnię  o następujących minimalnych wymiarach: 1) dla pojazdów kategorii M,  N i O: a) szerokość 520 mm i wysokość 120 mm albo b) szerokość 340 mm i wysokość 240 mm – dopuszcza  się zmniejszone  wymiary miejsca konstrukcyjnie  przeznaczonego  do umieszczenia  tablicy rejestracyjnej,  o ile takie miejsce zostało przewidziane  przez producenta  pojazdu i umożliwia  umieszczenie  na pojeździe jednorzędo - wej zmniejszonej tablicy rejestracyjnej; 2) dla pojazdów kategorii L3e, L4e, L5e, L7e – szerokość 280 mm i wysokość 200 mm; 3) dla pojazdów kategorii L1e, L2e, L6e: a) szerokość 100 mm i wysokość 175 mm albo b) szerokość 145 mm i wysokość 125 mm; 110) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 17 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 64 –  Poz. 502 4) dla pojazdów kategorii T: a) szerokość 520 mm i wysokość 120 mm albo b) szerokość 255 mm i wysokość 165 mm. 2.2 Miejsce to powinno być takie, aby po zamocowaniu tablice spełniały następujące wymagania: 1) pojazdy kategorii M, N i O: a) położenie tablicy względem  osi podłużnej pojazdu: – środek tablicy  nie może być położony na prawo od wzdłużnej  płaszczyzny symetrii pojazdu, – lewa krawędź tablicy nie może być położona na lewo od pionowej płaszczyzny  równoległej  do wzdłużnej  płaszczyzny symetrii pojazdu i przechodzącej przez jego lewy obrys, b) tablica powinna być prostopadła z dokładnością do 5° do wzdłużnej płaszczyzny symetrii pojazdu, c) tablica może być odchylona  od pionu: – nie mniej niż 5° i nie więcej niż 30° pod warunkiem,  że górna krawędź tablicy jest nie wyżej niż 1,20 m nad  ziemią, – nie mniej niż 15° i nie więcej niż 5° pod warunkiem,  że górna krawędź tablicy jest powyżej 1,20 m nad ziemią, d) wysokość położenia tablicy  nad ziemią, dla jej krawędzi: – dolnej nie może być mniejsza  niż 0,30 m, – górnej nie może być większa niż 1,20 m, lecz powinna być tak zbliżona do tego wymagania,  jak to jest możli - we ze względu na konstrukcję pojazdu, i nie może w żadnym przypadku przekraczać 2 m, e) w zakresie  wymagań dotyczących  widoczności  geometrycznej  tablica powinna być widoczna z przestrzeni  za- wartej wewnątrz następujących czterech płaszczyzn: – dwóch płaszczyzn  pionowych  stycznych  do bocznych krawędzi tablicy i tworzących  kąty 30° na zewnątrz ze  środkową wzdłużną płaszczyzną  pojazdu, równoległą  do wzdłużnej  płaszczyzny  symetrii pojazdu i przecho- dzącą przez środek tablicy, – płaszczyzny stycznej do górnej krawędzi tablicy i tworzącej kąt 15° do góry od poziomu, – płaszczyzny  poziomej przechodzącej  przez dolną krawędź tablicy, jeżeli jednak wysokość  położenia górnej  krawędzi tablicy nad ziemią jest większa niż 1,20 m, to ta płaszczyzna  powinna być styczna do dolnej krawę- dzi tablicy i odchylona o kąt 15° do dołu od poziomu; 2) pojazdy kategorii L: a) tablica powinna być umieszczona  pomiędzy dwiema równoległymi  wzdłużnymi  płaszczyznami  pionowymi  prze- chodzącymi  przez zewnętrzne  krawędzie  pojazdu (bez uwzględniania  lusterek wstecznych),  z zastrzeżeniem,  że  miejsce przewidziane  do umieszczenia  tylnej tablicy rejestracyjnej  pojazdu nie wystaje poza zewnętrzny  obrys  pojazdu, b) tablica powinna być prostopadła do wzdłużnej płaszczyzny  symetrii pojazdu, c) tablica może być odchylona  od pionu nie mniej niż o 15° i nie więcej niż o 30°, d) wysokość położenia tablicy  nad ziemią, dla jej krawędzi: – dolnej nie może być mniejsza  niż 0,20 m, – górnej nie może przekraczać  1,50 m, e) w zakresie  wymagań dotyczących  widoczności  geometrycznej  tablica powinna być widoczna z przestrzeni  za- wartej wewnątrz następujących czterech płaszczyzn: – dwóch płaszczyzn  pionowych  stycznych  do bocznych krawędzi tablicy i tworzących  kąty 30° na zewnątrz ze  środkową wzdłużną płaszczyzną  pojazdu, równoległą  do wzdłużnej  płaszczyzny  symetrii pojazdu i przecho- dzącą przez środek tablicy, – płaszczyzny stycznej do górnej krawędzi tablicy i odchylonej  o kąt 15° do góry od poziomu, – płaszczyzny poziomej przechodzącej przez dolną krawędź tablicy;

Dziennik Ustaw  – 65 –  Poz. 502 3) pojazdy kategorii T: a) położenie tablicy względem  osi podłużnej pojazdu: – środek tablicy  nie może być położony na prawo od wzdłużnej  płaszczyzny symetrii pojazdu, – lewa krawędź tablicy nie powinna przekroczyć bocznego obrysu pojazdu, b) tablica powinna być prostopadła do wzdłużnej płaszczyzny  symetrii pojazdu, c) tablica powinna być pionowa z dokładnością  do 5°, jeżeli jednak jest to konieczne  ze względu na kształt pojazdu,  może ona być odchylona od pionu: – nie więcej niż o 30°, gdy powierzchnia  ze znakami rejestracyjnymi  jest skierowana  ku górze i pod warunkiem,  że górna krawędź tablicy jest nie wyżej niż 1,20 m nad ziemią, – nie więcej niż o 15°, gdy powierzchnia  ze znakami rejestracyjnymi  jest skierowana  ku dołowi i pod warunkiem,   że górna krawędź tablicy jest powyżej 1,20 m nad ziemią, d) wysokość położenia tablicy  nad ziemią, dla jej krawędzi: – dolnej nie może być mniejsza  niż 0,30 m, – górnej nie może być większa  niż 4 m, e) w zakresie  wymagań dotyczących  widoczności  geometrycznej  tablica powinna być widoczna z przestrzeni  za- wartej wewnątrz następujących czterech płaszczyzn: – dwóch płaszczyzn  pionowych  stycznych  do bocznych krawędzi tablicy i tworzących  kąty 30° na zewnątrz ze  środkową wzdłużną płaszczyzną pojazdu, – płaszczyzny stycznej do górnej krawędzi tablicy i odchylonej  o kąt 15° do góry od poziomu, – płaszczyzny  poziomej przechodzącej  przez dolną krawędź tablicy; jeżeli jednak wysokość  położenia górnej  krawędzi tablicy nad ziemią jest większa niż 1,20 m, to ta płaszczyzna  powinna być styczna do dolnej krawędzi  tablicy i odchylona o kąt 15° do dołu od poziomu, f) wysokości położenia podawane w lit. c i d należy określać  na pojeździe w stanie nieobciążonym.

Dziennik Ustaw  – 66 –  Poz. 502 Załącznik nr 6111) WARUNKI SZCZEGÓŁOWE DOTYCZĄCE ŚWIATEŁ ZEWNĘTRZNYCH POJAZDU SAMOCHODOWEGO  I PRZYCZEPY § 1. 1. Zespół dwóch niezależnych  lub zgrupowanych  świateł, takich samych lub różnych, lecz o jednakowym  przezna - czeniu i jednakowej  barwy, uważa się za jedno światło, jeżeli rzut ich powierzchni  świetlnych  na płaszczyznę  poprzeczną  zajmuje co najmniej 60 % powierzchni  najmniejszego  prostokąta  opisanego  na rzutach tych powierzchni  świetlnych  oraz  pod warunkiem,  że światła te zostały homologowane  jako światło typu D (zgodnie z oznaczeniem  homologacyjnym);  nie  stosuje się do świateł drogowych, świateł mijania i świateł przeciwmgłowych przednich. 2. Ilekroć w przepisach  niniejszych  załącznika  jest mowa o „odległości  rozmieszczenia  świateł”, należy przez to rozu- mieć, że: 1) największą  wysokość mierzy się od płaszczyzny  jezdni do najwyższego  punktu powierzchni  świetlnej przy pojeździe  nieobciążonym; 2) najmniejszą  wysokość mierzy się od płaszczyzny  jezdni do najniższego  punktu powierzchni  świetlnej przy pojeździe  nieobciążonym; 3) odległość od bocznego obrysu pojazdu mierzy się do najbardziej  odległego od podłużnej płaszczyzny  symetrii pojaz - du punktu powierzchni świetlnej; 4) odległość od przedniego  lub tylnego obrysu pojazdu mierzy się do najbardziej  wysuniętego  odpowiednio  do przodu  lub do tyłu punktu powierzchni świetlnej; 5) odległość między dwoma światłami skierowanymi  w tę samą stronę mierzy się między najbliższymi  punktami rzutów  ich powierzchni świetlnych na płaszczyznę prostopadłą do osi tych świateł. 3. Powierzchnia  świetlna oznacza dla świateł widoczną powierzchnię  wysyłającą  światło, a dla świateł odblaskowych  –  widoczną powierzchnię odbijającą światło. 4. Boczny obrys pojazdu oznacza płaszczyznę  równoległą  do podłużnej  płaszczyzny  symetrii pojazdu, przechodzącą  przez najdalej wysunięty  punkt na zewnątrz pojazdu, z wyjątkiem  lusterek, świateł bocznych i elementów  elastycznych  (§ 2  ust. 2 rozporządzenia). 5. Przedni lub tylny obrys pojazdu oznacza pionową płaszczyznę  prostopadłą  do podłużnej płaszczyzny  symetrii pojazdu,  przechodzącą przez najdalej wysunięty odpowiednio do przodu lub do tyłu punkt pojazdu. 6. Przewidziane w § 2 kol. 12 i 13: 1) kontrolny sygnał włączenia,  który wskazuje, że urządzenie  zostało włączone, ale nie wskazuje, czy działa ono normalnie; 2) kontrolny sygnał działania, który wskazuje, że urządzenie  zostało włączone i działa normalnie,  jeśli są to sygnały świetlne, powinny być umieszczone  w miejscu  zapewniającym  kierowcy dobrą ich widoczność  i nie po- winny utrudniać obserwacji  drogi; kontrolny sygnał włączenia  może być zastąpiony  kontrolnym  sygnałem działania; jeżeli  umieszczenie  kontrolnego  sygnału włączenia  jest zabronione,  nie oznacza to, że zabronione  jest umieszczenie  kontrolnego  sygnału działania. § 2. Światła zamontowane na pojeździe powinny odpowiadać warunkom podanym w poniższej tabeli: 111) W brzmieniu  ustalonym  przez § 1 pkt 18 rozporządzenia,  o którym mowa w odnośniku  4; ze zmianami wprowadzonymi  przez § 1  pkt 22 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 5.

Dziennik Ustaw  – 67 –  Poz. 502 Lp. Rodzaj światła Liczba świateł
Barwa Rozmieszczenie na pojeździe [mm] Sygnał kontrolny
Połączenia elektryczne Własności świetlne Inne warunki pojazdy samochodowe,
z wy jątkiem motocykli motocykle1) ciągniki* przyczepy na długości na szerokości1) na wysokości inne wymagania włączenia działania
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1 Drogowe 2 lub 4,
ponadto jeżeli pojazd jest wyposażony
w 4 światła chowane, dopus zcza się
2 dodatkowe światła
drogowe do ostrzegawczej sygnalizacji świetlnej 1 lub 22) 2 lub 4 - biała z przodu w taki
sposób, aby
wysyłane światło
nie olśniewało kierującego bezpośrednio lub
przez odbicie od elementów pojazdu w ciągnikach rolni - czych nie mogą być bliżej od bocznego obrysu niż światła mijania - - obowiązkowy - świetlny
niemigający
barwy
niebieskiej - 1) powinny być
włączane wszystkie równocześnie lub
parami,

2. przełączenie świateł mijania na światła
   drogowe musi
   powodować włąc zenie
   co najmniej jednej pary świateł drogowych,

3. przełączenie świateł drogowych na światła mijania musi
   powodować
   równocześnie
   wyłączenie wszystkich świateł drogowych,

4. włączenie świateł drogowych nie jest
   możliwe, jeżeli nie są włączone światł a
   pozycyjne, z wyjątkiem krótkotrwałego
   włączania jako ostrzegawczego sygnału świetlnego 1) powinny
   dostatecznie oświetlać drogę co najmniej na
   100 m przed pojazdem
   przy dobrej
   przejrzystości
   powietrza,

5. suma światłości wszystkich świateł drogowych nie może
   być mniejsza niż
   30 000 cd3) (dla
   motocykli -12 500 cd)
   i nie może przekraczać
   225 000 cd (dla
   motocykli -120 000 cd) w razie wyposażenia
   pojazdu w cztery światła drogowe, gdy jedna z par świateł jest przeznaczona wyłącznie do świateł drogo wych, dopuszcza
   się, aby zmieniała ona
   swe ustawienie
   w zależności od kąta
   obrotu kierownicy, przy czym obrót świateł
   powinien następować
   wokół osi pionowej,
   stosuje się to również do światła drogowego motocykla i ciągnika
   2 Mijania 2 1 lub 2 2) 210) - biała z przodu jak lp. 1 nie dalej niż 400 mm od bocznego obrysu pojazdu; wzajemna odległość nie może być mniejsza niż
   600 mm4)28) (nie stosuje się to do motocykla
   i ciągnika) 500÷1200, dla samochodów
   ciężarowych terenowych o mmc powyżej 12 t (kat. N3G) oraz ze względów konstrukcyjnych
   dla ciągników dopuszcza się największą
   wysokość
   1500 mm - dopuszcza się sygnał świetlny niemigający barwy zielonej - 1) wyłączenie świateł mijania musi powodować
   równoczesne wyłączenie wszystkich świateł drogowych,

6. światła mijania mogą pozostać włączone razem ze światłami drogowymi,

7. włączenie świateł
   mijania nie jest możliwe, jeżeli nie są włączone światła pozycyjne,
   z wyjątkiem krótkotrwałe go włączania światła jako ostrzegawczego sygnału świetlnego;

8. światła mijania mogą być włączane i wyłączane
   automatycznie, lecz
   powinna być możliwość manualnego włączenia
   i wyłączenia tych świateł powinny dostatecznie oświetlać drogę co
   najmniej na 40 m przed pojazdem przy dobrej przejrzystości
   powietrza37) 1) powinny być asymetryczne i oświetlać drogę po prawej stronie na większą odległość niż po lewej stronie 26),

9. jeżeli światła mijania wykorzystują jako źródło światła moduły LED lub strumie ń świetlny źródła światła zastosowanego
   w światłach mijania
   przekracza wartość 2000 lumenów, to korektor pochylenia reflektorów pojazdu musi działać automatycznie,

10. jeżeli strumień świetlny źródła światła zastosowanego w światłach mijania przekracza wa rtość 2000 lumenów, to urządzenie
    do oczyszczania
    reflektorów przednich
    jest obowiązkowe

Dziennik Ustaw  – 68 –  Poz. 502 – 99 –

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 3 Kierun - kowskazy:
3a przednie 2 25) 238) - żółta samochodowa z przodu (dla 
ciągnika z przodu
lub z boku, przy 
czym dla umiesz - czonego z boku 
maks. 1800 mm od  przedniego obrysu  ciągnika; dopuszcza
się 2600 mm ze względów konstrukcyjnych) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu (z wyjątkiem świateł ciągnika umieszczonych 
z przodu); wzajemn a odległość nie może
być mniejsza niż
600 mm4) (dla  motocykla  jednośladowego
240 mm, dla 
ciągnika 500 mm) 350÷15008) 38) 40) nie bliżej niż
40 mm od 
światła
mijania lub  przeciwmgło - wego przedniego9) - obowiązkowy; może to być sygnał świetlny migając y
barwy zielonej lub 
akustyczny albo oba  równocześnie; w przypadku niesprawności działania jakiegokolwiek 
kierunkowskazu,
z wyjątkiem kierun - kowskazów bocznych,
sygnał optyczny powinien
albo nie świecić albo świecić
w sposób ciągły albo migać
z wyraźnie zmienioną często - tliwością; sygnał akustyczny powinien być wyraźnie
słyszalny i w wymienionych wyżej warunkach powinien znacznie zmienić
częstotliwość; jeżeli pojazd
jest przystosowany do 
ciągnięcia przyczepy, to
powinien mieć sygnał
działani a kierunkowskazów przyczepy, chyba że sygnał kontrolny pojazdu 
ciągnącego pozwala na
wykrycie uszkodzenia
jednego ze świateł zespołu pojazdów 1) włączanie kierunkowskazów
powinno być niezależne
od włączenia innych
świateł, 2) wszystkie kierunkowskazy umieszczone z jednej 
strony pojazdu powinny 
być włączane
i wyłączane jednym wyłącznikiem oraz
powinny migać z jedną częstotliwością w fazie 1) powinny migać
z równomierną częstotliwością 90 ± 30 cykli na minutę,
2) włączenie świateł powinno nastąpić
z opóźnieniem nie większym niż 1 s,
a pierwsze wyłączenie
z opóźnieniem nie większym niż 1,5 s od uruchomienia 
przełącznika kierunkowskazów,
3) w przypadku uszkodzenia, innego niż zwarcie, jednego ze 
świateł, pozostałe
muszą migać, ale częstotliwość może
różnić się o d
wymaganej jeżeli pojazd ciągnie przyczepę, włączenie kierunkowskazów na pojeździe ciągnącym powinno powodować włączenie kierun - kowskazów umiesz - czonych na przyczepie
3b tylne 232) 26) 2 232) żółta samocho - dowa z tyłu (dla ciągnika
z przodu lub 
z boku) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu (z wyjątkiem świateł dodatkowych);  wzajemna odległość
nie może być
mniejsza niż
600 mm4) (dla  motocykla jednośla - dowego 180 mm,
dla ciągnika
500 mm) 350÷15008) 35) 40) -

3c boczne 211) 212) brak lub 2 - 11) żółta samochodowa na obu bokach;  odległość środka najbardziej do 
przodu wysuniętego punktu powierzchni  świetlnej od
przedniego obrysu 
nie może
przekraczać
1800 mm13) (nie  stosuje się tego do motocykla) wzajemna odległoś ć
nie może być
mniejsza niż
600 mm16) 500÷150015), dla samochodów osobowych (kat.
M1) dopuszcza się najmniejszą
wysokość 350 mm

3d przednio - -tylne - - 239) - żółta samochodowa jak w lp. 3a i 3b jak w lp. 3a i 3b jak w lp. 3a i 3b jak w lp. 3a
i 3b

Dziennik Ustaw  – 69 –  Poz. 502 – 100 –

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 4 Hamowania
„stop”:
4a kategorii S1 lub 
S2 (zgodnie 
z oznaczeniem  homolo - gacyjnym) 217) 33) 1 lub 2, 
z tym że dla motocykla  trójko - łowego
muszą być
dwa światła 2 233) czerwona z tyłu dla samochodów osobowych (kat.
M1) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu; dla 
motocykla brak  wymagań, dla pozostałych
pojazdów wzajemna odległość świateł umieszczonych po 
lewej i po prawej 
stronie pojazdu nie  może być mnie jsza  niż 600 mm (dla ciągnika 500 mm)7) 350÷15008)  35) 40) 
dla motocykla  najmniejsza 
wysokość wynosi
250 mm - dopuszcza się sygnał
świetlny niemigający,
zapalający się w razie niesprawności światła
hamowania „stop” powinno zapalać się
w momencie 
uruchomienia hamulca  roboczego światłość powinna być wyraźnie większa niż światłość świateł pozycyjnych tylnych
4b kategorii S3 lub 
S4 (środkowe zgodnie
z oznaczeniem  homologacyjnym)

obecność obowiązkowa
dla pojazdów kategorii M 1 zarejestrowa - nych po raz pierwszy po
dniu 30 czerwca
2003 r.; 
obecność obowiązkowa
dla pojazdów kategorii N l, z wyłączeniem pojazdów
z otwartą prze - strzenią ładun - kową, zareje - strowanych po 
raz pierwszy po dniu 31 grudnia
2012 r. l29) - - l29) czerwona z tyłu środek świat ła
powinien leżeć
w środkowej
wzdłużnej
płaszczyźnie
pojazdu29) dolna krawędź powierzchni 
świetlnej nie niżej
niż 150 mm
poniżej dolnej krawędzi szyby tylnego okna lub 
nie mniej niż
850 mm od  nawierzchni;

dolna krawędź powierzchni 
świetlnej pow yżej górnych krawędzi świateł S1 lub S2 - - 1) nie może być łączone
z innym światłem,

2. może być umiesz - czone na zewnątrz lub wewnątrz pojazdu,

3. jeżeli jest umieszone wewnątrz pojazdu, nie powinno być uciążliwe
   dla kierowcy przez
   odbicie od zw ierciadeł
   lub innych powierzchni  odbijających (np. tylnej szyby) 5 Oświetlające
   tylną tablicę rejestracyjną liczba taka, aby zapewniała dobre oświetlenie tablicy
   rejestracyjnej biała - - - w sposób zapewniający
   oświetlenie
   miejsca umieszczenia
   tylnej tablicy rejestracyjnej dopuszcza się,
   z tym że funkcję
   tę powinien
   spełniać sygnał przewidziany dla świateł
   pozycyjnych - - powinno zapewniać możliwość odczytania znaków na tablicy rejestracyjnej w nocy 
   przy dobrej 
   przejrzystości
   powietrza z odległoś ci
   co najmniej 20 m nie może być
   bezpośrednio widoczne
   z tyłu pojazdu
   z odległości większej od
   25 m

Dziennik Ustaw  – 70 –  Poz. 502 – 101 – 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 6 Pozycyjne przednie 2 1 lub 2 214) 244) biała, a dla motocykli biała
lub żółta samochodowa47) z przodu18) nie dalej niż
400 mm19) od
bocznego obrysu  pojazdu; wzajemna  odległość nie może
być mniejsza niż
600 mm (dla 
ciągnika
500 mm)7) 28) 350÷15008) 40) - obowiązkowy - świetlny niemi - gający barwy zielonej; sygnał
ten nie jest  wymagany, 
jeżeli oświe tlenie tablicy rozdziel - czej może
włączać się
i wyłączać tylko równocześnie ze światłami pozycyjnymi  przednimi 
i tylnymi - - powinny być widoczne
w nocy przy dobrej  przejrzystości
powietrza z odległości
co najmniej 300 m, 
jeżeli są jedynymi światł ami włączonymi
na pojeździe - 7 Pozycyjne tylne 234) 1 lub 2 2 234) czerwona z tyłu30) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu 
(z wyjątkiem świateł dodatkowych);  wzajemna odległość
nie może być
mniejsza niż
600 mm7) 28) 350÷15008) 35) 40) - obowiązkowy - jego funkcję powinien
spełniać sygnał przewidziany dla świateł
pozycyjnych  przednich - - powinny być widoczne
w nocy przy dobrej  przejrzystości
powietrza z odległości
co najmniej 300 m - 8 Odblaskowe tylne  inne niż trójkątne 2 1 lub 2 2 (lub 441) - jeżeli dwa
nie mogą spełnić wymagań
co do roz - mieszczenia
i widocz - ności) 223) czerwona z tyłu20) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu; wzajemna  odległość nie może
być mniejsza niż
600 mm7) 28) 250÷90021) 41) 400÷90041) (dla ciągników nie niżej niż 400 mm) - - - - powinny być widoczne
w nocy przy dobrej  przejrzystości
powietrza z odległości
co najmniej 150 m, 
jeżeli są oświetlone światłem drogowym
innego pojazdu 1) kształt - inny niż
trójkąt,

2. powierzchnia świetlna może mi eć wspólne
   części z powierzchnią świetlną innego światła tylnego 9 Odblaskowe 
   tylne trójkątne - - - 2 czerwona z tyłu nie dalej niż
   400 mm od 
   bocznego obrysu  pojazdu; wzajemna  odległość nie może
   być mniejsza niż
   600 mm7) 250÷90021) - - - - powinny b yć widoczne
   w nocy przy dobrej  przejrzystości
   powietrza z odległości
   co najmniej 150 m, 
   jeżeli są oświetlone światłem drogowym
   innego pojazdu 1) kształt - trójkąt równoboczny zwrócony wierzchołkiem do góry,

3. wewnątrz trójkąta
   może znajdować się powierzc hnia świetlna odpowiadająca
   wymaganiom 
   określonym w załączniku
   nr 5 do regulaminu
   nr 3 EKG ONZ
   10 Odblaskowe
   przednie 2 1 lub 2 - 2 biała z przodu18) nie dalej niż
   400 mm19) od bocznego obrysu  pojazdu; wzajemna  odległość nie może
   być mniejsza niż
   600 mm7) 28) 250÷90021) - - - - powinny być widoczne
   w nocy przy dobrej  przejrzystości
   powietrza z odległości
   co najmniej 150 m, 
   jeżeli są oświetlone światłem drogowym
   innego pojazdu 1) kształt - inny niż
   trójkąt,

4. powierzchnia świetlna może mieć wspólne
   części z powierzchnią świetlną dowolnego
   światła umieszczonego
   z przodu

Dziennik Ustaw  – 71 –  Poz. 502 – 102 –

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 11 Odblaskowe
boczne
24) 1 lub 2 po każdej
stronie
43)
24) żółta samocho - dowa; dopuszcza 
się barwę
czerwoną
w przypadku
światła
umieszczonego 
z tyłu pojazdu
we wspólnej obudowie 
z innym czerwo - nym światłem tylnym lub  umieszczonym  najbardziej 
z tyłu bocznym
światłem pozycyjnym
27) na obu bokach pojazdu 250÷90021) - - - - powinny być widoczne
w nocy przy dobrej  przej rzystości
powietrza z odległości
co najmniej 150 m, 
jeżeli są oświetlone światłem drogowym
innego pojazdu kształt - inny niż trójkąt
12 Awaryjne jak kierunkowskazy (lp. 3) obowiązkowy - świetlny
migający barwy czerwonej; może działać równocześnie
z kontrolnym  sygnałem,
o którym mowa
w lp. 3 kol. 13
lub może być zastąpiony tym sygnałem. - sygnał powinien być podawany przez
oddzielne urządzenie sterujące, umożliwiające miganie wszystkich  kierunkowskazów umieszczonych na 
pojeździe, a jeżeli pojazd ciągnie przyczepę -
również
kierunkowskazów
przyczepy powinny zapalać się
i gasnąć z równomierną częstotliwością 90 ± 30 cykli na minutę
i działać w jednej fazie powinno działać
również, gdy urządzenie włączające silnik
znajduje się w położeniu uniemożliwiającym jego
pracę
13 Przeciwmgłowe
tylne 1 lub 2 1 lub 2 143) lub 243) 1 lub 2 czerwona z tyłu jeżeli jest jedno
światło, powinno
być umieszczone po lewej stronie lub  pośrodku pojazdu; jeżeli są dwa światła

• po obu stronach  pojazdu 250÷100022) dla tylnych świateł przeciwmgłowych zespolonych z  dowolnymi światłami tylnymi lub dla  samochodów ciężarowych terenowych o mmc  powyżej 12 t (kat. 
  N3G) dopuszcza
  się największą wysokość
  1200 mm nie bliżej niż
  100 mm od 
  światła hamowania  „stop” obowiązkowy - świetlny niemigający
  barwy żółtej - 1) może włączać się
  tylko wówczas, gdy włączone są światła drogowe, mijania lub  przeciwmgłowe
  przednie,

2. powinno dać się
   wyłączyć niezależnie od innych świateł światłość powinna być wyraźnie większa niż światłość świat eł pozycyjnych tylnych - 14 Cofania 1 lub 230) - 143) lub 243) 1 lub 230) biała z tyłu - 250÷1200 - dopuszcza się - może włączać się tylko wówczas, gdy włączony
   jest wsteczny bieg, 
   a urządzenie włączające silnik znajduje się
   w położeniu umożli - wiającym jego pracę - - 15 Obrysowe 
   przednie i tylne 2 widoczne
   z przodu i 2 widoczne
   z tyłu36) - 242) widoczne
   z przodu
   i 242)
   widoczne
   z tyłu 2 widoczne
   z przodu i 2 widoczne
   z tyłu36) biała - z przodu, czerwona -
   z tyłu36) - możliwie najbliżej bocznego obrysu  pojazdu, lecz nie 
   dalej niż 400 mm od tego obrysu możliwie
   najwyżej, przy spełnieniu
   warunku roz - mieszczenia na  szerokości oraz symetrii świateł nie bliżej niż
   200 mm od 
   światła pozycyjnego  przedniego lub  tylnego dopuszcza się;
   jego funkcję
   powinien
   spełniać sygnał przewidziany dla świateł
   pozycyjnych - - - światło widoczne
   z przodu i światło
   widoczne z tyłu,
   umieszczone po tej 
   samej stronie pojazdu,
   mogą być połączone
   w jednym urządzeniu,
   pod warunkiem spełnienia pozostałych
   wymagań

Dziennik Ustaw  – 72 –  Poz. 502 – 103 – 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 16 Przeciwmgłowe
przednie 2 1 lub 22) 243) - biała lub żółta selektywna z przodu jak lp. 1 nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu nie niżej niż
250 mm i nie 
wyżej niż światło mijania; a dla  samochodów osobowych 
(kat. M 1) także nie wyżej niż 800 mm - obowiązkowy niemigający
sygnał barwy zielonej - 1) powinno być
włączane i wyłączane niezależnie od świateł drogowych i świateł
mijania,

2. włączenie świateł nie
   jest możliwe, jeżeli nie są włączone świ atła
   pozycyjne - nie może zmieniać ustawienia w zależności
   od kąta obrotu
   kierownicy (nie stosuje
   się tego do motocykli)
   17 Postojowe 4 lub 2 dla trójko - łowych 4
   lub 2 443) lub 243) - biała - z przodu, czerwona - z tyłu, żółta
   samochodowa  - jeżeli świa tło jest połączone
   z kierunkowska - zem bocznym lub  bocznym 
   światłem pozycyjnym 2 z przodu i 2
   z tyłu albo po
   jednym na 
   każdym boku
   pojazdu nie dalej niż
   400 mm od
   bocznego obrysu  pojazdu 350÷15008) 40) - dopuszcza się
   barwy zielonej;  jeżeli jest -
   powinien
   wyraźnie różnić
   się od sygnału świateł pozycyj - nych - 1) powinno być możliwe włączenie świateł po
   jednej stronie pojazdu 
   bez włączenia jakiegokolwiek innego  światła,
3. powinno działać
   również, gdy urządzenie włączające silnik
   znajduje się w po łożeniu uniemożliwiającym jego pracę - funkcja tego światła
   może być również
   spełniana przez
   równoczesne włączenie świateł pozycyjnych przednich i tylnych po 
   jednej stronie pojazdu

Dziennik Ustaw  – 73 –  Poz. 502 – 104 –

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 18 Światło do
jazdy dziennej 2 1 lub 2 - - biała z przodu jak lp. 1 wzajemna odległość
nie może być
mniejsza niż
600 mm7) 250÷1500 - dopuszcza się - 1) powinny się automatycznie włączać, kiedy urządzenie włącza jące lub wyłączające silnik znajduje się
w położeniu umożliwiającym pracę silnika ,48) 2) mogą być wyłączone
gdy:

• automatyczna skrzynia  biegów jest w pozycji P
  hamulec postojowy jest  uruchomiony
  przed ruszeniem pojazdu
  po raz pierwszy po
  każdym ręcznym uruchomieniu systemu  aktywacji silnika,

3. mogą być wyłączone ręcznie, gdy prędkość pojazdu nie przekracza 
   10 km/h pod warunkiem  automatycznego
   włączenia po
   przekroczeniu prędkości
   10 km/h lub gdy pojazd  przejechał odległość
   większą niż 100 m
   i światła pozostają
   włączone do czasu ich ponownego rozmyślnego wyłączenia,
4. powinny wyłączać s ię automatycznie, gdy  urządzenie włączające
   lub wyłączające silnik znajduje się w położeniu uniemożliwiającym
   pracę silnika po
   włączeniu przednich
   świateł mijania,
   drogowych lub  przeciwmgłowych,
   z wyjątkiem sytuacji,
   gdy światła te są
   wykorzystywane do
   wysyłania przerywanych sygnałów świetlnych
   w krótkich odstępach
   czasu, -

Dziennik Ustaw  – 74 –  Poz. 502 – 105 –

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 5) jeżeli odległość od
światła przedniego
kierunk owskazu jest  równa lub mniejsza od
40 mm, połączenie elektryczne na
odpowiedniej stronie 
pojazdu powinno 
zapewniać albo
wyłączenie światła do
jazdy dziennej albo  obniżenie światłości
przez cały okres
działania światła
kierunkowskazu,
6) jeżeli światło do jazdy dziennej jest wzajemnie  połączone ze światłem kierunk owskazu , światło do
jazdy dziennej 
powinno być wyłączone przez cały okres
włączenia światła
kierunko wskazu , 7) dopuszcza się aby
wraz ze światłami do
jazdy dziennej włączały
się:

• przednie i tylne światła pozycyjne, światła
  obrysowe  - jeżeli
  występują, boczne
  światła pozycyjne - jeżeli występują oraz oświetlenie tylnej tablicy rejestracyjnej,
• lub tylko tylne światła
  pozycyjne
  19 Obrysowe boczne jak lp. 11 - - jak lp. 11 jak lp. 11 jak lp. 11 350÷150025) - - dopuszcza się;
  jego funkcję powinien
  spełniać s ygnał przewidziany dla świateł pozycyj - nych przednich 
  i tylnych - - 1) powinny być
  widoczne w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości
  co najmniej 300 m,
  2) w samochodach  osobowych
  i ciężarowych o mmc nieprzekraczającej
  3,5 tony (kat. M 1 i N1)
  i długości mniejszej niż
  6 m światła barwy
  żółtej samochodowej
  mogą migać w fazie
  i z taką samą
  częstotliwością jak kierunkowskazy po tej  samej stronie 
  pojazdu,

3)11) - 20 Robocze - - brak specjalnych
wymagań - - - - - - obowiązkowy - powinno być włączane
i wyłączane niezależnie
od innych świateł - -

Dziennik Ustaw  – 75 –  Poz. 502 – 106 – 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 21 Oznakowanie
odblaskowe :
21a konturowe pasy ciągłe lub nieciągłe - - pasy ciągłe lub nieciągłe biała lub żółta
z boku pojazdu, 
żółta lub
czerwona z tyłu pojazdu możliwie dobrze
obejmujące
długość możliwie dobrze obejmujące
szerokość z tyłu dolna część
250÷150025) Gdy nieciągłe,
to przerwa nie większa niż
50 % najkrót - szego elementu pasa . Jeżeli nie jest możliwe spełnienie tego wymogu,  to przerwa powinna być jak
najmniejsza i nie  powinna przekraczać 1000 mm. - - - - 1) materiał klasy C,
2) minimalna szerokość pasa 50 mm,
3) łączna pozioma
długość elementów oznakowania na
pojeździe powinna
wynosić co najmniej
70 % całkowitej szerokości z tyłu, co najmniej 70 %  długości z boku
(w przyczepach  - jest to  długość bez dyszla)
z wyłączeniem zachodzenia na siebie  poszczególnych elementów45)46) 21b grafika wyłącznie wewnątrz oznakowania
konturowego - - wyłącznie we - wnątrz ozna - kowania konturowego - - - wyłącznie
wewnątrz
oznakowania
konturowego - - - - - 1) grafika lub reklama 
ma być umiarkowana31), 2) materiał do grafiki
klasy D lub E45) 22 Narożne 2 - - - biała z przodu
(w odległości nie większej niż
1000 mm od
przodu pojazdu) nie dalej niż
400 mm od 
bocznego obrysu  pojazdu 250÷900 mm,
jednak nie wyżej,
niż światła mijania - - - 1) powinny być
podłączone w taki
sposób, aby mogły
działać tylko przy jednoczesnym 
załączeniu świateł
drogowych lub świateł mijania, 2) mogą włączać się automatycznie z jednej 
strony pojazdu tylko 
przy jednoczesnym 
włączeniu świateł kierunkowskazów po tej
samej stronie pojazdu 
lub przy skręcie
kierownicy z pozycji 
jazda na wprost w stronę odpowiadającą tej samej stronie pojazdu; muszą wyłączać się
automatycznie p o
wyłączeniu
kierunkowskazów lub
gdy kierownica powróci
do pozycji jazdy na 
wprost, 3) jeżeli włączone jest
światło cofania, oba
światła narożne mogą
być włączone
jednocześnie, niezależnie
od pozycji kierownicy 
lub kierunkowskazów;
w tym przypadku  są wyłączone, jeżeli
wyłączone jest światło
cofania - nie mogą działać, gdy prędkość pojazdu przekracza 40 km/h

Dziennik Ustaw  – 76 –  Poz. 502 * Jeżeli w wymaganiach  określonych  w tabeli stosuje się pojęcie „ciągnik”, to obejmują one wymagania  dla ciągnika rolniczego  i leśnego  oraz pojazdu wolnobieżnego. 1) Światła pojedyncze  motocykla powinny być umieszczone  w podłużnej  płaszczyźnie  symetrii pojazdu, z wyjątkiem  świateł drogo- wych i mijania umieszczonych  obok siebie, które powinny być symetryczne  względem  tej płaszczyzny;  światła występujące  parami  powinny być symetryczne względem podłużnej płaszczyzny symetrii pojazdu. 2) Jeżeli szerokość pojazdu przekracza 1,3 m – liczba świateł jak w kol. 3. 3) Przy czterech światłach drogowych wymaganie to powinna spełniać  przynajmniej jedna para świateł. 4) Jeżeli szerokość pojazdu nie przekracza 1,3 m, odległość ta może być zmniejszona do 400 mm. 5) Stosuje się do motocykla  jednośladowego  niewyposażonego  w kierunkowskazy  boczne oraz motocykla  trójkołowego  z jednym ko- łem z tyłu. 6) Stosuje się do motocykla  jednośladowego  niewyposażonego  w kierunkowskazy  boczne oraz motocykla  trójkołowego  z jednym kołem  z przodu. 7) Jeżeli szerokość  pojazdu nie przekracza  1,3 m (1,4 m dla światła hamowania  „stop” i pozycyjnego  tylnego ciągnika),  odległość ta  może być zmniejszona do 400 mm (dla ciągnika min. 500 mm). 8) Dla motocykla – 1200 mm. 9) Dopuszcza  się odległość mniejszą niż 40 mm, ale większą niż 20 mm dla kierunkowskazów  o światłości  w osi odniesienia  większej  od 250 cd oraz mniejszą lub równą 20 mm dla kierunkowskazów o światłości w osi odniesienia większej od 400 cd. 10) Dla ciągników  wyposażonych  z przodu w urządzenia  przenośne  dopuszcza  się dwa dodatkowe  światła mijania na wysokości  nieprze - kraczającej  3000 mm,  pod warunkiem  że połączenia  elektryczne  uniemożliwiają  świecenie obu par świateł mijania jednocześnie  i są  wzajemnie połączone z dodatkowymi światłami pozycyjnymi. 11) Jeżeli kierunkowskazy  boczne mają wspólne źródło światła z kierunkowskazami  przednimi,  to dla zapewnienia  dobrej widoczności  mogą być zamocowane dwa dodatkowe kierunkowskazy boczne.   Dla pojazdów kategorii M2, M3, N2 i N3 o długości:  a)   od 6 m do 9 m dopuszcza  się jedno dodatkowe  światło kierunkowskazu  umieszczone  na każdym boku pojazdu lub co najmniej  trzy światła obrysowe boczne na stronę, świecące w fazie i jednocześnie  ze światłami kierunkowskazów  umieszczonymi  po tej  samej stronie pojazdu,  b)   przekraczającej  9 m dopuszcza  się dodatkowe,  rozmieszczone  równomiernie,  trzy światła kierunkowskazu  umieszczone  po obu  stronach lub co najmniej trzy światła obrysowe boczne na stronę, świecące w fazie i jednocześnie  ze światłami kierunkowskazów   umieszczonymi po tej samej stronie  pojazdu.    Dla pojazdów kategorii O2 o długości  przekraczającej  9 m dopuszcza  się do trzech świateł kierunkowskazu,  umieszczonych  na każdym  boku pojazdu oraz dla pojazdów kategorii O3 i O4 dopuszcza  się rozmieszczone  równomiernie  trzy światła kierunkowskazu  lub co  najmniej trzy światła obrysowe boczne, umieszczone  po obu stronach, świecące w fazie i jednocześnie  ze światłami kierunkowskazów   umieszczonymi po tej samej stronie pojazdu.    Jeżeli pojazd jest wyposażony w 3 dodatkowe kierunkowskazy, światła obrysowe boczne powinny świecić światłem ciągłym. 12) Jeżeli motocykl nie jest wyposażony w kierunkowskazy przednie i tylne. 13) Dla samochodów  osobowych,  ciężarowych  i specjalnych  o mmc poniżej 3,5 t (kat. M1 i N1) oraz dla pozostałych  pojazdów,  jeżeli ich  konstrukcja  nie zapewni dobrej widoczności  kierunkowskazów  przy odległości  1800 mm,  może być ona zwiększona  do 2500 mm  (2600 mm w odniesieniu do ciągników). 14) Dla ciągników wyposażonych  z przodu w urządzenia  przenośne,  które mogą zasłaniać obowiązkowe  przednie światła pozycyjne,  dopuszcza się dwa dodatkowe światła pozycyjne przednie na wysokości nieprzekraczającej 2300 mm. 15) Dla motocykla  – 1200 mm, a dla ciągnika – 1900 mm;  jeżeli konstrukcja  pojazdu (z wyjątkiem  motocykla)  nie pozwala na zachowanie   wymaganej wysokości, dopuszcza się 2300 mm. 16) Dla motocykla – 560 mm, a dla ciągnika – 500 mm. 17) Co najmniej 2, jednak nie więcej niż 4 dla pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy przed dniem 30 czerwca 2003 r. 18) Dla motocykla  z jednym kołem z przodu dopuszcza  się umieszczenie  świateł w innym miejscu, przy zapewnieniu  wymaganej  wi- doczności. 19) Dla przyczepy – 150 mm. 20) Dla motocykla  z jednym kołem z tyłu dopuszcza  się umieszczenie  świateł w innym miejscu, przy zapewnieniu  wymaganej  widoczności. 21) Jeżeli konstrukcja  pojazdu (z wyjątkiem  motocykla)  nie pozwala na zachowanie  tej wysokości,  dopuszcza  się 1500 mm (dla ciągnika  1200 mm). 22) Dla motocykla – 900 mm. 23) Pod warunkiem, że jest ono połączone w jednym urządzeniu z innym tylnym światłem sygnalizacyjnym.  24) Liczba świateł powinna zapewniać spełnienie wymagań dotyczących rozmieszczenia na długości pojazdu.  25) Jeżeli konstrukcja  pojazdu nie pozwala na zachowanie  tej wysokości,  dopuszcza  się: 2100 mm dla świateł pozycyjnych  bocznych  (lp. 19), 2500 mm dla oznakowania odblaskowego konturowego (lp. 21a). 26) Stosuje się do pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy po dniu 30 czerwca 1976 r. oraz motocykla  wyposażonego  w światła mijania  z żarowymi  źródłami światła oraz modułami  LED. W motocyklach  i ciągnikach  rolniczych  dopuszcza  się stosowanie  symetrycznych   świateł mijania z żarowymi  źródłami światła oraz modułami LED. Dodatkowo,  w motocyklach  o pojemności  skokowej silnika > 125 cm3, mogą być zastosowane światła symetryczne wyposażone w wyładowcze źródła światła. 27) Przynajmniej  jedno światło z każdej strony powinno być umieszczone  w środkowej  jednej trzeciej długości pojazdu (długość przy- czepy mierzy się razem z dyszlem);  światło wysunięte  najbardziej  do przodu powinno być umieszczone  nie dalej niż 3 m od przed- niego obrysu pojazdu, a umieszczone  najbardziej  z tyłu nie dalej niż 1 m (3 m dla ciągnika) od tylnego obrysu pojazdu; wzajemna  odległość dwóch sąsiednich  świateł umieszczonych  na tym samym boku pojazdu, z wyjątkiem  samochodów  osobowych,  ciężaro - wych i specjalnych o mmc  poniżej 3,5 tony (kat. M1 i N1), nie może przekraczać 3 m  (dopuszcza  się 4 m, jeżeli konstrukcja  pojazdu  nie pozwala na zachowanie  tej odległości),  a dla ciągnika 6 m; dla motocykli  światło lub światła powinny być umieszczone  w taki  sposób, aby w normalnych warunkach nie mogły być zasłonięte odzieżą kierowcy lub pasażera.

Dziennik Ustaw  – 77 –  Poz. 502 28)   Dla samochodów  osobowych  (kat. M1), ciężarowych  i specjalnych  (kat. N1) brak wymagań odnośnie do wzajemnej  odległości  tych  świateł. 29)   Jeżeli środkowa wzdłużna płaszczyzna  pojazdu rozdziela ruchome części składowe pojazdu, dopuszcza  się dwa światła kategorii S3  lub S4 typu D, umieszczone  po obu stronach, możliwie najbliżej tej płaszczyzny,  lub jedno światło S3 lub S4 przesunięte  w lewo lub  prawo tak, aby odległość środka światła od tej płaszczyzny nie przekraczała 150 mm. 30)   Dwa światła obowiązkowe  i dwa dodatkowe  we wszystkich  pojazdach  o długości  przekraczającej  6 m, z wyjątkiem  pojazdów kate- gorii M1. Dodatkowo  dopuszcza  się 1 lub 2 światła przeciwmgłowe  przednie umieszczone  z tyłu pojazdu dla pojazdów ciężarowych  i specjalnych  o mmc powyżej 3,5 t, dla autobusów  i dla przyczep o mmc powyżej 750 kg (kat. N2, N3, M2, M3, O2, O3 i O4), skiero- wane do tyłu, tak aby nie powodowały olśnienia innych użytkowników drogi. 31)   Warunek umiarkowania  jest spełniony,  jeżeli zastosowano  do nich materiały odblaskowe  klasy D lub E według Regulaminu  nr 104  EKG ONZ oraz: liczba znaków nie przekracza  15, wysokość liter lub znaków zawiera się między 300 mm a 1000 mm,  a łączna po- wierzchnia odblaskowa materiału klasy D nie przekracza 2 m2. 32)   Dopuszcza  się dwa dodatkowe  kierunkowskazy  tylne na samochodach  ciężarowych  i specjalnych  o mmc powyżej 3,5 t, autobusach  oraz na przyczepach o mmc powyżej 750 kg (kat. N2, N3, M2, M3, O2, O3 i O4). 33)   Jeżeli nie ma zainstalowanych  świateł kat. S3, dopuszcza  się dwa dodatkowe  światła „stop” kat. S1 lub S2 na samochodach  ciężaro - wych i specjalnych  o mmc powyżej 3,5 t, autobusach  oraz na przyczepach  o mmc powyżej 750 kg (kat. N2, N3, M2, M3, O2, O3 i O4). 34)   Jeżeli nie ma zainstalowanych  świateł obrysowych  tylnych, dopuszcza  się dwa dodatkowe  światła pozycyjne  tylne na samochodach  ciężarowych  i specjalnych  o mmc powyżej 3,5 t, autobusach  oraz na przyczepach  o mmc powyżej 750 kg (kat. N2, N3, M2, M3, O2, O3 i O4). 35)   Światła dodatkowe,  jeżeli występują,  powinny być umieszczone  na możliwie największej  wysokości  pozwalającej  na spełnienie  wymagań dotyczących  rozmieszczenia  na szerokości  pojazdu i symetrii świateł oraz nie niżej niż 600 mm ponad światłami obowiąz- kowymi. 36)   Światła obrysowe nie są wymagane  dla pojazdów N1 zabudowanych  miękką zabudową.  Dopuszcza  się obecność dodatkowej  pary  świateł obrysowych  tylnych i przednich,  wystających  poza obrys pojazdu, umieszczonych  z tyłu pojazdu, jeżeli obowiązkowe  świat- ła obrysowe nie wystają poza obrys pojazdu.  37)   Warunek można uznać za spełniony dla świateł z halogenowym  lub wyładowczym  (ksenonowym)  źródłem światła, jeżeli natężenie  oświetlenia  każdego światła w punktach  50 R i 75 R, dla świateł asymetrycznych,  spełnia wymagania  pkt 6.2.5 dla klasy B Regula - minu nr 112 EKG ONZ podczas pracy silnika przy średniej prędkości obrotowej. 38)   Dopuszcza się dodatkową parę świateł umieszczonych na wysokości nie większej niż 4000 mm. 39)   Tylko dla ciągników  o długości  poniżej 4,6 m i odległości  pomiędzy zewnętrznymi  krawędziami  powierzchni  świetlnych  poniżej 1,6 m. 40)   Dla ciągników  400–1900 mm;  jeżeli konstrukcja  pojazdu nie pozwala na zachowanie  wymaganej  wysokości,  dopuszcza  się 2300 mm  (dla świateł postojowych – 2100 mm). 41)   Dla ciągników dopuszcza  się 4 światła, w tym: 2 światła umieszczone  na wysokości  poniżej 900 mm i o minimalnej  odległości  po- między nimi 400 mm oraz 2 światła umieszczone  na wysokości  maksymalnie  2300 mm i o minimalnej  odległości  pomiędzy  nimi  600 mm (dopuszcza się 400 mm dla ciągników o szerokości poniżej 1,3 m). 42)   Dopuszczalne tylko dla ciągników o szerokości powyżej 2,1 m. 43)   Nieobowiązkowe, wymagania jak dla pojazdów samochodowych. 44)   Obowiązkowe dla przyczep o szerokości 1,6 m i więcej. 45)   Stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 marca 2011 r. 46)   Jeżeli ze względów  konstrukcyjnych  pojazdu nie jest możliwe osiągnięcie  wartości 70 %, to łączna długość może być zmniejszona  do 60 %; stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy przed dniem 10 października 2011 r. 47)   Jeżeli przednie światła pozycyjne  motocykla  są barwy żółtej samochodowej,  to wymagane  są dwa takie światła umieszczone  syme- trycznie po jednym z każdej strony pojazdu. 48)   Dla pojazdów zarejestrowanych  po raz pierwszy do dnia 31 grudnia 2009 r. dopuszcza  się stosowanie  przełącznika  aktywującego  lub  dezaktywującego tę funkcję.

Dziennik Ustaw  – 78 –  Poz. 502 Załącznik nr 7 WSKAŹNIKI SKUTECZNOŚCI HAMOWANIA Tabela nr 1 Lp. PojazdHamowanie  przy użyciu  hamulcaWartość wskaźnika w % dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy do dnia
31 grudnia 1993 r.od dnia
1 stycznia 1994 r.
do dnia
31 grudnia 1998 r.od dnia
1 stycznia 1999 r. do dnia
27 lipca 2010 r. 1 2 3 4 5 6 1 Motocyklkoła tylnego obu kół33 4533 4533 45 2Motocykl z bocznym wózkiem  oraz trójkołowy pojazd  samochodowy o dopuszczalnej  masie całkowitej  nieprzekraczającej 1 twszystkich kół 40 40 40 3Samochód osobowy, pojazd sanitarnyroboczego awaryjnego50 2350 2550 25 4 Autobusroboczego awaryjnego45 1945 2250 25 5Samochód ciężarowy i ciągnik  samochodowy o dopuszczalnej  masie całkowitej do 3,5 troboczego awaryjnego40 1740 2045 22 6Samochód ciężarowy i ciągnik  samochodowy o dopuszczalnej  masie całkowitej powyżej 3,5 troboczego awaryjnego40 1740 2043 22 7Przyczepa (naczepa)  o dopuszczalnej masie  całkowitej do 3,5 troboczego 40 40 40 8Przyczepa (naczepa)  o dopuszczalnej masie  całkowitej powyżej 3,5 troboczego w razie awarii40 4040 20 9Pojazd samochodowy inny niż  wymienione w lp. 1–6roboczego awaryjnego40 1740 2040 20

Dziennik Ustaw  – 79 –  Poz. 502 Tabela nr 2 Lp. Pojazd**Hamowanie  przy użyciu hamulcaWartość wskaźnika w % dla pojazdu zarejestrowanego  po raz pierwszy od dnia 28 lipca 2010 r. 1* 2 3 4 1 L1ekoła tylnego obu kół25 42 2 L2e, L6ekoła tylnego/ kół tylnych wszystkich kół25 40 3 L3ekoła tylnego obu kół25 50 4 L4ekoła tylnego obu kół25 46 5 L5e, L7ekoła tylnego/ kół tylnych wszystkich kół25 44 6 M1roboczego awaryjnego58 29 7M2, M3, N1, N2, N3roboczego awaryjnego50 25 8O2, O3, O4, O3, O4roboczego w razie awarii45 w przypadku naczepy, 50 w przypadku przyczepy 22 w przypadku naczepy, 25 w przypadku przyczepy * W przypadku pojazdów kategorii L (lp. 1–5) podane w kolumnie 4 wartości wskaźników dotyczą hamulca roboczego. ** Podział na kategorie pojazdów zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2005 r. w sprawie homo- logacji typu pojazdów samochodowych i przyczep (Dz. U. poz. 2010, z późn. zm.)112) oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie homologacji typu pojazdów samochodowych mających dwa lub trzy koła, niektórych pojazdów samochodowych mających cztery koła oraz motorowerów (Dz. U. poz. 1360, z późn. zm.)113). 112) Rozporządzenie  utraciło moc na podstawie  art. 1 pkt 6 w związku  z art. 13 ustawy z dnia 10 października  2012 r. o zmianie ustawy –  Prawo o ruchu drogowym  oraz niektórych  innych ustaw (Dz. U. poz. 1448 oraz z 2013 r. poz. 700) z dniem wejścia w życie rozpo- rządzenia Ministra  Transportu, Budownictwa i Gospodarki  Morskiej z dnia 25 marca 2013 r.  w sprawie homologacji typu pojazdów  samochodowych i przyczep oraz ich przedmiotów wyposażenia lub części (Dz. U. z 2015 r. poz. 1475). 113) Rozporządzenie  utraciło moc na podstawie  art. 1 pkt 6 w związku  z art. 13 ustawy z dnia 10 października  2012 r. o zmianie ustawy –  Prawo o ruchu drogowym  oraz niektórych  innych ustaw (Dz. U. poz. 1448 oraz z 2013 r. poz. 700) z dniem wejścia w życie rozpo- rządzenia Ministra Transportu,  Budownictwa  i Gospodarki  Morskiej z dnia 17 czerwca 2013 r. w sprawie  homologacji  typu pojaz - dów samochodowych  mających dwa lub trzy koła, niektórych  pojazdów samochodowych  mających cztery koła, motorowerów  oraz  ich przedmiotów wyposażenia lub części (Dz. U. z 2014 r. poz. 1828).

Dziennik Ustaw  – 80 –  Poz. 502 Załącznik nr 7a114) WYMIARY WYJŚĆ, PRZEJŚĆ, SIEDZEŃ, STOPNI DLA PASAŻERÓW ORAZ ODSTĘPÓW MIĘDZY  SIEDZENIAMI W AUTOBUSACH 1) Klasy autobusów Dla autobusów  kategorii M2 i M3 przeznaczonych  do przewozu pasażerów,  z wyłączeniem  kierowcy i członka załogi  pełniącego  funkcję drugiego kierowcy lub ewentualnego  pomocnika,  w liczbie nie większej niż 22, występują  dwie  klasy pojazdów: –   „klasa A”: pojazdy przeznaczone  do przewozu pasażerów  stojących;  pojazd tej klasy ma siedzenia i powinien  mieć  przestrzeń dla pasażerów stojących; –   „klasa B”: pojazdy nieprzeznaczone  do przewozu pasażerów  stojących; pojazd tej klasy nie ma przestrzeni  dla pasa- żerów stojących. Dla autobusów  kategorii M2 i M3 przeznaczonych  do przewozu pasażerów,  z wyłączeniem  kierowcy i członka/człon - ków załogi pełniącego/pełniących  funkcję drugiego kierowcy lub ewentualnego  pomocnika,  w liczbie większej niż 22  występują trzy klasy pojazdów: –   „klasa I”: pojazdy, w konstrukcji  których przewidziano  przestrzeń  dla pasażerów  stojących,  umożliwiającą  częste  przemieszczanie się pasażerów; –   „klasa II”: pojazdy przeznaczone  zasadniczo  do przewozu  pasażerów  siedzących,  o konstrukcji  umożliwiającej  przewóz pasażerów  stojących w przejściach  lub na powierzchni  dla pasażerów  stojących,  nieprzekraczającej  po- wierzchni zajmowanej przez dwa podwójne siedzenia; –   „klasa III”: pojazdy przeznaczone wyłącznie do przewozu pasażerów siedzących. 2) Minimalne  wymiary wyjść Poszczególne rodzaje wyjść mają następujące wymiary minimalne: Klasa autobusu Klasa IKlasa II i III, A Klasa B Uwagi 1 2 3 4 5 6 7 Drzwi  główne1)Otwór  drzwiWysokość  (mm)1800 1650 (1550)2)1500 (1400)3)Do 12 pasażerów: 1100 Górne naroża można zmniejszyć  przez zaokrąglenie promieniem  nieprzekraczającym 150 mm. Szerokość  (mm)Drzwi pojedyncze: 650 (750)2) Drzwi podwójne: 1200Wymiar ten można zmniejszyć o 100 mm,   gdy pomiar jest wykonywany na   wysokości uchwytów i o 250 mm,   jeżeli wymagają tego nadkola   lub mechanizm uruchamiania   automatycznego lub zdalnego sterowania   drzwiami lub pochylenie szyby przedniej. Drzwi  awaryjne1)Wysokość  (mm)1250 Do 12 pasażerów: 1100 Górne naroża można zmniejszyć  przez zaokrąglenie promieniem  nieprzekraczającym 150 mm. Szerokość  (mm)550 Szerokość może być zmniejszona  do 300 mm w przypadku, gdy wymagają  tego wystające nadkola, pod warunkiem,  że zachowana jest szerokość 550 mm  na wysokości minimalnej 400 mm  powyżej najniższej części otworu  drzwiowego. 114) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 19 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 81 –  Poz. 502 Okno  awaryjnePowierzchnia (mm2) 400000 Możliwe jest wpisanie w tę powierzchnię  prostokąta o wymiarach 500x700 mm. Okno awaryjne umieszczone na tylnej  ścianie pojazdu. Jeżeli producent nie zapewnia okna  awaryjnego o minimalnych rozmiarach  wymienionych wyżej.Możliwe jest wpisanie w powierzchnię otworu okna awaryjnego 
prostokąta o wysokości 350 mm i o szerokości 1550 mm. 
Naroża prostokąta mogą być zaokrąglone, przy czym promień zaokrąglenia 
nie może przekraczać 250 mm. Luk  ratunkowyOtwór luku Powierzchnia   (mm2) 400000Możliwe jest wpisanie w tę powierzchnię prostokąta  o wymiarach 500x700 mm.

1.  Wymiary drzwi  głównych i drzwi awaryjnych nie  mają zastosowania  do pojazdu klasy  B z maksymalną masą  całkowitą nieprzekra - czającą 3,5 tony i mieszczącego do 12 siedzeń dla pasażerów, z których każdy ma swobodny dostęp do co najmniej dwojga drzwi.
2.  Dla pojazdów klasy III.
3.  Przy zachowaniu minimalnej szerokości drzwi pojedynczych wynoszącej 750 mm. 3) Przejścia Przejścia oznaczające  przestrzeń  zapewniającą  pasażerom  dostęp od każdego siedzenia lub rzędu siedzeń, do każdego innego  siedzenia lub rzędu siedzeń albo do każdego dojścia do lub od każdych drzwi głównych  lub schodów wewnętrznych  oraz  każdej powierzchni przeznaczonej dla pasażerów stojących powinny spełniać następujące wymagania: Klasa I Klasa II Klasa III Klasa A Klasa B Wysokość przejścia
   (mm)19001)19001)19001)19001)1500 Szerokość przejścia
   (mm)450 350 300 350 300 1) Wysokość  przejścia może być obniżona o 100 mm  w dowolnej  części przejścia w kierunku  tyłu poprzecznej  płaszczyzny  pionowej  przebiegającej 1,5 m przed osią symetrii tylnej osi pojazdu oraz poprzecznej  płaszczyzny  pionowej przebiegającej  przez tylną krawędź  drzwi głównych lub najdalszych tylnych drzwi głównych, jeżeli jest więcej niż jedna para drzwi głównych. 4) Stopnie dla  pasażerów Wysokość od powierzchni ziemi, pojazd bez obciążenia. Klasy I i A II, III i B Pierwszy stopień od ziemiMaks. wysokość (mm) 3601)4001), 2) Min. głębokość (mm) 3003) Pozostałe stopnieMaks. wysokość (mm) 2504)3505) Min. wysokość (mm) 120 Min. głębokość (mm) 200 1) 700 mm w przypadku  drzwi awaryjnych.  1500 mm w przypadku  drzwi awaryjnych  na górnym pokładzie pojazdu dwupokładowego. 2) 430 mm w przypadku pojazdu wyłącznie z zawieszeniem mechanicznym. 3) 230 mm dla pojazdów klasy A i B. 4) 300 mm w przypadku stopni w drzwiach za ostatnią osią. 5) 250 mm w przejściach w przypadku pojazdów klasy B. 5) Minimalna  szerokość siedzenia Minimalna szerokość poduszki siedzenia powinna wynosić: Klasa I, II, A, B 400 mm Klasa III 450 mm1) 1) 400 mm dla autobusu o szerokości do 2,35 m.

Dziennik Ustaw  – 82 –  Poz. 502 6) Minimalna  głębokość siedzenia Minimalna głębokość poduszki siedzenia powinna wynosić: Klasa I, A i B 350 mm Klasa II i III 400 mm 7) Odstępy między siedzeniami W przypadku  siedzeń zwróconych  w tym samym kierunku, odległość między przednią powierzchnią  oparcia siedzenia  a tylną powierzchnią  oparcia znajdującego  się przed nim, mierzona w kierunku  poziomym  na wszystkich  wysokościach  ponad podłogą między górną płaszczyzną  poduszki siedzenia a punktem  położonym  na wysokości  620 mm ponad podłogą,  nie powinna być mniejsza niż: Klasa I, A i B 650 mm Klasa II i III 680 mm W przypadku  siedzeń zwróconych  w przeciwnych  kierunkach  odległość między przednimi  powierzchniami  oparć siedzeń,  zwróconych  ku sobie, mierzona w kierunku  poziomym  na wysokości  górnych płaszczyzn  poduszek siedzeń, nie powinna  być mniejsza niż 1300 mm.

Dziennik Ustaw  – 83 –  Poz. 502

Załącznik nr 8 WYMIARY I ROZMIESZCZENIE SIEDZEŃ W AUTOBUSIE SZKOLNYM Tabela nr 1 Lp. Charakterystyka siedzeń Wymiar 1Minimalna szerokość poduszki siedzenia 40 cm 2Minimalna głębokość poduszki siedzenia 35 cm 3Minimalna szerokość przestrzeni przeznaczonej dla każdego miejsca siedzącego: – w przypadku siedzeń pojedynczych – w przypadku siedzeń przeznaczonych dla dwóch lub więcej pasażerów50 cm 45 cm 4Minimalna wysokość przestrzeni przeznaczonej dla każdego miejsca siedzącego: – nad nieobciążoną poduszką siedzenia – nad podłogą pod nogami pasażera90 cm 135 cm 5Wysokość nieobciążonej poduszki siedzenia nad podłogą od 40 cm do 50 cm*) 6Minimalna odległość między wewnętrzną powierzchnią oparcia siedzenia a zewnętrzną  powierzchnią siedzenia poprzedzającego65 cm 7Wielkość minimalnej wolnej przestrzeni przed każdym z siedzeń: – na wysokości poduszki siedzenia – na wysokości podłogi28 cm 30 cm *)  Wysokość ta może być zmniejszona do 35 cm w przypadku siedzeń umieszczonych na nadkolach i nad komorą silnikową.

Dziennik Ustaw  – 84 –  Poz. 502

Tabela nr 2 Lp. Charakterystyka siedzeńWymiar Wiek / masa pasażera*) 12–17 lat/50 kg 7–12 lat/38 kg 1Minimalna szerokość poduszki siedzenia 37 cm 30 cm 2Minimalna głębokość poduszki siedzenia 35 cm 30 cm 3Minimalna szerokość przestrzeni przeznaczonej dla każdego  miejsca siedzącego: – w przypadku siedzeń pojedynczych –  w przypadku siedzeń przeznaczonych dla dwóch lub więcej  pasażerów41 cm 37 cm34 cm 30 cm 4Minimalna wysokość przestrzeni przeznaczonej dla każdego: – nad nieobciążoną poduszką siedzenia – nad podłogą pod nogami pasażera90 cm 135 cm90 cm 135 cm 5Wysokość nieobciążonej poduszki siedzenia nad podłogą 35 do 45 cm 35 do 45 cm 6Minimalna odległość między wewnętrzną powierzchnią oparcia  siedzenia a zewnętrzną powierzchnią siedzenia poprzedzającego60 cm 50 cm 7Wielkość minimalnej wolnej przestrzeni przed każdym z siedzeń: – na wysokości poduszki siedzenia – na wysokości podłogi20 cm 28 cm20 cm 28 cm *)  Wiek i masa stanowiące podstawę do obliczeń ładowności.

Dziennik Ustaw  – 85 –  Poz. 502

Załącznik nr 9 WARUNKI DODATKOWE DLA POJAZDU PRZYSTOSOWANEGO DO ZASILANIA GAZEM § 1. Użyte w załączniku określenia oznaczają: 1) „gaz LPG” – skroplony gaz węglowodorowy, którego podstawowymi składnikami są: propan i butan; 2) „gaz CNG” – sprężony gaz  ziemny, którego podstawowym  składnikiem jest metan; 3) „gaz LNG” – skroplony  schłodzony  gaz ziemny do temperatury  co najmniej -162 °C, którego podstawowym  składni- kiem jest metan; 4) „gaz” – gaz LPG, gaz CNG i gaz LNG; 5) „instalacja” – zestaw części i zespołów umieszczonych w pojeździe, niezbędnych do zasilania silnika gazem; 6) „zbiornik” – zbiornik lub butla umieszczona  na stałe w pojeździe  na gaz LPG, CNG, LNG służący do zasilania silni- ków w pojazdach. § 2. 1. Wyposażenie  pojazdu w instalację  nie może naruszać parametrów  określonych  przez producenta  pojazdu,  a zwłaszcza  dotyczących  dopuszczalnej  masy całkowitej  pojazdu, jego dopuszczalnych  nacisków osi oraz położenia środka  masy. 2. Wyposażenie  pojazdu w instalację  nie powinno zakłócać pracy podstawowego  zasilania, jeśli pozostało ono w pojeździe. 3. Instalacja powinna działać w sposób prawidłowy i bezpieczny. 4. Prześwit pojazdu nie może ulec zmniejszeniu  w wyniku  zabudowy  instalacji, przy czym żaden z jej elementów  nie  może znajdować  się niżej niż 0,2 m od jezdni, jeśli nie jest chroniony  dolną częścią pojazdu położoną poniżej niego w odleg-
łości nie większej niż 0,15 m w poziomie z przodu i z boków. 5. Wylot rury wydechowej nie może być skierowany w stronę jakiegokolwiek elementu instalacji. 6. Autobus przystosowany  do zasilania gazem powinien być oznaczony  z przodu i z tyłu nadwozia oraz z prawego  boku  pojazdu w pobliżu drzwi wejściowych nalepką z symbolem „LPG”, „CNG” lub „LNG”. § 3. 1. Instalacja zasilania gazem powinna być projektowana  na ciśnienie wynoszące:  26 MPa – gazem CNG, 3,0 MPa –  gazem LPG, 2,7 MPa – gazem LNG. 2. Złącza instalacji, przez które przepływa  gaz, powinny znajdować  się w miejscach  łatwo dostępnych  dla kontroli ich  szczelności. 3. Przełączanie zasilania powinno być możliwe z pozycji kierującego pojazdem bez konieczności wyłączania silnika. 4. W pojeździe  z silnikiem  o zapłonie  samoczynnym  instalacja powinna zagwarantować  odcięcie dopływu gazu do sil- nika po osiągnięciu jego maksymalnej prędkości obrotowej. 5. Kompletację  instalacji oraz sposób jej połączenia  i umieszczenia  w pojeździe  określa podmiot, który uzyskał świadec-
two homologacji  na podstawie  danych określonych  w świadectwie  homologacji  sposobu montażu instalacji przystosowują- cej pojazd do zasilania gazowego. 6. Instalacja powinna być zabezpieczona przed korozją. 7. Budowa instalacji powinna umożliwiać przeprowadzanie badań okresowych. 8. Elementy i zespoły instalacji narażone na mechaniczne uszkodzenia powinny być odpowiednio zabezpieczone. 9. Elementy instalacji nie mogą wystawać poza obrys  pojazdu; nie stosuje się to do wlewów paliwa, które mogą wysta- wać, lecz nie więcej niż o 10 mm. 10. Instalacja nie może utrudniać w sposób istotny dostępu do silnika i innych zespołów.

Dziennik Ustaw  – 86 –  Poz. 502

11. Rozłączenie złącz gazowych instalacji nie powinno być możliwe bez użycia narzędzi. 12. Elementy instalacji, w których  znajduje się lub przez które przepływa  gaz, nie mogą bez pełnego osłonięcia  być  umieszczone w pomieszczeniu przeznaczonym do przewozu osób. 13. Dopływ gazu do układu dolotowego,  gdy silnik nie pracuje, oraz po przełączeniu  na inne paliwo powinien być za- trzymany; dopuszczalna zwłoka – 2 sekundy. 14. Przez żaden element instalacji, w którym znajduje się gaz, nie może płynąć prąd elektryczny. 15. Układ elektryczny  wchodzący  w skład instalacji powinien być zabezpieczony  przed przeciążeniem  i wyposażony  co  najmniej w jeden bezpiecznik dostępny bez użycia narzędzi. 16. W przypadku  pojazdu zasilanego  gazem LNG, przedział w którym umieszczony  jest zbiornik na gaz LNG powinien  być wyposażony  w system detekcji gazu. Natomiast  w kabinie kierowcy powinien znajdować  się wskaźnik poziomu paliwa  oraz sygnalizacja świetlna detektora gazu. § 4. 1. Zbiorniki powinny spełniać wymagania  określone w warunkach  technicznych  dozoru technicznego.  Zbiorniki  powinny być zbadane i dopuszczone do eksploatacji przez Transportowy Dozór Techniczny. 2. Zbiorniki powinny być tak zainstalowane,  aby były maksymalnie  chronione  przed skutkami zderzeń, w tym głównie  od przodu i tyłu pojazdu, a w przypadku  ich umieszczenia  w przestrzeni  ładunkowej  samochodu  ciężarowego  powinny być  zabezpieczone przed uszkodzeniem ładunkiem oraz przez operacje załadunkowo-wyładunkowe. 3. Zbiorniki na gaz LPG powinny być skutecznie  osłonięte przed działaniem  promieni słonecznych;  nie stosuje się do  zbiorników homologowanych według serii poprawek 01 do Regulaminu nr 67 EKG ONZ. 4. Mocowanie  zbiorników  do pojazdu powinno zabezpieczać  przed ich przemieszczeniem  przy działaniu na pojazd  przyspieszenia wyrażonego iloczynem liczby i przyspieszenia ziemskiego – „g”: 1) w przypadku pojazdów kategorii M1 i N1: a) w kierunku wzdłużnym do przodu – 20 g, b) w kierunku poprzecznym –  8 g; 2) w przypadku pojazdów kategorii M2 i N2: a) w kierunku wzdłużnym do przodu – 10 g, b) w kierunku poprzecznym –  5 g; 3) w przypadku pojazdów kategorii M3 i N3: a) w kierunku wzdłużnym do przodu – 6,6 g, b) w kierunku poprzecznym –  5 g. 5. Elementy mocowania  oraz części pojazdu przylegające  do zbiornika powinny być oddzielone  od niego przekładką  elastyczną i nieabsorbującą wilgoci. 6. Zbiorniki powinny być tak umieszczone, aby była możliwość łatwego: 1) odczytu stanu napełnienia; 2) odczytu danych dotyczących oznakowań identyfikacyjnych  oraz cech legalizacji. 7. Zbiorniki na gaz LPG powinny być tak umieszczone,  aby w pozycji roboczej wypływ gazu następował  w stanie ciekłym. 8. Zabrania się instalowania  zbiorników  w części przedniej pojazdu, w komorze  silnika oraz w przestrzeni  pasażerskiej. 9. W pobliżu zbiorników nie powinny znajdować się sztywne elementy o ostrych krawędziach. 10. Odległość  zbiorników  od układu wydechowego  nie może być mniejsza niż 0,1 m, jeśli nie jest zastosowana  osłona  termiczna.

Dziennik Ustaw  – 87 –  Poz. 502

11. Nie dopuszcza się jakichkolwiek przeróbek zbiornika oraz instalacji. 12. Każdy zbiornik na gaz LPG łączony w zespoły  i połączony  z jednym przewodem  zasilającym  powinien być wypo- sażony w zawór jednokierunkowy  umieszczony  za samoczynnym  zaworem odcinającym  zbiornika,  a w przewodzie  zasila - jącym powinien być zainstalowany  zawór bezpieczeństwa  przewodu,  umieszczony  za zaworem jednokierunkowym.  Przed  zaworem(-ami)  jednokierunkowym(-i)  należy umieścić odpowiedni  układ filtrujący, w celu zabezpieczenia  tych zaworów  przed zanieczyszczeniem.  Nie wymaga się stosowania  zaworu jednokierunkowego  i nadciśnieniowego  zaworu bezpieczeń - stwa przewodu  gazowego,  jeśli ciśnienie zwrotne samoczynnego  zaworu odcinającego  przekracza  0,5 MPa w położeniu  zamkniętym.  W takim przypadku  samoczynne  zawory odcinające  będą sterowane  tak, aby uniemożliwić  jednoczesne 
otwarcie więcej niż jednego samoczynnego  zaworu w danym czasie. Nakładanie  się czasu potrzebnego  do otwarcia jest  ograniczone do dwóch minut. 13. Ręczny zawór odcinający  zbiornika instalacji zasilania gazem LNG powinien być umieszczony  w miejscu  łatwo  dostępnym, wyraźnie oznaczonym a jego użycie nie powinno wymagać stosowania narzędzi. § 5. Wlewy paliwa/zawory  do napełniania  zbiorników  powinny być umieszczone  w miejscu  łatwo dostępnym,  umoż- liwiającym  napełnianie  zbiorników  z zewnątrz  pojazdu. Wlewy/zawory  powinny być zamontowane  w sposób pewny oraz  zabezpieczone przed obracaniem się, jak również zanieczyszczeniem i być widoczne podczas tankowania. § 6. 1. Przewody  metalowe zastosowane  w instalacji  zasilania gazem powinny być bez szwu, stalowe lub miedziane  w odniesieniu  do gazu LPG oraz wyłącznie  stalowe w odniesieniu  do gazu CNG; przewody  stalowe powinny być ze stali  nierdzewnej  lub stali z pokryciem  antykorozyjnym;  dopuszcza  się stosowanie  przewodów  sztywnych  wykonanych  z mate - riału niemetalowego.  W przypadku  przewodów  stosowanych  w instalacji  zasilania gazem LNG, przewody  powinny być  wykonane ze stali nierdzewnej. 2. Przewody miedziane na całej długości powinny być zabezpieczone osłoną gumową lub z tworzywa sztucznego. 3. Przewody powinny być tak ułożone, aby: 1) mogły być  łatwo kontrolowane; 2) nie ocierały się o elementy  pojazdu; 3) odległość od układu wydechowego nie była mniejsza niż 0,1 m, jeśli nie stosuje się ekranu termicznego; 4) nie przebiegały w pobliżu  miejsc do podnoszenia pojazdu; 5) mocowanie wykluczało ich  wibrację. 4. W przypadku  braku możliwości  spełnienia  wymagań określonych  w ust. 3 pkt 1, 2 i 5 dopuszcza  się odstępstwo  dla  przewodu łączącego zbiornik z reduktorem, pod  warunkiem dodatkowego  zabezpieczenia  go przed korozją i mechaniczny - mi uszkodzeniami oraz wentylacji przestrzeni, w której jest umieszczony. 5. Przewody  metalowe  łączące elementy instalacji, które w czasie eksploatacji  pojazdu mogą podlegać wzajemnym  przemieszczeniom, powinny być ukształtowane w pętle o promieniu krzywizny dostosowanym do średnicy przewodu. 6. Przewody nie mogą być spawane lub lutowane oraz łączone ciśnieniowymi złączami zatrzaskowymi. 7. Przewody  metalowe powinny być łączone za pomocą znormalizowanych  złącz z kielichem  lub pierścieniem  samo- zaciskającym. Liczba złącz powinna być ograniczona do minimum. 8. Średnica zewnętrzna  przewodu  sztywnego  w zastosowaniu  do gazu płynnego nie może przekraczać  12 mm, a gru- bość jego ścianki powinna wynosić co najmniej 0,8 mm. § 7. 1. Na pracę reduktora nie może wywierać wpływu przyspieszanie bądź opóźnianie ruchu pojazdu. 2. Odległość  reduktora od układu wydechowego  nie może być mniejsza niż 0,1 m, jeśli nie jest stosowany  ekran ter- miczny. § 8. 1. Zbiorniki zamontowane  w przestrzeni  zamkniętej  pojazdu powinny być umieszczone  w gazoszczelnej  obudowie  całkowitej  lub być wyposażone  w gazoszczelną  obudowę osłaniającą  jedynie zawory. W przypadku  obudów osłaniających  zawory, zbiorniki powinny być fabrycznie do takiego osłonięcia przystosowane.

Dziennik Ustaw  – 88 –  Poz. 502

2. Obudowy całkowite powinny być wyposażone  co najmniej w dwa otwory wentylacyjne,  a obudowy  osłaniające  jedy- nie zawory zbiorników  – co najmniej w jeden. Otwór wentylacyjny  powinien mieć powierzchnię  przekroju dla przepływu  gazu nie mniejszą niż 4,5 cm2. Wyloty otworów wentylacyjnych  nie mogą być skierowane  w stronę układu wydechowego,  nie mogą uchodzić do wnęki koła oraz, w przypadku gazu płynnego, powinny być skierowane do dołu. 3. Obudowy osłaniające  zawory zbiorników  oraz przewody układu przewietrzania  obudów powinny wykazywać  gazo- szczelność  przy nadciśnieniu  0,01 MPa. W trakcie próby wymienione  elementy nie powinny wykazywać  odkształceń,  a do- puszczalny wypływ gazu nie powinien przekroczyć 100 cm3/h. 4. Zamykanie obudów powinno być tak urządzone, aby nie istniała możliwość przypadkowego ich otwarcia. § 9. 1. W zależności od daty przystosowania oraz rodzaju gazu instalacja zasilania gazem zawiera: Lp. Element instalacji zasilania gazemLPG1)CNG od dnia 1 stycznia 2003 r.10)LNG od dnia 1 stycznia 2009 r.10)do dnia 1 kwietnia 2002 r.2)od dnia 1 kwietnia 2002 r.3) 1 2 3 4 5 6 Wyposażenie obowiązkowe 1Zbiornik + + + + 2Nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa +4)+ + 3Dodatkowy nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa+ 4Zawór przewietrzający + 5Termiczny zawór bezpieczeństwa +5)+ 6Zawór ograniczający wypływ gazu + + + 7Zawór ograniczający napełnianie + + 8Nadajnik wskaźnika poziomu paliwa + 9Wskaźnik poziomu paliwa6)+ + + 10Samoczynny zawór odcinający zbiornika + 11Samoczynny zawór odcinający zbiornika  z zaworem ograniczającym wypływ gazu+ 12Wskaźnik ciśnienia + + 13Gazoszczelna obudowa osprzętu zbiornika7)+ + + + 14 Wlew paliwa + + + + 15Zawór zabezpieczający tankowanie + 16Samoczynny zawór odcinający parownika + + 17Automatyczny zawór odcinający + 18Reduktor/parownik + + + 19Czujnik zamarzania + 20Regulator ciśnienia w zbiorniku + 21Regulator ciśnienia + + 22Regulator przepływu gazu +

Dziennik Ustaw  – 89 –  Poz. 502

23Urządzenie wtrysku gazu / Mieszalnik/ wtryskiwacz gazu+ + 24Ręczny zawór gazu + + 25Elektroniczna jednostka sterująca8)+ + 26Przewody (sztywne i elastyczne) + + + + 27Złącza gazowe + + + + Wyposażenie dopuszczalne 21Pompa paliwa + 22Elektryczne złącze zasilania + 23Zespół dawkujący przepływ gazu + 24Nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa + 25Czujnik ciśnienia i/lub temperatury + + + 26Zespół filtra gazu + + + 27Zawór jednokierunkowy (zwrotny) + + + 28Magistrala paliwowa + 29Dojazdowy wlew paliwa gazowego +9) 30Nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa przewodów+ 31Układ wyboru paliwa + + + + 32Samoczynny zawór odcinający + + 1) Obowiązek  uzyskania świadectwa  homologacji  nie stosuje się jedynie do tych urządzeń i elementów,  w których znajduje się gaz, gdy  jego ciśnienie robocze nie przekracza 20 kPa. 2)  Odpowiadające wymaganiom „00” serii poprawek do Regulaminu nr 67 EKG ONZ. 3)  Odpowiadające wymaganiom „01” serii poprawek do Regulaminu nr 67 EKG ONZ. 4)  Nie jest wymagany w przypadku zbiornika o oznaczeniu klasy „B”. 5)  Nie jest wymagany, gdy przepustowość zaworu z lp. 2 przekracza 17,7 m3/min. 6)  Nie stosuje się do butli. 7)  Wymagana, gdy zbiornik znajduje się w przestrzeni bagażowej. 8)  Stosuje się wyłącznie do pojazdów z silnikami z wtryskiem paliwa oraz sterowanymi odpowiednią sondą (lambda). 9)  Dopuszczalny wyłącznie w przypadku zasilania jednopaliwowego. 10)  Odpowiadające wymaganiom Regulaminu nr 110  EKG ONZ; w przypadku instalacji zasilania gazem LNG  tylko elementy wysoko- ciśnieniowej części instalacji odpowiadające wymaganiom Regulaminu nr 110 EKG ONZ. 2. Instalacja do zasilania gazem może zawierać także: 1) w przypadku  LPG – części i zespoły służące do poprawy działania silnika, o ile połączone  są one z częściami  instala - cji, w których ciśnienie gazu nie przekracza 20 kPa; 2) zespół zasilania układu ogrzewania  przestrzeni  pasażerskiej  w samochodach  ciężarowych,  autobusach  i samochodach  osobowych o dmc powyżej 3,5 t, pod warunkiem że nie jest przez to zakłócone podstawowe działanie instalacji. 3. Elementy i zespoły instalacji wymienione  w ust. 1 (poza przewodami  sztywnymi  wykonanymi  z metalu) powinny być  homologowane  według obowiązującej  wersji Regulaminów  EKG ONZ dotyczących  instalacji do zasilania gazem oraz  oznakowane następująco: 1) w przypadku  części i zespołów  instalacji LPG oznakowanie  homologacyjne  powinno zawierać: umieszczony  w okrę- gu nr kraju (1 do 47) po literze „E”, numer Regulaminu  „67R” i numeru serii poprawek  „01 (a do dnia montażu  31 marca 2002 r. dopuszcza się serię poprawek 00)” oraz następujący po nim kolejny numer homologacji;

Dziennik Ustaw  – 90 –  Poz. 502

2) w przypadku  części i zespołów  instalacji CNG oznakowanie  homologacyjne  powinno zawierać: umieszczony  w okrę- gu nr kraju (1 do 47) po literze „E”, numer Regulaminu  „110R” i numer serii poprawek „00” oraz następujący  po nim  kolejny numer homologacji; 3) przewody sztywne powinny być oznakowane  w sposób umożliwiający  ich rozpoznanie  jako należących  do kompleta - cji homologowanego sposobu montażu; 4) w przypadku  części i zespołów  instalacji zasilania gazem LNG, oznakowanie  homologacyjne  wysokociśnieniowej  części tej instalacji powinno zawierać informacje, o których  mowa w pkt 2 analogiczne jak  dla instalacji zasilania ga- zem CNG; zbiornik na gaz LNG powinien być wytworzony  i spełniać warunki techniczne  uzgodnione  z Dyrektorem  Transportowego  Dozoru Technicznego  oraz powinien być zbadany przez Dyrektora  Transportowego  Dozoru Tech - nicznego. 4. W odniesieniu  do pojazdów przystosowanych  do zasilania gazem LPG do dnia 30 maja 1999 r. dopuszcza  się inne  oznakowania bezpieczeństwa. 5. W odniesieniu  do pojazdów przystosowanych  do zasilania gazem CNG do 31 grudnia 2003 r. dopuszcza  się inne  oznakowania bezpieczeństwa dla elementów instalacji zasilania gazem CNG. 6. W odniesieniu  do pojazdów przystosowanych  do zasilania gazem LNG do 31 grudnia 2003 r., dopuszcza  się inne  oznakowania bezpieczeństwa dla wszystkich elementów instalacji zasilania gazem LNG. § 10. Pojazd zasilany gazem może być używany po uzyskaniu  odpowiedniej  adnotacji w dowodzie  rejestracyjnym  prze- widzianej odrębnymi przepisami.

Dziennik Ustaw  – 91 –  Poz. 502

Załącznik nr 10 WARUNKI DODATKOWE DLA POJAZDU DŁUGIEGO I CIĘŻKIEGO § 1. Pojazdy, o których mowa w § 42 rozporządzenia,  powinny być oznakowane  tablicami wyróżniającymi,  umieszczo - nymi z tyłu pojazdu prostopadle i symetrycznie do jego osi podłużnej. § 2. Tablice wyróżniające  dla pojazdu samochodowego  powinny składać się z ukośnych  pasów umieszczonych  pod  kątem 45° ± 5° do pionu, o szerokości  100 mm ±2,5 mm, na przemian barwy żółtej, wykonanych  z materiału  odblaskowego,  oraz barwy czerwonej, wykonanych z materiału fluorescencyjnego. § 3. Tablice wyróżniające  dla przyczepy  (naczepy) powinny mieć tło odblaskowe  barwy żółtej z obrzeżem  fluorescen- cyjnym barwy czerwonej. § 4. Dolne krawędzie  tablic wyróżniających  powinny być umieszczone  nie niżej niż 250 mm, a górne – nie wyżej niż  2100 mm od powierzchni jezdni. § 5. Zewnętrzne  boczne krawędzie  tablic wyróżniających  powinny być umieszczone  nie dalej niż 400 mm od bocznego  obrysu pojazdu. § 6. W przypadku  zastosowania  oznaczenia  przewidzianego  na rysunkach  1 i 2 przykład 4 – odległość między tablicą  umieszczoną poziomo i tablicą umieszczoną pionowo nie może być mniejsza niż 200 mm i nie większa niż 300 mm. § 7. Wymiary oraz zasady rozmieszczania tablic wyróżniających na pojeździe określają rysunki 1 i 2.

Dziennik Ustaw  – 92 –  Poz. 502

Rys. 1. Tablice wyróżniające pojazd samochodowy (mm)

Przykład 1

Przykład 2

45°± 5°
Przykład 3

100 ± 25

Przykład 4

• czerwony fluorescencyjny - żółty odblaskowy

Rys. 1. Tablice wyróżniające pojazd samochodowy (mm )

Dziennik Ustaw  – 93 –  Poz. 502

Przykład 1

Przykład 2

Przykład 3

Przykład 4

• czerwony fluorescencyjny - żółty odblaskowy

Rys. 2. Tablice wyróżniające przyczepę (naczepę) (m m) Rys. 2. Tablice wyróżniające przyczepę (naczepę) (mm)

Dziennik Ustaw  – 94 –  Poz. 502

TABLICA WYRÓŻNIAJĄCA POJAZD WOLNO PORUSZAJĄCY SIĘ ( wymiary w milimetrach)

– materiał odblaskowy czerwony – materiał fluorescencyjny czerwony Załącznik nr 11
Załącznik nr 11 TABLICA WYRÓŻNIAJĄCA POJAZD WOLNO PORUSZAJĄCY SIĘ 
(wymiary w milimetrach)

Dziennik Ustaw  – 95 –  Poz. 502 Załącznik nr 12115) WARUNKI SZCZEGÓŁOWE DOTYCZĄCE WYPOSAŻENIA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W LUSTERKA § 1. Zależnie od kategorii pojazdu określonej  w załączniku  nr 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu  drogowym  (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047,  z późn. zm.), pojazdy powinny być wyposażone  w lusterka  lub równoważne  im inne  urządzenia  do widoczności  pośredniej  umożliwiające  obserwacje  odpowiednich  obszarów wokół pojazdu. Liczbę, klasę  oraz umieszczenie  lusterek na pojeździe określono w § 2. Objaśnienia,  wymagania  i ograniczenia  znajdują się w Regulami - nie nr 46 EKG ONZ. § 2. Liczba, klasa oraz rozmieszczenie lusterek na pojeździe. Nr wierszaKategoria  pojazduLusterko wewnętrzneLusterka zewnętrzne Obecność, liczba i umieszczenie 1 Klasa IGłówne Klasa IIGłówne Klasa IIISzerokokątne Klasa IVBliskiego widzenia Klasa VPrzednie Klasa VI 2M1Obowiązkowe (z wyjątkami)DopuszczalneObowiązkowe
(z wyjątkami*) 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażeraObowiązkowe   dla autobusu   szkolnego 1 po stronie pasażera Dopuszczalne 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażera (z ograniczeniami)**Obowiązkowe   dla autobusu   szkolnego 1 po stronie pasażera Dopuszczalne 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażera (z ograniczeniami)**Obowiązkowe   dla autobusu   szkolnego 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażera Dopuszczalne   (z ograniczeniami)**3M2 DopuszczalneObowiązkowe 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażeraNiedozwolone 4M3 5 N1Obowiązkowe (z wyjątkami)DopuszczalneObowiązkowe 1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażera 6 N2 ≤ 7,5 t DopuszczalneObowiązkowe
1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażeraNiedozwoloneObowiązkowe Po obu stronach   pojazdu, jeśli można   wstawić lusterko   klasy VObowiązkowe
1 po stronie pasażera Dopuszczalne 1 po stronie kierowcy (oba lusterka muszą   być zamontowane   w odległości   co najmniej 2 m   od podłoża)Dopuszczalne 1 przednie lustro (z ograniczeniami) 7 N2 > 7,5 t Obowiązkowe
1 po stronie kierowcy 1 po stronie pasażeraObowiązkowe 1 po stronie pasażera Dopuszczalne   1 po stronie kierowcy (z ograniczeniami)**Obowiązkowe 1 przednie lustro (z wyjątkami   i ograniczeniami)**8 N3 * Kategorie  pojazdów są określone w załączniku  nr 2 do ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym  (Dz. U.  z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm.). ** o których mowa w Regulaminie  nr 46 EKG ONZ Jednolite wymagania  dotyczące  homologacji  urządzeń widzenia pośredniego  oraz homologacji pojazdów silnikowych w odniesieniu do instalacji tych urządzeń (Dz. Urz. UE L 177 z 10.07.2010, str. 211).  *** Klasy lusterek określa Regulamin  nr 46 EKG ONZ. Każde  lusterko może być zastąpione  równoważnym  innym urządzeniem  do  widzenia pośredniego typu kamera-monitor. **** Lusterko/a należy zamontować w odległości co najmniej 2 m od  podłoża. ***** o których mowa w § 11 ust. 1 pkt 5 lit. a i b rozporządzenia. 115) Ze zmianami wprowadzonymi przez § 1 pkt 20 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 4.

Dziennik Ustaw  – 96 –  Poz. 502

Załącznik nr 13 MINIMALNE WYMAGANE POLE WIDZENIA W LUSTERKU ZEWNĘTRZNYM (LEWYM WSTECZNYM)  POJAZDU KATEGORII M1 O RODZAJU SAMOCHÓD OSOBOWY PRZYSTOSOWANEGO KONSTRUKCYJNIE  DO RUCHU LEWOSTRONNEGO (Z KIEROWNICĄ UMIESZCZONĄ PO PRAWEJ STRONIE POJAZDU) Opis do rysunku 1. oś odniesienia; 2. podłużna płaszczyzna symetrii pojazdu; 3. wewnętrzna linia pola widzenia; 4. przednia linia pola widzenia; 5. zewnętrzna  linia pola widzenia.

Załącznik nr 1370)

MINIMALNE WYMAGANE POLE WIDZENIA W LUSTERKU ZEWNĘTR ZNYM (LEWYM WSTECZNYM) POJAZDU KATEGORII M 1 O RODZAJU SAMOCHÓD OSOBOWY PRZYSTOSOWANEGO KONSTRUKCYJNIE DO RUCHU LEWOSTRONNE GO
(Z KIEROWNICĄ UMIESZCZONĄ PO PRAWEJ STRONIE POJAZDU )

Opis do rysunku

1. oś odniesienia;

2. podłużna płaszczyzna symetrii pojazdu;

3. wewnętrzna linia pola widzenia;

4. przednia linia pola widzenia;

5. zewnętrzna linia pola widzenia.

70. Dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia, o którym mo wa w odnośniku 30.

Dziennik Ustaw  – 97 –  Poz. 502

Załącznik nr 14 WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZĄCE PRZEGRODY ORAZ ELEMENTÓW DO MOCOWANIA ŁADUNKÓW § 1. Przegroda 1.1. Przegroda  w pojazdach  o nadwoziu  zamkniętym  powinna w pełni oddzielać kabinę kierowcy i pomieszczenie  prze- znaczone do przewozu  osób od przestrzeni  ładunkowej  z uwzględnieniem  wysokości  i szerokości  wewnętrznej  pojazdu.  W przypadku,  gdy pojazd nie posiada innych miejsc siedzących  niż miejsce kierowcy, przegroda może dotyczyć tylko miej- sca kierowcy na wypadek przemieszczenia się ładunku. 1.2. Odległość  od przegrody  do ścian wewnętrznych  bocznych oraz sufitu pojazdu nie powinna przekraczać  40 mm;  dopuszcza  się odległość większą niż 40 mm, w przypadku  gdy na ścianach bocznych lub suficie występują  nierówności  albo  w celu zapewnienia właściwego działania poduszek powietrznych. 1.3. Przegroda  poddana statycznemu  obciążeniu,  siłą odpowiadającą  50 % maksymalnej  ładowności  pojazdu na płaskiej  powierzchni  czołowej o wymiarach  1000 x 1000 mm oraz siłą odpowiadającą  30 % maksymalnej  ładowności  pojazdu, jed- nak nie większą niż 10 kN na płaskiej powierzchni  o wymiarach  50 x 50 mm, nie powinna ulec trwałym odkształceniom  większym  niż 300 mm. Po deformacji  nie powinna posiadać ostrych krawędzi lub innych mogących  doprowadzić  bezpo- średnio do zranienia osób przebywających wewnątrz pojazdu. 1.4. W przypadku  gdy część przegrody  wykonana  jest z metalowej  siatki to powierzchnia  czołowa o wymiarach 
50 x 50 mm, poruszająca  się równoległe  do podłużnej osi pojazdu, nie powinna przejść przez oczka siatki w żadnym  moż- liwym położeniu. 1.5. Dla celów badań wytrzymałościowych  dopuszcza  się badanie przegrody  oraz elementów  mocujących  ładunek, po- za pojazdem,  z wykorzystaniem  ramy (konstrukcji  zastępczej)  pod warunkiem,  że ich system mocowań  jest identyczny  z rzeczywistym. § 2. Wytrzymałość elementów do mocowania ładunku. 1. Obciążenia elementów do mocowania ładunku. Tabela 1. Wartość obciążeń 
FN [kN]Maksymalna masa całkowita pojazdu 
mMMC [t] 1FN = –– mp × g4 ale 3,5 < FN ≤ 85,0< mMMC ≤ 7,5 1FN = –– mp × g3 ale 3,5 <FN ≤ 52,5< mMMC ≤ 5 1FN = –– mp × g2 ale 3 <FN ≤ 4mMMC ≤ 2,5 Gdzie: mp – maksymalna ładowność pojazdu g – przyspieszenie ziemskie (9,81 m/s2) 2. Określenie liczby elementów do mocowania ładunku. 2.1. Pojazdy o przestrzeni  ładunkowej  o długości  do 1300 mm powinny posiadać co najmniej dwie pary elementów  do  mocowania ładunku (dwa elementy na każdą stronę).

Dziennik Ustaw  – 98 –  Poz. 502

2.2. Minimalna  liczba par elementów  do mocowania  ładunku N powinna bazować na długości przestrzeni  ładunkowej  L (w mm) i oblicza się według wzoru: N =L − (2 × 250)+ 1800 3. Określenie rozmieszczenia elementów do mocowania ładunku. 3.1. Elementy do mocowania  ładunku powinny być umieszczone  na podłodze lub na ścianach bocznych,  możliwie jak  najbliżej podłogi, ale nie wyżej niż 150 mm nad podłogą przestrzeni  ładunkowej.  Elementy do mocowania  ładunku po- winny być umieszczone parami, naprzeciwko siebie i rozmieszczone możliwie równomiernie wzdłuż przestrzeni ładunkowej. 3.2. Odległość  między parami elementów  do mocowania  ładunku LS, wzdłuż przestrzeni  ładunkowej,  powinna wynosić  LS ≤ 700 mm; w przypadku  gdy mocowanie  tylnego zawieszenia  pojazdu uniemożliwia  spełnienie  tego wymagania,  do- puszcza się LS ≤ 1200 mm. 3.3. Odległość  użytkowej  przestrzeni  ładunkowej  od przedniej i tylnej granicy przestrzeni  ładunkowej  nie powinna być  większa niż 250 mm. 3.4. Odległość  użytkowej  przestrzeni  ładunkowej  od bocznej granicy przestrzeni  ładunkowej  nie powinna być większa  niż 150 mm.

         Rys 1. Rozmieszczenie elementów do mocowania ładunku.

4. Konstrukcja elementów do mocowania ładunku.

Tabela 2. Rozmiar elementów do mocowania ładunku.

       Rys 2. Kształt elementów do mocowania ładunku.

5. Tabliczka informacyjna.

Wewnątrz przestrzeni ładunkowej powinna być umieszc zona tabliczka o minimalnych wymiarach 100 x 130 mm zawierająca napisy wykonane czcionką w kolorze białym na niebieskim tle oraz białą ramkę, na której powinny być zawarte informacje o maksymalnym obciążeniu każdego z punktów mocowania ładunku (w kN).

Średnica sprawdzianu d1 [mm] Maksymalna Masa Całkowita pojazdu mMMC [t] 35 5,0< m MMC ≤ 7,5 25 2,5< m MMC ≤ 5 20 mMMC ≤ 2,5 Rys. 1. Rozmieszczenie elementów do mocowania ładunku. 4. Konstrukcja elementów do mocowania ładunku. Tabela 2. Rozmiar elementów do mocowania ładunku. Średnica sprawdzianu d1 [mm]Maksymalna Masa Całkowita pojazdu mMMC [t] 35 5,0< mMMC ≤ 7,5 25 2,5< mMMC ≤ 5 20 mMMC ≤ 2,5 Rys 1. Rozmieszczenie elementów do mocowania ładunku.

4. Konstrukcja elementów do mocowania ładunku.

Tabela 2. Rozmiar elementów do mocowania ładunku.

       Rys 2. Kształt elementów do mocowania ładunku.

5. Tabliczka informacyjna.

Wewnątrz przestrzeni ładunkowej powinna być umieszc zona tabliczka o minimalnych wymiarach 100 x 130 mm zawierająca napisy wykonane czcionką w kolorze białym na niebieskim tle oraz białą ramkę, na której powinny być zawarte informacje o maksymalnym obciążeniu każdego z punktów mocowania ładunku (w kN).

Średnica sprawdzianu d1 [mm] Maksymalna Masa Całkowita pojazdu mMMC [t] 35 5,0< m MMC ≤ 7,5 25 2,5< m MMC ≤ 5 20 mMMC ≤ 2,5 Rys. 2. Kształt elementów do mocowania ładunku. 5. Tabliczka informacyjna. Wewnątrz  przestrzeni  ładunkowej  powinna być umieszczona  tabliczka o minimalnych  wymiarach  100 x 130 mm  za- wierająca napisy wykonane  czcionką w kolorze  białym na niebieskim  tle oraz białą ramkę, na której powinny być zawarte  informacje o maksymalnym obciążeniu każdego z punktów mocowania ładunku (w kN).