Dz.U. 2024 poz. 644

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 26 kwietnia 2024 r. Poz. 644

OBWIESZCZENIE
MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA1) z dnia 18 kwietnia 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000

Na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 401), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:

rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 17 kwietnia 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sporządza- nia projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 507);
rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 listopada 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sporządza- nia projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 2311).

Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia nie obejmuje:

§ 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 kwietnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sporzą- dzania projektu planu ochrony dla obs zaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 507), który stanowi:
„§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”;
§ 2 i § 3 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 listopada 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie spo- rządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 2311), które stanowią:
„§ 2. W stosunku do projektów planów ochrony dla obszaru Natura 2000 sporządzonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1 w brzmieniu nadanym ni- niejszym rozporządzeniem.
§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”.
Minister Klimatu i Środowiska: P. Hennig -Kloska
Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej – środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2726).

Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 644

Załącznik do obwieszczenia Ministra Klimatu i Środowiska
z dnia 18 kwietnia 2024 r. (Dz. U. poz. 644)

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000
Na podstawie art. 29 ust. 10 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2023 r. poz. 1336, 1688 i 1890) zarz ądza si ę, co nast ępuje:
§ 1. Rozporządzenie określa dla obszaru Natura 2000, zwanego dalej „obszarem”:

tryb sporządzania projektu planu ochrony;
zakres prac koniecznych dla sporządze nia projektu planu ochrony;
tryb dokonywania zmian w planie ochrony.
§ 2. Tryb sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru obejmuje następujące czynności:
ustalenie terenu objętego projektem planu ochrony oraz przedmiotów ochrony obszaru;
sformułowanie założeń do projektu planu ochrony;
identyfikację zainteresowanych osób i podmiotów prowadzących działalność w obrębie siedlisk przyrodniczych i sie- dlisk gatunków, dla których ochrony wyznaczono obszar;
sformułowanie projektu planu ochrony;
zaopiniowanie, o którym mowa w art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, zwanej dalej „ustawą”.
§ 3. 1. Zakres prac koniecznych dla sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru obejmuje:
1)2) opisanie granic obszaru w postaci wykazu współrzędnych punktów załamania granicy, w państwowym systemie od- niesień przestrzennych w układzie współrzędnych płaskich prostokątnych PL -1992, o którym mowa w przepisach wy- danych na podstawie art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1 989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1752, 1615, 1688 i 1762);
zgromadzenie, zweryfikowanie i uzupełnienie informacji o obszarze i przedmiotach ochrony istotnych dla jego ochrony, w tym dotyczących:
a) uwarunkowań geograficz nych, przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i kulturowych, kierunków rozwoju społecznego i gospodarczego, a także uwarunkowań wynikających z istniejących form ochrony przyrody innych niż obszar i celów ich ochrony,
b) występowania przedmiotów ochrony oraz ich stanu, zagrożeń, wymogów i możliwości ochrony,
c) istniejących i projektowanych planów, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, strategii i programów dotyczących obszaru lub mogących mieć na niego wpływ;
wykonanie inwentaryzacji, badań i ekspertyz niezbędnych do uzyskania wiedzy o przedmiotach ochrony i uwarunko- waniach ich ochrony, obejmujące w szczególności:
a) analizę i ocenę występujących w obszarze przedmiotów ochrony i obszarów ważnych dla funkcjonowania oraz rozpoznanie czynników istotnych dla przedmiotów ochrony,
b) analizę i zbadanie czynników i procesów wpływających na integralność obszaru,
c) analizę roli obszaru w zapewnieniu spójności sieci Natura 2000 i zbadanie uwarunkowań tej roli, zwłaszcza po- wiązań o bszaru z innymi obszarami oraz wzajemnych oddziaływań z obszarami sąsiednimi;
Na dzień ogłoszenia obwieszczenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej działem administracji rządowej – środowisko kie- ruje Minister Klimatu i Środowiska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2726).
W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środo wiska z dnia 30 listopada 2017 r. zmieniającego rozporządze- nie w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 2311), które weszło w życie z dniem 28 grudnia 2017 r.

Dziennik Ustaw – 3 – Poz. 644

łączną ocenę stanu ochrony przedmiotów ochrony polegającą na:
a) w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych:
– ustaleniu parametru powierzchni i rozmieszczenia siedliska przyrod niczego w obszarze, uwzględniając jego frag- mentację, trend zachodzących zmian oraz fragmentację poszczególnych wydzieleń siedliska przyrodniczego,
– ustaleniu parametru struktury poszczególnych wydzieleń siedliska przyrodniczego, uwzględniając stan ochrony jego typowych gatunków, oraz procesów ekologicznych zachodzących w tym wydzieleniu, w porów- naniu z strukturą i procesami typowymi dla właściwego stanu ochrony siedliska,
– ocenie parametru szans zachowania siedliska przyrodniczego w przyszłości,
b) w odni esieniu do gatunków:
– ustaleniu parametru stanu populacji, uwzględniając liczebność i rozmieszczenie gatunku w obszarze oraz trend zachodzących zmian liczebności, oszacowaniu, a także uwzględnieniu cech populacji gatunku, właściwych dla danej populacji ga tunku,
– ustaleniu parametru siedliska gatunku, uwzględniając wielkość i jakość poszczególnych wydzieleń siedliska gatunku w porównaniu z cechami siedliska gatunku typowymi dla właściwego stanu ochrony,
– ocenie parametru szans zachowania gatunku w przyszł ości;
ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń dla utrzymania lub osiągnięcia właściwego stanu przedmiotów ochrony, uwzględniając ocenę, o której mowa w pkt 4, oraz ocenę prawdopodobnych kierunków zmian uwarunkowań przyrod- niczych, społecznych, gospod arczych i ich możliwy wpływ na parametry;
ustalenie warunków utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony przedmiotów ochrony obszaru, zachowa- nia integralności obszaru oraz spójności sieci Natura 2000 przez:
a) rozpoznanie lub zmianę celów ochrony w innych formach ochrony przyrody położonych w obszarze lub częścio - wo się z nim pokrywających,
b) wskazanie terenów, na których sposoby zagospodarowania powodowałyby znaczące negatywne oddziaływanie na obszar,
c) wska zanie terenów, na których sposoby zagospodarowania mogą powodować znaczące negatywne oddziaływanie na obszar,
d) wskazanie sposobów zagospodarowania akwenów morskich, zwłaszcza prowadzenia rybołówstwa i żeglugi, po- zyskania kopalin oraz lokalizacji obiektów na morzu,
e) wskazanie sposobów gospodarowania wodami,
f) wskazanie sposobów prowadzenia gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej,
g) wskazanie śródlądowych wód powierzchniowych płynących, w których powinna być zachowana lub odtworzona możliwość wędrówki ryb i innych organizmów wodnych,
h) wskazanie sprzyjających ochronie obszaru kierunków rozwoju społecznego, gospodarczego,
i) sformułowanie wskazań do planów zagospodarowania przestrzennego, planów urządzenia lasu, uproszczonych planów urządzenia lasu, inwenta ryzacji stanu lasu, operatów rybackich i planów gospodarowania wodami,
j) wstępne ustalenie dla przedsięwzięć, w zależności od ich charakterystyki i lokalizacji w obszarze, ryzyka nega- tywnego oddziaływania na obszar;
ustalenie, w oparciu o analizę obowi ązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego woje- wództw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, mor za terytorialnego i wyłącz- nej strefy ekonomicznej, wskazań do zmiany studiów lub planów, których realizacja naruszy lub stworzy ryzyko naru- szenia zakazu, o którym mowa w art. 33 ustawy;
ustalenie działań ochronnych zapewniających utrzymanie lub odtworze nie właściwego stanu przedmiotów ochrony, likwidację, ograniczenie zidentyfikowanych zagrożeń lub zapobieżenie im, oraz zachowanie lub poprawienie integral- ności obszaru i roli, jaką dany obszar pełni dla spójności sieci Natura 2000, przez:
a) ustalenie dzi ałań ochrony czynnej, które powinny być wykonane dla przedmiotów ochrony,
b) ustalenie działań, które powinny być wykonane w celu odtworzenia lub przywrócenia w obszarze gatunków lub siedlisk przyrodniczych mających znaczenie dla Wspólnoty,
c) ustalenie dz iałań, które są potrzebne dla utrzymania, odtworzenia lub poprawy funkcjonowania korytarzy ekolo- gicznych łączących obszar z obszarami sąsiednimi,

Dziennik Ustaw – 4 – Poz. 644

d) zaplanowanie rozmieszczenia obiektów i urządzeń służących celom ochrony obszaru, z wskazaniem ich lokalizac ji, e) ustalenie działań, które należy podjąć w ramach gospodarki prowadzonej w obszarze, zwłaszcza z zakresu gospo- darowania wodami, zachowania lub odtworzenia możliwości wędrówki organizmów wodnych, zalesiania, kształ- towania przestrzeni produkcyjnej gospo darki rolnej, leśnej i rybackiej,
f) ustalenie działań pożądanych dla zrównoważonego rozwoju obszaru bazujących na wykorzystaniu zasobów
krajobrazu i przyrody obszaru, a nieprzeszkadzających osiąganiu, utrzymywaniu lub odtwarzaniu właściwego stanu przedmio tów ochrony, zwłaszcza działań dotyczących zabudowy lub lokalizacji infrastruktury technicznej, komunikacyjnej, turystycznej lub edukacyjnej,
g)3) ustalenie działań obligatoryjnych i fakultatywnych dla obszaru znajdującego się na terenie gospodarstwa roln ego lub jego części;
9) ustalenie sposobów monitoringu realizacji działań ochronnych oraz ich skutków, przez wskazanie sposobów, metod, częstotliwości, zakresu obserwacji i rejestracji danych umożliwiających:
a) weryfikację spełnienia warunków, o których m owa w pkt 6, b) weryfikację i pomiar stanu realizacji działań ochronnych, o których mowa w pkt 8; 10) ustalenie sposobów monitoringu stanu ochrony przedmiotów ochrony przez wskazanie sposobów, metod, częstotliwości, zakresu obserwacji i rejestracji danych umożliwiających:
a) aktualizację łącznej oceny stanu ochrony przedmiotów ochrony, o której mowa w pkt 4, b) porównanie różnic między aktualnymi parametrami stanu ochrony przedmiotów ochrony a parametrami właści- wego stanu ochrony,
c) ocenę zidentyfikowanych zagrożeń do ustalenia, czy nastąpiło zmniejszenie zagrożeń;
11) sporządzenie dokumentacji projektu planu ochrony w formie elektronicznej, opracowanej w formie opisu tekstowego, zestawień tabelarycznych, przedstawień graficznych, map, baz danych, w tym cyfrowych warstw informacyjnych.
2. Ustalając działania ochronne, o których mowa w ust. 1 pkt 8, należy w szczególności wskazać:

obszar lub miejsce realizacji;
termin oraz częstotliwość realizacji;
podmiot odpowiedzialny za wykonanie i monitoring;
obligatoryjność lub fakultatywność działania, uwzględniając konieczność osiągnięcia celów ochrony obszaru.
§ 4. 1. Ustalenie terenu objętego projektem planu ochrony, o którym mowa w § 2 pkt 1, obejmuje:
sprawdzenie:
a) ustanowionych pl anów ochrony dla części obszaru,
b) istnienia w granicach obszaru parków narodowych, rezerwatów przyrody lub parków krajobrazowych, oraz usta- nowionych planów ochrony, porównując z zakresem, o którym mowa w art. 29 ustawy,
c) istnienia nadleśnictw położonyc h w granicach obszaru, oraz planów urządzenia lasu, porównując z zakresem, o którym mowa w art. 29 ustawy;
ocenę potrzeby zmian planów, o których mowa w pkt 1;
ustalenie obszaru lub części obszaru dla opracowania projektu planu ochrony.

Ustalenie przedmiotów ochrony obszaru, o których mowa w § 2 pkt 1, obejmuje analizę danych o obszarze przeka- zanych do Komisji Europejskiej, z uwzględnieniem ich znaczenia dla zachowania lub odtworzenia zasobów siedlisk przy- rodniczych lub gatunków, dla których wyznac zono obszar.
§ 5. W ocenie, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 4, stosuje się skalę oceny stanu ochrony określoną w załączniku do roz- porządzenia.
§ 6. Zmiany w planie ochrony przeprowadza się w trybie, o którym mowa w § 2. § 7. Rozporządzenie wchodzi w życie p o upływie 14 dni od dnia ogłoszenia4).

Dodana przez § 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 kwietnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sporzą- dzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. poz. 507), które weszło w życie z dniem 26 maja 2012 r.
Rozporządzenie zostało ogłoszone w dniu 20 kwietnia 2010 r.

Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 644

Załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 644) SKALA OCENY STANU OCHRONY
I.5) Stan ochrony siedliska przyrodniczego w obszarze Natura 2000 jest scharakteryzowany trzema podstawowymi para- metrami:

parametr 1: powierzchnia siedliska;
parametr 2: struktura i funkcja;
parametr 3: szanse zachowania siedliska.
Każdy z parametrów jest oceniany w skali: FV = właściwy, U1 = niezadowalający, U2 = zły. W przypadku braku danych zapisuje się XX = nieznany.
Parametr 1: „powierzchnia siedliska” ocenia się wg następującej skali:
Parametr FV (właściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)

Powierzchnia siedliska Nie zmniejsza się, nie jest antropogenicznie pofragmentowana Wykazuje powolny trend spadkowy lub
jest antropogenicznie pofragmentowana Wykazuje szybki trend spadkowy lub jest silnie antropogenicznie pofragmentowana
Występowanie siedliska w formie rozproszonych wydzieleń uwarunkowany ch warunkami siedliskowymi (np. rzeźbą
terenu) nie uznaje się za antropogeniczną fragmentację.
Parametr 2: „struktura i funkcja” ocenia się wg następującej skali:
Parametr FV (właściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)
Struktura i funkcja W dobrym stanie, brak znaczących zaburzeń,
zachodzą typowe dla siedliska procesy
ekologiczne, stan
typowych gatunków
właściwy, różnorodność
biologiczna związana z siedliskiem niezubożona Niewielkie zaburzenia, np. nieoptymalne
zagospodarowanie,
niewielkie zubożenie
strukturalne, zaburzenie typowych dla siedliska
procesów ekologicznych,
zubożenie różnorodności biologicznej, upośledzenie funkcji, niezadowalający
stan niektórych typowych gatunków Istotne, głębokie zaburzenia, np. brak właściwego
zagospodarowania,
zubożenie strukturalne, brak typowych
dla siedliska procesów
ekologicznych, głębokie
zubożenie różnorodności biologicznej, utrata
funkcji, zły stan typowych
gatunków lub wyraźne zubożenie ich zestawu
Do oceny struktury i funkcji siedlisk a przyrodniczego stosuje się, możliwe do zastosowania na danym obszarze Natura 2000, zestawy wskaźników przyjęte na podstawie wiedzy naukowej do celów monitoringu, o którym mowa w art. 112 ust. 2 ustawy, i raportów, o których mowa w art. 38 ustawy, uzupełn ione w razie konieczności wskaźnikami specyficznymi dla danego obszaru Natura 2000.
Parametr 3: „szanse zachowania siedliska” ocenia się wg następującej skali:
Parametr FV (właściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)
Szanse zachowania siedliska Brak zagrożeń i negatywnych trendów.
Zachowanie siedliska w stanie niepogorszonym w perspektywie 10 –20 lat jest niemal pewne Zachowanie siedliska w stanie niepogorszonym w perspektywie 10 –20 lat nie jest pewne, ale jest
prawdopodobne, o ile uda się zapobiec
istniejącym zagrożeniom Zachowanie siedliska w stanie niepogorszonym w perspektywie 10 –20 lat będzie bardzo trudne: zaawansowane procesy
recesji, silne negatywne trendy lub znaczne zagrożenia

Część ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2.

Dziennik Ustaw – 6 – Poz. 644

Łączna ocena stanu ochrony jest ustalana na podstawie parametrów 1 –3 wg następującego schematu wnioskowania:

jeżeli choć jeden z trzech parametrów jest oceniony jako U2, to ocena globalna = U2;
jeżeli nie zachodzi powyższe, ale choć jeden z trzech parametrów jest oceniony jako U1, to ocena globalna = U1 ;
jeżeli nie zachodzi powyższe, ale dwa lub trzy parametry są ocenione jako XX, to ocena globalna = XX;
jeżeli nie zachodzi powyższe (tj. wszystkie trzy parametry są ocenione jako FV albo dwa parametry są ocenione jako FV, a jeden jako XX), to ocena globalna = FV.
II.6) Stan ochrony gatunku w obszarze Natura 2000 jest scharakteryzowany następującymi parametrami:
parametr 1: populacja;
parametr 2: siedlisko;
parametr 3: szanse zachowania gatunku.
Każdy z parametrów jest oceniany w skali: FV = właściwy, U1 = niezadowalający, U2 = zły. W przypadku braku danych zapisuje się XX = nieznany.
Parametr 1: „populacja” ocenia się wg następującej skali:
Parametr FV (właściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)

Populacja Liczebność jest stabilna w dłuższym okresie
(mogą występować
naturalne fluktuacje) oraz populacja wykorzystuje potencjalne możliwości obszaru oraz struktura
wiekowa, rozrodczość i śmiertelność
prawdopodobnie nie odbiegają od normy Liczebność wykazuje powolny trend spadkowy lub jest znacznie niższa od potencjalnych
możliwości obszaru lub struktura,
rozrodczość albo śmiertelność są
antropogenicznie zaburzone Liczebność wykazuje silny trend spadkowy
lub struktura wiekowa, rozrodczość i śmiertelność
są zaburzone w sposób
zagrażający powstaniem takiego trendu
w najbliższej przyszłości
Do oceny naturalności lub zaburzenia cech populacji stosuje się, możliwe do zastosowania na danym obszarze Natura 2000, zestawy wskaźników przyjęte na podstawie wiedzy naukowej do celów monit oringu, o którym mowa w art. 112 ust. 2 ustawy, i raportów, o których mowa w art. 38 ustawy, uzupełnione w razie konieczności wskaźnikami specyficznymi dla danego obszaru Natura 2000.
Parametr 2: „siedlisko” ocenia się wg następującej skali : Parametr FV (w łaściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)
Siedlisko Wielkość wystarczająco duża i jakość
odpowiednio dobra
dla długoterminowego przetrwania gatunku Wielkość i jakość siedliska
antropogenicznie
pogorszona tak,
że nie jest optymalna dla gatunku Wielkość zdecydowanie
zbyt mała lub jakość niewątpliwie
niezapewniająca
długoterminowego przetrwania gatunku
Do oceny wielkości i jakości siedliska gatunku stosuje się, możliwe do zastosowania na danym obszarze Natura 2000, ze- stawy wskaźników przyjęte na podstawie wiedzy naukowej do celów monitoringu, o którym mowa w art. 112 ust. 2 ustawy, i raportów, o których mowa w art. 38 ustawy, uzupełnione w razie konieczności wskaźnikami specyficznymi dla danego obszaru Natura 2000.

Część ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 2.

Dziennik Ustaw – 7 – Poz. 644

Parametr 3: „szanse zachowania gatunku” ocenia się wg następującej skali:
Parametr FV (właściwy) U1 (niezadowalający) U2 (zły)
3. Szanse zachowania gatunku Brak istotnych
negatywnych oddziaływań
i nie przewiduje się
większych zagrożeń w przyszłości, nie obserwuje się negatywnych zmian w populacji i siedlisku.
Zachowanie gatunku w perspektywie 10–20 lat jest niemal pewne Zachowanie gatunku w perspektywie 10 –20 lat nie jest pewne, ale jest
prawdopodobne, o ile uda się zapobiec istniejącym negatywnym oddziaływaniom
i przewidywanym
umiarkowanym zagrożeniom Zachowanie gatunku w perspektywie 10 –20 lat będzie bardzo trudne,
silne negatywne zmiany
w populacji i siedlisku lub przewidywane znaczne
zagrożenia w przyszłości
(praktycznie nie do wyeliminowania)
III. Łączna ocena stanu ochrony jest ustalana na podstawie parametrów wg następującego schematu wnioskowania:

jeżeli choć jeden z trzech parametrów jest oceniony jako U2, to ocena globalna = U2;
jeżeli nie zachodzi powyższe, ale choć jeden z trzech parametrów je st oceniony jako U1, to ocena globalna = U1;
jeżeli nie zachodzi powyższe, ale dwa lub trzy parametry są ocenione jako XX, to ocena globalna = XX;
jeżeli nie zachodzi powyższe (tj. wszystkie trzy parametry są ocenione jako FV albo dwa parametry są oc enione jako FV, a jeden jako XX ), to ocena globalna = FV .