Dz.U. 2024 poz. 622
DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 23 kwietnia 2024 r.
Poz. 622
OBWIESZCZENIE
MARSZAŁKA SEJMU RZEC ZYPOSPOLITEJ POLSKIE J
z dnia 2 kwietnia 2024 r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Sądzie Najwyższym
- Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i nie- których innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461 ) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jedno- lity tekst ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Na jwyższym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1093 ), z uwzględnieniem zmian wpro- wadzon ych:
- ustawą z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532) ,
- ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672)
oraz zmia n wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 27 marca 2024 r.
- Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje :
-
art. 8 ustaw y z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532) , który stanowi:
„Art. 8. Ustawa w chodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. ”; -
art. 41 ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672), który stanowi:
„Art. 41. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od d nia ogłoszenia, z wyjątkiem: -
art. 13 pkt 3 lit. c, który wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;
-
art. 13 pkt 12–15, 17 i 18, które wchodzą w życie z dniem 1 października 2023 r.;
-
art. 1 pkt 7, art. 5, art. 20–22 i art. 37, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.;
-
art. 1 pkt 4, 5, 8 –10 i pkt 11 w zakresie dodawanego art. 93c, art. 2–4, art. 7 i art. 23, które wchodzą w życie z dniem 1 września 2024 r.;
-
art. 13 pkt 8 i 9, które wchodzą w życie z dniem 1 października 2 024 r.”. Marszałek Sejmu: S. Hołownia
Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 622
Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 2024 r. (Dz. U. poz. 622)
USTAWA
z dnia 8 grudnia 2017 r.
o Sądzie Najwyższym
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.1) Sąd Najwyższy jest organem władzy sądowniczej, powołanym do:
-
sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez:
a) zapewnienie zgodności z prawem i jednolitości orzecznictwa sądów powszechnych i sądów wojskowych przez rozpoznawanie śro dków odwoławczych oraz podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne,
b) kontrolę nadzwyczajną prawomocnych orzeczeń sądowych w celu zapewnienia ich zgodności z zasadą demokra- tycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości s połecznej przez rozpoznawanie skarg nadzwyczajnych; -
rozpatrywania spraw dyscyplinarnych w zakresie określonym w ustawie;
-
rozpoznawania protestów wyborczych oraz stwierdzania ważności wyborów do Sejmu i Senatu, wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz rozpoznawania protestów przeciwko waż ności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego oraz stwierdzania ważności referendum;
-
opiniowania projektów ustaw i innych aktów normatywnych, na pod stawie których orzekają i funkcjonują sądy, a także innych projektów ustaw w zakresie, w jakim mają one wpływ na sprawy należące do właściwości Sądu Najwyższego;
4a)2) prowadzenia działalności edukacyjnej, naukowej, wydawniczej oraz muzealnej w zakresie hi storii polskiego sądow- nictwa, ze szczególnym uwzględnieniem historii sądownictwa najwyższej instancji; -
wykonywania innych czynności określonych w ustawach.
Art. 2. Sąd Najwyższy ma siedzibę w Warszawie.
Art. 3. Sąd Najwyższy dzieli się na Izby: -
Cywilną;
-
Karną;
-
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych;
-
Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych;
4a) Odpowiedzialności Zawodowej ; -
(uchylony)
Art. 4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, po zasięgnięciu opinii Kolegium Sądu Najwyższego, określi, w drodze
rozporządzenia, regulamin Sądu Najwyższego, w którym ustali liczbę stanowisk sędziego Sądu Najwyższego w izbach, o których mowa w art. 3 pkt 1–4, nie mniejszą niż 120, w tym ich liczbę w poszczególnych izbach, o których mowa w art. 3 pkt 1–4, wewnętr zną organizację Sądu Najwyższego, zasady wewnętrznego postępowania oraz szczegółowy zakres i sposób wykonywania czynności przez asystentów sędziego, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia sprawnego funkcjonowania
Sądu Najwyższego, jego izb i organów, spe cyfikę postępowań prowadzonych przed Sądem Najwyższym, w tym postępo- wań dyscyplinarnych, oraz liczbę i rodzaj rozpoznawanych spraw. -
Utracił moc z dniem 28 lutego 2022 r. w zakresie, w jakim stanowi normatywną podstawę rozstrzygania przez Sąd Najwyższy o statusie
osoby powołanej do sprawowania urzędu na stanowisku sędziego, w tym sędziego Sądu Najwyższego, i wynikających z tego upraw- nieniach takiego sędziego oraz zw iązanej z tym statusem skuteczności czynności sądu dokonanej z udziałem tej osoby , na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lutego 2022 r. sygn. akt P 10/19 (Dz. U. poz. 480). -
Dodany przez art. 11 ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1672), która weszła w życie z dniem 6 września 2023 r.
Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 622
Art. 5. § 1. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego corocznie składa Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kra -
jowej Radzie Sądownictwa informację o działalności Sądu Najwyższego oraz stwierdzonych w związku z nią istotnych
problemach, w tym wynikających z orzecznictwa.
§ 2. Informację, o której mowa w § 1, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego składa również Sejmowi i Senatowi. Gło -
sowania w sprawie informacji nie przeprowadza się.
Art. 6. § 1. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego przedstawia właściwym organom uwagi o stwierdzonych nieprawid -
łowościach lub lukach w prawie, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia p raworządności, sprawiedliwości spo-
łecznej i spójności systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego przedstawia właściwym organom uwagi o stwierdzonych nieprawidło woś-
ciach lub lukach w prawie, których usunięcie jest nie zbędne dla zapewnienia sprawnego rozpoznawania spraw należących
do właściwości Izby Odpowiedzialności Zawodowej lub ograniczenia liczby przewinień dyscyplinarnych.
Art. 7. § 1. Projekt dochodów i wydatków Sądu Najwyższego, w brzmieniu uchwalonym przez Kole gium Sądu Naj-
wyższego, minister właściwy do spraw finansów publicznych włącza do projektu budżetu państwa.
§ 2. (uchylony)
§ 3. W zakresie wykonywania budżetu Sądu Najwyższego Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego przysługują
uprawnienia ministra właściweg o do spraw finansów publicznych.
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
Art. 8. Sąd Najwyższy niezwłocznie publikuje wydane przez siebie orzeczenie, a po sporządzeniu jego uzasadnienia –
również uzasadnienie orzeczenia, w Biuletynie Informacji Pub licznej na stronie podmiotowej Sądu Najwyższego. Z orze-
czeniem lub jego uzasadnieniem publikuje się również zgłoszone zdanie odrębne wraz z jego uzasadnieniem.
Art. 9. Sąd Najwyższy może wydawać zbiór swoich orzeczeń. Nazwa „O rzecznictwo Sądu Najwyższego” z oznacze-
niem odpowiedniej izby podlega ochronie prawnej.
Art. 9a. § 1. Sąd Najwyższy jest administratorem danych osobowych przetwarzanych w postępowaniach sądowych.
§ 2. Do przetwarzania danych osobowych w postępowaniach sądo wych przepisów art. 15, art. 16 – w zakresie, w jakim
przepisy szczególne przewidują odrębny tryb sprostowania, oraz art. 18 i art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych
osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie
o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.3)), zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”,
nie stosuje się.
§ 3. W związku z przetwarzaniem danych osobowych w postępowaniach sądowych wykonanie obowiązków, o których
mowa w art. 13 rozporządzenia 2016/679, następuje przez umieszczenie informacji określonych w art. 13 ust. 2 rozporzą-
dzenia 2016/679 w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej oraz w widocznym miejscu w budynku Sądu
Najwyższego.
Art. 10. § 1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. –
Prawo o ustroju sądów powszechnych ( Dz. U. z 2024 r. poz. 334).
§ 2. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do pracowników Sądu Najwyższego niebędących sędziami stosuje się
odpowiednio przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1917 ),
a w zakresie nieuregulowanym ta kże w tej ustawie – przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ( Dz. U.
z 2023 r. poz. 1465 ).
Rozdział 2
Organy Sądu Najwyższego
Art. 11. Organami Sądu Najwyższego są Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Sądu Najwyższego, Zgro ma-
dzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego, zgromadzenie sędziów orzeka -
jących w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, zgr omadzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzial -
ności Zawodowej oraz Kolegium Sądu Najwyższego.
-
Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018, str. 2.
Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 622
Art. 12. § 1. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego jest powoływany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na sześcio-
letnią kadencję spośród 5 kandydatów wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego i może zostać
ponownie powołany tylko raz. Osoba powołana na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego może zajmować to
stanowisko tylko do czasu przejścia w stan spoczynku, przeni esienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbo-
wego sędziego Sądu Najwyższego.
§ 2. Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego wybiera kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego spośród sędziów Sądu Najwyższego w stanie czynny m, nie później niż na 6 tygodni przed upływem kadencji
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego albo w terminie 14 dni od dnia przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan
spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego albo zrzeczenia się stanowiska Pierwszego
Prezesa Sądu Najwyższego.
Art. 13. § 1. Każdy sędzia Sądu Najwyższego ma prawo zgłosić jednego kandydata na stanowisko Pierwszego Prezesa
Sądu Najwyższego.
§ 2. Zgłoszenia kandydata dokonuje się przewodniczącemu Zgromad zenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego
dokonującemu wyboru, o którym mowa w art. 12 § 2, niezwłocznie po jego rozpoczęciu.
§ 3. Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Sądu Najwyższego dokonującemu wyboru, o którym mowa w art. 12 § 2, prze-
wodniczy Pierwszy Prezes S ądu Najwyższego, a w przypadku, gdy nie jest to możliwe lub gdy zgłoszono jego kandydaturę –
Sędzia Sądu Najwyższego, którego kandydatura nie została zgłoszona, wyznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Do dokonania przez Zgromadzenie Ogó lne Sędziów Sądu Najwyższego wyboru kandydatów na stanowisko Pierwszego
Prezesa Sądu Najwyższego, wymagana jest obecność co najmniej 84 członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu
Najwyższego. Jeżeli wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum , do dokonania wyboru na kolejnym
posiedzeniu wymagana jest obecność co najmniej 75 członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego. Jeżeli
także na tym posiedzeniu wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum, wybór może zostać dokonan y
na kolejnym posiedzeniu w przypadku obecności co najmniej 32 członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyż-
szego. P osiedzenia, o których mowa w zdaniu drugim i trzecim, zwołuje się na dzień przypadający nie później niż w terminie
5 dni od daty odbyci a poprzedniego posiedzenia.
§ 5. Każdy sędzia uczestniczący w głosowaniu może oddać tylko jeden głos. Głosowanie jest tajne.
§ 6. Kandydatami na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wybranymi przez Zgromadzenie Ogólne
Sędziów Sądu Najwyższego są kandydaci, którzy uzyskali największą liczbę głosów. Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów
na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego uzyskało równą liczbę głosów, w wyniku czego nie jest możliwe
wybranie pięciu kandydatów, przeprowadza się ponowne gło sowanie z udziałem tyl ko tych kandydatów. Przepis § 5 stosuje się.
§ 7. Niezwłocznie po wybraniu kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, przewodniczący
Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego albo inna osoba wskazana przez Zgro madzenie Ogólne Sędziów Sądu
Najwyższego przekazuje Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej listę kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, wraz z protokołem gło sowania.
§ 8. Po przekazaniu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej listy kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, wraz z protokołem głosowania, nie jest
dopuszczalne zwołanie Zgromadzeni a Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego w celu wyboru kandydatów na stanowisko
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
Art. 13a. § 1. Jeżeli kandydaci na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego nie zostali wybrani zgodnie z za-
sadami określonymi w ustawie, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie powierza wykonywanie obowiązków
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wskazanemu przez siebie sędziemu Sądu Najwyższego.
§ 2. W terminie tygodnia od dnia powierzenia wykonywania obowiązków Pierwszego Prezesa S ądu Najwyższego sędzia ,
któremu obowiązki te powierzono, zwołuje Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, któremu przewodniczy,
w celu wyboru kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 3. Do dokonania wyboru kandydatów na stanowis ko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego przez Zgromadzenie
Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego wymagana jest obecność co najmniej 32 członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów
Sądu Najwyższego. Przepisy art. 13 § 1, 2 i 5–7 stosuje się.
Art. 14. § 1. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego kieruje pracami Sądu Najwyższego i reprezentuje Sąd Najwyższy na
zewnątrz, w szczególności:
-
powołuje i odwołuje, na wniosek Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą danej izby, przewodniczących wydzia- łów w tej izbie;
Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 622
-
reprezentuje Sąd Najwyższy przed Trybunałem Konstytucyjnym lub w pracach komisji sejmowych i senackich albo wyznacza inną osobę reprezentującą Sąd Najwyższy;
-
opiniuje i przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego, wybranych przez zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego, zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, albo zgromadzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej;
-
(uchylony)
-
przedstawia Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Sądu Najwyższego projekt informacji, o której mowa w art. 5 § 1;
-
określa, po zasięgnięciu opinii Kolegium Sądu Najwyższego, w drodze zarządzenia, regulamin Kancelarii Pierw szego Prezesa Sądu Najwyższego, organiz ację i zakres działania sekretariatów sądowych oraz innych jednostek administracyj- nych w Sądzie Najwyższym, regulamin Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, a także regulamin pracy i wynagra- dzania pracowników Sądu Najwyższego niebędących sędziami;
-
wykonuje określone w ustawie czynności związane z wyborem ławników Sądu Najwyższego;
-
wykonuje inne czynności określone w ustawie, regulaminie Sądu Najwyższego i innych aktach normatywnych.
§ 2. W czasie nieobecności Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego zast ępuje go wyznaczony przez niego Prezes Sądu Najwyższego, a w przypadku niemożności wyznaczenia – Prezes Sądu Najwyższego najstarszy służbą na stanowisku sędziego.
Art. 15. § 1. Prezes Sądu Najwyższego kieruje pracą danej izby.
§ 2. Prezes Sądu Najwyższego jest powoływany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, po zasięgnięciu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, na trzyletnią kadencję spośród 3 kandydatów wybranych przez zgromadzenie sędziów
izby Sądu Najwyższego i może zostać ponownie powołany t ylko dwukrotnie. Osoba powołana na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego może zajmować to stanowisko tylko do czasu przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego.
§ 3. Do kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego oraz ich wyboru przez zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego przepisy art. 12 § 2, art. 13 oraz art. 13a § 1 i 2 stosuje się odpowiednio, z tym że do dokonania wyboru kan- dydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższ ego wymagana jest obecność co najmniej 2/3 członków zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego. Jeżeli wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum, do dokonania wyboru na kolejnym posiedzeniu wymagana jest obecność co najmniej 1/2 członków zgr omadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego. Jeżeli także na tym posiedzeniu wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum, wybór może zostać dokonany
na kolejnym posiedzeniu w przypadku obecności co najmniej 1/3 członków zgromadzenia sędziów izby S ądu Najwyższego.
§ 4. Sędzia Sądu Najwyższego, któremu Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzył wykonywanie obowiązków Prezesa Sądu Najwyższego, wykonuje obowiązki i uprawnienia Prezesa Sądu Najwyższego okreś lone w ustawie. Do powierzenia
wykonywania obowiązków Prezesa Sądu Najwyższego przepis art. 13a § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 15a. § 1. Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej jest powoływany przez
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, po zasięgnięc iu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, na kadencję określoną w art. 15b § 1, spośród 3 kandydatów wybranych przez zgromadzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpo- wiedzialności Zawodowej albo zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpo wiedzialności Zawodowej i może zostać powołany tylko raz. Osoba powołana na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego może zajmować to stanowisko tylko do upływu albo wygaśnięcia kadencji Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowe j albo wygaśnięcia kadencji sędziego orzekającego w tej izbie.
§ 2. W terminie tygodnia od dnia wyznaczenia ostatniego sędziego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej,
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zwołuje: -
zgromadzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej – jeżeli wyznaczenie ostatniego sędziego do orzekania w tej izbie nastąpiło przed upływem kadencji dotychczasowych sędziów orzekają- cych w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej,
-
zgromadzenie sędziów orzekając ych w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej – jeżeli wyznaczenie ostatniego sędziego do orzekania w tej izbie nastąpiło po upływie kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzial- ności Zawodowej
– w celu wyboru kandydatów na stanowisko Prezes a Sądu Najwyższego.
Dziennik Ustaw – 6 – Poz. 622
§ 3. Zgromadzeniu sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo zgromadze -
niu sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej dokonującemu wyboru, o którym mowa w § 1, przewod -
niczy Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, a w przypadku gdy nie jest to możliwe, sędzia wyznaczony do orzekania w Izbie
Odpowiedzialności Zawodowej albo sędzia orzekający w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, którego kandydatura nie
została zgłoszona, wyznaczony przez Prezydenta R zeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego wybiera się spośród sędziów:
-
wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej – w przypadku wyboru dokonywanego przez zgromadzenie, o którym mowa w § 2 pkt 1;
-
orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej – w przypadku wyboru dokonywanego przez zgromadzenie, o którym
mowa w § 2 pkt 2. § 5. Do kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego oraz ich wyboru przez zgromadzenie sędziów wyzna- czonych do orzeka nia w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowie- dzialności Zawodowej przepisy art. 13 § 1, 2 i 5–8 stosuje się odpowiednio. Do dokonania wyboru kandyda tów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego wymagana jest o becność co najmniej 2/3 członków zgromadzenia sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo członków zgromadzenia sędziów orzeka jących w Izbie Odpowie- dzialności Zawodowej. Jeżeli wyboru nie dokonano ze względu na brak wymagane go kworum, do dokonania wyboru na kolejnym posiedzeniu wymagana jest obecność co najmniej 1/2 członków zgromadzenia sędziów wyznaczonych do orzekania
w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo członków zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialno ści Zawodo- wej. Jeżeli także na tym posiedzeniu wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum, wybór może zostać dokonany na kolejnym posiedzeniu w przypadku obecności co najmniej 1/3 członków zgromadzenia sędziów wyznaczonych
do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo członków zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzial- ności Zawodowej. Posiedzenia, o których mowa w zdaniu trzecim i czwartym, zwołuje się na dzień przypadający nie później niż w terminie 5 dni od dnia odbycia p oprzedniego posiedzenia.
§ 6. Jeżeli kandydaci na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego nie zostali wybrani zgodnie z § 1–5, w terminie 5 dni od dnia odbycia ostatniego posiedzenia, o którym mowa w § 5, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zwołuje posiedzenie zgromadzenia sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo zgroma dzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w celu wyboru kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego . Do kandydatów na stanowisko Prezes a Sądu Najwyższego oraz ich wyboru przez zgro madzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przepisy § 1–5 oraz art. 13 § 1, 2 i 5–8 stosuje się odp owiednio.
§ 7. Jeżeli termin posiedzenia zgromadzenia sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawo - dowej wyznaczony zgodnie z § 2, 5 i 6 przypadnie po upływie kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialnoś ci Zawod owej, w wyznaczonym terminie odbywa się posiedzenie zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, które kontynuuje wybór kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego.
Art. 15b. § 1. W przypadku wyboru kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego przez zgromadzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, kadencja Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej rozpocz yna się z dniem powołania, nie wcześniej jednak niż z dniem rozpoczęcia kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, którzy tworzyli to zgromadzenie. W przypadku wyboru
kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego przez zgromadze nie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzial- ności Zawodowej, kadencja Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej rozpoczyna się z dniem powołania. Kadencja Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej upływa z dniem upływu kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, którzy tworzyli zgromadzenie, o którym mowa w zdaniu pierwszym albo drugim.
§ 2. Kadencja Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Z awodowej wygasa z dniem
zrzeczenia się przez niego tego stanowiska.
Art. 15c. Jeżeli w dniu następującym po upływie kadencji Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpo- wiedzialności Zawodowej stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego jest nieobsadzone, do dnia powołania Prezesa Sądu Najwyż- szego obowiązki i uprawnienia Prezesa Sądu Najwyższego określone w ustawie wykonuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
Art. 15d. § 1. Zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej wybiera kandydat ów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego w terminie 14 dni od dnia wygaśnięcia kadencji Prezesa Sądu Najwyższego kierującego
pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej albo wygaśnięcia kadencji sędziego orzekającego w Izbie Odpo wiedzialności Zawodowej zajmuj ącego stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego. Przepisy art. 15a § 1 i § 4 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
Dziennik Ustaw – 7 – Poz. 622
§ 2. Do kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego oraz ich wyboru przez zgromadzenie sędziów orzeka-
jących w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej prze pisy art. 13 § 1–3 i 5–8 oraz art. 13a § 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Do dokonania wyboru kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego wymagana jest obecność co najmniej
2/3 członków zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodo wej. Jeżeli wyboru nie dokonano ze
względu na brak wymaganego kworum, do dokonania wyboru na kolejnym posiedzeniu wymagana jest obecność co naj-
mniej 1/2 członków zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Jeżeli także na tym po-
siedzeniu wyboru nie dokonano ze względu na brak wymaganego kworum, wybór może zostać dokonany na kolejnym
posiedzeniu w przypadku obecności co najmniej 1/3 członków zgromadzenia sędziów orzeka jących w Izbie Odpowiedzial-
ności Zawodowej. Posiedzenia, o których mowa w zdaniu trzecim i czwartym, zwołuje się na dzień przypadający nie później
niż w terminie 5 dni od dnia odbycia poprzedniego posiedzenia.
§ 3. Sędzia Sądu Najwyższego, któremu Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzył wykonywanie obowiązków
Prezesa Sądu Najwyższego, wykonuje obowiązki i uprawnienia Prezesa Sądu Najwyższego określone w ustawie. Do powierzenia
wykonywania obowiązków Prezesa Sądu Najwyższego przepis art. 13a § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 16. § 1. Samorząd sędziów Sądu Najwyżs zego stanowią wszyscy sędziowie Sądu Najwyższego w stanie czynnym.
W skład samorządu nie wchodzą sędziowie delegowani do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym.
§ 2. Organami samorządu sędziów Sądu Najwyższego są Zgromadzenie Ogólne Sędziów S ądu Najwyższego, zgroma-
dzenie sędziów izby Sądu Najwyższego, zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, zgro-
madzenie sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej oraz Kole gium Sądu Najwyższego.
Art. 16a. § 1. Zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej tworzą sędziowie Sądu
Najwyższego orzekający w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w okresie kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpo-
wiedzialności Zawodowej.
§ 2. Zgromadzenie sęd ziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej tworzą sędzio wie wy-
znaczeni do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przed upływem kadencji dotychczasowych sędziów orzeka-
jących w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, w okresie od d nia wyznaczenia ostatniego sędziego do orzeka nia w Izbie
Odpowiedzialności Zawodowej do upływu kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpo wiedzialności
Zawodowej.
Art. 17. § 1. Do kompetencji Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego należy:
-
dokonywanie wyboru 5 kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz przedstawianie ich Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej;
-
rozpatrywanie projektu informacji, o której mowa w art. 5 § 1, i przyjmowanie tej informacji;
-
rozpatrywanie innych spraw z inicjatywy Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Prezesa Sądu Najwyższego, Kolegium
Sądu Najwyższego lub co najmniej 5 sędziów Sądu Najwyższego; -
podejmowanie uchwał w innych ważnych sprawach dotyczących Sądu Najwyższego.
§ 2. Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Sądu Najwyższego przewodniczy Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, z uwzględ - nieniem art. 13 § 3, art. 13a § 2 oraz art. 14 § 2. § 2a. O terminie i porządku posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego Pierwszy Pr ezes Sądu Naj- wyższego zawiadamia sędziów Sądu Najwyższego najpóźniej 7 dni przed dniem posied zenia, z uwzględnieniem art. 13 § 4 zdanie czwarte i art. 13a § 2. § 3. Do podjęcia uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego wymagana jest obecność c o najmniej 2/3 liczby sędziów każdej z izb, z wyłączeniem Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Uchwały zapadają zwykłą większością
głosów. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi co najmniej 3 sędziów z obecnych na posiedzeniu członków zgro- madzenia . Art. 18. Do wzięcia udziału w Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Najwyższego zwoływanym w celu przedsta- wienia informacji , o której mowa w art. 5 § 1, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zaprasza Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz przedstawicieli innych organów władzy publicznej.
Art. 19. § 1. Do kompetencji zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego należy: -
dokonywanie wyboru 3 kandydatów na stanowisko P rezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą danej izby, z wyjąt- kiem Izby Odpowiedzialności Zawodowej;
-
rozpatrywanie projektu informacji o działalności izby oraz stwierdzonych w związku z nią istotnych problemach, w tym wynikających z orzecznictwa izby oraz przyjmowanie tej informacji;
Dziennik Ustaw – 8 – Poz. 622
-
opiniowanie przedstawionych przez Prezesa Sądu Najwyższego kandydatów na stanowiska przewodniczących wydzia- łów w danej izbie;
-
wybór 2 członków oraz 1 zastępcy członka Kolegium Sądu Najwyższego;
-
rozpatrywanie innyc h problemów dotyczących funkcjonowania izby.
§ 2. Zgromadzeniu sędziów izby Sądu Najwyższego przewodniczy Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą danej izby.
§ 3. Do podjęcia uchwały zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego wymagana jest obecność co najm niej 2/3 liczby sędziów tej izby. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi
1 z obecnych na posiedzeniu członków zgromadzenia.
Art. 19a. § 1. Do kompetencji zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpo wiedzialności Zawodowej należy: -
dokonywanie wyboru 3 kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzial- ności Zawodowej, z uwzględnieniem art. 15a § 1 i 2;
-
rozpatrywanie projektu informacji o działalności Izby Odpowi edzialności Zawodowej oraz stwierdzonych w związku z nią istotnych problemach, w tym wynikających z orzecznictwa oraz przyjmowanie tej informacji;
-
opiniowanie przedstawionych przez Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Odpowiedzialności Zawodo- wej kandydatów na stanowiska przewodniczących wydziałów w tej izbie;
-
wybór 2 członków oraz 1 zastępcy członka Kolegium Sądu Najwyższego;
-
rozpatrywanie innych problemów dotyczących funkcjonowania Izby Odpowiedzialności Zawodowej.
§ 2. Jeżeli ustawa ni e stanowi inaczej, do zgromadzenia sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawo dowej przepisy dotyczące zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego stosuje się odpowiednio.
Art. 19b. § 1. Do kompetencji zgromadzenia sędziów wyznaczonych do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej należy dokonywanie wyboru 3 kandydatów na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą tej izby, z uwzględnieniem art. 15a § 1 i 2. § 2. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do zgromadzenia sędziów wyznaczonych d o orzekania w Izbie Odpowiedzial- ności Zawodowej dokonującego wyboru, o którym mowa w art. 15a § 1, przepisy dotyczące zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego stosuje się odpowiednio.
Art. 20. (uchylony)
Art. 21. § 1. Kolegium Sądu Najwyższego tworzą Pie rwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezesi Sądu Najwyższego oraz sędziowie wybrani przez zgromadzenia sędziów izby Sądu Najwyższego na okres 3 lat. § 1a. Zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej wybiera sędziów do Kole gium Sądu Najwyższego niezwłocznie po rozpoczęciu kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawo dowej. Sędziowie wybrani przez zgromadzenie sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej pełnią funkcję od dnia wyboru do dnia upływu kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w trakcie której zostali wybrani. W przypadku wygaśnięcia kadencji sędziego orzekającego w Izbie Odpowiedzialności Zawo dowej pełniącego funkcję członka albo zastępcy członka Kolegium Sądu Najwyższeg o, przeprowadza się wybory uzu pełniające. Nie można łączyć funkcji członka lub zastępcy członka Kolegium Sądu Najwyższego wybranego przez zgromadzenie sędziów orzeka- jących w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej z funkcją członka lub zastępcy członka Kolegium Sądu Najwyższego wy- branego przez zgromadzenie sędziów innej izby Sądu Najwyższego.
§ 2. Przewodniczącym Kolegium Sądu Najwyższego jest Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
§ 3. Do podjęcia uchwały Kolegium Sądu Najwyższego wymagana jest obecność co najmniej 2/3 liczby członków Kolegium Sądu Najwyższego. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W przypadku równej liczby głosów roz- strzyga głos przewodniczącego.
Art. 22. § 1. Kolegium Sądu Najwyższego przygotowuje stanowisko w sprawach związanych z działalnoś cią Sądu Naj - wyższego oraz współdziała z Pierwszym Prezesem Sądu Najwyższego w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania Sądu Najwyższego.
§ 2. Do kompetencji Kolegium Sądu Najwyższego należy w szczególności: -
opiniowanie projektów aktów, o których mo wa w art. 4, art. 14 § 1 pkt 6 i art. 98 § 2;
-
(uchylony)
-
opiniowanie kandydatów na stanowiska kierownicze w jednostkach administracyjnych Sądu Najwyższego;
Dziennik Ustaw – 9 – Poz. 622
-
uchwalanie projektu dochodów i wydatków Sądu Najwyższego;
-
ustalanie liczby ławników Sądu Najwyższego;
-
wybór Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego i jego zastępcy.
Rozdział 2a
Sędziowie orzekający w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej
Art. 22a. § 1. W Izbie Odpowiedzialności Zawodowej orzeka 11 sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialno ści Zawodowej, wyznaczonych do orzekania w tej izbie na kadencję, o której mowa w art. 22b § 1 albo art. 22c § 3, przez
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej spośród sędziów Sądu Najwyższego wylosowanych na posiedzeniu Kolegium Sądu Najwyższego przez przew odniczącego tego kolegium.
§ 2. Sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej losuje się nie później niż na 6 tygodni przed upływem kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, w liczbie
trzykrotnie większej niż liczba sędziów, o której mowa w § 1. Imiona i nazwiska sędziów Sądu Najwyższego nie mogą się powtarzać.
§ 3. Sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej losuje się spośród sędziów Sądu Najwyższego orzekaj ących w pozostałych izbach Sądu Najwyższego.
§ 4. Z losowania sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej wyłączeni są sędziowie
Sądu Najwyższego zajmujący stanowiska Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Prezesa Sądu Najwyższe go, Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego, Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego, zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego, Rzecznika Prasowego, zastępcy Rzecznika Prasowego, sędziowie Sądu Najwyższego, których kadencja w Izbie Odpowiedz ialności Zawodowej trwa w dniu losowania oraz sędziowie Sądu Najwyższego, którzy w okresie 5 lat poprzedzających losowanie zostali ukarani karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 75 § 1 pkt 2–4. § 5. Sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedz ialności Zawodowej losuje się na posiedzeniu Kole- gium Sądu Najwyższego przy udziale obecnych członków Kolegium Sądu Najwyższego. W sprawie losowania sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej nie przeprowadza się głosowania.
§ 6. Z losowania sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przewodniczący Kolegium Sądu Najwyższego sporządza protokół. Członkowie Kolegium Sądu Najwyższego obecni podczas losowania mogą zgłosić do protokołu zastrzeżenia do przeprowadzenia losowania.
§ 7. Niezwłocznie po losowaniu sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, przewodniczący Kolegium Sądu Najwyższego przekazuje Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej listę wylosowanych sędziów
Sądu Najwyższego wraz z informacją o toczących się wobec nich postępowaniach dyscyplinarnych i protokołem losowania.
§ 8. Sędzia Sądu Najwyższego nie może odmówić udziału w losowaniu, wyznaczeniu do orzekania w Izbie Odpo wie- dzialności Zawodowej, ani orze kania w tej izbie po wyznaczeniu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 22b. § 1. Kadencja sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej jest wspólna i wynosi 5 lat. W przypadku wyznaczenia ostatniego sędziego do orzekania w Izbie Odpo wiedzialności Zawodowej przed upływem kadencji
dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, kadencja rozpoczyna się z dniem nastę- pującym po dniu upływu kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zaw odowej. W przypadku
wyznaczenia ostatniego sędziego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej po upływie kadencji dotychczaso- wych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, kadencja rozpoczyna się z dniem następującym po dniu wyznacze nia ostatniego sędziego do orzekania w tej izbie.
§ 2. Sędzia wyznaczony do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przed upływem kadencji dotychczaso- wych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, orzeka w tej izbie od dnia następując ego po upływie kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Sędzia wyznaczony do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej po upływie kadencji dotychczasowych sędziów orzekających w Izbie Odpowie- dzialności Zawodowe j, orzeka w tej izbie od dnia następującego po dniu wyznaczenia. Nie stoi to na przeszkodzie rozpo- częciu kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w terminie określonym w § 1. Art. 22c. § 1. Kadencja sędziego orzekającego w Izbie Od powiedzialności Zawodowej wygasa przed upływem kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w przypadku: -
przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
-
ukarania karą dysc yplinarną, o której mowa w art. 75 § 1 pkt 2–4;
Dziennik Ustaw – 10 – Poz. 622
-
powołania na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą innej izby, Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego, Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego, zas tępcy Rzecz- nika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego, Rzecznika Prasowego lub zastępcy Rzecznika Prasowego.
§ 2. W przypadku, o którym mowa w § 1, przeprowadza się uzupełniające losowanie sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowe j. Losowanie przeprowadza się w terminie 14 dni od dnia wygaś nięcia kadencji sędziego orzekającego w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Do uzupełniającego losowania oraz wyznaczenia sędziów do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przepis art. 22a stosuje się odpowiednio, z tym że sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej losuje się w liczbie trzykrotnie większej niż liczba sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, których kadencja wygasła.
§ 3. Kaden cja sędziego orzekającego w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej wyznaczonego w trybie określonym w § 2, rozpoczyna się z dniem następującym po dniu wyznaczenia i upływa wraz z upływem kadencji sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, w trakc ie której został wyznaczony.
§ 4. Do sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przed rozpoczęciem kadencji w przypadku określonym w art. 22b § 2, przepisy § 1–3 i art. 22b § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 22d. Po upływie kadencji sędziów or zekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej albo wygaśnięciu kaden- cji sędziego orzekającego w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej w przypadku, o którym mowa w art. 22c § 1 pkt 3, sędzia Sądu Najwyższego podejmuje czynności w sprawach w Izbie Odpowiedzialn ości Zawodowej do ich zakoń czenia. Sędziego, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie wlicza się do liczby sędziów, o której mowa w art. 22a § 1. Art. 22e. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego określa udział sędziego Sądu Najwyższego w przydziale spraw w izbie Sądu Najwyższego, w której sędzia Sądu Najwyższego zajmuje stanowisko, i w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, z tym że udział w przydziale spraw w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej nie może wynosić więcej niż połowę przydziału spraw sędziego Sądu Najwyższeg o. Rozdział 3 Właściwość izb Sądu Najwyższego
Art. 23. Do właściwości Izby Cywilnej należą sprawy z zakresu prawa cywilnego, gospodarczego, własności intelektu- alnej, rodzinnego i opiekuńczego, a także sprawy dotyczące rejestracji przedsiębiorców i rejestracji zastawów.
Art. 24. Do właściwości Izby Karnej należą sprawy rozpoznawane na podstawie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 37), ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2023 r. poz. 654 i 818 ), ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 oraz z 2023 r. poz. 1963 ), oraz inne sp rawy, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, a także sprawy podlegające orzecznictwu sądów wojskowych.
Art. 25. Do właściwości Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych należą sprawy z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych.
Art. 26. § 1. Do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych należy rozpoznawanie: -
skarg nadzwyczajnych;
-
protestów wyborczych i protestów przeciwko ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyj nego oraz stwierdzanie ważności wyborów i referendum, a także spraw, w których złożono środki odwoławcze od uchwał Państwowej Komisji Wyborczej;
-
odwołań od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych;
-
spraw z zakresu zamówień publicznych;
-
spraw rejestrowych, z wyłączeniem spraw dotyczących rejestracji przedsiębiorców i rejestracji zastawów;
-
spraw z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów oraz z zakresu praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową;
-
spraw z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji i poczty, transportu kolejowego oraz z zakresu regulacji rynku wodno -kanalizacyjnego;
-
spraw, w których złożono odwołanie od decyzji Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji;
8a) spraw, w których złożono odwołanie od postanowienia Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15;
Dziennik Ustaw – 11 – Poz. 622
8b)4) spraw, w których wniesiono apelację od decyzji administracyjnej Państwowe j Komisji do spraw badania wpły wów
rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022, o której mowa w art. 36
pkt 1 ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeń-
stwo wewnę trzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 (Dz. U. poz. 1030 i 1532);
9) spraw z zakresu przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku;
10) skarg dotyczących przewlekłości postępowania przed sądami powszechnymi i wojskowymi oraz Sądem Na jwyższym;
11) innych spraw z zakresu prawa publicznego niezastrzeżonych do właściwości innych izb Sądu Najwyższego.
§ 2. Do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych należy rozpoznawanie wniosków lub oświad-
czeń dotyczących wyłączenia sędz iego albo o oznaczenie sądu, przed którym ma się toczyć postępowanie, obejmujących
zarzut braku niezależności sądu lub braku niezawisłości sędziego. Sąd rozpoznający sprawę przekazuje niezwłocznie wniosek
Prezesowi Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publi cznych celem nadania mu dalszego biegu na zasadach określonych
w odrębnych przepisach. Przekazanie wniosku Prezesowi Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych nie wstrzy-
muje biegu toczącego się postępowania.
§ 3. Wniosek, o którym mowa w § 2, pozosta wia się bez rozpoznania, jeżeli obejmuje ustalenie oraz ocenę zgodności
z prawem powołania sędziego lub jego umocowania do wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawied liwości.
§ 4. Do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych należy rozp oznawanie skarg o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów wojskowych oraz sądów
administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli niezgodność z prawem polega na podważeniu stat usu
osoby powołanej do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego, która wydała orzeczenie w sprawie.
§ 5. Do postępowania w sprawach, o których mowa w § 4, stosuje się odpowiednie przepisy o stwierdzeniu nie zgod-
ności z prawem prawomocnych orzeczeń, a w sprawach karnych przepisy o wznowieniu postępowania sądowego zakończo-
nego prawomocnym orzeczeniem. Nie jest konieczne uprawdopodobnienie ani wyrządzenie szkody, spowodowanej przez
wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy.
§ 6. Skargę o stwierdzenie niezgodno ści z prawem prawomocnego orzeczenia, o którym mowa w § 4, można wnieść
do Sądu Najwyższego – Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, z pominięciem sądu, który wydał zaskarżone
orzeczenie, a także w razie nieskorzystania przez stronę z przysługują cych jej środków prawnych, w tym skargi nadzwyczajnej
do Sądu Najwyższego.
Art. 27. (uchylony)
Art. 27a. § 1. Do właściwości Izby Odpowiedzialności Zawodowej należą sprawy:
-
dyscyplinarne:
a) sędziów Sądu Najwyższego,
b) rozpatrywane przez Sąd Najwyższy w związku z postępowaniami dyscyplinarnymi prowadzonymi na podstawie ustawy:
– z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 i 1268 oraz z 2023 r. poz. 1860 ), – z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach pr awnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166 oraz z 2023 r. poz. 1860 ), – z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko -weterynaryjnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 154), – z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1799 oraz z 2023 r. poz. 1394 i 1615 ), – z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 1850 oraz z 2023 r. poz. 1972 ), – z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2250 ), – z dnia 18 grudn ia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2023 r. poz. 102), – z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 303 i 1860 ), -
Dodany przez art. 6 ustaw y z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007 –2022 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532) , która weszła w życie z dniem 8 s ierpnia 2023 r.
Dziennik Ustaw – 12 – Poz. 622
– z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
– z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125 ),
– z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 1342 oraz z 2023 r. poz. 1234 ),
– z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pie lęgniarek i położnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 628),
– z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (Dz. U. z 2023 r. poz. 1213 i 1234 ),
– z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze (Dz. U. z 2024 r. poz. 390),
– z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1691 i 1860 );
2) o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub tymczasowe aresztowanie sędziów, asesorów sądowych,
prokuratorów i asesorów prokuratury;
3) z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społ ecznych dotyczące sędziów Sądu Najwyższego.
§ 2. Izba Odpowiedzialności Zawodowej składa się z:
-
Wydziału Pierwszego;
-
Wydziału Drugiego.
§ 3. Wydział Pierwszy rozpatruje w szczególności sprawy: -
sędziów Sądu Najwyższego;
-
sędziów, asesorów sądowyc h, prokuratorów i asesorów prokuratury dotyczące:
a) przewinień dyscyplinarnych, rozpoznawane w pierwszej instancji przez Sąd Najwyższy,
b) zezwolenia na pociągniecie do odpowiedzialności karnej lub tymczasowe aresztowanie.
§ 4. Wydział Drugi rozpatruje w szczególności: -
odwołania od orzeczeń sądów dyscyplinarnych pierwszej instancji w sprawach sędziów, asesorów sądowych, proku- ratorów i asesorów prokuratury oraz postanowień i zarządzeń zamykających drogę do wydania wyroku;
-
kasacje od orzeczeń dyscyplinarnych;
-
środki odwoławcze z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sędziów Sądu Najwyższego.
Art. 28. § 1. W przypadku, gdy Prezes Sądu Najwyższego uzna, że sprawa nie należy do właściwości izby, której pracą kieruje, przekazuje sprawę d o właściwej izby.
§ 2. Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą izby, do której sprawa została przekazana, uznając, że izba ta nie jest właściwa do jej rozpoznania, zwraca się do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o wskazanie właściwej izby. Pierwszy Preze s Sądu Najwyższego może odmówić przekazania sprawy do innej izby.
Rozdział 4 Nawiązanie, zmiana i wygaśnię cie stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego
Art. 29. § 1. Sędzią Sądu Najwyższego jest osoba powołana na to stanowisko przez Prezydenta Rzeczyp ospolitej Polskiej , która złożyła ślubowanie wobec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. W ramach działalności Sądu Najwyższego lub jego organów niedopuszczalne jest kwestionowanie umocowania sądów i trybunałów, konstytucyjnych organów państwowych oraz organów kontroli i ochrony prawa.
§ 3. Niedopuszczalne jest ustalanie lub ocena przez Sąd Najwyższy lub inny organ władzy zgodności z prawem powo- łania sędziego lub wynikającego z tego powołania uprawnienia do wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawi edliwości.
§ 4. Okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego Sądu Najwyższego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności.
§ 5. Dopuszczalne jest bada nie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego lub sędziego delegowanego do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu i jego postępowania po powoła niu, na wniosek uprawnionego, o którym mowa w § 7, jeżeli w okolicznościach danej sprawy może to doprowadzić do naruszenia standardu niezawisłości lub bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy z uwzględnieniem okoliczności dotyczących uprawnionego oraz charakteru sprawy.
Dziennik Ustaw – 13 – Poz. 622
§ 6. Wniosek o stwierdzenie przesłanek, o których mowa w § 5, może być złożony wobec sędziego Sądu Najwyższego lub sędziego delegowanego do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym wyznaczonego do składu rozpo- znającego:
-
środek zaskarżenia;
-
sprawę dyscyplinarną;
-
sprawę o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub tymczasowe aresztowanie sędziów, asesorów sądowych, prokuratorów i asesorów prokuratury;
-
sprawę z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społec znych dotyczącą sędziego Sądu Najwyższego;
-
sprawę z zakresu przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku.
§ 7. Uprawnionym do złożenia wniosku jest strona lub uczestnik postępowania przed Sądem Najwyższym w sprawach , o których mowa w § 6. § 8. Wniosek składa się w terminie tygodnia od dnia zawiadomienia uprawnionego do złożenia wniosku o składzie rozpoznającym sprawę. Po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, prawo do złożenia wniosku wygasa. Sąd przy doręczeniu pierwszego pisma w sprawie zawiadamia uprawnionego do złożenia wniosku o składzie rozpoznającym sprawę, a przy każdym kolejnym – jeżeli skład rozpoznający sprawę uległ zmianie. Przepis art. 871 § 1 ustawy z dnia 17 listo- pada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, z późn. zm.5)) stosuje się.
§ 9. Wniosek powinien czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: -
żądanie stwierdzenia, że w danej sprawie zachodzą przesłanki, o których mowa w § 5;
-
przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie wraz z dowodami na ich poparcie.
§ 10. Wniosek niespełniający wymagań, o których mowa w § 9, podlega odrzuceniu bez wezwania do usunięcia braków formalnych. Odrzuceniu podlega również wniosek złożony po upływie terminu albo z innych przyczyn nie dopuszczalny.
§ 11. O odrzuceniu wniosku niespełniającego wymagań, o których mowa w § 9, Sąd Najwyższy zawiadamia właściwy
organ samorządu zawodowego, do którego należy pełnomocnik.
§ 12. Do czasu rozpoznania wniosku sędzia, któr ego wniosek dotyczy, nie może podejmować dalszych czyn ności, chyba że dotyczy to czynności niecierpiącej zwłoki.
§ 13. Złożenie wniosku nie wstrzymuje dopuszczalności wydania orzeczenia w sprawie, o której mowa w § 6 pkt 3, w zakresie niecierpiącym zwłoki lub w przedmiocie środka zapobiegawczego podczas rozpoznawania kasacji albo wniosku o wznowienie postępowania.
§ 14. Jeżeli uprawniony do złożenia wniosku złożył wnioski wobec więcej niż jednego sędziego wyznaczonego do składu rozpoznającego sprawę lub wn ioski zostały złożone w tej samej sprawie przez kilku uprawnionych do złożenia wniosku,
Sąd Najwyższy może zarządzić połączenie wniosków w celu ich łącznego rozpoznania. W przypadku łącznego rozpoznania wniosków, wnioski rozpoznaje skład Sądu Najwyższego w yznaczony do rozpoznania wniosku, który został złożony jako pierwszy.
§ 15. Sąd Najwyższy rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnym w składzie 5 sędziów losowanych spośród całego składu Sądu Najwyższego, po wysłuchaniu sędziego, którego wniosek dotyczy c hyba, że wysłuchanie jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Wysłuchanie może nastąpić na piśmie. Sędzia, którego wniosek dotyczy jest wyłączony z losowania.
§ 16. Sąd Najwyższy wydaje orzeczenie w terminie 2 tygodni, licząc od dnia złożenia wniosku.
§ 17. Sąd Najwyższy oddala wniosek, jeżeli jest on bezzasadny.
§ 18. Uwzględniając wniosek Sąd Najwyższy wyłącza sędziego od rozpoznania sprawy. Wyłączenie sędziego od udziału w danej sprawie nie może stanowić podstawy do wyłączenia tego sędziego w innych sprawach rozpoznawanych z jego udziałem.
§ 19. Sąd Najwyższy z urzędu sporządza w terminie 3 dni uzasadnienie postanowienia wydanego na skutek rozpozna- nia wniosku.
§ 20. Odpis postanowienia wydanego na skutek rozpoznania wniosku wraz z uzasadnieniem doręcz a się składającemu wniosek oraz sędziemu, którego orzeczenie dotyczy.
§ 21. Od postanowienia wydanego na skutek rozpoznania wniosku przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów losowanych spośród całego składu Sądu Najwyższego. Sędzia, kt órego orzeczenie dotyczy oraz sędzia,
który brał udział w wydaniu zaskarżonego postanowienia, są wyłączeni z losowania. -
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r. poz. 1429, 1606, 1615, 1667, 1860 i 2760.
Dziennik Ustaw – 14 – Poz. 622
§ 22. Odwołanie przysługuje podmiotowi, który złożył wniosek oraz sędziemu, którego orzeczenie dotyczy. Termin
do wniesienia odwołania w ynosi tydzień i biegnie dla każdego uprawnionego do wniesienia odwołania od dnia doręczenia
postanowienia wraz z uzasadnieniem.
§ 23. Sąd Najwyższy rozpoznaje odwołanie na posiedzeniu niejawnym w terminie 2 tygodni od dnia jego wniesienia.
§ 24. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania toczącego się na skutek wniosku oraz postępowania
odwoławczego stosuje się odpowiednio przepisy o zażaleniu obowiązujące w postępowaniu, którego wniosek dotyczy.
§ 25. Od prawomocnego postanowienia Sądu Najwyższe go wydanego na skutek rozpoznania wniosku nie przysługuje
wniosek o wznowienie postępowania lub skarga o wznowienie postępowania.
Art. 30. § 1. Do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego może być powołana osoba, która:
-
posiada wyłącznie obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i publicznych;
-
nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skar- bowe lub wobec której nie wydano prawomocnego wyroku warunkowo umar zającego postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstwa skarbowego;
-
ukończyła 40 lat;
-
jest nieskazitelnego charakteru;
-
ukończyła wyższe studia prawnicze w Rzeczypospoli tej Polskiej i uzyskała tytuł magistra lub zagraniczne studia praw- nicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;
-
wyróżnia się wysokim poziomem wiedzy prawniczej;
-
jest zdolna, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego;
-
posiada co najmniej dziesięcioletni staż na stanowisku sędziego, prokuratora, Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczy - pospolitej Polskiej, jej wiceprezesa, radcy, albo przez co najmniej dziesięć lat wykonywała w Polsce zawód adwo kata, radcy prawnego lub notariusza;
-
nie pełniła służby, nie pracowała ani nie była współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa, wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
§ 2. Wymagania , o których mowa w § 1 pkt 8, nie dotyczą osoby, która posiada tytuł naukowy profesora albo stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych i pracowała w polskiej szkole wyższej, Polskiej Akademii Nauk, instytucie naukowo -badawczym lub innej placówce naukowej.
§ 3. Staż lub wykonywanie zawodu, o których mowa w § 1 pkt 8, liczone są łącznie w przypadku zajmowania różnych stanowisk lub wykonywania różnych zawodów.
§ 4. Wymagania, o których mowa w § 1 pkt 9, stosuje się do osób urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972 r. Art. 31. § 1.6) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, po zasięgnięciu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, obwieszcza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” liczbę wolnych stanowisk sędziego prze - widzianych do objęcia w poszczególnych izbach Sądu Najwyższego.
§ 2. Każda osoba, która spełnia warunki do objęcia stanowiska sędziego Sądu Najwyższego, może zgłosić swoją kan- dydaturę Krajowej Radzie Sądownictwa w terminie miesiąca od dnia obwieszczenia, o którym mow a w § 1. § 3. Kandydaturę zgłasza się przez złożenie karty zgłoszenia kandydata na wolne stanowisko sędziego Sądu Najwyż- szego we wskazanej w obwieszczeniu izbie oraz dołącza się do niej – z wyjątkiem gdy kandydatem jest sędzia albo proku- rator – informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą kandydata oraz zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego.
§ 3a. Do karty zgłoszenia kandydata na wolne stanowisko sędziego Sądu Najwyższego kandydat może dołączyć rów- nież inne dokumenty potwierdzające jego kwalifikacje, w szczególności informacje o dorobku naukowym, spis publikacji, opinie przełożonych i rekomendacje. -
Utracił moc z dniem 28 lutego 2022 r. w zakresie, w jakim za przesłankę wyłączenia sędziego z orzekania uznaje okoliczność, że obwieszczenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o wolnych stanowiskach sędziego w Sądzie Najwyższym, na podstawie którego rozpoczyna się proces nominacyjny sędziów, stanowi akt wymagający dla swojej ważności podpisu Prezesa Rady Ministr ów (kontrasygnaty ), a konsekwencją jego braku jest wątpliwość co do bezstronności sędziego powołanego do pełnienia urzędu w procedurze nominacyjn ej rozpoczętej takim obwieszczeniem, na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, o którym mowa w odnośniku 1.
Dziennik Ustaw – 15 – Poz. 622
§ 3b. Zgłaszający urodzony przed dniem 1 sierpnia 1972 r. składa w postaci papierowej ośw iadczenie, o którym mowa
w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa
państwa z lat 1944 –1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2024 r. poz. 273), albo informację, o której mowa w art. 7
ust. 3a tej ustawy.
§ 3c. Jeżeli swoją kandydaturę na wolne stanowisko sędziego Sądu Najwyższego zgłosiła osoba, która nie spełnia
warunków do objęcia stanowiska sędziego Sądu Najwyższego, o których mowa w art. 30 § 1 pkt 1 –3, 5 oraz 7 –9 i § 2,
zgłosz enie nastąpiło po upływie terminu albo nie spełnia wymogów formalnych, Krajowa Rada Sądownictwa pozostawia
zgłoszenie bez rozpoznania. Od uchwały w przedmiocie pozostawienia zgłoszenia bez rozpoznania odwołanie nie przysługuje.
§ 3d. Przewodniczący Krajowe j Rady Sądownictwa po stwierdzeniu spełniania przez kandydata warunków oraz wy-
mogów formalnych zgłoszenia, wyznacza zespół, o którym mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej
Radzie Sądownictwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 269 oraz z 2023 r. poz. 1615 ).
§ 4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty zgłoszenia kandydata na wolne
stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, mając na uwadze konieczność zapewnienia przejrzystości oraz sprawności postę-
powania w sprawie wyboru kandydata na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego.
Art. 32. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia lub powinowactwa pierwszego
stopnia oraz małżonkowie nie mogą być jednocześnie sędziami Sądu Najwyższego.
Art. 33. § 1. Stosunek służbowy sędziego Sądu Najwyższego nawiązuje się z chwilą doręczenia mu aktu powołania.
Odmowa odebrania aktu powołania jest równoznaczna ze zrzeczeniem się pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu
Najwyższego.
§ 2. Sędzia zgłasza się w celu objęcia stanowiska w terminie 14 dni od dnia odebrania aktu powołania.
§ 3. W przypadku nieusprawiedliwionego nieobjęcia stanowiska w terminie określonym w § 2, powołanie traci moc.
Okoliczność tę stwierdza Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
Art. 34. § 1. Przy powołaniu sędzia Sądu Najwyższego składa ślubowanie wobec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako sędzia Sądu Najwyższego służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa
i praworządności, obowiązki sędziego wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami
prawa i zasadami słuszności, bezstronnie, według mego sumienia, dochować tajemnicy prawnie chronio nej,
a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości”.
§ 2. Składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak mi dopomóż Bóg”.
§ 3. Odmowa złożenia ślubowania jest równoznaczna ze zrzeczeniem się pełnienia urzędu na stanowisku sędziego
Sądu Najwyższego.
Art. 35. § 1. Sędzia obejmuje stanowisko w izbie Sądu Najwyższego wskazane przez niego w karcie zgłoszenia kandy-
data, o której mowa w art. 31 § 3.
§ 2. Sędzia, za jego zgodą, może zostać przeniesiony przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego na stanowisko
w innej izbie.
§ 3. Sędzia moż e być wyznaczony przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do udziału w rozpoznaniu określonej
sprawy w innej izbie oraz, za zgodą sędziego, do orzekania na czas określony w innej izbie. Wyznaczenie sędziego do orze-
kania w innej izbie, bez jego zgody, może nastąpić na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy w roku. Po upływie okresu wyzna-
czenia sędziego do orzekania w innej izbie, sędzia podejmuje czynności w sprawach przydzielonych mu w tej izbie do ich
zakończenia.
§ 4. Przepisów § 2 i 3 nie stosuje się do Izby Odpowiedzialności Zawodowej.
Art. 36. § 1. Stosunek służbowy sędziego Sądu Najwyższego wygasa w przypadku:
-
śmierci;
-
zrzeczenia się pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego lub statusu sędziego w stanie spoczynku;
-
prawomocnego wyro ku skazującego sędziego za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe lub warunkowo umarzającego postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyśl- nego ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego p rzestępstwa skarbowego;
-
prawomocnego orzeczenia przez sąd środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska sędziego;
Dziennik Ustaw – 16 – Poz. 622
-
prawomocnego orzeczenia sądu dyscyplinarnego o złożeniu sędziego z urzędu;
-
utraty obywatelst wa polskiego;
-
nabycia obywatelstwa obcego państwa, chyba że sędzia zrzekł się tego obywatelstwa w terminie 30 dni od dnia jego nabycia;
-
stwierdzenia, że pełnił służbę, pracował lub był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa, wymienionych
w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
§ 2. O zaistnieniu okoliczności, o których mowa w § 1 pkt 2–7, sędzia Sądu Najwyższego, którego dotyczy dana oko - liczność, niezw łocznie informuje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem Pierwszego Prezesa Sądu Naj - wyższego. Jeżeli dana okoliczność dotyczy Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego informuje Prezydenta Rzeczypospolitej Polski ej. § 3. Datę wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego stwierdza Prezydent Rzeczypospolitej Pol- skiej, nie później niż w terminie 3 miesięcy od: -
zaistnienia okoliczności, o której mowa w § 1 pkt 1;
-
uzyskania informacji o zaistnieniu o koliczności, o której mowa w § 1 pkt 2–8. § 4. O zaistnieniu okoliczności, o której mowa w § 2:
-
zdanie pierwsze – Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa i Prezydenta Rzeczy - pospolitej Polskiej;
-
zdanie drugie – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa.
§ 5. Przepis § 1 pkt 8 stosuje się do osób urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972 r. § 6. W celu ustalenia, czy zachodzi okoliczność, o której mowa w § 1 pkt 8, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
zwraca się do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przed- stawienie informacji Dyrektora Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w tym z akresie. O przedstawienie informacji w odniesieniu do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyż- szego, zwraca się Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 7. W przypadku przedstawienia informacji potwierdzającej okoliczność, o której mowa w § 1 pkt 8, Dyrektor Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wskazuje, że wymieniona okoliczność wynika z: -
oświadczenia dotyczącego pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 paździer- nika 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów be zpieczeństwa państwa z lat 1944 –1990 oraz treści tych dokumentów ;
-
prawomocnego or zeczenia sądu okręgowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujaw- nianiu informacji o dokumentach organów be zpieczeństwa państwa z lat 1944 –1990 oraz treści tych dokumentów, stwierdzającego fakt złożenia przez osobę poddaną post ępowaniu lustracyjnemu niezgodnego z prawdą oświadczenia dotyczącego pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., o którym mowa w art. 21a ust. 2 tej ustawy.
§ 8. W przypadku, gdy Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Pol- skiemu lub Dyrektor Biura Lustracyjnego tego instytutu poweźmie informację potwierdzającą okoliczność, o której mowa w § 1 pkt 8, przekazuje ją niezwł ocznie Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego. Przepisy ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezp ieczeństwa państwa z lat 1944 –1990 oraz treści tych doku- mentów, stosuje się odpowiednio.
§ 9. Sędzia Sądu Najwyżs zego, który zrzekł się pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego lub statusu
sędziego w stanie spoczynku ma prawo uzyskać wpis na listę adwokatów lub radców prawnych albo zostać powołany na stanowisko notariusza bez konieczności spełnienia w ymagań określonych w stosunku do innych sędziów w ustawie z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych oraz ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie.
Dziennik Ustaw – 17 – Poz. 622
Art. 37. § 1. Sędzia Sądu Najwyższego prze chodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 65. roku życia.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 5. Sędzia Sądu Najwyższego będący kobietą może przejść w stan spoczynku z dniem ukończenia 60. roku życia,
składa jąc oświadczenie Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, który przekazuje je niezwłocznie Prezydentowi Rzeczy -
pospolitej Polskiej. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego składa oświadczenie bezpośrednio Prezydentowi Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 38. § 1. Sędzie go Sądu Najwyższego przenosi się w stan spoczynku na jego wniosek albo na wniosek Kolegium
Sądu Najwyższego, jeżeli z powodu choroby lub utraty sił został uznany przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia ob owiązków sędziego.
§ 2. Z wnioskiem o zbadanie zdolności do pełnienia obowiązków może wystąpić zainteresowany sędzia oraz Kolegium
Sądu Najwyższego.
§ 3. Sędzia Sądu Najwyższego może być przeniesiony w stan spoczynku, jeżeli bez uzasadnionej przyczyny nie poddał się
badaniu, o którym mowa w § 2, w sytuacji gdy z wnioskiem o zbadanie wystąpiło Kolegium Sądu Najwyższego.
§ 4. W sprawach przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku, o którym mowa w § 1 i 3, uchwałę
podejmuje Krajowa Rada Sądownictwa, na wniosek zainteresowanego sędziego albo Kolegium Sądu Najwyższego.
§ 5. Od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w sprawach, o których mowa w § 4, zainteresowanemu sędziemu,
a w przypadku gdy z wnioskiem o przeniesienie sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku wystąpiło Kolegium Sądu
Najwyższego także temu kolegium, przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 39. Datę przejścia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku albo przeniesienia sędziego Sądu Najwyż szego
w stan spoczynku stwierdza Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 40. § 1. Na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Minister Sprawiedliwości, może delegować, na czas
określony, nie dłuższy niż 2 lata, sędziego posiadającego co najmniej dziesięcioletni staż na sta nowisku sędziego, za jego
zgodą do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym.
§ 2. W okresie delegowania do pełnienia czynności, o których mowa w § 1, do sędziego mają odpowiednio zastoso-
wanie przepisy określające prawa i obowiązki sędziego Sądu Najwyższego.
§ 3. Liczba sędziów delegowanych do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym nie może być większa
niż 30 % liczby stanowisk sędziów Sądu Najwyższego.
§ 4. Na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Minister Sprawiedliwości moż e delegować, na czas nie okreś -
lony, sędziego, za jego zgodą do pełnienia funkcji asystenta sędziego Sądu Najwyższego oraz wykonywania innych czyn-
ności w Sądzie Najwyższym.
§ 5. Sędziemu delegowanemu do pełnienia czynności, o których mowa w § 1, przysługuj e wynagrodzenie w stawce
podstawowej sędziego sądu apelacyjnego.
§ 6. Po 3 miesiącach delegowania do pełnienia czynności, o których mowa w § 1, przez pozostały okres delegacji
sędziemu sądu apelacyjnego przysługuje wynagrodzenie w stawce podstawowej sędzie go Sądu Najwyższego, chyba że
dotychczasowe wynagrodzenie jest wyższe od przysługującego w Sądzie Najwyższym.
§ 7. Zasady wynagradzania, o których mowa w § 6, stosuje się do sędziów delegowanych do pełnienia funkcji lub wy-
konywania czynności, o których mow a w § 4, z tym że sędziemu sądu apelacyjnego przysługuje wynagrodzenie w stawce bez-
pośrednio wyższej od posiadanej, z wyłączeniem wynagrodzenia sędziego Sądu Najwyższego, natomiast sędziemu sądu
rejonowego – wynagrodzenie sędziego sądu okręgowego.
Rozdział 5
Obowiązki i prawa sędziego Sądu Najwyższego
Art. 41. § 1. Sędzia jest obowiązany postępować zgodnie ze ślubowaniem sędziowskim.
§ 2. Sędzia strzeże wartości związanych ze sprawowaniem władzy sądowniczej i unika wszystkiego, co mogłoby przy-
nieść ujmę god ności urzędu lub osłabić zaufanie do jego bezstronności.
Dziennik Ustaw – 18 – Poz. 622
Art. 42. § 1. Sędzia jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których poza jawną rozprawą
sądową powziął wiadomość ze względu na swoje stanowisko sędziego.
§ 2. Obowiązek zachowani a tajemnicy trwa także po wygaśnięciu stosunku służbowego.
§ 3. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy sędzia składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujaw-
nienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu, który nie je st sprzeczny z celami wymiaru
sprawiedliwości. W tych przypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić sędziego Pierwszy Prezes Sądu
Najwyższego. Od obowiązku zachowania tajemnicy, o którym mowa w tym przepisie, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyż-
szego może zwolnić Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Sędzia nie podlega postępowaniu sprawdzającemu przewidzianemu w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych.
Art. 43. Czas pracy sędziego określony jest wymiarem jego zadań.
Art. 44. § 1. Sędzia Sądu Najwyższego nie może pozostawać w innym stosunku służbowym lub podejmować dodat-
kowego zatrudnienia, z wyjątkiem zatrudnienia w charakterze pracownika naukowo -dydaktycznego, dydaktycznego lub
naukowego u jednego pracodawcy, w łącznym wymiarze nieprzekraczającym pełnego wymiaru czasu pracy pracowników
zatrudnionych w takim charakterze, o ile nie utrudnia to pełnienia obowiązków sędziego Sądu Najwyższego.
§ 2. Sędzia Sądu Najwyższego nie może podejmować i nnego zajęcia, o charakterze zarobkowym lub niezarobkowym,
które utrudniałoby pełnienie przez niego obowiązków sędziego Sądu Najwyższego, uchybiałoby godności urzędu lub mogłoby
podważać zaufanie do jego bezstronności lub niezawisłości.
§ 3. O zamiarze podjęcia zatrudnienia lub innego zajęcia, o których mowa w § 1 i 2, a także o zamiarze ich kontynuowa-
nia przez sędziego obejmującego stanowisko w Sądzie Najwyższym, sędzia Sądu Najwyższego zawiadamia Pierwszego
Prezesa Sądu Najwyższego. Pierwszy Prezes Sąd u Najwyższego pisemnie informuje o sprzeciwie, jeżeli uzna, że podjęcie
albo kontynuowanie zatrudnienia lub innego zajęcia będzie utrudniało pełnienie obowiązków, uchybiało god ności urzędu
sędziego Sądu Najwyższego lub podważało zaufanie do jego bezstronn ości lub niezawisłości.
§ 4. O zamiarze podjęcia zatrudnienia lub innego zajęcia, o których mowa w § 1 i 2, a także o zamiarze ich kontynuo-
wania przez sędziego obejmującego stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
zawiadamia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej pisemnie informuje o sprzeciwie,
jeżeli uzna, że podjęcie albo kontynuowanie zatrudnienia lub innego zajęcia będzie utrudniało pełnienie obowiązków, uchybiało
godności urzęd u Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego lub podważało zaufanie do jego bezstronności lub niezawisłości.
§ 5. Sędzia Sądu Najwyższego nie może:
-
być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa handlowego;
-
być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółdzielni;
-
być członkiem zarządu fundacji prowadzącej działalność gospodarczą;
-
posiadać w spółce prawa handlowego więcej niż 10 % akcji lub udziałów przedstawiających więcej niż 10 % kapitału zakładowego;
-
prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działal- nością lub być przedstawicielem lub pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
§ 6. Przez spółkę prawa handlowego rozumie się spółkę handlową, a także inną spółkę, do której stosuje się przepisy prawa handlowego, w tym spółkę według prawa obcego.
§ 7. (uchylony)
§ 8. (uchylony) § 9. Wybór lub powołanie do władz spółki, spółdzielni lub fundacji z naruszeniem za kazów określonych w § 5 pkt 1–3 są z mocy prawa nieważne i nie podlegają wpisowi do właściwego rejestru.
§ 10. Przepisy § 1–3, 5, 6 i 9 stosuje się odpowiednio do sędziów Sądu Najwyższego w stanie spoczynku.
§ 11. (uchylony)
Dziennik Ustaw – 19 – Poz. 622
Art. 45. § 1. Oświadczenie o stanie majątkowym, o którym m owa w art. 87 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo
o ustroju sądów powszechnych sędzia Sądu Najwyższego składa Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego.
§ 2. Analizy danych zawartych w oświadczeniu o stanie majątkowym składanym przez sędziego Sądu Najwyższe go
dokonuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego. O stwierdzonych nieprawidłowościach Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
zawiadamia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3. Oświadczenie, o którym mowa w art. 88a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
sędzia Sądu Najwyższego składa Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, zaś Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – Krajo-
wej Radzie Sądownictwa.
Art. 46. § 1. Żądania, wystąpienia i zażalenia w sprawach związanych z pełnionym urzędem sędzia może wnosić tyl ko
do Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą izby, w której orzeka, lub Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, sędzia nie może zwracać się do instytucji i osób postronnych ani podawać
sprawy do wiado mości publicznej.
Art. 47. Sędzia niezwłocznie zawiadamia Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o toczącej się sprawie sądowej,
w której występuje w charakterze strony lub uczestnika postępowania.
Art. 48. § 1. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego Sądu Najwyższ ego stanowi wielokrotność podstawy ustalenia tego
wynagrodzenia, z zastosowaniem mnożnika 4,13.
§ 2. Podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego Sądu Najwyższego w danym roku stanowi przeciętne
wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społeczny ch (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672 ).
§ 3. Jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w § 2, jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego
za drugi kwartał roku poprzedniego – przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego Sądu Naj-
wyższego w dotychczasowej wysokości.
§ 4. Wynagrodzenie sędziego Sądu Najwyższego określa się w stawce podstawowej albo awansowej. Stawka awan-
sowa stanowi 115 % stawki podstawowej.
§ 5. Sędzia Sądu Najwyższego, obejmując stanowisko, otrzymuje wynagrodzenie za sadnicze w stawce podstawowej.
Po 7 latach służby w Sądzie Najwyższym wynagrodzenie zasadnicze sędziego Sądu Najwyższego podwyższa się do stawki
awansowej.
§ 6. W związku z pełnioną funkcją sędziemu Sądu Najwyższego przysługuje dodatek funkcyjny, którego wysokość
ustala się z zastosowaniem mnożników podstawy ustalenia wynagrodzenia, o której mowa w § 2.
§ 7. (uchylony)
§ 8. Tabelę mnożników służących do ustalenia wysokości dodatków funkcyjnych określa załącznik do ustawy.
Art. 49. Sędziemu Sądu Najwyższego przysługuje dodatek za długoletnią służbę wynoszący 1 % wynagrodzenia
zasadniczego, za każdy rok służby, nie więcej jednak niż 20 % tego wynagrodzenia. Do okresu służby, od którego zależy
wysokość dodatku, wlicza się również przypadający przed powołaniem na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego okres
stosunku służbowego lub stosunku pracy, jak również okres wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub notariusza.
Art. 50. § 1. Sędziemu Sądu Najwyższego przysługuje gratyfikacja jubileuszowa w wysokości:
-
po 20 latach służby – 100 % wynagrodzenia miesięcznego;
-
po 25 latach służby – 150 % wynagrodzenia miesięcznego;
-
po 30 latach służby – 200 % wynagrodzenia miesięcznego;
-
po 35 latach służby – 250 % wynagrodzenia miesięcznego;
-
po 40 latach służb y – 350 % wynagrodzenia miesięcznego;
-
po 45 latach służby – 400 % wynagrodzenia miesięcznego.
§ 2. Do okresu służby uprawniającego do gratyfikacji jubileuszowej wlicza się wszystkie poprzednie okresy służby i zatrudnienia, w tym okres wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub notariusza, oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Dziennik Ustaw – 20 – Poz. 622
Art. 51. § 1. Sędziemu Sądu Najwyższego przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze 12 dni roboczych.
§ 2. Sędziemu może być na jego wniosek udzielony płatny urlop dla poratowania zdrowia.
§ 3. Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać 6 miesięcy.
§ 4. W okresie nieobecności z powodu choroby sędzia otrzymuje 80 % wynag rodzenia, nie dłużej jednak niż przez
okres roku. Do okresu tego wlicza się okresy poprzedniej przerwy w pełnieniu służby z powodu choroby lub urlopu dla
poratowania zdrowia, jeżeli okres czynnej służby nie przekroczył 30 dni. Po upływie roku nieobecności z powodu choroby
sędzia otrzymuje 50 % wynagrodzenia.
§ 5. Jeżeli nieobecność sędziego nastąpiła z powodu:
-
wypadku przy pracy albo w drodze do pracy lub z pracy,
-
choroby przypadającej w okresie ciąży,
-
choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności sędziego,
-
choroby spowodowanej przez inną osobę w wyniku popełnienia przez nią umyślnego czynu zabronionego, w związ ku z wykonywaniem czynności sędziego, stwierdzonego orzeczeniem wydanym przez uprawni ony organ,
-
poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów
oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów
– sędzia zachowuje prawo do 100 % wynagrodzenia, nie dłużej jednak ni ż przez okres roku.
§ 6. Do nieobecności sędziego z powodów, o których mowa w § 5, przepis § 4 zdanie drugie i trzecie stosuje się.
§ 7. W przypadku stwierdzenia u sędziego choroby, co do której zachodzi podejrzenie, że powstała w związku ze szczególnymi w łaściwościami lub warunkami wykonywania czynności sędziego, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego kie - ruje sędziego, z urzędu lub na wniosek sędziego , do lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od orzeczenia lekarza orzecznika sędziemu przysługuje s przeciw do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.
§ 8. Za chorobę powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności sędziego
uznaje się chorobę spowodowa ną działaniem czynników szkodliwych występujących w miejscu wykonywania czynności sędziego.
§ 9. Koszty badania i wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika oraz komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Spo- łecznych pokrywa Skarb Państwa ze środków pozostający ch w dyspozycji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 10. W przypadku niemożności wykonywania obowiązków służbowych z innych przyczyn, uprawniających do uzys ka- nia świadczeń określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780 ), sędziemu przysługuje wynagrodzenie w wyso kości świadczeń i przez okres, które są przewidziane w tej ustawie.
§ 11. Okres nieobecności z powodu choroby oraz niemożności wy konywania obowiązków służbowych, o której mowa
w § 10, stwierdza zaświadczenie lekarskie wystawione zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macier zyństwa albo wydruk zaświad- czenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy, z tym że w przypadku: -
poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów
oraz niezdolności do pracy wsku tek poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku, zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach
pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; -
o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – decyzja wydana przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2023 r . poz. 1284, 909 i 1938 );
-
urlopu macierzyńskiego – zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku, określające przewidywaną datę porodu – za okres przed porodem a odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia – za okres po porodzie;
Dziennik Ustaw – 21 – Poz. 622
-
konieczności osobistego sprawowania przez sędziego opieki nad dzieckiem własnym lub małżonka s ędziego, dzieckiem
przysposobionym, dzieckiem przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8. roku życia, w przy- padku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2024 r. poz. 338), lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckie m, b) porodu lub choroby małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród
lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,
c) pobytu małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe
świadczenia zdrowotne
– oświadczenie sędziego.
§ 12. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego odbywa się przy wykorzystaniu profilu informacyjnego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa, na zasadach określonych w tej ustawie. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wykorzystuje lub tworzy profil informacyjny, o którym mowa w art. 58 ust. 1 tej ustawy.
§ 13. Wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadcze- niach pieni ężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55a ust. 7 tej ustawy, zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku w przypadkach, o których mowa w § 11 pkt 1 i 3, decyzję oraz od pis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię, sędzia jest obowiązany dostarczyć Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania.
§ 14. Sędzia jest obowiązany złożyć Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego oświadczenie o wystąpieniu okolicz- ności, o których mowa w § 11 pkt 4, w terminie 7 dni od dnia ich zaistnienia.
§ 15. W przypadku niedopełnienia obowiązków, o których mowa w § 13 i 14, nieobecność uznaje się za nieusprawiedli- wioną , chyba że niedostarczenie zaświadczenia, decyzji, odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka lub jego kopii lub nie- złożenie oświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od sędziego.
§ 16. Za inną usprawiedliwioną nieobecność sędziemu przysługuje wynagrodzenie.
§ 17. W przypadkach, w których praco wnikom podlegającym ubezpieczeniu społecznemu przysługują zasiłki niezależnie od prawa do wynagrodzenia, sędziemu przysługuje świadczenie pieniężne w wysokości zasiłku z ubezpieczenia społecznego.
§ 18. Sędziemu może zostać udzielony urlop rehabilitacyjny na zasadach określonych w art. 94d–94g ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Art. 52. § 1. Sędzia Sądu Najwyższego mianowany, powołany lub wybrany do pełnienia funkcji w organach państwowych , służbie dyplomatycznej, konsularn ej lub organach organizacji międzynarodowych oraz ponadnarodowych działających na podstawie umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską jest obowiązany zrzec się niezwłocznie swojego urzędu.
§ 2. Sędzia, który zrzekł się urzędu z przyc zyn określonych w § 1, ma prawo powrotu do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziego Sądu Najwyższego, jeżeli przerwa w pełnieniu obowiązków sędziego nie przekracza 9 lat, chyba że pełnił funkcje sędziowskie lub prokuratorskie w międzynarodowych lub ponadnar odowych organach sądowych . § 3. W przypadku przewidzianym w § 2 Krajowa Rada Sądownictwa, z inicjatywy zainteresowanego, przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego.
§ 4. W przypadku odmowy przedstawienia wniosku, o którym mowa w § 3, zainteresowanemu służy odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 53. § 1. Sędziemu Sądu Najwyższego stale zamieszkałemu poza Warszawą przysługuje bezpłatne zakwatero wanie
w Warszawie oraz zwrot k osztów przejazdu i dodatek z tytułu rozłąki z rodziną.
§ 2. Świadczenia i należności, o których mowa w § 1, nie przysługują, gdy odległość od miejscowości, w której sędzia Sądu Najwyższego ma miejsce stałego zamieszkania do Warszawy nie przekracza 60 km, c hyba że Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, na wniosek sędziego Sądu Najwyższego uzna, że jest to uzasadnione ze względu na zakres obowiązków i warunki dojazdu.
Dziennik Ustaw – 22 – Poz. 622
§ 3. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, zasady zapewnienia bezpłatn ego zakwate-
rowania sędziom Sądu Najwyższego stale zamieszkałym poza Warszawą, a także wysokość i warunki wypłacania im zwrotu
poniesionych kosztów przejazdu oraz dodatku za rozłąkę, mając na uwadze konieczność zapewnienia sędziom Sądu Naj-
wyższego w arunków pracy odpowiadających godności urzędu oraz specyfice i zakresowi ich obowiązków.
Art. 54. Sędziemu Sądu Najwyższego przechodzącemu lub przenoszonemu w stan spoczynku przysługuje jedno -
razowa odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
Art. 55. § 1. Sędzia Sądu Najwyższego nie może być pozbawiony wolności ani pociągnięty do odpowiedzialności
karnej bez zezwolenia sądu dyscyplinarnego. Nie dotyczy to ujęcia na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli zatrzymanie
sędziego jest niezbędne do zape wnienia prawidłowego toku postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na
pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki.
§ 2. Jeżeli wniosek o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności k arnej lub tymczasowe aresztowanie dotyczy
sędziego ujętego na gorącym uczynku zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna gra nica
wynosi co najmniej 8 lat, występku, o którym mowa w art. 177 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U.
z 2024 r. poz. 17 ) w związku z art. 178 § 1 tej ustawy, a także w art. 178a § 1 lub 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. –
Kodeks karny, i pozostającego nadal zatrzymanym, sąd dy scyplinarny podejmuje uchwałę w przedmiocie wniosku nie -
zwłocznie, nie później niż przed upływem 24 godzin od jego wpływu do sądu dyscyplinarnego . Uchwała zezwalająca na
pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub tymczasowe aresztowanie sędziego jest natychmiast wykonalna.
§ 3. O zatrzymaniu sędziego niezwłocz nie zawiadamia się Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Pierwszy Prezes
Sądu Najwyższego może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.
§ 4. W terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały odmawiającej zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowie-
dzialn ości karnej przysługuje organowi lub osobie, która wniosła o zezwolenie, oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sądu
Najwyższego zażalenie do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji. W tym samym terminie zainteresowanemu sędziemu
przysługuje zażalenie na uchwałę zezwalającą na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Art. 56. Sędziemu Sądu Najwyższego w stanie spoczynku przysługuje uposażenie w wysokości 75 % wynagrodzenia
zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranych na ostatnio zajmowanym stanowisku. Uposażenie to jest waloryzowane
w terminach i wysokości stosownie do zmian wynagrodzenia zasadniczego sędziów Sądu Najwyższego czynnych zawodowo.
Art. 57. Sąd Najwyższy może zatrudniać asystentów sędziego. Asystentem sędziego może być osoba posiadająca wyż-
sze wykształcenie prawnicze.
Art. 58. Osoba pozostająca z sędzią Sądu Najwyższego w relacji, która uprawniałaby tę osobę do odmowy składania
zeznań na podstawie art. 261 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego nie może zostać
zatrudniona w Sądzie Najwyższym.
Rozdział 6
Ławnicy Sądu Najwyższego
Art. 59. § 1. W rozpoznawaniu skarg nadzwyczajnych, spraw, o których mowa w art. 27a § 1 pkt 1, oraz w innych
postępowaniach dyscyplinarnych, w których Sąd Najwyższy jest właściwy na pod stawie przepisów odrębnych ustaw,
uczestniczą ławnicy Sądu Najwyższego.
§ 2. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w sprawach wskazanych w § 1, Sąd Najwyższy orzeka w składzie 2 sędziów
Sądu Najwyższego i 1 ławnika Sądu Najwyższego.
§ 3. Ławnikiem Sądu Najwyż szego może być osoba, która:
-
posiada wyłącznie obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i publicznych;
-
jest nieskazitelnego charakteru;
-
ukończyła 40 lat;
-
w dniu wyboru nie ukończyła 60 lat;
-
jest zdolna, ze względu na stan zdrow ia, do pełnienia obowiązków ławnika Sądu Najwyższego;
-
posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.
Dziennik Ustaw – 23 – Poz. 622
Art. 60. Ławnikiem Sądu Najwyższego nie może być osoba:
-
zatrudniona w Sądzie Najwyższym i innych sądach oraz prokuraturze;
-
wchodz ąca w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
-
będąca ławnikiem w sądach powszechnych lub sądach wojskowych;
-
będąca funkcjonariuszem Policji oraz pracująca w służbach związanych ze ściganiem przestępstw i wykroczeń;
-
pracująca w urzędach obsługujących centralne organy państwa;
-
wykonująca zawód dla którego sądem właściwym w sprawach dyscyplinarnych może być Sąd Najwyższy;
-
będąca adwokatem albo aplikantem adwokackim;
-
będąca radcą prawnym albo aplikantem radcowskim;
-
będąca notariuszem, zastępcą notarialnym albo aplikantem notarialnym;
-
duchowna;
-
będąca żołnierzem w czynnej służbie wojskowej;
-
będąca funkcjonariuszem Służby Więziennej;
-
będąca posłem, senatorem, posłe m do Parlamentu Europejskiego, radnym gminy, powiatu lub województwa;
-
która pełniła służbę, pracowała lub była współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa, wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Kom isji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;
-
należąca do partii politycznej.
Art. 61. § 1. Liczbę ławników Sądu Najwyższego ustala Kolegium Sądu Najwyższego.
§ 2. Ławników wybiera Senat w głosowaniu jawnym.
§ 3. Kadencja ławników Sądu Najwyższeg o trwa 4 lata kalendarzowe następujące po roku, w którym dokonano wybo- rów. Funkcja ławnika Sądu Najwyższego wybranego w trakcie kadencji wygasa z upływem kadencji ogółu ławników Sądu Najwyższego.
§ 4. Po upływie kadencji ławnik Sądu Najwyższego może brać u dział jedynie w rozpoznawaniu sprawy rozpoczętej wcześniej z jego udziałem, do czasu jej zakończenia.
§ 5. Wybory ławników Sądu Najwyższego odbywają się najpóźniej w październiku roku kalendarzowego, w którym upływa kadencja dotychczasowych ławników Sądu N ajwyższego.
Art. 62. § 1. Kandydaci na ławników Sądu Najwyższego zgłaszani są Marszałkowi Senatu. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego podaje liczbę ławników Sądu Najwyższego, ustaloną przez Kolegium Sądu Najwyższego, do wiadomości Marszałka Senatu najpóźniej na 30 dni przed upływem terminu zgłaszania kandydatów.
§ 2. Kandydatów na ławników Sądu Najwyższego mogą zgłaszać stowarzyszeni a, inne organizacje społeczne i zawodowe,
zarejestrowane na podstawie odrębnych przepisów, z wyłączeniem partii pol itycznych, oraz co najmniej 100 obywateli mają - cych czynne prawo wyborcze, w terminie do dnia 30 czerwca roku kalendarzowego, w którym upływa kadencja dotych - czasowych ławników Sądu Najwyższego.
§ 3. Marszałek Senatu zasięga od Komendanta Głównego Policji in formacji o kandydatach na ławników Sądu Najwyż- szego. Informacje o kandydacie na ławnika Sądu Najwyższego uzyskuje się i sporządza na zasadach określonych dla infor- macji o kandydacie do objęcia stanowiska sędziowskiego w sądzie powszechnym.
§ 4. Szczegółowy sposób postępowania z dokumentami złożonymi Marszałkowi Senatu przy zgła szaniu kandydatów na ławników Są du Najwyższego określa regulamin Senatu.
§ 5. Wzór karty zgłoszenia kandydatów na ławników Sądu Najwyższego oraz sposób jego udostępniania ustala, w dro- dze zarządzenia, Marszałek Senatu. Zarządzenie Marszałka Senatu podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczy- pospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Dziennik Ustaw – 24 – Poz. 622
Art. 63. § 1. Listę wybranych ławników Sądu Najwyższego wraz z dokumentami, o których mowa w art. 62 § 4, Mar-
szałek Senatu niezwłocznie przesyła Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego.
§ 2. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wręcza ławnikom Sądu Najwyższego zawiadomienie o wyborze i odbiera od
nich ślubowanie według roty w brzmieniu:
„Ślubuję uroczyście jako ławn ik Sądu Najwyższego służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży
prawa i praworządności, obowiązki ławnika wypełniać sumiennie, orzekać zgodnie z przepisami prawa i zasa-
dami słuszności, bezstronnie według mego sumienia, dochować tajemnicy prawn ie chronionej, a w postępowaniu
kierować się zasadami godności i uczciwości”.
§ 3. Składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak mi dopomóż Bóg”.
§ 4. Odmowa złożenia ślubowania jest równoznaczna ze zrzeczeniem się funkcji ławnika Sądu Najwyższego.
§ 5. Po odebraniu ślubowania Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wpisuje ławnika Sądu Najwyższego na listę ławni-
ków Sądu Najwyższego, którzy mogą być wyznaczani do orzekania, i wydaje mu legitymację.
§ 6. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego organizuje szkolenie dla ławników Sądu Najwyższego na temat skargi nad-
zwyczajnej oraz postępowania dyscyplinarnego. Udział ławników Sądu Najwyższego w szkoleniu jest obowiązkowy.
Art. 64. § 1. Funkcja ławnika Sądu Najwyższego wygasa w przypadku prawomocnego skazania za umyśln e przestęp-
stwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe lub w przypadku stwierdzenia, że ławnik Sądu
Najwyższego pełnił służbę, pracował lub był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa, wymienionych w art. 5
ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu .
Marszałek Senatu stwierdza wygaśnięcie funkcji z tego powodu i informuje o tym Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 2. Do ławników Sądu Najwyższeg o stosuje się odpowiednio przepisy art. 36 § 5–8.
Art. 65. Nie wyznacza się ławnika Sądu Najwyższego do pełnienia obowiązków w przypadku:
-
ujawnienia okoliczności, które nie pozwalały na jego wybór;
-
wszczęcia postępowania o odwołanie ławnika Sądu Najw yższego – do czasu podjęcia przez Senat uchwały w przed - miocie odwołania;
-
wszczęcia przeciwko ławnikowi Sądu Najwyższego postępowania o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia pub - licznego lub umyślne przestępstwo skarbowe – do czasu prawomocnego rozs trzygnięcia sprawy.
Art. 66. W razie potrzeby, zwłaszcza z powodu zmniejszenia w czasie kadencji liczby ławników Sądu Najwyższego, Senat, na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, przeprowadza wybory uzupełniające. Przepis art. 62 stosuje się odpowie dnio.
Art. 67. § 1. W zakresie orzekania ławnicy Sądu Najwyższego są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.
§ 2. Ławnik Sądu Najwyższego nie może przewodniczyć rozprawie i naradzie ani też wykonywać czynności sędziego poza rozprawą, chyba że ustawy stanowią inaczej.
Art. 68. § 1. Ławnik Sądu Najwyższego może zostać wyznaczony do udziału w rozprawach w wymiarze nie większym niż 20 dni w roku. Liczba dni może być zwiększona przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego tylko z ważnych przy- czyn, a zwłaszcza w przypadku konieczności zakończenia rozprawy z udziałem tego ławnika Sądu Najwyższego.
§ 2. Ławnik Sądu Najwyższego otrzymuje rekompensatę pieniężną za czas wykonywania czynności w sądzie, którymi są udział w rozprawie lub posiedzeniu, uczestni ctwo w naradzie nad wyrokiem, spor ządzenie uzasadnienia, udział w obo- wiązkowych szkoleniach organizowanych przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego lub uczestnictwo w posiedzeniu Rady Ławniczej Sądu Najwyższego, jeżeli został do niej wybrany.
§ 3. Wysokoś ć rekompensaty dla ławników Sądu Najwyższego biorących udział w rozpoznawaniu spraw w Sądzie Najwyższym, za 1 dzień pełnienia obowiązków ławnika w Sądzie Najwyższym, wynosi 5 % przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzow ym, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Pol- skiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 69. Ławnicy Sądu Najwyższego zamieszkali poza Warszawą otrzymują diety oraz zwrot kosztów przejazdu i noc- legu według zasad ustalonych dla sędziów sądów powszechnych.
Dziennik Ustaw – 25 – Poz. 622
Art. 70. § 1. Ławnicy Sądu Najwyższego wybierają ze swego grona Radę Ławniczą Sądu Najwy ższego, jej przewod-
niczącego i zastępców.
§ 2. Do zadań Rady Ławniczej Sądu Najwyższego należy w szczególności podnoszenie poziomu pracy ławników Sądu
Najwyższego i ich reprezentowanie oraz pobudzanie działalności wychowawczej ławników Sądu Najwyższego w społe-
czeństwie.
§ 3. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, sposób wyboru, skład i strukturę organiza-
cyjną, tryb działania oraz szczegółowe zadania Rady Ławniczej Sądu Najwyższego, uwzględniając obligatoryjny charakter
Rady Ła wniczej Sądu Najwyższego jako samorządu ławniczego, reprezentującego ławników Sądu Najwyższego, zakres
współpracy z Pierwszym Prezesem Sądu Najwyższego, potrzebę uwzględnienia w jej strukturze przewodniczącego i zastęp-
ców oraz określenia ich zadań.
Art. 71. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale do ławników Sądu Najwyższego stosuje się odpowiednio
przepisy działu IV rozdziału 7 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych dotyczące ławników.
Rozdział 7
Odpowiedzialność dyscyplinarna
Art. 72. § 1. Sędzia Sądu Najwyższego odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia służbowe (dyscyplinarne), w tym za:
-
oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa;
1a) odmowę wykonywania wymiaru sprawiedliwości; -
działania lub zaniechania mogące uniemożliwić lub istotnie utrudnić funkcjonowanie organu wymiaru sprawiedliwości;
-
działania kwestionujące istnienie stosunku służbowego sędziego, skuteczność powołania sędziego, lub umocowanie konstytucyjnego organu Rzeczypospolitej Polskiej;
-
działalność publiczną nie dającą się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów;
-
uchybienie godności urzędu.
§ 2. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli uchybił obo- wiązkowi pias towanego urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.
§ 3. Za wykroczenia sędzia może odpowiadać tylko dyscyplinarnie.
§ 4. Sędzia może wyrazić zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej za wykroczenie, o którym mowa w rozdziale X I ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń ( Dz. U. z 2023 r. poz. 2119 ). Wyrażenie zgody następuje w drodze przyjęcia przez sędziego mandatu karnego albo uiszczenia grzywny, w przypadku ukarania mandatem karnym zaocznym, o którym mowa w art. 98 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wy- kroczenia.
§ 5. Wyrażenie przez sędziego zgody na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej w trybie określonym w § 4 wyłącza odpowiedzialność dyscyplinarną.
§ 6. Nie stanowi p rzewinienia dyscyplinarnego: -
okoliczność, że orzeczenie sądowe wydane z udziałem danego sędziego Sądu Najwyższego obarczone jest błędem w zakresie wykładni i stosowania przepisów prawa krajowego lub prawa Unii Europejskiej lub w zakresie ustalenia stanu faktycznego lub oceny dowodów;
-
wystąpienie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z wnioskiem o rozpatrzenie pytania prejudycjalnego, o którym mowa w art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. poz. 864, z późn. zm.);
-
badanie spełniania wymogów niezależności lub niezawisłości w przypadku, o którym mowa w art. 26 § 2, lub badanie spełniania wymogów niezawisłości i bezstronności w przypadku, o którym mowa w art. 29 § 5 lub art. 23a § 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych, lub art. 42a § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Art. 73. § 1. Sądami dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinarnych sędziów Sądu Najwyższego są: -
w pierwszej instancji – Sąd Najwyższ y w składzie 2 sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i 1 ławnika Sądu Najwyższego;
-
w drugiej instancji – Sąd Najwyższy w składzie 3 sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i 2 ławników Sądu Najwyższego.
§ 2. (uchylony )
Dziennik Ustaw – 26 – Poz. 622
Art. 74. Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego i jego zastępcę wybiera Kolegium Sądu Najwyższego na okres 4 lat. Art. 75. § 1. Karami dyscyplinarnymi są:
-
upomnienie;
-
nagana;
-
obniżenie wynagrodzenia zasadniczego sędziego o 5 %–50 % na okres od 6 miesięcy do 2 lat; 3a) kara pieniężna w wysokości podlegającego wypłacie za miesiąc poprzedzający wydanie prawomocnego wyroku skazującego jednomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego powiększonego o przysługujący sędziemu dodatek za długolet nią pracę i dodatek funkcyjny ;
-
usunięcie z zajmowanej funkcji;
-
złożenie sędziego z urzędu.
§ 1a. Za przewinienie dyscyplinarne określone w art. 72 § 1 pkt 2–4, wymierz a się karę, o której mowa w § 1 pkt 5, a w przypadku mniejszej wagi – karę, o które j mowa w § 1 pkt 3, 3a lub 4.
§ 2. Sąd podaje prawomocny wyrok dyscyplinarny do wiadomości publicznej poprzez zamieszczenie go na stronie internetowej Sądu Najwyższego. Zamieszczeniu podlega sentencja wyroku, z wyłączeniem danych dotyczących tożsamości
osoby fizycznej lub innej osoby, jeżeli jest to konieczne dla ochrony słusznych interesów tych osób.
§ 3. Sąd przekazuje prawomocny wyrok dyscyplinarny do wiadomości Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Wymierzenie kary, o której mowa w § 1 pkt 2–4, pociąga za sobą, przez okres 5 lat, niemożność udziału w Kolegium Sądu Najwyższego, orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej oraz pełnienia funkcji w Sądzie Najwyższym.
§ 5. Wymierzenie kary, o której mowa w § 1 pkt 5, pociąga za sobą utratę możliwoś ci ponownego powołania ukara- nego na urząd sędziego.
§ 6. W przypadku przewinienia dyscyplinarnego lub wykroczenia mniejszej wagi sąd dyscyplinarny może odstąpić od wymierzenia kary.
Art. 76. § 1. Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego podejmuje czynności wyjaśniające na żądanie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Kolegium Sądu Najwyższego, Prokuratora Generalnego, Prokuratora Krajowego, lub z własnej inicjatywy, po wstępnym wyjaśnieniu okolicz ności niezbędnych do ustalenia znamion przewinienia, a także z łożeniu wyjaśnień
przez sędziego, chyba że złożenie tych wyjaś nień nie jest możliwe. Czynności wyjaśniające powinny być przeprowadzone w terminie 30 dni od dnia podjęcia pierwszej czynności przez Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego.
§ 2. Po przepro wadzeniu czynności wyjaśniających, jeżeli zachodzą podstawy do wszczęcia postępowania dyscypli- narnego, Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego wszczyna postępowanie dyscyplinarne i przedstawia sędziemu na piśmie
zarzuty. Po przedstawieniu zarzutów obwinion y, w terminie 14 dni, może złożyć wyjaśnienia oraz zgłosić wnioski o prze- prowadzenie dowodów.
§ 3. Po upływie terminu, o którym mowa w § 2, a w razie potrzeby po przeprowadzeniu dalszych dowodów, Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego składa wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji. Wniosek powinien zawierać dokładne określenie czynu, który jest przedmiotem postępowania, wykaz dowodów uzasadniających wniosek oraz uzasadnienie.
§ 4. Jeżeli Rzecznik Dyscyplinarn y Sądu Najwyższego nie znajduje podstaw do wszczęcia postępowania dyscyplinar- nego na żądanie uprawnionego organu, wydaje postanowienie o odmowie jego wszczęcia. Odpis postanowienia doręcza się organom, o których mowa w § 1, oraz Prezydentowi Rzeczypospolit ej Polskiej. W terminie 30 dni od dnia doręczenia tego postanowienia każdemu organowi, o którym mowa w § 1, służy zażalenie do sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji.
§ 5. Jeżeli Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego nie znajduje podstaw do złożenia wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej, wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego. Odpis postanowienia doręcza się
obwinionemu, organom, o których mowa w § 1, oraz Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. W terminie 30 dni od dnia doręczenia tego postanowienia każdemu organowi, o którym mowa w § 1, służy zażalenie do sądu dyscyplinarnego pierw- szej instancji.
§ 6. Zażalenie powinno być rozpoznane w terminie 14 dni od dnia jego wniesienia do sądu. W przypadku uchylenia zaskarżonego pos tanowienia, wskazania sądu dyscyplinarnego co do dalszego postępowania są wiążące dla Rzecznika Dys- cyplinarnego Sądu Najwyższego.
§ 7. Od orzeczeń dyscyplinarnych nie przysługuje kasacja.
Dziennik Ustaw – 27 – Poz. 622
§ 8. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może wyznaczyć z grona sędziów Sądu Najwyższego, sędziów sądów po-
wszechnych lub sędziów sądów wojskowych Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego do prowadzenia określonej sprawy
dotyczącej sędziego Sądu Najwyższego. W sprawie przewinień dyscyplinarnych wyczerpujących znamiona umyślnych
przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego lub umyślnych przestępstw skarbowych, Prezydent Rzeczy pospolitej Pol-
skiej może wyznaczyć Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego także spośr ód prokuratorów Prokuratury Krajowej wska-
zanych przez Prokuratora Krajowego. Wyznaczenie Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego jest równoznaczne z żą-
daniem podjęcia czynności wyjaśniających. Nadzwyczajny Rzecznik Dyscyplinarny może wszcząć postępowanie dyscypli-
narne albo wstąpić do toczącego się postępowania. Wyznaczenie Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego wyłącza
Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego lub jego zastępcę od pode jmowania czynności w sprawie. W uzasadnionych
przypadkach, w szczegól ności śmierci lub przedłużającej się przeszkody w pełnieniu funkcji Nadzwyczajnego Rzecznika
Dyscyplinarnego, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza w miejsce tej osoby innego sędziego albo prokuratora. Do
czynności podejmowanych przez Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego przepisy § 1–6 stosuje się odp owiednio.
Funkcja Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego wygasa z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o odmowie wszczę cia
postępowania dyscyplinarnego, umorzeniu postępowania dyscyplinarnego alb o uprawo mocnienia się orzeczenia kończą-
cego postępowanie dyscyplinarne.
§ 9. Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie przewinień dyscyplinarnych wyczerpujących znamiona
umyślnych przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego lub umyślnych prz estępstw skarbowych, nie wyznaczył Nad-
zwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego, o którym mowa w § 8, w terminie 30 dni od dnia złożenia żądania, o którym
mowa w § 1, Minister Sprawiedliwości, w przypadku gdy zamierza wyznaczyć Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscypl inarnego ,
zawiadamia o tym zamiarze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nie wyznaczy
Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia Ministra Sprawiedli-
wości, Minister Sprawiedliwości może wyznaczyć Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego.
§ 10. Jeżeli po przeprowadzeniu czynności wyjaśniających albo złożeniu wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinar-
nej do sądu dyscyplinarnego w sprawie przewinienia dyscyplinarnego wycz erpującego znamiona umyślnego przestępstwa
ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstwa skarbowego okaże się, że nie wychodząc poza granice
oskarżenia czyn można zakwalifikować według innego przepisu prawnego, a wcześniej powołany przez Pr ezydenta Rzeczy -
pospolitej Polskiej Nadzwyczajny Rzecznik Dyscyplinarny jest prokuratorem, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyzna-
cza Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego z grona sędziów Sądu Najwyższego, sędziów sądów powszechnych lub
sędziów sądów wojskowych do prowadzenia sprawy dotyczącej sędziego Sądu Najwyższego. Czynności wyjaś niających
oraz dowodów przeprowadzonych przed złożeniem wniosku o rozpoznanie sprawy do sądu dyscyplinarnego nie przepro-
wadza się ponownie.
§ 11. Jeżeli po przeprowadzen iu czynności wyjaśniających albo złożeniu wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinar-
nej do sądu dyscyplinarnego w sprawie przewinienia dyscyplinarnego wyczerpującego znamiona umyślnego przestępstwa
ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstw a skarbowego okaże się, że nie wychodząc poza granice
oskarżenia czyn można zakwalifikować według innego przepisu prawnego, a wcześniej powołany przez Ministra Sprawiedli-
wości Nadzwyczajny Rzecznik Dyscyplinarny jest prokuratorem, Minister Sprawiedliwości wyznacza Nadzwyczajnego
Rzecznika Dyscyplinarnego z grona sędziów Sądu Najwyższego, sędziów sądów powszechnych lub sędziów sądów woj-
skowych do prowadzenia sprawy dotyczącej sę dziego Sądu Najwyższego. Czynności wyjaśniających oraz dowodów prze-
prowadzonych przed złożeniem wniosku o rozpoznanie sprawy do sądu dyscyplinarnego nie przeprowadza się ponownie.
Rozdział 8
Postępowanie przed Sądem Najwyższym
Art. 77. § 1. Sąd Najwyższy o rzeka w składzie 3 sędziów, chyba że ustawa stanowi inaczej.
§ 2. (uchylony)
Art. 78. (uchylony)
Art. 79. Sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych dotyczące sędziów Sądu Najwyższego rozpoznaje:
-
w pierwszej instancji – Sąd Najwyższy w skład zie 1 sędziego orzekającego w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej ;
-
w drugiej instancji – Sąd Najwyższy w składzie 3 sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej . Art. 80. § 1. Przydziału spraw i wyznaczenia składu orzekającego dokonuje Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą danej izby.
§ 2. Sprawy rozpoznaje się według kolejności wpływu do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą danej izby mo że zarządzić rozpoznanie sprawy poza kolejnością.
Dziennik Ustaw – 28 – Poz. 622
Art. 81. W składzie orzekającym Sądu Najwyższego może brać udział tylko 1 sędzia delegowany do pełnienia czyn-
ności sędziowskich w Sądzie Najwyższym. Sędzia delegowany nie może być przewodniczącym składu orz ekającego.
Art. 82. § 1. Jeżeli Sąd Najwyższy, rozpoznając kasację lub inny środek odwoławczy, poweźmie poważne wątpliwości
co do wykładni przepisów prawa będących podstawą wydanego rozstrzygnięcia, może odroczyć rozpoznanie sprawy
i przedstawić zagadnieni e prawne do rozstrzygnięcia składowi 7 sędziów tego sądu.
§ 2. Sąd Najwyższy, rozpoznając sprawę, w której występuje zagadnienie prawne dotyczące niezawisłości sędziego
lub niezależności sądu, odracza jej rozpoznanie i przedstawia to zagadnienie do rozstrzygnięcia składowi całej Izby Kontroli
Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.
§ 3. Jeżeli Sąd Najwyższy, rozpoznając wniosek, o którym mowa w art. 26 § 2, poweźmie poważne wątpliwości co do
wykładni przepisów prawa mających być podstawą orzeczenia, może odroczyć rozpoznanie wniosku i przedstawić zagad-
nienie prawne do rozstrzygnięcia składowi całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.
§ 4. Podejmując uchwałę, o której mowa w § 2 lub 3, Izba Kontroli Nadzwyczajn ej i Spraw Publicznych nie jest zwią-
zana uchwałą innego składu Sądu Najwyższego, choćby uzyskała ona moc zasady prawnej.
§ 5. Uchwała składu całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego podjęta na podsta-
wie § 2 lub 3 wiąże wszystk ie składy Sądu Najwyższego. Odstąpienie od uchwały mającej moc zasady prawnej wymaga
ponownego rozstrzygnięcia w drodze uchwały przez pełny skład Sądu Najwyższego, do podjęcia której wymagana jest
obecność co najmniej 2/3 liczby sędziów każdej z izb. Przep isu art. 88 nie stosuje się.
Art. 83. § 1. Jeżeli w orzecznictwie sądów powszechnych, sądów wojskowych lub Sądu Najwyższego ujawnią się roz-
bieżności w wykładni przepisów prawa będących podstawą ich orzekania, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego lub Prezes
Sądu Najwyższego może, w celu zapewnienia jednolitości orzecznictwa, przedstawić wniosek o rozstrzygnięcie zagadnienia
prawnego Sądowi Najwyższemu w składzie 7 sędziów lub innym odpowiednim składzie.
§ 2. Z wnioskiem, o którym mowa w § 1, mog ą wyst ąpić równie ż Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich
oraz, w zakresie swojej wła ściwo ści, Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Rzecznik Praw Dziecka,
Rzecznik Praw Pacjenta, Przewodnicz ący Rady Dialogu Społecznego, Przewodnicz ący Komisj i Nadzoru Finansowego,
Rzecznik Finansowy i Rzecznik Małych i Średnich Przedsi ębiorców.
§ 3. Do wniosku, o którym mowa w § 1, przepis art. 80 stosuje się odpowiednio, z tym że jeżeli wniosek został przed-
stawiony przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego al bo z wnioskiem o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego w pełnym
składzie Sądu Najwyższego albo składzie połączonych izb wystąpił podmiot, o którym mowa w § 2, obowiązki i uprawnie-
nia Prezesa Sądu Najwyższego określone w art. 80 wykonuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
Art. 84. Postanowienie o przedstawieniu zagadnienia prawnego oraz uchwała Sądu Najwyższego wymagają pisem-
nego uzasadnienia.
Art. 85. § 1. O posiedzeniu pełnego składu Sądu Najwyższego lub składu izby albo połączonych izb zawiadamia się
Prokuratora Generalnego.
§ 2. O posiedzeniu Sądu Najwyższego wyznaczonym w celu rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego zawiadamia się
ponadto obrońców oraz pełnomocników w osobach adwokatów i radców prawnych, a także osoby uprawnione do sporzą-
dzania skargi k asacyjnej w sprawach cywilnych.
§ 3. W posiedzeniu, w zastępstwie Prokuratora Generalnego, może brać udział zastępca Prokuratora Generalnego, pro-
kurator Prokuratury Krajowej lub prokurator innej jednostki organizacyjnej prokuratury, delegowany do wykonywan ia czyn-
ności w Prokuraturze Krajowej, wyznaczony przez Prokuratora Generalnego lub jego zastępcę do udziału w posiedzeniach
Sądu Najwyższego.
§ 4. Niestawiennictwo na posiedzeniu osób, o których mowa w § 1–3, o ile zostały prawidłowo powiadomione, nie
wstrzymuje postępowania.
§ 5. Prezes Sądu Najwyższego może zobowiązać podmioty zawiadomione o posiedzeniu, do przedstawienia na piśmie
przed posiedzeniem wniosków co do kierunku rozstrzygnięcia przedstawionego zagadnienia.
Art. 86. § 1. Jeżeli skład Sądu Najwy ższego uzna, że przedstawione zagadnienie wymaga wyjaśnienia, a rozbieżności –
rozstrzygnięcia, podejmuje uchwałę, w przeciwnym razie odmawia jej podjęcia, a jeżeli podjęcie uchwały stało się zbędne –
umarza postępowanie.
§ 2. Jeżeli skład 7 sędziów Sądu N ajwyższego uzna, że znaczenie dla praktyki sądowej lub powaga występujących
wątpliwości to uzasadnia, może zagadnienie prawne lub wniosek o podjęcie uchwały przedstawić składowi całej izby,
natomiast izba – składowi 2 lub większej liczby połączonych izb al bo pełnemu składowi Sądu Najwyższego.
Dziennik Ustaw – 29 – Poz. 622
Art. 87. § 1. Uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego, składu połączonych izb oraz składu całej izby, z chwilą ich
podjęcia, uzyskują moc zasad prawnych. Skład 7 sędziów może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady pr awnej.
§ 2. Uchwały, które uzyskały moc zasad prawnych, są publikowane wraz z uzasadnieniem w Biuletynie Informacji
Publicznej na stronie podmiotowej Sądu Najwyższego.
Art. 88. § 1. Jeżeli jakikolwiek skład Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady praw nej, przedstawia powstałe
zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia składowi całej izby.
§ 2. Odstąpienie od zasady prawnej uchwalonej przez izbę, połączone izby albo pełny skład Sądu Najwyższego,
wymaga ponownego rozstrzygnięcia w drodze uchwały odpowiednio p rzez właściwą izbę, połączone izby lub pełny skład
Sądu Najwyższego.
§ 3. Jeżeli skład jednej izby Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej uchwalonej przez inną izbę, roz-
strzygnięcie następuje w drodze uchwały obu izb. Izby mogą przedstawić za gadnienie prawne do rozpoznania przez pełny
skład Sądu Najwyższego.
Art. 89. § 1. Jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczy -
wistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojsko wego
kończącego postępowanie w sprawie może być wniesiona skarga nadzwyczajna, o ile:
-
orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji lub
-
orzeczenie w sposób ra żący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub
-
zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego
– a orzeczenie nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
§ 2. Skarg ę nadzwyczajn ą może wnie ść Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz, w zakresie swo jej właściwo ści, Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta, Przewodnicz ący Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznik Finansowy, Rzecznik Małych i Średnich Przed siębiorców i Pre- zes Urz ędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
§ 3. Skargę nadzwyczajną wnosi się w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskar żonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie roku od dnia ich rozpoznania. Niedopuszczalne jest uwzględnienie skargi nadzwyczajnej na niekorzyść oskarżonego wniesionej po upływie roku od dnia uprawo mocnienia się orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – po upływie 6 miesięcy od dnia jej rozpoznania.
§ 4. Jeżeli zachodzą przesłanki wskazane w § 1, a zaskarżone orzeczenie wywołało nieodwracalne skutki prawne, w szczególności jeżeli od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia upłynęło 5 lat, a także jeżeli uchylenie orze- czenia naruszyłoby międzynarodowe zobowiązania Rzeczypospolitej Polskiej, Sąd Najwyższy ogranicza się do stwierdzenia wydania zaskarżone go orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których wydał takie roz- strzygnięcie, chyba że zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji przemawiają za wydaniem
rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 91 § 1. Art. 90. § 1. Od tego samego orzeczenia w interesie tej samej strony skarga nadzwyczajna może być wniesiona tylko raz.
§ 2. Skargi nadzwyczajnej nie można oprzeć na zarzutach, które były przedmiotem rozpoznawania skargi kasacyjnej lub kasacji przyjęt ej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
§ 3. Skarga nadzwyczajna nie jest dopuszczalna od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa, orzekającego unie- ważnienie małżeństwa albo rozwód, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się takiego orzeczenia zawarła zwią- zek małżeński, oraz od postanowienia o przysposobieniu.
§ 4. Skarga nadzwyczajna nie jest dopuszczalna w sprawach o wykroczenia i wykroczenia skarbowe.
Art. 91. § 1. W przypadku uwzględnienia skargi nadzwyczajnej, Sąd Najwyższy uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i stosownie do wyników postępowania orzeka co do istoty sprawy albo przekazuje sprawę do ponow nego roz- poznania właściwemu sądowi, w razie potrzeby uchylając także orzeczenie sądu pierwszej instancji, albo umar za postępo- wanie. Sąd Najwyższy oddala skargę nadzwyczajną, jeżeli stwierdzi brak podstawy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia.
§ 2. Jeżeli Sąd Najwyższy przy rozpatrywaniu skargi nadzwyczajnej uzna, że przyczyną naruszenia przez orze cze- nie zasad lub wol ności i praw człowieka i obywatela, określonych w Konstytucji, jest niezgodność ustawy z Konstytucją, występuje z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego. Sąd Najwyższy może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wynik u postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Dziennik Ustaw – 30 – Poz. 622
Art. 92. Sąd Najwyższy może zażądać sporządzenia uzasadnienia, jeżeli nie zawiera go zaskarżone orzeczenie.
Art. 93. § 1. Jeżeli Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego lub Prezes Sądu Najwyższego uzna , że ochrona praworządności
i sprawiedliwości społecznej to uzasadnia, zwłaszcza w przypadku rozpatrywania skargi nadzwyczajnej, może powołać
uczestnika postępowania występującego w charakterze rzecznika interesu społecznego, w szczególności osobę spełniaj ącą
wymagania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. Rzecznik interesu społecznego zmierza do
urzeczywistnienia się zasad praworządności i sprawiedliwości społecznej.
§ 2. Rzecznika interesu społecznego zawiadamia się o posiedzeniu Są du Najwyższego w sprawie, do której został
wyznaczony. Rzecznik interesu społecznego może składać oświadczenia na piśmie, uczestniczyć w posiedzeniu i wypowia -
dać się.
Art. 94. § 1. Skargę nadzwyczajną rozpoznaje Sąd Najwyższy w składzie 2 sędziów Sądu Najwyższego orzekających
w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz 1 ławnika Sądu Najwyższego.
§ 2. Jeżeli skarga nadzwyczajna dotyczy orzeczenia zapadłego w wyniku postępowania, w którego toku orzeczenie
wydał Sąd Najwyższy, sprawę rozpoznaj e Sąd Najwyższy w składzie 5 sędziów Sądu Najwyższego orzekających w Izbie
Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz 2 ławników Sądu Najwyższego.
§ 3. Jeżeli skład Sądu Najwyższego wskazany w § 1 lub 2 zamierza odstąpić od zasady prawnej uchwalonej p rzez izbę
Sądu Najwyższego, przedstawia powstałe zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia składowi:
-
całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych – jeżeli zamierza odstąpić od zasady prawnej uchwalonej przez skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych; rozstrzygnięcie następuje w drodze uchwały składu całej izby;
-
Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz izby, która uchwaliła zasadę prawną – jeżeli zamierza odstąpić od zasady prawnej uchwalonej przez skład izby innej niż Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych; rozstrzyg - nięcie następuje w drodze uchwały całych składów obu izb.
§ 4. W przypadku wskazanym w § 3 pkt 2 przepis art. 88 § 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Art. 95. W zakresie nieuregulowanym przepisami ustawy do skargi nadzwyczajnej, w tym postępowania w sprawie tej skargi, stosuje się w zakresie spraw: -
cywilnych – przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dotyczące skargi kasacyj- nej, z wyłączeniem art. 3984 § 2 oraz art. 3989;
-
karnych – przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego dotyczące kasacji.
Art. 96. § 1. Sąd Najwyższy na wniosek Prokuratora Generalnego unieważnia prawomocne orzeczenie wydane w spra- wie, która w chwili or zekania ze względu na osobę nie podlegała orzecznictwu sądów polskich lub w której w chwili orzekania droga sądowa była niedopuszczalna, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie prze widzianym w ustawach o po- stępowaniach sądowych.
§ 2. Wniosek powinien czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego i zawierać: -
oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiony, ze wskazaniem zakresu zaskarżenia;
-
przytoczenie podstaw wniosku oraz ich uzasadnienie;
-
wykazanie, że wzruszenie zas karżonego orzeczenia w trybie przewidzianym we właściwej ustawie o postępowaniu sądowym nie jest możliwe;
-
wniosek o unieważnienie zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli orzeczenie to zostało wydane przez sąd drugiej instancji – również wniosek o unieważnieni e poprzedzającego je orzeczenia sądu pierwszej instancji.
§ 3. Do wniosku – oprócz jego odpisów dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom – Prokurator Generalny dołącza dwa odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego.
§ 4. Sąd Najwyższy rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnym, chyba że Prokurator Generalny domagał się roz- poznania wniosku na rozprawie albo przemawiają za tym inne ważne względy.
§ 5. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy oddala wniosek albo unieważnia zaskarżone orzeczenie. W przypadku uwzględnienia wniosku, jeżeli orzeczenie zostało wydane przez sąd drugiej instancji, Sąd Najwyższy unieważnia również orzeczenie sądu pierwszej instancji.
§ 6. Postanowienie Sądu Najwyższego wraz z uzasadnieniem doręcza się Prokuratorowi Generaln emu oraz stronom bądź uczestnikom postępowania, w którym zostało wydane zaskarżone orzeczenie.
§ 7. W sprawach nieuregulowanych w § 1–6 do postępowania o unieważnienie orzeczenia stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego o skardze kasacyjnej albo ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. – Kodeks postępowania karnego o kasacji.
Dziennik Ustaw – 31 – Poz. 622
Art. 96a. § 1. Dla każdej sprawy z zakresu, o którym mowa w art. 1 pkt 1–3, tworzy się akta. Akta są tworzone w po-
staci papierowej.
§ 2. Akta są przetwarzane w postaci papierowej oraz z wykorzystaniem systemu elektronicznego zarządzania doku-
mentacją w rozumieniu przepisów o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
§ 3. Akta sprawy udostępnia się stronom i uczestnikom postępowania. Stro ny i uczestnicy postępowania mają prawo
przeglądać akta sprawy i otrzymywać odpisy, kopie lub wyciągi z tych akt.
§ 4. Akta wszystkich zakończonych prawomocnie spraw sądowych Sądu Najwyższego przechowuje się w Sądzie Naj-
wyższym przez okres niezbędny ze wzg lędu na rodzaj i charakter sprawy oraz znaczenie materiałów zawartych w aktach
jako źródła informacji.
§ 5. Po okresie przechowywania w Sądzie Najwyższym akta sprawy podlegają przekazaniu do właściwych archiwów
państwowych albo zniszczeniu.
§ 6. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia:
-
sposób tworzenia i przetwarzania akt, o których mowa w § 1;
-
warunki i tryb przechowywania i przekazywania akt spraw sądowych Sądu Najwyższego;
-
warunki i tryb niszczenia akt spraw sądowych Sądu Najwyższego po upływie okresu ich przechowywania.
§ 7. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, wydając rozporządzenie, o którym mowa w § 6, uwzględni w szczególności
warunki elektronicznego zarządzania dokumentacją, w rozumieniu przepisów, o których mow a w § 2, rodzaje spraw oraz właściwe zabezpieczenie akt przed dostępem osób nieuprawnionych, utratą tych akt lub ich zniszczeniem.
Art. 97. § 1. Sąd Najwyższy, w przypadku stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów – niezależnie od innych uprawnień – wytyka uchybienie właściwemu sądowi. Przed wytknięciem uchybienia obowiązany jest pouczyć sędziego lub sędziów wchodzących w skład sądu orzekającego o możliwości złożenia na piśmie wyjaśnień w ter- minie 7 dni. Stwierdzenie i wytknięcie uc hybienia nie ma wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.
§ 2. O wytknięciu uchybienia Sąd Najwyższy zawiadamia prezesa właściwego sądu.
§ 3. Sąd Najwyższy, w przypadku wytknięcia uchybienia, może zwrócić się z wnioskiem o rozpoznanie sprawy dys- cyplinarnej do sądu dyscyplinarnego. Sądem dyscyplinarnym pierwszej instancji jest Sąd Najwyższy.
Art. 97a. § 1. Nadzór nad przetwarzaniem danych osobowych w postępowaniach sądowych wykonuje Krajowa Rada Sądownictwa.
§ 2. Do nadzoru, o którym mowa w § 1, przepisy art. 175dd § 2 i 3 oraz działu I rozdziału 5a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych stosuje się odpowiednio.
Rozdział 9 Kancelaria Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego
Art. 98. § 1. W Sądzie Na jwyższym działa Kancelaria Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego.
§ 2. Regulamin Kancelarii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego określa Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego po zasięgnięciu opinii Kolegium Sądu Najwyższego.
§ 3. (uchylony)
Art. 99. § 1. Kancelaria Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wykonuje zadania związane z wykonywaniem przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego czynności w zakresie funkcjonowania Sądu Najwyższego, w szczególności w zakresie
spraw finansowych, kadrowych i administracyjno -gospodarczych.
§ 2. Kancelarią Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego kieruje Szef Kancelarii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, którego powołuje i odwołuje Pierwszy Pr ezes Sądu Najwyższego.
Art. 100. (uchylony)
Art. 101. § 1. Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego wykonuje w szczególności zadania związane z pełnieniem przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Sąd Najwyższy funkcji związanych z pieczą nad zgodności ą z prawem i jednolitością orzecznictwa sądów powszechnych i wojskowych oraz oceną spójności i jednolitości prawa stosowanego przez sądy, w tym w zakresie orzecznictwa dyscyplinarnego.
§ 2. Biurem Studiów i Analiz Sądu Najwyższego kieruje Dyrektor Biura St udiów i Analiz Sądu Najwyższego, którego
powołuje i odwołuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
Dziennik Ustaw – 32 – Poz. 622
Art. 102. § 1. Czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego lub upo-
ważniona przez niego osoba.
§ 2. (uchylony)
Art. 103. § 1. (uchylony)
§ 2. Wynagrodzenie członków Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego niebędących sędziami jest równe wynagrodze-
niu zasadniczemu sędziego sądu apelacyjnego w stawce podstawowej, z tym że wynagrodzenie to podwyższa się o wartość
składki obciążającej pracownika z tytułu podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
§ 3. Osoby, o których mowa w § 2, mogą podejmować dodatkowe zatrudnienie lub inne zajęcie lub sposób zarobko-
wania wyłącznie za zgodą Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Zgo da może być cofnięta w każdym czasie.
§ 4. W związku z pełnioną funkcją członkowi Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego przysługuje dodatek funkcyjny.
§ 5. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, stawki dodatku funkcyjnego c złonków
Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego mając na uwadze rodzaj oraz zakres zadań związanych z pełnioną funkcją.
Rozdział 10
Zmiany w przepisach
Art. 104–110. (pominięte)
Rozdział 11
Przepisy przejściowe i dostosowujące
Art. 111. § 1. (uchylony)
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 2. W terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy sędzia Sądu Najwyższego może przejść
w stan spoczynku, składając za pośrednictwem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oświadczenie Prezydentowi Rzeczy -
pospolitej Polskiej.
§ 3. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy sędziowie orzekający w Izbie Wojskowej przechodzą w stan spoczynku.
§ 4. Je żeli stanowisko Pierwszego Prezesa S ądu Najwy ższego lub Prezesa S ądu Najwy ższego zostanie zwolnione po
wejściu w życie niniejszej ustawy, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzy kierowanie S ądem Najwy ższym lub izb ą
wskazanemu s ędziemu S ądu Najwy ższego do czasu powołania Pierwszego Prezesa S ądu Najwy ższego lub Prezesa S ądu
Najwy ższego.
§ 5. (uchylony)
Art. 111a. Sędzia S ądu Najwy ższego, któremu w trybie okre ślonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
powierzył kierowanie S ądem Najwy ższym lub izb ą, wykonuje obowi ązki i uprawnienia Pierwszego Prezesa S ądu Najwy ż-
szego lub Prezesa S ądu Najwy ższego określone w ustawie.
Art. 112. W okresie 12 miesi ęcy od dnia wej ścia w życie niniejszej ustawy przepisy wydane na podstawie art. 4 nie
wymagaj ą zaopiniowania przez Kolegium S ądu Najwy ższego.
Art. 112a. W okresie 12 miesi ęcy od dnia wej ścia w życie niniejszej ustawy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może
obwieszczać w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” liczbę wolnych stanowisk sędziów
przewidzianych do obj ęcia w poszczególnych izbach S ądu Najwy ższego bez zasi ęgnięcia opinii Pierwszego Prezesa S ądu
Najwy ższego.
Art. 113. Postępowania w przedmiocie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego
wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy podlegają umorzeniu, chyba że Kr ajowa Rada
Sądownictwa przedstawiła Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziego Sądu Najwyższego.
Art. 114. Minister Sprawiedliwości na wniosek sędziego kierującego Sądem Najwyższym lub izbą Sądu Najwyż szego,
wskazanego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w trybie określonym w art. 111 § 4, może delegować sędziego sądu
powszechnego z co najmniej 10 -letnim stażem pracy do pełnienia obowiązków w Sądzie Najwyższym.
Dziennik Ustaw – 33 – Poz. 622
Art. 115. § 1. W okresie 6 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy skarga nadzwyczajna może być wniesiona od
prawomocnych orzeczeń kończących postępowanie w sprawach, które uprawomocniły się po dniu 17 października 1997 r.
Przepisu art. 89 § 3 zdanie pierwsze nie stosuje się.
§ 1a. Skarga nadzwyczajna od prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, które uprawomoc niło się
przed wejściem w życie niniejszej ustawy, może być wniesiona przez Prokuratora Generalnego lub Rzecznika Praw Obywa-
telskich . Przepisu art. 89 § 2 nie stosuje się.
§ 2. Jeżeli zachodzą przesłanki wskazane w art. 89 § 1, a zaskarżone orzeczenie wywołało nieodwracalne skutki
prawne, w szczególności jeżeli od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia upłynęło 5 lat, a także jeżeli uchylenie
orzeczenia naruszyłoby międzynarodowe zobowiązania Rzeczypospolitej Polskiej, Sąd Najwyższy ogranicza się do stwier-
dzenia wydania zaskarżonego orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których wydał takie
rozstrzygnięcie, chyba że z asady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji przemawiają za wy-
daniem rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 91 § 1.
Art. 116. § 1. Kadencje rzeczników dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych, rzeczników dyscyplinarnych
sędziów sądów wojskowych i ich zastępców, powołanych na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1067) i ustawy
zmienianej w art. 1088), w brzmieniu dotychczasowym, wygasają po upływie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
§ 2. Rzecznicy dyscypli narni i ich zastępcy, o których mowa w § 1, pełnią obowiązki do czasu powołania rzeczników
dyscyplinarnych i ich zastępców na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1067) i ustawy zmienianej w art. 1088),
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Art. 117. § 1. Sędzia albo asesor sądowy, który w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy nie spełnia wymogu posia-
dania wyłącznie obywatelstwa polskiego, powinien w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zrzec się
obywatelstwa obcego państwa.
§ 2. W przypadku bezskute cznego upływu terminu, o którym mowa w § 1, stosunek służbowy sędziego albo asesora
sądowego wygasa.
§ 3. Sędzia albo asesor sądowy, który w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy nie spełnia wymogu posiadania wyłącznie
obywatelstwa polskiego, może przed u pływem terminu, o którym mowa w § 1, złożyć do Krajowej Rady Sądownictwa
wniosek o wyrażenie zgody na zajmowanie stanowiska sędziowskiego pomimo posiadania obywatelstwa obcego państwa.
§ 4. Krajowa Rada Sądownictwa może wyrazić zgodę na zajmowanie stanowis ka sędziowskiego albo asesorskiego
pomimo posiadania obywatelstwa obcego państwa przez sędziego albo asesora sądowego, o którym mowa w § 1, mając
w szczególności na względzie okoliczności związane z nabyciem obywatelstwa oraz konsekwencje wynikające z jego zrze-
czenia się. Krajowa Rada Sądownictwa wydaje uchwałę w terminie trzech miesięcy od dnia wpływu wniosku. Od uchwały
Krajowej Rady Sądownictwa odwołanie nie przysługuje.
§ 5. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w § 3, i wydania przez Krajową Radę Sądownictwa uchwały
odmawiającej zgody na zajmowanie stanowiska sędziowskiego pomimo posiadania obywatelstwa obcego państwa sędzia
albo asesor sądowy przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa, w terminie 2 miesięcy od dnia wydania uchwały, doku-
menty potwier dzające podjęcie czynności zmierzających do zrzeczenia się obywatelstwa obcego państwa. W przypadku
bezskutecznego upływu tego terminu stosunek służbowy sędziego albo asesora sądowego wygasa.
Art. 118. Przepisy art. 36 § 1 pkt 3 i 8 stosuje się do osób pow ołanych do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego
Sądu Najwyższego po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 119. Do sędziego, który przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy został ukarany karą dyscyplinarną lub
któremu dwukrotnie zwrócono uwag ę w trybie art. 37 § 4 ustawy zmienianej w art. 1088) lub dwukrotnie wytknięto uchy-
bienie w trybie art. 40 ustawy zmienianej w art. 1088), stosuje się przepis art. 91a § 6 ustawy zmienianej w art. 1088), w brzmie -
niu dotychczasowym, do czasu ustania określonego w nim skutku.
Art. 120. Do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejsze j ustawy stosuje się przepisy o przedawnien iu
karalności przewinienia dyscyplinarnego w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, chy ba że termin przedawnienia upłynął
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy .
Art. 121. Do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejsze j ustawy stosuje się przepisy o odpowie-
dzialności dyscyplinarnej w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, o ile przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nie
upłynął termin do wniesienia kasacji.
-
Artykuł 106 zawiera zmiany do ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych .
-
Artykuł 108 zawiera zmiany do ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych .
Dziennik Ustaw – 34 – Poz. 622
Art. 122. Do postępowań dyscyplinarnych prowadzonych na podstawie:
-
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze,
-
ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radca ch prawnych,
-
ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko -weterynaryjnych,
-
ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie,
-
ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich,
-
ustawy zmienianej w art. 1067),
-
ustawy zmienianej w art. 1079),
-
ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych,
-
ustawy zmienianej w art. 1088),
-
ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej,
-
ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich,
-
ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych,
-
ustawy zmienianej w art. 11010),
-
ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty
– stosuje się przepisy dotychczasowe do zakończenia postępowania wyjaśniającego lub postępowania w instancji, w której się toczy.
Art. 123. Czynności dokonane w postępowaniach dyscyplinarnych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy pozostają w mocy o ile zostały dokonane z zachowaniem przepisów dotychczasowych.
Art. 124. § 1. Postępowanie dyscyplinarne zakończone prawomocnym orzeczeniem wydanym przez rzecznika dyscyp li- narnego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy , można wznowić na wniosek Ministra Sprawiedliwości, jeżeli w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa, a istnieje uzasadniona podsta wa do przyjęcia, że mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia, lub po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe okoliczności faktyczne lub dowody.
§ 2. Na postanowienie oddalające wniosek lub pozostawiające wniosek bez rozpoznania przysługuje zażalenie do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.
§ 3. Uchylając postanowienie, o którym mowa w § 2, sąd dyscyplinarny wskazuje powody uchylenia, a w miarę potrzeby także okoliczności, które należy wyjaśnić, lub czynności, które należy przeprowadzić. Wskazania te są dla rzecz nika dyscyplinarnego wiążące.
Art. 125. Prezes Rady Ministrów dokona, w drodze rozporządzenia, przeniesienia planowanych dochodów i wydat - ków budżetowych, w tym wynagrodzeń, z części budżetu odpowiadających sądom powszechnym oraz powszechnym jed - nostkom organizacyjnym prokuratury do części odpowiadającej Sądowi Najwyższemu z przeznaczeniem na powołanie i funkcjonowanie nowych izb w Sądzie Najwyższym, powołanie do tych izb sędziów Sądu Najwyższego oraz wybór i funk- cjonowanie ławników Sądu Najwyższego.
Art. 126. § 1. Wybór ławników Sądu Najwyższego pierwszej kadencji Senat przeprowadza w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
§ 2. W terminie miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego albo s ędzia Sądu Najwyższego, któremu w trybie określonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzył kierowanie Sądem Najwyższym, ustala liczbę ławników Sądu Najwyższego.
§ 3. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego albo sędzia kierujący Sądem Najwyżs zym, wskazany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w trybie określonym w art. 111 § 4, podaje liczbę ławników Sądu Najwyższego do wiadomości Marszałka Senatu najpóźniej w dniu następującym po dniu jej ustalenia.
§ 4. Pierwsza kadencja ławników Sądu N ajwyższego rozpoczyna się w dniu złożenia ślubowania przez ławników Sądu Najwyższego i kończy się z dniem 31 grudnia 2022 r. -
Artykuł 107 zawiera zmiany do ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni prze ciwko
Narodowi Polskiemu . -
Artykuł 110 zawiera zmiany do ustawy z dnia 28 stycz nia 2016 r. – Prawo o prokuraturze .
Dziennik Ustaw – 35 – Poz. 622
Art. 127. § 1. Do dnia rozpocz ęcia pierwszej kadencji ławników S ądu Najwy ższego obowi ązki ławników S ądu Naj-
wyższego wykonują ławnic y wskazani przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego albo sędziego Sądu Najwyż szego, któremu
w trybie okre ślonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzył kierowanie S ądem Najwy ższym, spo śród
ławników S ądu Okr ęgowego w Warszawie oraz S ądu Okr ęgowego Warszawa – Praga w Warszawie, którzy zgłosili goto-
wość orzekania w S ądzie Najwy ższym. Uprawnienia Pierwszego Prezesa S ądu Najwy ższego albo s ędziego S ądu Najwy ż-
szego, któremu w trybie okre ślonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczypospolitej Polski ej powierzył kierowanie Sądem Naj-
wyższym w zakresie wskazania ławników orzekających w postępowaniach określonych w art. 27 § 1 pkt 1 wykonuje s ędzia,
o którym mowa w art. 130.
§ 2. W dniu następującym po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy Prezes Sądu O kręgowego w Warszawie oraz Prezes
Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie zawiadamiają ławników Sądu Okręgowego w Warszawie oraz Sądu
Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie o możliwości orzekania przez nich w postępowaniach dyscyplinarnych w Sądzie
Najwyższym. W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy ławnicy sądów okręgowych wskazani w zdaniu
pierwszym mogą zgłosić gotowość orzekania w sprawach dyscyplinarnych Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego albo
sędziemu S ądu Najwy ższego, któ remu w trybie okre ślonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczy pospolitej Polskiej powierzył
kierowanie S ądem Najwy ższym .
§ 3. Wyznaczając ławników, o których mowa w § 1, Pierwszy Prezes S ądu Najwy ższego albo s ędzia S ądu Najwy ż-
szego, któremu w trybie okre ślonym w art. 111 § 4 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powierzył kierowanie S ądem Naj-
wyższym, oraz s ędzia, o którym mowa w art. 130, współdziałaj ą z Prezesem Sądu Okręgowego w Warszawie oraz Prezesem
Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie, tak aby nie doszło do zakłócenia czynności z udziałem tych ławników
prowadzonych odpowiednio w Sądzie Okręgowym w Warszawie oraz Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie.
§ 4. Do ławników, o których mowa w § 1, przepis art. 63 § 6 stosuje się odpowiednio.
§ 5. Po rozpoczęciu kadencji ławników Sądu Najwyższego, ławnik, o którym mowa w § 1, może brać udział jedynie
w rozpoznawaniu sprawy rozpoczętej wcześniej z jego udziałem, do czasu jej zakończenia.
Art. 128. Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o:
-
Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego – należy przez to rozumieć, odpowiednio, Izbę Pracy i Ubezpieczeń Społecznych albo Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego;
-
Izbie Wojskowej Sądu Najwyższego – należy przez to rozumieć Izbę Karną Sądu Najwyższego.
Art. 129. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie: -
art. 23 ustawy uchylanej w art. 135 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4 niniejsze j ustawy,
-
art. 70 § 5 ustawy uchylanej w art. 135 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 103 § 5 niniejszej ustawy
– nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.
Art. 129a. § 1. Przepis art. 37 § 1 stosuje się do sędziów Sądu Najwyższego, którzy objęli stanowisko sędziego Sądu Najwyższego po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 21 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz. U. poz. 2507)11). § 2. Do sędziów Sądu Najwyższego, którzy objęli stanowisko sędziego Sądu Najwyższego przed dniem wejścia w życie
ustawy z dnia 21 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz. U. poz. 2507)11) stosuje się przepis art. 30 ustawy uchylanej w art. 135.
Art. 130. Do dnia powołania Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej obowiązki tego prezesa wykonuje najstarszy wiekiem sędzia powołany na stanowisko sęd ziego Sądu Najwyższego orzekającego w Izbie Dyscyplinarnej.
Art. 131. Sędziowie zajmuj ący w dniu wej ścia w życie niniejszej ustawy stanowiska w innych izbach S ądu Najwy ż- szego mog ą zosta ć przeniesieni na stanowiska w Izbie Dyscyplinarnej. Do dnia obsadzenia po raz pierwszy wszystkich stanowisk s ędziów S ądu Najwy ższego w Izbie Dyscyplinarnej, s ędzia zajmuj ący stanowisko w innej izbie S ądu Najwy ż- szego składa wniosek o przeniesienie na stanowisko w Izbie Dyscyplinarnej do Krajowej Rady S ądownictwa, po uzyskaniu
zgody Pierwszego Prezesa S ądu Najwy ższego oraz Prezesa S ądu Najwy ższego kieruj ącego prac ą Izby Dyscyplinarnej oraz izby, w której zajmuje stanowisko s ędzia składaj ący wniosek o przeniesienie. Do pełnienia urz ędu na stanowisku s ędziego Sądu Najwy ższego w I zbie Dyscyplinarnej, do dnia obsadzenia po raz pierwszy wszystkich stanowisk w tej izbie, powołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Krajowej Rady S ądownictwa. -
Ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.
Dziennik Ustaw – 36 – Poz. 622
Art. 132. Niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 5 lat od wejścia w życie niniejszej ustawy, Sąd Najwyższy
opublikuje w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Sądu Najwyższego orzeczenia wraz z uzasadnie-
niami wydane przez Sąd Najwyższy przed wejściem w życie niniejszej ustawy.
Art. 133. § 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy znosi się Izbę Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych oraz Izbę Wojskową.
§ 2. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tworzy się Izbę Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Izbę Kontroli Nad-
zwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izbę Dyscyplinarną.
§ 3. Sprawy wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, rozpatrywane przez Izbę Pracy,
Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych oraz Izbę Wojskową przejmują i prowadzą izby właściwe w tych sprawach
na podstawie przepisów art. 23–27.
Art. 134. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy sędziowie Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych stają się sędziami orzekającymi w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Rozdział 12
Przepisy końcowe
Art. 135. Traci moc ustawa z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1254, 2103 i 2261 ,
z 2017 r. poz. 38 i 1452 oraz z 2018 r. poz. 3 ).
Art. 136. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia12).
-
Ustawa została ogłoszona w dniu 2 stycznia 2018 r.
Dziennik Ustaw – 37 – Poz. 622
Załącznik do ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. (Dz. U. z 202 4 r. poz. 622)
TABELA MNOŻNIKÓW SŁU ŻĄCYCH DO USTALENIA WYSOKOŚCI DODATKÓW F UNKCYJNYCH
Lp. Stanowisko Mnożnik
1 Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego 1,2
2 Prezes Sądu Najwyższego 1,0
3 Przewodniczący wydziału, Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego, Nadzwyczajny
Rzecznik Dyscyplinarny 0,7
4 Rzecznik Prasowy, zastępca Rzecznika Prasowego, zastępca przewodniczącego wydziału,
zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego 0,5